Skala wyzwań transformacyjnych jest więc duża, jednak Polska poczyniła konkretne postępy; osiągnęła także indywidualne cele polityki energetycznej i klimatycznej UE wyznaczone na 2020 rok: zarówno w odniesieniu do redukcji emisji, udziału OZE w miksie energetycznym, jak i efektywności energetycznej. Polska zmniejszyła emisję gazów cieplarnianych o 20% w porównaniu z poziomami z 1990 roku, realizując tym samym cel indywidualny wyznaczony przez UE na rok 2020. Według danych za 2022 rok nasz kraj odpowiadał za 60% redukcji emisji w całej Wspólnocie, głównie dzięki sukcesowi w redukcji emisji dwutlenku węgla w sektorze energetycznym i ciepłowniczym.
Polska dysponuje dużym potencjałem, aby przeprowadzić skutecznie proces transformacji energetycznej, który mógłby znacząco wzmocnić suwerenność energetyczną państwa. Czynnikami sprzyjającymi prowadzeniu ambitniejszej polityki energetyczno-klimatycznej są wyniki wyborów parlamentarnych w Polsce i objęcie władzy przez ugrupowania popierające postulaty przyspieszenia tej transformacji. W tym celu konieczne jest podjęcie szeregu pilnych działań przez nowy rząd. Z kolei Unia Europejska może również odegrać swoją rolę we wspieraniu Polski w transformacji energetycznej.
Najważniejsze rekomendacje dla udanej transformacji energetycznej Polski dla polskich władz obejmują:
- zbudowanie możliwie jak najszerszego konsensusu politycznego na rzecz transformacji energetycznej,
- rozwiązanie sporów prawnych z Unią Europejską i odblokowanie funduszy na transformację energetyczną,
- wprowadzenie zmian regulacyjnych, szczególnie w odniesieniu do przyszłego rozwoju sektora energii odnawialnej,
- przyjęcie jasnego i bardziej ambitnego harmonogramu stopniowego odchodzenia od węgla,
- rozbudowa sieci elektroenergetycznych,
- przyspieszenie procesu poprawy efektywności energetycznej,
- odpowiednie wydatkowanie funduszy ETS.
Najważniejsze rekomendacje dla udanej transformacji energetycznej Polski dla instytucji UE obejmują:
- osiągnięcie kompromisu w sprawie sprawiedliwego tempa transformacji
- stosowanie zasady warunkowości przy przydzielaniu funduszy na transformację energetyczną,
- większe zaangażowanie w promowanie transformacji energetycznej w Polsce.
pobierz pdf