W 2013 roku przyglądaliśmy się efektom zmian dotyczących konsultacji publicznych i OSR, jakie rząd przyjął pod koniec 2011 roku. Sprawdzaliśmy, czy i jak wprowadzone w 2011 zmiany w sposobie przygotowywania OSR, przełożyły się na jakość stanowionych aktów prawnych i prawidłowość prowadzania konsultacji społecznych. Analizie poddanych zostało ponad 100 rządowych projektów aktów prawnych (wraz z towarzyszącą im dokumentacją), nad którymi pracowano w 2012 roku. Przeprowadziliśmy również pogłębione studia przypadku wybranych projektów.
Konsultacje publiczne to istotny element nowoczesnego modelu stanowienia prawa. Otwierają proces legislacyjny na udział obywateli, czynią go bardziej transparentnym, zwiększają szansę, że nowe przepisy będą bardziej zrozumiałe i akceptowane przez społeczeństwo. Konsultacje to również ważna część procedury Oceny Skutków Regulacji (OSR), której celem jest przygotowanie merytorycznych podstaw dla rozstrzygnięć legislacyjnych. Przeprowadzone w ramach OSR rzetelne konsultacje publiczne umożliwiają takie przygotowanie ustaw, by projektowane rozwiązania, jak najlepiej realizowały cele ustawodawcy, nie generując przy tym negatywnych skutków społecznych, ekonomicznych, czy politycznych. Poprzez włączenie w proces oceny wiele podmiotów o różnorodnej wiedzy i doświadczeniu są dla decydentów ważnym źródłem wiedzy o praktycznych konsekwencjach projektowanych regulacji.
Wagę konsultacji publicznych dostrzeżono w rządowym programie Lepsze Regulacje 2015, który m.in. przewidywał usprawnienie procedur konsultacyjnych, poprzez wykorzystanie narzędzi internetowych, czy tworzenie i systematyczne uaktualnianie listy podmiotów zapraszanych do konsultacji.
