Dyskusja z udziałem: Michała Boniego (poseł do Parlamentu Europejskiego), Włodzimierza Cimoszewicza (b. premier RP, minister spraw zagranicznych oraz marszałek Sejmu RP), Ludwika Dorna (b. marszałek Sejmu RP, wicepremier oraz minister spraw wewnętrznych i administracji), Joanny Kluzik-Rostkowskiej (poseł na Sejm RP, b.minister pracy i polityki społecznej oraz 2015 minister edukacji narodowej), Rafała Matyi (Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie), Bartłomieja Sienkiewicza (b. minister spraw wewnętrznych) i Kazimierza Michała Ujazdowskiego (poseł do Parlamentu Europejskiego, b. minister kultury i dziedzictwa narodowego oraz wicemarszałek Sejmu).
Prowadzenie: Anna Materska-Sosnowska (członkini zarządu Fundacji im. Stefana Batorego)
Tezy
Podczas naszej dyskusji prosiliśmy o ocenę:
Ocenę funkcjonowania państwa po 1989 roku: w latach 90. i na początku nowego stulecia, w okresie rządów Platformy Obywatelskiej i obecnie, pod rządami PiS-u. Chodzi zarówno o koncepcje, jak i praktykę funkcjonowania. Jakie były podstawowe wyzwania i z czym sobie nie poradzono? Jak można ocenić efektywność zmian w funkcjonowaniu państwa w stosunku m.in. do zmian gospodarczych i w sferze czysto politycznej?
Zależało nam także na refleksji na temat słabości – w przeszłości i dzisiaj – w zakresie wypełniania podstawowych funkcji państwa: przede wszystkim (pozostawiając na boku problemy bezpieczeństwa zewnętrznego i polityki zagranicznej) bezpieczeństwa wewnętrznego, sprawiedliwości, rozwoju i społecznej integracji. Co należy zmienić, by nasze państwo wypełniało te funkcje? Na ile polskie państwo spełniało i spełnia kryteria państwa sprawnego, przejrzystego, czystego, wrażliwego na demokratyczne procesy decyzyjne? Poruszyliśmy także problemy silnego państwa, państwa prawa i żywotnej demokracji.
Poszukiwaliśmy odpowiedzi na pytanie, na ile państwo może i powinno odgrywać rolę „wychowawczą” w stosunku do społeczeństwa, kształtować tożsamość zbiorową poprzez politykę historyczną, kulturalną i ideologiczną kontrolę procesu edukacji, mass mediów, badań naukowych? Jak z tego punktu widzenia można ocenić model stosunków: państwo – Kościół i praktyczną ewolucje tych relacji?
Michał Boni (ur. 1954) – polityk, socjolog kultury, specjalista od zarządzania zasobami ludzkimi, dr. Poseł do Parlamentu Europejskiego. W 1990 i od 1992 do 1993 podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Socjalnej. W 1991 minister pracy i polityki socjalnej. W latach 1991–1993 poseł na Sejm RP. W latach 1996–1997 dyrektor Instytutu Spraw Publicznych. Od 1998 do 2001 roku szef zespołu doradców ministra pracy i polityki społecznej. W latach 2009-2011 minister-członek Rady Ministrów i przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów. Od 2011 do 2013 minister administracji i cyfryzacji.
Włodzimierz Cimoszewicz (ur. 1950) – polityk, prawnik, dr. W latach 1993–1995 minister sprawiedliwości. W latach 1996–1997 premier RP. Od 2001 do 2005 roku minister spraw zagranicznych. W 2005 roku marszałek Sejmu RP. W latach 2007–2015 roku senator RP i przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Senatu RP. Obecnie wykładowca Ośrodka Polityki Zagranicznej na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.
Ludwik Dorn (ur. 1954) – polityk, socjolog i publicysta. Współpracownik Komitetu Obrony Robotników, a następnie „Solidarności”. Współzałożyciel i od 1992 roku wiceprezes Porozumienia Centrum. Współzałożyciel i w latach 2001-2007 wiceprezes Prawa i Sprawiedliwości. W 2010 roku członek Polski Plus. W latach 2011-2014 członek Solidarnej Polski. Od 1997 do 2015 roku poseł. W 2007 roku marszałek Sejmu. Od 2005 do2007 roku wicepremier oraz minister spraw wewnętrznych i administracji.
Joanna Kluzik-Rostkowska (ur. 1963)– polityczka. Posłanka na Sejm od 2007 roku. W 2007 roku minister pracy i polityki społecznej, w latach 2013-2015 minister edukacji narodowej. Była także wiceministrem rozwoju regionalnego.
Anna Materska-Sosnowska – politolog, dr. Członkini zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Adiunkt w Zakładzie Systemów Politycznych Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Wykładowca Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych Wydziału Prawa i Administracji UW. Zajmuje się prawem konstytucyjnym, systemami partyjnymi oraz polską sceną polityczną.
Rafał Matyja (ur. 1967) – politolog i publicysta, dr. hab. Wykładowca Wyższej Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. W latach 1992–1993 sekretarz Biura Programowego Rządu w Urzędzie Rady Ministrów. W 1993 sekretarz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W latach 1997–2001 współpracował z pełnomocnikiem rządu Jerzego Buzka ds. reformy administracji publicznej. Od 2000 roku pracownik Wyższej Szkoły Biznesu – National-Louis University w Nowym Sączu, w latach 2003-2007 prodziekan tamtejszego Wydziału Studiów Politycznych.
Bartłomiej Sienkiewicz (ur. 1961) – analityk, publicysta i polityk. Działacz opozycji demokratycznej. W latach 1990–2002 pracownik Urzędu Ochrony Państwa, współpracownik Krzysztofa Kozłowskiego i Andrzeja Milczanowskiego. Współtwórca i wieloletni wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich. W latach 2013–2014 minister spraw wewnętrznych i koordynator służb specjalnych.
Kazimierz Michał Ujazdowski (ur. 1964) – polityk, prawnik, dr. hab. Poseł do Parlamentu Europejskiego. Wykładowca na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 2000–2001 i 2005-2007 minister kultury i dziedzictwa narodowego. Poseł na Sejm w latach 1991–1993 oraz 1997-2014. Wicemarszałek Sejmu w latach 2004–2005.
