Demokracja

nie później niż na 90 dni przed dniem wyborów, wyznaczając ich datę na dzień wolny od pracy, przypadający w okresie wyborczym
zarządzenie wyborów

Wybory posłów do Parlamentu Europejskiego odbywają się w okresie wyborczym ustalonym w przepisach prawa Unii Europejskiej. Wybory zarządza Prezydent Rzeczypospolitej, w drodze postanowienia. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej o zarządzeniu wyborów podaje się do publicznej wiadomości i ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. W Polsce wybiera się 53 posłów do Parlamentu Europejskiego. Dzień wyborów wyznaczony został na niedzielę dnia 9 czerwca 2024 roku. Państwowa Komisja Wyborcza, w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia, podaje do publicznej wiadomości w formie obwieszczenia postanowienie wraz z informacją o okręgach wyborczych oraz siedzibach okręgowych komisji wyborczych.

do dnia 22 kwietnia 2024
a) zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej:

• przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego,
• przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,

b) powołanie okręgowych komisji wyborczych,
c) powołanie rejonowych komisji wyborczych

a) Liczba kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego zgłaszanych na liście kandydatów nie może być mniejsza niż 5 i większa niż 10.

Lista kandydatów powinna być poparta podpisami co najmniej 10 000 wyborców stale zamieszkałych w danym okręgu wyborczym.

Okręgowe komisje wyborcze niezwłocznie informują Państwową Komisję Wyborczą o zarejestrowanych listach kandydatów. Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie informuje okręgowe komisje wyborcze o komitetach wyborczych, które zarejestrowały listy co najmniej w połowie okręgów wyborczych.

W przypadku zgłoszenia kandydatury obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim, kandydat do pisemnej zgody na kandydowanie jest obowiązany dołączyć:

1. oświadczenie stwierdzające, że nie kandyduje w wyborach do Parlamentu Europejskiego w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej,
2. oświadczenie stwierdzające, że nie został pozbawiony, na mocy orzeczenia sądu lub decyzji administracyjnej podlegającej zaskarżeniu, prawa do kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie członkowskim Unii Europejskiej jego pochodzenia,
3. informację o ostatnim adresie zamieszkania w państwie członkowskim Unii Europejskiej jego pochodzenia.

Po dokonaniu zgłoszenia niedopuszczalne jest: uzupełnienie listy kandydatów o nazwiska kandydatów lub zmiana kandydatów albo ich kolejności na liście bądź też zmiana oznaczenia kandydata, który nie należy do żadnej partii politycznej, nazwą lub skrótem nazwy partii popierającej tego kandydata.

Organem właściwym do przyjmowania i przekazywania informacji niezbędnych do ustalania prawa wybieralności kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego, którzy kandydują w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż państwo członkowskie ich pochodzenia, jest minister cyfryzacji.

W przypadku otrzymania od państwa członkowskiego Unii Europejskiej zapytania w sprawie ustalenia prawa wybieralności kandydata będącego obywatelem polskim, minister właściwy do spraw cyfryzacji niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania zapytania, przekazuje temu państwu informację w tym zakresie.

Okręgowa komisja wyborcza rejestruje listę kandydatów, sporządzając protokół rejestracji.

Nieotrzymanie do czasu sporządzenia protokołu rejestracji informacji o oświadczeniu stwierdzającym, że dany kandydat nie został pozbawiony prawa do kandydowania, nie wstrzymuje rejestracji listy kandydatów. Po jednym egzemplarzu protokołu doręcza się osobie zgłaszającej listę oraz przesyła Państwowej Komisji Wyborczej.

W razie odmowy rejestracji w odniesieniu do niektórych kandydatów listę rejestruje się w zakresie nieobjętym odmową, z tym że liczba kandydatów zgłoszonych na liście kandydatów nie może być mniejsza niż 5.

Okręgowa komisja wyborcza skreśla z zarejestrowanej listy kandydatów nazwisko kandydata na posła, który zmarł, utracił prawo wybieralności, złożył komisji oświadczenie na piśmie o wycofaniu zgody na kandydowanie lub złożył nieprawdziwe oświadczenie dotyczące niepozbawienia prawa do kandydowania.

b) W skład okręgowej komisji wyborczej wchodzi od 4 do 10 członków spośród osób mających wykształcenie wyższe prawnicze oraz dających rękojmię należytego pełnienia tej funkcji, a także z urzędu, jako jej przewodniczący, komisarz wyborczy.

W skład komisji nie może być powołana osoba, która ukończyła 70 lat.

Okręgową komisję wyborczą powołuje Państwowa Komisja Wyborcza, na wniosek komisarza wyborczego właściwego dla miejscowości będącej siedzibą komisji.

Członek okręgowej komisji wyborczej nie może:

1. należeć do partii politycznych ani prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z pełnioną funkcją,
2. być skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.

Komisja na pierwszym posiedzeniu, które z upoważnienia Państwowej Komisji Wyborczej organizuje dyrektor właściwej miejscowo dla siedziby komisji delegatury Krajowego Biura Wyborczego:

1. wybiera I i II zastępcę przewodniczącego,
2. powołuje sekretarza komisji,
3. omawia zadania i ustala tryb swojej pracy oraz obowiązki i uprawnienia osób wchodzących w jej skład,
4. ustala sposób niezwłocznego podania do publicznej wiadomości informacji o swoim składzie, siedzibie i pełnionych dyżurach,
5. ustala działania związane z przyjmowaniem do zarejestrowania zgłoszeń list kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego, a także sposób podania o tym informacji do publicznej wiadomości.

Komisja wybiera przewodniczącego komisji, jeśli funkcji tej nie może pełnić komisarz wyborczy. W takim przypadku do czasu wyboru przewodniczącego pierwszemu posiedzeniu komisji przewodniczy najstarszy wiekiem członek komisji. Funkcję sekretarza okręgowej komisji wyborczej pełni dyrektor właściwej miejscowo delegatury Krajowego Biura Wyborczego albo osoba przez niego wskazana. Sekretarz uczestniczy w pracach komisji z głosem doradczym.
Zadania komisji określa art. 172. § 1 Kodeksu wyborczego, który wskazuje m.in. na

• sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego przez odpowiednio rejonowe lub obwodowe komisje wyborcze,
• rejestrowanie okręgowych list kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego,* zarządzanie drukowania kart do głosowania,
• ustalanie i ogłaszanie wyników głosowania i wyników wyborów w okręgu wyborczym,
• rozpatrywanie skarg na działalność odpowiednio rejonowych lub obwodowych komisji wyborczych.

c) W skład rejonowej komisji wyborczej wchodzi 4 członków powołanych spośród osób mających wykształcenie wyższe prawnicze oraz dających rękojmię należytego pełnienia tej funkcji, a także z urzędu, jako jej przewodniczący, komisarz wyborczy. W skład komisji nie może być powołana osoba, która ukończyła 70 lat.

Komisja na pierwszym posiedzeniu, które z upoważnienia Państwowej Komisji Wyborczej organizuje dyrektor właściwej miejscowo dla siedziby komisji delegatury Krajowego Biura Wyborczego:

1. wybiera zastępcę przewodniczącego,
2. powołuje sekretarza komisji,
3. omawia zadania i ustala tryb swojej pracy oraz obowiązki i uprawnienia osób wchodzących w jej skład,
4. ustala sposób niezwłocznego podania do publicznej wiadomości informacji o swoim składzie, siedzibie i pełnionych dyżurach.

Komisja wybiera przewodniczącego komisji, jeśli funkcji tej nie może pełnić komisarz wyborczy. W takim przypadku do czasu wyboru przewodniczącego pierwszemu posiedzeniu komisji przewodniczy najstarszy wiekiem członek komisji. Funkcję sekretarza okręgowej komisji wyborczej pełni dyrektor właściwej miejscowo delegatury Krajowego Biura Wyborczego albo osoba przez niego wskazana. Sekretarz uczestniczy w pracach komisji z głosem doradczym.

Zadania rejonowej komisji wyborczej wskazane są w art. 175 § 1 Kodeksu wyborczego, do których należy zaliczyć m.in.

• sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego,
• zapewnienie dostarczenia kart do głosowania obwodowym komisjom wyborczym,
• zapewnienie wykonania zadań wyborczych we współdziałaniu z urzędnikami wyborczymi i organami jednostek samorządu terytorialnego,
• rozpatrywanie skarg na działalność obwodowych komisji wyborczych,
• ustalanie i ogłaszanie wyników głosowania oraz przekazywanie ich właściwej okręgowej komisji wyborczej,wykonywanie innych zadań przewidzianych w kodeksie lub zleconych przez okręgową komisję wyborczą albo Państwową Komisję Wyborczą.

od dnia 26 kwietnia 2024 do 6 czerwca 2024
a) składanie przez wyborców wniosków o:

• wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania,
• zmianę miejsca głosowania

b) składanie wniosków o zmianę miejsca głosowania przez żołnierzy pełniących zasadniczą służbę wojskową albo odbywających ćwiczenia wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania oraz policjantów w jednostkach skoszarowanych, funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży pożarnej oraz Służby Więziennej, pełniących służbę w systemie skoszarowanym.

a) Zaświadczenie o prawie do głosowania
Wyborca zmieniający miejsce pobytu przed dniem wyborów może otrzymać zaświadczenie o prawie do głosowania w miejscu pobytu w dniu wyborów. Na podstawie takiego zaświadczenia można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju, za granicą lub na polskim statku morskim (z tym że zaświadczenie wydaje kapitan statku, który sporządził spis wyborców).

Wniosek należy złożyć do dowolnie wybranego urzędu gminy.

Wniosek składa się na piśmie w postaci papierowej, własnoręcznie podpisany, we wskazanym okresie. Zaświadczenie może wyborca odebrać osobiście, jak również przez upoważnioną przez siebie osobę, w urzędzie gminy, gdzie złożono wniosek. Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania, jest skreślany ze spisu wyborców, w którym został on ujęty.

W przypadku upoważnienia innej osoby do odbioru zaświadczenia, wyborca sporządza wniosek o wydanie zaświadczenia i upoważnienie (może to być jeden dokument), w którym wskazuje swoje:

1. imię (imiona),
2. nazwisko,
3. numer ewidencyjny PESEL,
4. adres zamieszkania,
5. wskazanie, w jakich wyborach wyborca jest uprawniony do głosowania,
6. obywatelstwo, jeżeli zaświadczenie jest wydawane obywatelowi Unii Europejskiej niebędącemu obywatelem polskim, uprawnionym do głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego.

W przypadku utraty zaświadczenia, np. przez zgubienie, wyborca nie otrzyma kolejnego zaświadczenia i nie będzie mógł wziąć udziału w głosowaniu w obwodzie głosowania właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.

Zmiana miejsca głosowania
Wyborca może zmienić miejsce głosowania w danych wyborach (również wyborca niepełnosprawny). Dotyczy to wyborców czasowo przebywający poza miejscem zameldowania na pobyt stały (w tym wyborców zameldowanych na pobyt czasowy), czasowo przebywający poza miejscem zamieszkania (tj. ujęcia na własny wniosek w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania), nieujęty w żadnym stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców.

Wniosek może zostać złożony na piśmie utrwalonym w postaci:

1. papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem, w urzędzie gminy właściwym dla wybranego stałego obwodu głosowania na obszarze gminy, w której wyborca przebywać będzie w dniu wyborów;
2. elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw cyfryzacji.

Wniosek zawiera nazwisko, imię (imiona), obywatelstwo, numer ewidencyjny PESEL wnioskodawcy i adres przebywania w dniu wyborów.

Złożenie wniosku o zmianę miejsca głosowania skutkuje ujęciem wyborcy w spisie w obwodzie głosowania właściwym dla adresu przebywania i skreśleniem ze spisu w stałym obwodzie głosowania właściwym dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania.

Wyborca niepełnosprawny ujmowany jest, po złożeniu wniosku o zmianę miejsca głosowania, w spisie wyborców w wybranym przez wyborcę stałym obwodzie głosowania gminy właściwej dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania, w którym lokal obwodowej komisji wyborczej dostosowany jest do potrzeb wyborców niepełnosprawnych, jeżeli lokal obwodowej komisji wyborczej właściwej dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania wyborcy nie spełnia tych warunków.

Wniosek o zmianę miejsca głosowania dotyczy również żołnierzy pełniących zasadniczą służbę wojskową albo odbywających ćwiczenia wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania, policjantów z jednostek skoszarowanych, funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniących służbę w systemie skoszarowanym, którzy chcą wziąć udział w głosowaniu w miejscu odbywania służby.

od dnia 26 kwietnia 2024 do 4 czerwca 2024
wniosek o udostępnienie informacji o danych zawartych w CRW oraz informacji, czy wyborca ujęty jest w spisie (art. 36 Kodeksu wyborczego oraz art. 22 Kodeksu wyborczego)

Osobie, której dane są przetwarzane w Centralnym Rejestrze Wyborców, umożliwia się pobranie z Centralnego Rejestru Wyborców informacji o danych przetwarzanych w tym rejestrze. Wyborca może złożyć wniosek na piśmie utrwalonym w postaci:

1. papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem,
2. elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej – wójt obowiązany jest udostępnić wspomniane informacje.

W przypadku zarządzonych wyborów wniosek o udostępnienie informacji o danych może być złożony nie później niż do 5 dnia przed dniem wyborów.

Informacja o danych jest udostępniana, w zależności od żądania wnioskodawcy, na piśmie utrwalonym w postaci papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem lub w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.

Każdy wyborca może wnieść do właściwego miejscowo wójta reklamację na nieprawidłowości w Centralnym Rejestrze Wyborców, jeżeli nie został on ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców lub nie ujęto go w żadnym obwodzie głosowania, albo został on nieprawidłowo ujęty w obwodzie głosowania.

Reklamację wnosi się:

1. ustnie do protokołu,
2. na piśmie utrwalonym w postaci:
   a) papierowej, opatrzonym własnoręcznym podpisem,
   b) elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej.

– do urzędu gminy właściwego ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały lub zamieszkania.

Wówczas od dnia wniesienia reklamacji wójt ma 3 dni na jej rozpatrzenie i wydanie decyzji w sprawie. Na decyzję nieuwzględniającą reklamacji lub powodującą skreślenie z obwodu głosowania wyborca wnoszący reklamację może wnieść skargę za pośrednictwem wójta do właściwego miejscowo sądu rejonowego, w terminie 3 dni od dnia doręczenia decyzji.

Każdy może wnieść odpowiednio do wójta albo do organu, który sporządził spis wyborców, reklamację w sprawie nieprawidłowości sporządzenia spisu (np. wyborca jest ujęty w spisie wyborców lub nie figuruje w spisie). Wówczas wójt ma na rozpatrzenie reklamacji i wydanie decyzji w sprawie 2 dni. Wyborcy przysługuje również skarga do sądu rejonowego, którą może wnieść w terminie 2 dni od dnia doręczenia decyzji.

do dnia 1 maja 2024 do godz. 16.00
zgłaszanie list kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego

Listę kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego zgłasza się do okręgowej komisji wyborczej najpóźniej do godziny 16.00 w 39. dniu przed dniem wyborów, czyli do dnia 1 maja 2024.

do dnia 6 maja 2024
utworzenie obwodów głosowania w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz na oddziałach zewnętrznych takich zakładów i aresztów, domach studenckich i zespołach tych domów oraz ustalenie ich granic, siedzib i numerów

W wykazie osób, które będą przebywały w zakładzie karnym, areszcie śledczym oraz na oddziale zewnętrznym takiego zakładu i aresztu, nie umieszcza się osób pozbawionych praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu.

Wyborcy, którzy będą przebywać w tych jednostkach, zostaną ujęci w spisach wyborców sporządzonych dla obwodów głosowania utworzonych w tych miejscach i będą mogli głosować w tych obwodach. Skutkuje to skreśleniem z urzędu ze spisu w miejscu stałego zamieszkania. Wyborcy, którzy przybędą do tych jednostek przed dniem wyborów, a nie będzie ich w spisie wyborców, zostaną dopisani do spisu wyborców przez obwodową komisję wyborczą w dniu głosowania.
Jeżeli natomiast przybędą w dniu głosowania, będą mogli głosować w obwodach utworzonych w tych jednostkach tylko na podstawie zaświadczeń o prawie do głosowania.

do dnia 10 maja 2024
a) podanie do publicznej wiadomości informacji o numerach i granicach stałych i odrębnych obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, a także możliwości głosowania korespondencyjnego i głosowania przez pełnomocnika,
b) zgłaszanie przez kapitanów statków wniosków o utworzenie obwodów głosowania na polskich statkach morskich,
c) zgłaszanie kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych

a) Podziału gminy na stałe obwody głosowania dokonuje komisarz wyborczy. Stały obwód głosowania obejmuje od 200 do 4000 mieszkańców. W przypadkach uzasadnionych miejscowymi warunkami obwód może obejmować mniejszą liczbę mieszkańców.

Wójt podaje, w formie obwieszczenia, do wiadomości wyborców informację przekazaną przez komisarza wyborczego o:

1. numerach oraz granicach stałych i odrębnych obwodów głosowania,
2. wyznaczonych siedzibach obwodowych komisji wyborczych dla danych wyborów,
3. lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb wyborców niepełnosprawnych,
4. możliwości głosowania korespondencyjnego i głosowania przez pełnomocnika.

Jeden egzemplarz obwieszczenia przekazywany jest niezwłocznie komisarzowi wyborczemu. Obwieszczenie wójt zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej. Jeżeli po wydaniu obwieszczenia nastąpiła zmiana siedziby obwodowej komisji wyborczej, wójt niezwłocznie podaje, w formie obwieszczenia, do wiadomości wyborców informacje uwzględniające dokonane zmiany oraz zamieszcza je w Biuletynie Informacji Publicznej.

Obowiązek w odniesieniu do obwodów głosowania utworzonych za granicą ciąży na konsulach/ Wykonanie tego obowiązku powinno nastąpić najpóźniej w 20. dniu przed dniem wyborów.

O utworzeniu obwodu głosowania na polskim statku morskim kapitan statku niezwłocznie zawiadamia wyborców.

Głosowanie w miejscu stałego zamieszkania w naszym kraju. Można być ujętym w jednym stałym obwodzie głosowania. W spisie wyborców sporządzanym dla stałego obwodu głosowania zostanie ujęty wyborca zameldowany na pobyt stały na obszarze danej gminy, wyborca stale zamieszkujący na obszarze gminy bez zameldowania na pobyt stały w tej gminie, ujęty na własny wniosek w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania na obszarze tej gminy (wniosek należy złożyć do urzędu gminy właściwego dla miejsca zamieszkania) oraz wyborca stale zamieszkały na obszarze gminy pod innym adresem aniżeli adres zameldowania na pobyt stały w tej gminie, jak również wyborca nigdzie niezamieszkały, stale przebywający na obszarze gminy, ujęty na własny wniosek w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania na obszarze tej gminy.

Wniosek musi zawierać: nazwisko, imię (imiona), numer ewidencyjny PESEL wnioskodawcy oraz oświadczenie co do adresu stałego zamieszkania. Można zamieścić adres poczty elektronicznej lub numer telefonu komórkowego oraz informację o wyrażeniu zgody na przekazanie danych do rejestru danych kontaktowych osób fizycznych. Wniosek może zostać złożony na piśmie w postaci papierowej własnoręcznie podpisany lub w postaci elektronicznej, opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra cyfryzacji. Wyborca nigdzie niezamieszkały, przebywający stale na obszarze gminy, w miejsce adresu stałego zamieszkania podaje adres, pod którym będzie możliwe skontaktowanie się z nim przez pracowników urzędu gminy.

Dotyczy to również obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi oraz obywateli Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej uprawnionych do korzystania z praw wyborczych w naszym kraju. Wniosek musi zawierać: nazwisko i imię (imiona), obywatelstwo, numer paszportu (lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość), numer ewidencyjny PESEL oraz oświadczenie co do adresu stałego zamieszkania.

c) Zgłoszenia kandydatów na członków komisji przyjmują urzędnicy wyborczy, właściwi dla gminy, w której siedzibę ma dana komisja, za pośrednictwem urzędu gminy. W m.st. Warszawa zgłoszenia przyjmowane są za pośrednictwem urzędów dzielnic, właściwych dla siedziby danej komisji.

Kandydatem do składu komisji może być osoba posiadająca prawo wybierania, tj. osoba, która:

1. jest obywatelem polskim,
2. najpóźniej w dniu zgłoszenia kończy 18 lat,
3. nie jest pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
4. nie jest pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
5. nie jest ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego kandydatem do składu komisji może być również obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, który:

1. najpóźniej w dniu zgłoszenia kończy 18 lat,
2. nie jest pozbawiony prawa wybierania w państwie członkowskim Unii Europejskiej, którego jest obywatelem.

Kandydatem do składu komisji nie może być m.in. kandydat w wyborach, komisarz wyborczy, pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego, pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego, urzędnik wyborczy, mąż zaufania, obserwator społeczny, osoba będąca w stosunku do kandydata w wyborach, np. małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, – jeżeli kandydat kandyduje w okręgu wyborczym, dla którego właściwa jest dana komisja.

Kandydatem do składu komisji może być osoba, która stale zamieszkuje na obszarze województwa, w którym jest zgłaszana do komisji i jest ujęta w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania w jednej z gmin na obszarze tego województwa.

Wygaśniecie członkostwa nastąpi, jeżeli m.in. zostanie podpisana zgoda na kandydowanie w wyborach bądź zgoda na objęcie funkcji komisarza wyborczego, pełnomocnika, urzędnika wyborczego lub męża zaufania, obserwatora społecznego, jak również nastąpi wyrażenie zgody na kandydowanie w wyborach przez osobę będącą w stosunku do członka komisji małżonkiem, wstępnym, zstępnym, rodzeństwem, małżonkiem wstępnego, zstępnego lub przysposobionego albo pozostającą z nim w stosunku przysposobienia.

Za dzień dokonania zgłoszenia rozumie się dzień jego doręczenia do urzędu gminy, potwierdzony podpisem na zgłoszeniu przez osobę je przyjmującą. Przywrócenie terminu do zgłaszania kandydatów na członków komisji jest niedopuszczalne.

Obwodowe komisje wyborcze w obwodach głosowania utworzonych za granicą powołują konsulowie spośród wyborców mieszkających lub przebywających na obszarze właściwości terytorialnej konsula. Obwodowe komisje wyborcze w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich powołują spośród wyborców kapitanowie tych statków. Co ważne, Państwowa Komisja Wyborcza określa, po porozumieniu odpowiednio z ministrem właściwym do spraw zagranicznych oraz ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej, tryb i termin powołania komisji w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich, jak również za granicą.

do dnia 20 maja 2024
a) powołanie obwodowych komisji wyborczych,
b) podanie do publicznej wiadomości informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych

a) Członkowie obwodowej komisji wyborczej nie mogą prowadzić agitacji wyborczej na rzecz poszczególnych kandydatów oraz list kandydatów:

1. w lokalu wyborczym,
2. w trakcie czynności podejmowanych przez obwodową komisję wyborczą,
3. w trakcie przygotowań do prac obwodowej komisji wyborczej.

Członkowi obwodowej komisji wyborczej w związku z wykonywaniem zadań przysługuje:

1.  zwolnienie od pracy na dzień głosowania oraz liczenia głosów, a także na dzień następujący po dniu, w którym zakończono liczenie głosów, z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy,
2. do 5 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.

Członkowie obwodowej komisji wyborczej w razie zamiaru skorzystania ze zwolnienia od pracy są obowiązani co najmniej na 3 dni przed przewidywanym terminem nieobecności w pracy uprzedzić, w formie pisemnej, pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, a następnie, nie później niż następnego dnia po upływie okresu nieobecności w pracy, dostarczyć pracodawcy zaświadczenie usprawiedliwiające nieobecność w pracy wykonywaniem zadań komisji.

Zaświadczenie zawiera:

1. imię i nazwisko osoby wchodzącej w skład danej komisji,
2. wskazanie podstawy prawnej zwolnienia od pracy,
3. przyczynę i czas nieobecności w pracy.

Zaświadczenie opatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej podpisuje przewodniczący danej komisji, a dla przewodniczącego komisji – jego zastępca. Zaświadczenie jest sporządzane w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje zainteresowany członek komisji, a drugi pozostaje w dokumentacji komisji.

Do zadań komisji należy:

1. przeprowadzenie głosowania w obwodzie,
2. czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania,
3. ustalenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości,
4. przesłanie wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.

Skład każdej obwodowej komisji wyborczej powołuje się:

1. 7 osób w obwodach głosowania do 1000 mieszkańców,
2. 9 osób w obwodach głosowania od 1001 do 2000 mieszkańców,
3. 11 osób w obwodach głosowania od 2001 do 3000 mieszkańców,
4. 13 osób w obwodach głosowania powyżej 3000 mieszkańców.

W odrębnych obwodach głosowania powołuje się:

1. 5 osób w obwodach głosowania do 100 osób,
2. 7 osób w obwodach głosowania od 101 do 300 osób,
3. 9 osób w obwodach głosowania od 301 do 500 osób,
4. 11 osób w obwodach głosowania powyżej 500 osób
   – spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby. Liczbę osób powoływanych w skład obwodowych komisji wyborczych w odrębnych obwodach głosowania ustala się na podstawie liczby osób przebywających w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz na oddziałach zewnętrznych takich zakładów i aresztów, a także w domach studenckich lub zespołach domów studenckich, w których utworzono obwody głosowania, w dniu utworzenia w nich odrębnych obwodów głosowania

W obwodach głosowania utworzonych za granicą:

1. od 4 do 12 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub
   upoważnione przez nich osoby,
2. jedną osobę wskazaną przez konsula.

Obwodowe komisje wyborcze w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich powołują spośród wyborców kapitanowie tych statków.

od dnia 25 maja 2024 do 7 czerwca 2024 do godz. 24.00
nieodpłatne rozpowszechnianie w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych audycji wyborczych, przygotowanych przez komitety wyborcze

Komitetom wyborczym, których kandydaci zostali zarejestrowani, przysługuje prawo do rozpowszechniania nieodpłatnie audycji wyborczych, w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych na koszt tych nadawców. Czas antenowy przysługujący jednemu komitetowi wyborczemu nie może być odstępowany innemu komitetowi wyborczemu. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, po zasięgnięciu opinii Państwowej Komisji Wyborczej oraz właściwych zarządów publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych oraz właściwych rad programowych, określi w drodze rozporządzenia:

1. czas przeznaczony na rozpowszechnianie nieodpłatnie audycji wyborczych w każdym z programów ogólnokrajowych i programów regionalnych,
2. ramowy podział czasu rozpowszechniania nieodpłatnie audycji wyborczych,
3. tryb postępowania w sprawach podziału czasu rozpowszechniania nieodpłatnie audycji wyborczych,
4. zakres rejestracji oraz sposób przygotowania i emisji audycji wyborczych, z uwzględnieniem typu i rodzaju nośnika zapisu audycji wyborczej,
5. sposób rozpowszechniania informacji o terminach emisji audycji wyborczych – zróżnicowany ze względu na rodzaj przeprowadzanych wyborów oraz konieczność zapewnienia najwyższego standardu technicznego emitowanych audycji wyborczych, a także powszechnej dostępności audycji wyborczych i informacji o terminach ich emisji.

Audycje wyborcze komitetu wyborczego dostarczane są do publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych nie później niż na 24 godziny przed dniem ich rozpowszechnienia.

Komitet wyborczy ma prawo do nieodpłatnego rozpowszechniania audycji wyborczych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych:

1. ogólnokrajowych – jeżeli zarejestrował swoje listy kandydatów co najmniej w połowie okręgów wyborczych,
2. regionalnych – jeżeli zarejestrował listę kandydatów co najmniej w jednym okręgu wyborczym.

Łączny czas rozpowszechniania audycji wyborczych wynosi:

1. w ogólnokrajowych programach – 15 godzin w Telewizji Polskiej, w godzinach między 17:00 a 23:00, i 20 godzin w Polskim Radiu,
2. w regionalnych programach – 10 godzin w Telewizji Polskiej i 20 godzin w Polskim Radiu.

Czas przeznaczony na rozpowszechnianie audycji wyborczych (w ogólnokrajowych programach) dzieli się równo między uprawnione komitety wyborcze na podstawie informacji Państwowej Komisji Wyborczej o komitetach wyborczych, które zarejestrowały swoje listy kandydatów co najmniej w połowie okręgów wyborczych. W regionalnych programach czas przeznaczony na rozpowszechnianie audycji wyborczych dzieli się pomiędzy uprawnione komitety wyborcze proporcjonalnie do liczby zarejestrowanych przez nie list kandydatów, na podstawie informacji okręgowych komisji wyborczych, właściwych dla obszaru objętego regionalnym programem, o zarejestrowanych listach kandydatów.
Kolejność rozpowszechniania w każdym dniu audycji wyborczych ustalają kierujący redakcjami właściwych ogólnokrajowych programów telewizyjnych, w tym TV Polonia, i programów regionalnych oraz programów radiowych w drodze losowania przeprowadzonego w obecności osób zgłaszających listy kandydatów najpóźniej w 18. dniu przed dniem wyborów.

Na ustalenia dotyczące podziału czasu antenowego osobie zgłaszającej listę kandydatów przysługuje skarga do Państwowej Komisji Wyborczej. Skargę wnosi się w terminie 2 dni od dokonania ustalenia. Państwowa Komisja Wyborcza rozpatruje sprawę niezwłocznie i wydaje postanowienie. Od postanowienia Państwowej Komisji Wyborczej nie przysługuje środek prawny.

do dnia 27 maja 2024
a) zgłaszanie zamiaru głosowania korespondencyjnego przez wyborców niepełnosprawnych, w tym za pomocą nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a, oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat,
b) zgłaszanie zamiaru skorzystania z prawa do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego lub bezpłatnego transportu powrotnego przez wyborców niepełnosprawnych oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, w gminie, w której  w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski

a) Zgłoszenia dokonuje się w godzinach pracy delegatury Krajowego Biura Wyborczego obsługującego komisarza wyborczego.

Zgłoszenia dokonuje się komisarzowi wyborczemu

• ustnie,
• na piśmie w postaci papierowej, z własnoręcznym podpisem lub w postaci elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra cyfryzacji,
• telefonicznie (dotyczy to wyłącznie wyborcy niepełnosprawnego).

W zgłoszeniu zamieszcza się lub podaje nazwisko i imię (imiona), numer ewidencyjny PESEL wyborcy, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, oraz adres, na który ma być wysłany pakiet wyborczy. Wyborca niepełnosprawny dołącza kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności. Wyborca niepełnosprawny może zażądać dołączenia do pakietu wyborczego nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a oraz może zamieścić lub podać adres poczty elektronicznej lub numer telefonu komórkowego oraz informację o wyrażeniu zgody na przekazanie danych do rejestru danych kontaktowych osób fizycznych. Wyborca, który zgłosił zamiar głosowania korespondencyjnego, otrzymuje pakiet wyborczy nie później niż 6 dni przed dniem wyborów. Pakiet wyborczy doręcza operator pocztowy (listonosz) wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru. Jeżeli odbierający nie może potwierdzić odbioru, osoba doręczająca pakiet wyborczy sama stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje odbierającego i przyczynę braku jego podpisu.

W przypadku nieobecności wyborcy pod wskazanym adresem doręczający umieszcza zawiadomienie o terminie powtórnego doręczenia lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania wyborcy. Termin powtórnego doręczenia nie może być dłuższy niż 1 dzień od dnia pierwszego doręczenia.

W skład pakietu wyborczego przekazywanego wyborcy wchodzą: koperta zwrotna, karta do głosowania, koperta na kartę do głosowania, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na kartach do głosowania, instrukcja głosowania korespondencyjnego i ewentualnie nakładki na karty do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a, jeżeli wyborca niepełnosprawny zażądał ich przesłania. Na karcie do głosowania wyborca oddaje głos w sposób określony w informacji znajdującej się w dolnej części karty do głosowania. Po oddaniu głosu, kartę do głosowania należy umieścić w kopercie z napisem „Koperta na kartę do głosowania” i kopertę tę zakleić. Niezaklejenie koperty na kartę do głosowania spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania. Zaklejoną kopertę na kartę do głosowania należy włożyć do koperty zwrotnej zaadresowanej do obwodowej komisji wyborczej.

Następnie należy wypełnić oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu, na którym należy:

1. wpisać miejscowość i datę jego sporządzenia,
2. własnoręcznie podpisać się.

Oświadczenie wkłada się do koperty zwrotnej (z adresem obwodowej komisji wyborczej).
Niewłożenie oświadczenia do koperty zwrotnej lub niepodpisanie go spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.

Kopertę zwrotną zawierającą:

1. zaklejoną kopertę z kartą do głosowania,
2. podpisane oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu należy zakleić i przekazać przedstawicielowi Poczty Polskiej.

Przedstawiciel Poczty Polskiej odbierze zamkniętą kopertę zwrotną od wyborcy niepełnosprawnego, który otrzymał pakiet wyborczy, na podstawie okazanego przez wyborcę dokumentu potwierdzającego tożsamość. Odbiór następuje za pokwitowaniem najpóźniej w:

• dniu wyborów, jeżeli wyborca w momencie doręczenie pakietu wyborczego zgłosił potrzebę jej odbioru, pod adresem wskazanym przez tego wyborcę,
• przedostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wyborów – w placówce Poczty Polskiej usytuowanej na obszarze gminy, w której wyborca jest ujęty w stałym obwodzie głosowania w Centralnym Rejestrze Wyborców,
• trzecim dniu roboczym poprzedzającym dzień wyborów w dowolnej placówce Poczty Polskiej.

Wyborca niepełnosprawny może w dniu wyborów, do czasu zakończenia głosowania, osobiście dostarczyć kopertę zwrotną do obwodowej komisji wyborczej, której adres znajduje się na kopercie zwrotnej. Głosować korespondencyjne nie mogą wyborcy umieszczeni w spisach wyborców w obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych i domach studenckich, a także wyborcy, którzy udzielili pełnomocnictwa do głosowania.

b) Prawo do bezpłatnego transportu przysługuje z:

• miejsca zamieszkania, pod którym dany wyborca ujęty jest w spisie wyborców, albo miejsca
  podanego we wniosku o dopisanie do spisu wyborców w danej gminie, do lokalu wyborczego właściwego dla obwodu głosowania, w którego spisie wyborców ujęty jest ten wyborca, albo
• miejsca pobytu do najbliższego lokalu wyborczego w dniu głosowania,
• lokalu wyborczego do miejsca, w którym dany wyborca rozpoczął podróż.

Wyborcy, którego stan zdrowia nie pozwala na samodzielną podróż, może towarzyszyć opiekun.  Zamiar zgłosić można ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej do wójta. W zgłoszeniu podaje się nazwisko i imię (imiona), numer ewidencyjny PESEL wyborcy oraz opiekuna, jeśli ma towarzyszyć wyborcy, oznaczenie miejsca zamieszkania lub innego miejsca, wskazanie, czy wyborca ma zamiar skorzystać z transportu powrotnego, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, oraz numer telefonu lub adres poczty elektronicznej wyborcy, o ile posiada. Wyborca, którego stan zdrowia nie pozwala na samodzielną podróż, oświadcza o tym fakcie, a wyborca niepełnosprawny oświadcza wójtowi o orzeczonym stopniu niepełnosprawności i ważności orzeczenia.

do dnia 30 maja 2024
a) podanie przez okręgowe komisje wyborcze, w formie obwieszczenia, informacji o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego,
b) podanie do publicznej wiadomości informacji o organizacji w gminach wiejskich lub miejsko-wiejskich bezpłatnego gminnego przewozu pasażerskiego w dniu wyborów, o którym mowa w art. 37f § 1 Kodeksu wyborczego

a) Okręgowa komisja wyborcza sporządza obwieszczenia o zarejestrowanych listach kandydatów, zawierające informacje o ich numerach, nazwach i skrótach nazw komitetów wyborczych oraz dane o kandydatach zawarte w zgłoszeniach list, w tym treść oświadczenia. Obwieszczenie przesyła się dyrektorowi właściwej miejscowo delegatury Krajowego Biura Wyborczego, który zapewnia jego druk i rozplakatowanie na obszarze okręgu wyborczego najpóźniej w 10. dniu przed dniem wyborów. Jeden egzemplarz obwieszczenia niezwłocznie przesyła się do Państwowej Komisji Wyborczej.

b) Bezpłatny gminny przewóz pasażerski dotyczy wyborców ujętych w spisie wyborców w stałym obwodzie głosowania położonym na obszarze danej gminy, jeżeli w ramach tej gminy: nie funkcjonuje w dniu wyborów publiczny transport zbiorowy albo najbliższy przystanek komunikacyjny oddalony jest o ponad 1,5 km od lokalu wyborczego. Transport może obowiązywać w każdym mieście, osiedlu, wsi, osadzie, kolonii i przysiółku, w których mieszka co najmniej 5 wyborców ujętych w spisie wyborców w danym stałym obwodzie głosowania. W godzinach głosowania odbywają się co najmniej dwa pełne kursy. Kursy te muszą odbyć się w odstępie co najmniej 4 godzin, liczonych od momentu zakończenia kursu. Wójt poda informację o organizacji gminnego przewozu pasażerskiego, wskazując linię komunikacyjną tego transportu, ze szczególnym uwzględnieniem przystanków komunikacyjnych, oraz godziny odjazdów z poszczególnych przystanków komunikacyjnych.

do dnia 31 maja 2024
składanie wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania przez wyborców niepełnosprawnych oraz przez wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat

Pełnomocnikiem może być osoba posiadająca prawo wybierania, z wyłączeniem osoby wchodzącej w skład obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a także mężów zaufania, jak również kandydatów w danych wyborach. Pełnomocnictwo do głosowania można przyjąć tylko od jednej osoby (można przyjąć od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny, zstępny, małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika). Pełnomocnictwa do głosowania udziela się przed wójtem lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.

Akt pełnomocnictwa do głosowania sporządza się na wniosek wyborcy wniesiony do wójta gminy, w której wyborca jest ujęty w obwodzie głosowania właściwym dla adresu zameldowania na pobyt stały lub adresu stałego zamieszkania. Wniosek zawiera: nazwisko i imię (imiona), numer ewidencyjny PESEL oraz adres zamieszkania zarówno wyborcy, jak i osoby, której ma być udzielone pełnomocnictwo do głosowania, oraz oznaczenie wyborów, których dotyczy pełnomocnictwo do głosowania.

Wyborca we wniosku może zamieścić adres poczty elektronicznej lub numer telefonu komórkowego, jeśli posiada. Wniosek można złożyć ustnie, na piśmie w postaci papierowej, z własnoręcznym podpisem lub elektronicznej, opatrzonym kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra cyfryzacji.

Do wniosku należy dołączyć:

• kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania,
• pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem, zawierającą jej nazwisko i imię (imiona) oraz adres zamieszkania, a także nazwisko i imię (imiona) osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania.

Wyborca ma prawo do cofnięcia udzielonego pełnomocnictwa do głosowania. Cofnięcie pełnomocnictwa do głosowania następuje przez złożenie najpóźniej na 2 dni przed dniem wyborów stosownego oświadczenia wójtowi gminy, w której sporządzono akt pełnomocnictwa do głosowania, lub doręczenie takiego oświadczenia właściwej obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania.

Nie mogą głosować przez pełnomocnika osoby przebywające w:

• zakładzie leczniczym,
• domu pomocy społecznej,
• zakładzie karnym i areszcie śledczych oraz na ich oddziałach zewnętrznych,
• domu studenckim lub zespołach domów studenckich prowadzonych przez uczelnie,
• obwodach głosowania utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich,
• a także wyborcy głosujący korespondencyjnie.

nie później niż do dnia 3 czerwca 2024
doręczenie pakietów wyborczych wyborcom, którzy zgłosili zamiar głosowania korespondencyjnego

Pakiet wyborczy doręcza wyborcy urzędnik wyborczy za pośrednictwem operatora pocztowego. Pakiet wyborczy doręcza się wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru. Jeżeli odbierający nie może potwierdzić odbioru, osoba doręczająca pakiet wyborczy sama stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje odbierającego i przyczynę braku jego podpisu.

W przypadku nieobecności wyborcy pod wskazanym adresem doręczający umieszcza zawiadomienie o terminie powtórnego doręczenia w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania wyborcy. Termin powtórnego doręczenia nie może być dłuższy niż 1 dzień od dnia pierwszego doręczenia.

Pakiety wyborcze niedoręczone są przekazywane obwodowej komisji wyborczej do zakończenia głosowania. Jeżeli przekazanie pakietów wyborczych obwodowej komisji wyborczej do zakończenia głosowania nie było możliwe, pakiety takie przekazywane są właściwemu dyrektorowi delegatury Krajowego Biura Wyborczego.

W skład pakietu wyborczego wchodzi:

1. koperta zwrotna,
2. karta lub karty do głosowania,
3. koperta na kartę do głosowania,
4. instrukcja głosowania korespondencyjnego,
5. nakładka lub nakładki na kartę lub karty do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a – jeżeli wyborca niepełnosprawny zażądał ich przesłania,
6. oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania.

Wyborca może w godzinach głosowania osobiście dostarczyć kopertę zwrotną do obwodowej komisji wyborczej, w obwodzie głosowania, w którym jest wpisany do spisu wyborców.

do dnia 4 czerwca 2024
a) składanie przez wyborców przebywających za granicą lub w przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, a posiadających ważny paszport lub inny dokument stwierdzający tożsamość, wniosków o ujęcie ich w spisie wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą,
b) składanie przez wyborców przebywających na polskich statkach morskich wniosków o ujęcie ich w spisach wyborców w obwodach głosowania utworzonych na tych statkach

a) Wyborca stale zamieszkały za granicą oraz wyborca stale zamieszkały w Polsce, a przebywający czasowo za granicą, by wziąć udział w głosowaniu, powinien złożyć właściwemu konsulowi wniosek o ujęcie w spisie wyborców w obwodzie głosowania utworzonym za granicą. Wniosek należy złożyć w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem lub przy użyciu usługi elektronicznej udostępnionej przez ministra właściwego do spraw zagranicznych (e-wybory) albo na adres poczty elektronicznej konsula jako odwzorowanie cyfrowe wniosku opatrzonego własnoręcznym podpisem (skan).

Wniosek zawiera:

• nazwisko i imię (imiona),
• numer PESEL,
• numer ważnego polskiego paszportu (na obszarze państw członkowskich Unii Europejskiej oraz państw, na terytorium których można wjechać na podstawie polskiego dowodu osobistego, w miejsce numeru paszportu można podać numer ważnego polskiego dowodu osobistego),
• adres pobytu wyborcy za granicą,
• dane kontaktowe (poczta elektroniczna lub numer telefonu).

W przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, zgłoszenie zawiera numer innego ważnego dokumentu stwierdzającego tożsamość, a także miejsce i datę jego wydania. Wyborcy przebywający za granicą i posiadający ważne polskie paszporty lub w przypadku obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi posiadający ważny paszport lub inny dokument stwierdzający tożsamość mogą ubiegać się o zaświadczenie o prawie do głosowania, które wydaje konsul. W celu weryfikacji danych wyborcy konsul posiada dostęp do danych zawartych w rejestrze PESEL.

b) Wyborcy przebywający na polskich statkach morskich znajdujących się w podróży w dniu wyborów są ujmowani w spisie wyborców sporządzanym i aktualizowanym przez kapitana statku. Wniosek o ujęcie w spisie wyborców składa się do kapitana statku (chyba że wyborca posiada zaświadczenie o prawie do głosowania). We wniosku zamieszcza się nazwisko i imię (imiona), numer ewidencyjny PESEL oraz adres zamieszkania. Jeżeli taki wyborca chce uzyskać zaświadczenie o prawie do głosowania, wydać je może kapitan statku, który sporządził spis wyborców.

do dnia 6 czerwca 2024
poinformowanie wyborców niepełnosprawnych oraz wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat, którzy zgłosili zamiar skorzystania z prawa transportu do lokalu wyborczego, o godzinie transportu w dniu głosowania

Wyborca, który zgłosił zamiar skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego, może wycofać swoje zgłoszenie albo zrezygnować tylko z transportu powrotnego nie później niż na 2 dni przed dniem głosowania. Wycofanie zgłoszenia albo zrezygnowanie z transportu powrotnego może być dokonane ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej do wójta.

do dnia 6 czerwca 2024
złożenie wniosku o zmianę miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych

Termin złożenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosku o zmianę miejsca głosowania w obwodzie właściwym dla lokalu przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych rozpoczyna się w dniu 26 kwietnia 2024, natomiast upływa w dniu 6 czerwca 2024. Wniosek należy złożyć w godzinach pracy urzędu gminy. O dotrzymaniu terminu złożenia wskazanych wyżej wniosków i oświadczeń decyduje data ich otrzymania przez właściwy organ, a nie data nadania (stempla pocztowego).

w dniu 7 czerwca 2024 o godz. 24.00
zakończenie kampanii wyborczej

Kampania wyborcza rozpoczyna się z dniem ogłoszenia aktu właściwego organu o zarządzeniu wyborów i ulega zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania. W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem zabronione jest prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych. Agitacja wyborcza w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje, jest zabroniona. Zabrania się prowadzenia agitacji wyborczej na terenie m.in.:

• urzędów administracji rządowej i administracji samorządu terytorialnego oraz sądów,
• zakładów pracy w sposób i formach zakłócających normalne funkcjonowanie,
• jednostek wojskowych i innych jednostek organizacyjnych podległych ministrowi obrony narodowej oraz oddziałów obrony cywilnej, a także skoszarowanych jednostek podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych,
• szkół wobec uczniów.

Ponadto zabronione jest:

• organizowanie loterii fantowych, innego rodzaju gier losowych oraz konkursów, w których wygranymi są nagrody pieniężne lub przedmioty o wartości wyższej niż wartość przedmiotów zwyczajowo używanych w celach reklamowych lub promocyjnych,
• podawanie lub dostarczanie, w ramach prowadzonej agitacji wyborczej, napojów alkoholowych nieodpłatnie lub po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od ceny nabycia lub kosztów wytworzenia,
• rozdawanie przedmiotów o wartości wyższej niż wartość przedmiotów zwyczajowo używanych w celach reklamowych lub promocyjnych.

Za agitację wyborczą nie uznaje się prowadzonych przez szkołę zajęć z zakresu edukacji obywatelskiej, polegającej na upowszechnianiu wśród uczniów wiedzy o prawach i obowiązkach obywateli, znaczeniu wyborów w funkcjonowaniu demokratycznego państwa prawnego oraz zasadach organizacji wyborów.

w dniu 9 czerwca 2024 w godzinach 7.00–21.00
głosowanie

Wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się w dzień wolny od pracy. Głosowanie odbywa się bez przerwy od godziny 7:00 do godziny 21:00. W jednym pomieszczeniu może znajdować się jeden lokal wyborczy.

O godzinie zakończenia głosowania przewodniczący obwodowej komisji wyborczej zarządza zakończenie głosowania. Od tej chwili mogą głosować tylko wyborcy, którzy przybyli do lokalu wyborczego przed godziną zakończenia głosowania.

Głosowanie w odrębnych obwodach głosowania oraz w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich może się rozpocząć później, o ile nie będzie to miało wpływu na możliwość sprawnego oddania głosu przez wszystkich uprawnionych wyborców.

Głosowanie w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich oraz za granicą odbywa się między godziną 7:00 a 21:00 czasu miejscowego w każdym dniu głosowania. Jeżeli głosowanie miałoby być zakończone w dniu następnym po dniu głosowania w kraju, głosowanie przeprowadza się w dniu poprzedzającym.

Obwodowa komisja wyborcza może zarządzić wcześniejsze zakończenie głosowania w odrębnych obwodach głosowania oraz w obwodach głosowania utworzonych na polskich statkach morskich, jeżeli wszyscy wyborcy wpisani do spisu wyborców oddali swe głosy. Zarządzenie wcześniejszego zakończenia głosowania może nastąpić nie wcześniej niż o godzinie 18:00. O zarządzeniu zakończenia głosowania przewodniczący obwodowej komisji wyborczej niezwłocznie zawiadamia osobę kierującą jednostką, wójta oraz właściwą komisję wyborczą wyższego stopnia.