Fundusz im. Beaty Pawlak

Laureatkami Nagrody im. Beaty Pawlak w 2021 roku zostały:

Jagoda Grondecka za reportaże poświęcone sytuacji w Afganistanie tuż przed ponownym przejęciem władzy w kraju przez talibów publikowane w 2021 w „Krytyce Politycznej”. Autorka pisała m.in. o niskim statusie kobiet w społeczeństwie, mimo obietnic, że interwencja w Afganistanie będzie też walką o ich prawa; o zmęczeniu wojną, które sprawia, że ludność upatruje w rządach talibów bezpieczeństwa; o ogromnej rzeszy niepełnosprawnych dorosłych, co jest spuścizną długotrwałej wojny; o suszy na skutek zmian klimatycznych, prowadzącej do głodu i konfliktów.

Aleksandra Lipczak za Lajla znaczy noc (Karakter, Kraków 2020), reportersko-eseistyczną książkę poświęconą Andaluzji, która przez prawie 800 lat była pod panowaniem arabskim i jej wielokulturowej tożsamości – chrześcijańsko-arabsko-żydowskiej. Poznajemy burzliwe dzieje regionu: od pokojowego współistnienia, przez wypędzanie Żydów i Maurów po współczesność, gdy Hiszpania przyjęła rzesze uchodźców. Autorka analizuje wpływy arabskie i żydowskie m.in. we współczesnym wyglądzie miasta i w języku hiszpańskim oraz pokazuje, jak Andaluzja obchodzi się ze swoim dziedzictwem, nie omijając sporów o pamięć.

W 2021 roku do Nagrody im. Beaty Pawlak nominowani byli także:

• Hanka Grupińska za „Dalekowysoko. Tybetańczycy bez ziemi”, Wielka Litera, Warszawa 2020 – książkę poświęconą ponad 100 000 Tybetańczyków, którzy od 1959 roku mieszkają na wygnaniu w Indiach. Autorka opowiada o ich krzywdach i cierpieniach, o torturowaniu mnichów w Tybecie i ich samospaleniach. A także o nadziei na powrót i pielęgnowaniu swojej kultury. Bohaterami są mniszki i mnisi, sprzedawcy, działacze polityczni oraz pisarze i poeci – wiele barwnych postaci tybetańskiej społeczności. Książka jest owocem podróży na przestrzeni 10 lat do stanu Himaćal Pradesz w północnych Indiach, gdzie rezyduje Dalajlama oraz wielu miesięcy spędzonych w klasztorach mniszek tybetańskich.
• Dionisios Sturis za „Zachód słońca na Santorini”, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2021 –  reportaż o współczesnej Grecji. Książka opowiada o kryzysie migracyjnym, o ksenofobii, prześladowaniach na tle rasowym, o wzroście popularności neofaszystowskiej partii Złoty Świt oraz o jej upadku po długim procesie, o przewiezionych do Londynu marmurach z Partenonu, a także o drodze Grecji do demokracji i wolności oraz o przeciwstawianiu się złu. Jest to też osobista opowieść autora o konstruowaniu własnej tożsamości.
• Ludwika Włodek za „Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji”, Czarne, Wołowiec 2020 – reportażowo-eseistyczną książkę poświęconą Algierczykom we Francji i relacjom algiersko-francuskim. Autorka opisuje okres kolonizacji i walki o niepodległość, proces asymilacji, ale także rasizm i trwające po dziś odrzucenie Algierczyków – i próbuje odpowiedzieć na pytanie, skąd wzięła się przepaść dzieląca dziś mieszkających we Francji Algierczyków i innych obywateli. Autorka rozmawia z Algierczykami mieszkającymi we Francji i ich potomkami, ale też z mieszkańcami Algierii.

Zobacz, co Laureatki oraz osoby nominowane mówią o swojej pracy.

Zapraszamy do obejrzenia ogłoszenia Laureatek Nagrody im. Beaty Pawlak oraz debaty „Między świadectwem i zaangażowaniem”. Z nominowanymi do nagrody o współczesnych dylematach autorów i autorek reportaży rozmawiała Agnieszka Lichnerowicz (TOK FM).

fot. Jagody Grondeckiej – Przemek Wójtowicz
fot. Aleksandry Lipczak – Tomasz Czech