Otwarta Europa

Klub PL-RU

Klub PL-RU był platformą wymiany myśli między przedstawicielami młodego pokolenia polskich i rosyjskich ekspertów, publicystów i działaczy. W gronie uczestników Klubu znajdowali się zarówno politolodzy, socjologowie i ekonomiści, jak i historycy idei oraz osoby zajmujące się antropologią kultury. Dyskusje prowadzone podczas spotkań służyły poznaniu i zrozumieniu polskiego i rosyjskiego sposobu patrzenia na istotne kwestie dotyczące polityki wewnętrznej i międzynarodowej, a także przezwyciężaniu podziałów, uprzedzeń i stereotypów.

Naszą ambicją było zachęcenie uczestników do kontynuowania kontaktów między spotkaniami, wymiany opinii i polemik w mediach elektronicznych i tradycyjnych. Chcieliśmy inspirować dialog pomiędzy polskimi i rosyjskimi uczestnikami tak, aby działalność Klubu nie ograniczała się jedynie do cyklicznych spotkań, ale otwierała przestrzeń ożywionej dyskusji, wspólnych projektów i przedsięwzięć.


Spotkanie XI: Ewolucja systemu politycznego. Przypadek Polski, przypadek Rosji.
7-8 listopada 2017

Listopadowe spotkanie Klubu poświęciliśmy tematowi zmian zachodzących w systemach politycznych Polski i Rosji. Od niemal dwóch dekad obserwujemy bowiem w Rosji ewolucję w kierunku twardego autorytaryzmu. Ograniczane są pluralizm polityczny i wolność słowa, nagminnie łamane są prawa człowieka a społeczeństwo obywatelskie zmaga się z prześladowaniami. Z kolei w Polsce od dwóch lat coraz częściej kwestionowana jest liberalna demokracja. Przy tym, w dyskursie publicznym, pojawiają się głosy, że niebawem sytuacja nad Wisłą może w pewnych aspektach zacząć przypominać to, co działo się przed kilkoma laty w Rosji. XI spotkanie Klubu PL_RU poświęciliśmy zwrotowi ku autorytaryzmowi, jego symptomom, konsekwencjom i roli społeczeństwa w obronie wartości demokratycznych. Zastanawialiśmy się nad tym, czy można dopatrywać się analogii między obecną sytuacją w Polsce a sytuacją w Rosji przed 10 laty. W XI spotkaniu Klubu PL_RU wzięło udział 12 osób z Rosji i 16 z Polski: uczestnicy oraz dwoje gości specjalnych, Bálint Magyar oraz Tatiana Worożejkina.

Spotkaniu towarzyszyła debata publiczna Polska, Węgry, Rosja. Wspólny mianownik? prowadzona przez Katarzynę Pełczyńską-Nałęcz (Fundacja Batorego), w której udział wzięli: Maciej Gdula (socjolog), Bálint Magyar (były minister edukacji Węgier) oraz Tatiana Worożejkina (politolożka).


Spotkanie X: Współczesne „rewolucje”

5-6 kwietnia 2017

Kwietniowe spotkanie Klubu poświęciliśmy tematowi współczesnych „rewolucji”. W stulecie rewolucji w Rosji, członkowie Klubu PL_RU zastanawiali się, czy świat stanął u progu głębokich, wręcz rewolucyjnych zmian. Jeżeli tak, to jaki jest ich charakter, przyczyny a – przede wszystkim – konsekwencje, także dla Rosji i Polski. O ile bowiem sytuacja w Rosji wydaje się dziś względnie przewidywalna, niepokój i poczucie niestabilności zagościły w świecie Zachodu. Od zwycięstwa Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA, po wzrost na Zachodzie sił kontestujących demokratyczny ład oraz integrację Europejską. W X spotkaniu Klubu PL_RU wzięło udział 10 osób z Rosji i 18 z Polski: uczestnicy.
Spotkaniu towarzyszyła debata publiczna Make Russia great again: czy kryzys Zachodu opłaca się Rosji? prowadzona przez Katarzynę Pełczyńską-Nałęcz (Fundacja Batorego), w której udział wzięli: Aleksiej Czadajew (Rosyjska Akademia Gospodarki Narodowej i Służby Państwowej przy Prezydencie Rosji), Paweł Puczkow (opozycjonista, współpracownik Aleksieja Nawalnego) i Jekaterina Romanowa (Uniwersytet im. Łomonosowa).

Spotkanie IX: Aktywność społeczna versus polityczność, apolityczność, antypolityczność
5-6 grudnia 2016
W grudniu spotkanie Klubu poświęciliśmy kwestii aktywności społecznej i pytaniu o to, czy można działać w życiu publicznym jednocześnie pozostając apolitycznym. Uczestnicy spotkania, zastanawiali się, czy apolityczność jest wartością, która uwiarygodnia działania, czy też przeszkodą w efektywnym rozwiązywaniu problemów. Omawiając aktualne wydarzenia, jak fenomen KOD w Polsce i kryzys rosyjskiej opozycji, dyskutowano o podobieństwach i różnicach w aktywności społecznej w Polsce i Rosji oraz o tym, czego możemy się od siebie wzajemnie nauczyć. W spotkaniu wzięło 8 osób z Rosji i 6 osób z Polski: uczestnicy.

IX. spotkaniu Klubu towarzyszyła publiczna debata Dobra zmiana. Spojrzenie z Moskwy. W dyskusji, prowadzonej przez Katarzynę Pełczyńską-Nałęcz (Fundacja Batorego), wzięli udział: Aleksiej Czadajew (Rosyjska Akademia Gospodarki Narodowej i Służby Państwowej przy Prezydencie Rosji), Iwan Preobrażeński (Agencja Informacyjna „Rosbałt”) i opozycjonista Paweł Puczkow (współpracownik Aleksieja Nawalnego).


Spotkanie VIII: Polska. Rosja. Konserwatywna rewolucja?
11-12 kwietnia 2016
W kwietniu na spotkaniu Klubu dyskutowano o problemie konserwatyzmu w o obu krajach. Dyskutowano o tym, jaką wizję państwa i społeczeństwa proponuje rosyjski „projekt konserwatywny”? Czy jest on jedynie narzędziem polityki Kremla, czy też faktycznie można mówić o zmianie istotnych dla Rosjan wartości? Rozmawiano także o konserwatyzmie w Polsce oraz o nasileniu postaw konserwatywnych w całej Europie. Udział w spotkaniu wzięło 25 osób, w tym 10 gości z Rosji: uczestnicy [PDF 220 KB]
Spotkaniu towarzyszyła prowadzona przez Łukasza Pawłowskiego („Kultura Liberalna”) debata publiczna Rosyjski zwrot na prawo, w której uczestniczyli: Aleksiej Czadajew (ośrodek analityczny „Region Moskiewski”), Artiom Magun (Europejski Uniwersytet w Petersburgu), Jekaterina Kuzniecowa (Centrum Badania Społeczeństwa Postindustrialnego), Iwan Preobrażeński (Agencja Informacyjna Rosbałt) i Maria Sniegowaja (Columbia University).
Odbyło się także spotkanie Polska. Rosja. Czy jesteśmy świadkami konserwatywnej rewolucji?, współorganizowane ze Studenckim Kołem Naukowym Spraw Zagranicznych Szkoły Głównej Handlowej. Wzięli w nim udział: Natalia Burlinowa (Fundacja Wsparcia Dyplomacji Publicznej), Michaił Niemcew (Rosyjska Akademia Gospodarki Narodowej i Administracji Publicznej przy Prezydencie Federacji Rosyjskiej) i Mark Simon (Centrum Teoretycznej i Stosowanej Politologii Rosyjskiej Akademii Gospodarki Narodowej i Administracji Publicznej przy Prezydencie Federacji Rosyjskiej).

Spotkanie VII: Ekonomia–Demokracja–Autorytaryzm
19-20 października 2015

Październikowe spotkanie Klubu PL_RU poświęcono relacjom między ustrojem politycznym, a przyjętym modelem gospodarczym. Przyglądano się potencjalnym przewagom i wadom poszczególnych modeli, zmianom zachodzącym w globalnej gospodarce oraz polityce ekonomicznej Polski i Rosji. Udział w spotkaniu wzięły 24 osoby, w tym 6 gości z Rosji: uczestnicy [PDF 122 KB]

Spotkaniu towarzyszyła prowadzona przez Jarosława Kuisza („Kultura Liberalna”)
debata publiczna Gospodarka Rosji w czasach kryzysu, w której uczestniczyli: Denis Burakow („Gefter”), Paweł Kazarin (Radio Swoboda), Jekaterina Romanowa (Instytut Europy RAN), Denis Wołkow (Centrum Lewady).

Spotkanie VI: Miasta i ruchy miejskie
13-14 kwietnia 2015

W kwietniu na spotkaniu Klubu PL_RU debatowano nad znaczeniem miast i ruchów miejskich w zmieniających się społeczeństwach i ich roli w procesach modernizacyjnych. Rozmawiano także o zadaniach jakie biorą na siebie ruchy miejskie i o granicach ich oddziaływania.
Udział wzięło 30 osób w tym 11 gości z Rosji uczestnicy.
Spotkaniu towarzyszyła debata publiczna Nowi” i „starzy” wrogowie Rosjan, w której uczestniczyli: Iryna Czeczel („Gefter”), Michaił Fiszman – (Slon.ru, „Newsweek”), Aleksander Kyniew – (Fundacja Rozwoju Polityki Informacyjnej), Iwan Preobrażeński (agencja Rosbałt), Mark Simon (Państwowy Uniwersytet Nafty i Gazu im. Gubkina), Denis Wołkow (Centrum Lewady).

Spotkanie V: Wojny kulturowe
27-28 października 2014

W październiku Klub PL_RU debatował nad zjawiskiem tak zwanych „wojen kulturowych”, ich roli w relacjach politycznych, społecznych i kulturowych. Postawiliśmy sobie pytanie o utylitarny charakter wojen kulturowych w dyskursie publicznym, możliwości ich łagodzenia, a także na ich rozbieżny charakter w Polsce i w Rosji. Udział wzięły 33 osoby w tym 13 gości z Rosji (patrz: uczestnicy)
Polecamy omówienie dyskusji:
  • Po co nam wojny kulturowe? [PDF 298 KB]
  • Relacja z  debaty Rosja: konserwatywny zwrot? [PDF Debata – Rosja konserwatywny zwrot]

Spotkanie IV: Polska i Rosja a tożsamość Europy Wschodniej
19-20 maja 2014

Spotkanie dotyczyło stosunku Polaków i Rosjan do Europy Wschodniej wraz z próbą odpowiedzi na pytanie dlaczego pozostaje ona tak ważna w polityce obu krajów. Porównywaliśmy ślady dawnej polityki radzieckiej w dzisiejszych stosunkach imperium rosyjskiego z Europą Wschodnią i polską spuściznę w regionie, oraz jej odwołaniami do dziedzictwa I Rzeczpospolitej. Rozmawialiśmy również o stosunku Rosjan i Polaków do Białorusi i Ukrainy jako państw sąsiednich i niezależnych, w tym o poczuciu odpowiedzialności tych ostatnich za przyszłość swoich wschodnich sąsiadów. W dyskusji zamkniętej udział wzięło 26 osób w tym dziesięcioro gości z Rosji, reprezentujących środowiska intelektualne i opiniotwórcze. (patrz: uczestnicy)
Polecamy omówienia dyskusji:
  • Polska i Rosja a tożsamość Europy Wschodniej sekcja polska [PDF 318 KB ]
  • Polska i Rosja a tożsamość Europy Wschodniej sekcja rosyjska [PDF 425 KB]
Zapis debaty: [PDF 120KB]

Spotkanie III: Polska i Rosja – rozliczenie z komunizmem
18-19 listopada 2013

Kolejne spotkanie Klubu PL-RU poświęciliśmy stosunkowi do komunistycznej przeszłości w obu krajach. Poruszyliśmy problem rozliczeń i wpływu przeszłości na dzisiejsze życie polityczne i społeczne, jak również pamięci o czasach komunistycznych (w tym zjawisku nostalgii za ZSRR, PRL-em) i obecności tej przeszłości w kulturze.
Przedstawiciele różnych środowisk intelektualnych z Polski i Rosji rozmawiali o kulturze pamięci oraz o obrazie dwóch totalitaryzmów, zwłaszcza w Rosji. Zastanawiali się także nad rolą zapominania, szczególnie wśród ludzi młodych. Dyskutowali o szansach na przebaczenie i o różnicach między rosyjską, polską i niemiecką kulturą pamiętania. Poruszono problem przebaczenia i pojednania oraz wpływu integracji europejskiej na polską pamięć.

Dyskusję zakończyła rozmowa z Agnieszką Holland o sztuce jako narzędziu rozmowy o przeszłości.

W spotkaniu uczestniczyło dwunastu Rosjan i czternastu Polaków (patrz: uczestnicy)

Polecamy omówienia dyskusji:
  • Rozliczenie z komunizmem – Rosja [PDF 308 KB]
  • Rozliczenie z komunizmem – Polska [PDF 380 KB]
  • Sztuka jako rozmowa o przeszłości – Agnieszka Holland [PDF 395 KB]

Spotkaniu towarzyszyła publiczna debata: Nostalgia za komunizmem z udziałem rosyjskich uczestników spotkania.


Spotkanie II: Polska i Rosja – zmieniające się społeczeństwa
16-17 kwietnia 2013

Spotkanie Klubu PL-RU poświęciliśmy rozmowie o zmianach społecznych, jakie zachodzą w Polsce i Rosji w ostatnich latach oraz miejscu młodego pokolenia. Dyskutowano o przemianach pokoleniowych i społecznych, więziach społecznych, starzeniu się społeczeństwa oraz pojawieniu się nowych roczników z coraz większym trudem wchodzących na rynek pracy i całkowicie pozbawionych doświadczenia okresu zimnej wojny, a także zjawisku radykalizacji i ujawnianiu się postaw skrajnych. Wprowadzenia do dyskusji przygotowali Ireneusz Krzemiński (Uniwersytet Warszawski) oraz Nikołaj Pietrow (Wyższa Szkoła Ekonomii w Moskwie). Dyskusję zakończyła debata z Aleksandrem Smolarem o doświadczeniu Solidarności.
W spotkaniu uczestniczyło dziewięciu Rosjan i czternastu Polaków (patrz: uczestnicy).
Polecamy omówienia dyskusji: 
  • Zmieniające się społeczeństwa – Polska (PDF 303 KB)
  • Zmieniające się społeczeństwa – Rosja (PDF 339 KB)
  • Doświadczenie Solidarności – ruchy społeczne a polityka (PDF 345 KB)
Spotkaniu towarzyszyła publiczna debata Rosyjskie społeczeństwo a polityka: postawy, nowe zjawiska, inna polityka? z udziałem rosyjskich uczestników Klubu.

Spotkanie I: Polska i Rosja wobec Europy

15-16 października 2012
Pierwsze spotkanie, w którym udział wzięło ośmiu Rosjan i dziesięciu Polaków (patrz: uczestnicy) poświęcone było dyskusji o słabnącej atrakcyjności Europy jako modelu demokracji, modernizacji i rozwoju oraz znaczeniu kryzysu europejskiego dla Polski i Rosji. Wprowadzenia do dyskusji przygotowali: Paweł Świeboda (demosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej) Polska wobec Europy [PDF 377 KB] oraz Natalia Zubarewicz (Niezależny Instytut Polityki Społecznej i Uniwersytet Moskiewski) Rosja wobec Europy [PDF 366 KB] .

Spotkaniu towarzyszyła publiczna debata Rosja wobec wyzwań współczesności z udziałem rosyjskich uczestników Klubu.

Polecamy komentarze po debacie:

Spotkanie odbyło się przy wsparciu Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia .