Okres pandemii pokazał ogromną siłę samoorganizacji społeczeństwa i gotowość mieszkańców do brania współodpowiedzialności za wspólnotę lokalną. Samorządy stoją przed trudnymi decyzjami związanymi nie tylko z kurczącymi się budżetami, ale też bezpośrednimi skutkami pandemii. Jak w takiej rzeczywistości odnajdą się władze samorządowe i organizacje społeczne?
Trzy miesiące debaty publicznej na temat migracji, podejmowanych działań politycznych oraz aktywności samych migrantów w Polsce i na świecie, jakie minęły od wybuchu pandemii COVID-19, ujawniły kilka istotnych zjawisk.
Co z wyborami prezydenckimi? Na razie wiem, że nie odbyły się one 10 maja, nie wiem natomiast, czy wynika z tego, że były nieważne. Jestem prawie pewien, że nie odbędą się w maju, a czy odbędą się w czerwcu lub lipcu – a jeśli tak, to jak – tego nie wiem zupełnie. W chwili, gdy piszę te słowa, w Sejmie procedowany jest kolejny projekt – jakie będą jego losy, ile razy się zmieni i co z niego wyniknie nie próbuję nawet przewidywać. Ale to, że nie wiemy jak będzie, nie oznacza, że nie mamy pewnego pojęcia o tym, jak powinno być.
Dla państw Unii Europejskiej pandemia koronawirusa oznacza przede wszystkim kryzys zdrowia publicznego, groźbę zapaści gospodarczej oraz społecznej destabilizacji. Ale istnieje duże ryzyko, że z perspektywy lat okres pandemii zostanie również zapamiętany jako zły czas dla demokracji, praworządności i praw człowieka, a przez to i dla politycznej spoistości Unii. UE wkracza w kryzys słabo wyekwipowana do radzenia sobie z zagrożeniami dla tych wartości. Wieloletni, niepowstrzymywany dryf Węgier w stronę autorytaryzmu i systematyczne rozmontowywanie praworządności w Polsce przyspieszają, obnażając bezradność Unii.
Przez ostatnie lata obóz prawicy krok po kroku realizował plan przebudowy ustroju Polski. Czynił to wbrew konstytucji, fortelami, metodą faktów dokonanych. W czasie pandemii erozja państwa przyspieszyła. Dotąd wszystkie te zmiany wydawały się dla przeciętnego obywatela abstrakcją, dziś ich efekty możemy odczuć już na własnej skórze. PiS zdołał wyłączyć wszystkie bezpieczniki chroniące nas przed autorytarnymi zapędami władzy. A koronawirus staje się pretekstem, żeby ośmieszyć i zniszczyć ostatnią demokratyczną instytucję – wolne wybory.
