blogIdei

Dla państw Unii Europejskiej pandemia koronawirusa oznacza przede wszystkim kryzys zdrowia publicznego, groźbę zapaści gospodarczej oraz społecznej destabilizacji. Ale istnieje duże ryzyko, że z perspektywy lat okres pandemii zostanie również zapamiętany jako zły czas dla demokracji, praworządności i praw człowieka, a przez to i dla politycznej spoistości Unii. UE wkracza w kryzys słabo wyekwipowana do radzenia sobie z zagrożeniami dla tych wartości. Wieloletni, niepowstrzymywany dryf Węgier w stronę autorytaryzmu i systematyczne rozmontowywanie praworządności w Polsce przyspieszają, obnażając bezradność Unii.

Przez ostatnie lata obóz prawicy krok po kroku realizował plan przebudowy ustroju Polski. Czynił to wbrew konstytucji, fortelami, metodą faktów dokonanych. W czasie pandemii erozja państwa przyspieszyła. Dotąd wszystkie te zmiany wydawały się dla przeciętnego obywatela abstrakcją, dziś ich efekty możemy odczuć już na własnej skórze. PiS zdołał wyłączyć wszystkie bezpieczniki chroniące nas przed autorytarnymi zapędami władzy. A koronawirus staje się pretekstem, żeby ośmieszyć i zniszczyć ostatnią demokratyczną instytucję – wolne wybory.

Epidemia koronawirusa nie tylko zepchnęła na dalszy plan świętowanie 30-lecia odrodzonego samorządu terytorialnego, ale też postawiła samorządy przed największym wyzwaniem w jego współczesnej historii. Wiemy już o czekającej nas zapaści finansowej, ale problemem numer jeden na dziś jest utrzymanie ciągłości funkcjonowania organów. Czy w takich sytuacjach potrzebne jest przekazanie szerszych kompetencji decyzyjnych wójtom, burmistrzom i prezydentom miast, umożliwiając im de facto jednoosobowe rządzenie gminami?

Kiedy w pierwszym tygodniu kwietnia sferę publiczną obiegła wiadomość, że na 10. posiedzeniu Sejmu obecnej kadencji 15 i 16 kwietnia pierwsze czytania będą miały obywatelskie projekty ustaw o ograniczeniu prawa do przerywania ciąży oraz zakazie edukacji seksualnej, w mediach społecznościowych zawrzało. W obecnej sytuacji jakakolwiek szersza debata o kontrowersyjnych projektach, dotykających najgłębszych podziałów światopoglądowych, jest niemożliwa.

Cała Polska bije brawo personelowi medycznemu za heroizm i pracę ponad siły. Pracownicy służby zdrowia to bohaterowie naszych czasów. Jednak dla władz są nimi dopóki nie kwestionują komunikatów i postępowania swoich zwierzchników, dopóki nie dopominają się o bezpieczeństwo swoje i pacjentów. Jeśli to robią, stają się nielojalnymi pracownikami, dla których nie ma miejsca w szeregach służby zdrowia.