Coraz częściej tym, co łączy różne grupy Polaków,  jest nie to, czego wspólnie pragną, ale raczej to, do kogo wspólnie czują niechęć czy wręcz nienawiść. Na tym nie da się budować. Z tego nie da się wykrzesać żadnej nadziei innej niż nadzieja na rewanż, a może nawet zemstę. Nie takiej nadziei dziś w Polsce potrzeba. Demokracja ani nie jest samoistnie oczywista, ani nie jest bezalternatywna. Demokracja zawodzi zwłaszcza tam, gdzie brakuje demokratów. Istnieje nawet szereg przykładów na to, że demokracje – całkowicie demokratycznie – potrafią popełnić samobójstwo. Jak tego uniknąć? Demokracje „bezwysiłkowe”, opierające się na czysto arytmetycznym zliczaniu głosów dla ustalenia większości, są nieodporne na różnego rodzaju wirusy. Konieczna jest nieco bardziej ambitna i bardziej kosztowna forma demokracji – wysiłkowa, ale bynajmniej nie heroiczna.

To słowa otwierające opracowanie „Inny pomysł na demokrację” autorstwa Jakuba Wygnańskiego, prezesa Fundacji Stocznia, opublikowanego 1 czerwca przez Laboratorium „Więzi”. Autor stawia fundamentalne pytania o stan polskiej wspólnoty i republiki i wychodząc od ogólnych, głębokich rozpoznań formułuje bardzo konkretne propozycje naprawy Rzeczypospolitej.

Czy diagnoza stanu polskich spraw przedstawiona w „Innym pomyśle na demokrację” dobrze opisuje rzeczywistość? Czy propozycje naprawy polskiej demokracji dobrze odpowiadają na wyzwania czasu? Jak wprowadzać je w życie? Jaka jest alternatywa?

To tylko kilka kwestii, o których Edwin Bendyk, prezes zarządu Fundacji Batorego rozmawiał z autorem „Innego pomysłu na demokrację”, Jakubem Wygnańskim oraz:


Edwin Bendyk – prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Dziennikarz, publicysta i pisarz, do niedawna kierował działem naukowym tygodnika „Polityka”. Wykłada w Graduate School for Social Research PAN i Collegium Civitas, gdzie współtworzył Ośrodek Badań nad Przyszłością.

Agnieszka Graff – dr hab., amerykanistka, pisarka i publicystka, wykładowczyni Ośrodka Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego. Współtwórczyni Kongresu Kobiet i członkini jego rady programowej, angażowała się też m.in. w prace „Krytyki Politycznej”.

Michał Królikowski – dr hab., profesor na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, prawnik, adwokat, w latach 2006-2011 dyrektor Biura Analiz Sejmowych, w latach 2011-2014 podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.

Andrzej Rychard ‒ prof. dr hab., socjolog, dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, przewodniczący Rady Fundacji im. Stefana Batorego, członek Zespołu Ekspertów Wyborczych Fundacji Batorego.

Karolina Wigura – dr hab., socjolożka, publicystka. Członkini Zarządu fundacji Kultura Liberalna. Wykładowczyni na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Członkini Rady European Council on Foreign Relations. Opublikowała książki: Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki (2011), Wynalazek nowoczesnego serca: Filozoficzne źródła współczesnego myślenia o emocjach (2019) oraz The End of the Liberal Mind. Poland’s New Politics (2020).

Jakub Wygnański – socjolog, działacz organizacji społecznych. W latach 80. działacz „Solidarności” i Komitetów Obywatelskich. Współtwórca m.in. Stowarzyszenia na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych oraz Banku Danych o Organizacjach Pozarządowych Klon/Jawor. Prezes zarządu Fundacji Stocznia.

Zapraszamy na transmisję uroczystego podsumowanie pięcioletniego programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, które było wspaniałą okazją, aby wspólnie świętować sukcesy i rezultaty ponad 500 projektów, które zostały zrealizowane w Programie.
W czasie wydarzenia zaprosiliśmy na:

Program Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy jest jednym z dwóch programów przeznaczonych na wsparcie działalności organizacji społecznych finansowanych przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (tzw. Funduszy Norweskich i Funduszy EOG). Celem Funduszu było wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego, aktywności obywatelskiej oraz upodmiotowienie grup zagrożonych wykluczeniem. Operatorem programu Aktywni Obywatele – Funduszu Krajowego jest konsorcjum złożone z trzech organizacji: Fundacji im. Stefana Batorego, Fundacji Stocznia oraz Fundacji Akademia Organizacji Obywatelskich.
Więcej o Programie: https://aktywniobywatele.org.pl/
W świecie wielowymiarowych kryzysów i kurczących się zasobów samorząd nie może dłużej mieć jedynie funkcji instytucjonalnej i inwestycyjnej. Konieczność zaprojektowania na nowo jego roli wynika również z tego, że pod presją obecnego rządu kompetencje i możliwości finansowe lokalnych władz ulegają systematycznemu ograniczaniu. Samorządom odbierane są kolejne prerogatywy. W tym nowym świecie samorządowcy przestają odgrywać rolę głównego lokalnego inwestora i „skarbonki”. Gdzie szukać zasobów i szans na dalszy rozwój?
Kryzys uchodźczy pokazał wielki potencjał, który kryje się we współpracy aktywnych obywatelek i obywateli z lokalnymi władzami. Co zrobić, aby ten potencjał wykorzystywać na co dzień? Jak dostrzec ukryty potencjał intelektualny, finansowy, organizacyjny we wspólnocie lokalnej? Jak budować relacje partnerskie – już nie z pozycji dysponenta pieniędzy i strony zlecającej zadania? Jak zaufać mieszkańcom, organizacjom, lokalnym przedsiębiorcom i instytucjom, samorządowcom? Jak budować solidarność (ekonomiczną, klimatyczną, pokoleniową) na poziomie wspólnot lokalnych? Co w obecnych realiach będzie czynnikiem aktywizującym, a co demobilizującym na poziomie lokalnym?

Zapraszamy na seminarium „Aktywne wspólnoty – w poszukiwaniu nowych możliwości rozwoju” na kongresie „Solidarni w rozwoju – Aktywni dla rozwoju ”.

13 września, o godzinie 14:00 spotkamy się w Bibliotece Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku.

W dyskusji udział wezmą m.in. uczestniczki i uczestnicy akcji Masz Głos oraz Pracowni Samorządowej Fundacji Batorego. Swój udział potwierdzili:
– Piotr Choroś (dyrektor Biura Partycypacji Społecznej UM Lublin),
Anna Dąbrowska (Stowarzyszenie Homo Faber),
Anna Golędzinowska (radna miasta Gdańsk),
Dariusz Morawiec (z-ca burmistrza Kluczborka),
Anita Pala (Stowarzyszenie Pszczyna Miasto Zielone),
Magdalena Pieczyńska (radna miasta Gryfin),
Robert Waraksa (burmistrz miasta Olsztynek),
Joanna Wons-Kleta (wójt gminy Pawonków),
Krzysztof Wostal (Fundacja Transgresja).
Prowadzenie: Krzysztof Izdebski (Fundacja Batorego)

Link do transmisji online udostępnimy przed seminarium.

Do zobaczenia w Gdańsku lub online!

Podczas Local Trends – Europejskiego Forum Samorządowego, organizowanego w dniach 14-15 października 2024 w Poznaniu będziemy gospodarzami dwóch sesji.


14 października 2024, w godzinach 15:30 – 16:30, w sali 3 zapraszamy na panel:

Podczas spotkania przedstawione zostaną wyniki opracowanej przez ekspertów Fundacji Batorego trzeciej edycji „Indeksu samorządności” za rok 2023 oraz za okres 2014-2023. Jaki obraz relacji rząd-samorząd wynika z zebranych danych? W jakich obszarach samodzielność samorządu ucierpiała najbardziej podczas dwóch kadencji rządów Zjednoczonej Prawicy? Jakie działania i w jakich obszarach należy podjąć, aby odwrócić zmiany recentralizacyjne i wzmocnić samorządność?W rozmowie udział wezmą:

  • Magdalena Czarzyńska-Jachim, prezydentka Miasta Sopotu
  • dr Radomir Matczak, prezes Zarządu, InnoBaltica Sp. z o.o.
  • Joanna Radzięda, radna Gminy Suchy Las
  • prof. dr hab. Paweł Swianiewicz, dyrektor Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego

Prowadzenie:

  • Joanna Załuska, forumIdei Fundacji im. Stefana Batorego

15 października 2024, w godzinach 14:40 – 15:00, na Scenie Dobrych Praktyk zapraszamy na panel:
Woda i zieleń – sprawa dla miasta

Ogrody deszczowe, ekoparkingi czy zielone paczkomaty – to przejawy zarządzania zielenią w mieście w trosce o ekologię. Czy to jedyne słuszne podejście? Wiemy, że to przyroda spontaniczna zdecydowanie lepiej radzi sobie z trudnymi warunkami i przeciwnościami pogodowymi niż nasadzenia w donicach i na dachach. To ją warto rozwijać, pielęgnować, a przede wszystkim nie niszczyć, jeśli faktycznie mamy na uwadze zmiany klimatu, konieczność oszczędzania wody i bezpieczeństwo mieszkańców.

Podczas spotkania rozwiejemy mity i podamy fakty na temat popularnych enklaw zieleni w mieście, m.in.: łąk kwietnych, mikrolasów, ogrodów deszczowych, zielonych przystanków, ptakomatów – które z nich mają sens i w jakich warunkach? Powiemy też, na co zwracać uwagę podczas planowania i realizacji działań ekologicznych w mieście – jak racjonalnie zarządzać zielono-błękitną infrastrukturą? Spotkanie będzie szansą na wymianę uwag, opinii i dyskusję z ekspertką.

W rozmowie udział wezmą:

  • Marzena Mruk-Wszałek, prezeska Fundacji Miasto Botaniczne
  • Alicja Zaczek-Żmijewska, specjalistka ds. Public Relations, Fundacja im. Stefana Batorego

Serdecznie zapraszamy!

Decyzję Jarosława Kaczyńskiego o zaostrzeniu prawa antyaborcyjnego w sytuacji narastającego kryzysu epidemicznego można uznać za polityczną prowokację. Po wybuchu protestów poszedł dalej. W oświadczeniu wygłoszonym w roli prezesa Prawa i Sprawiedliwości wezwał do pozapaństwowej przemocy wobec manifestujących, choć sam sprawuje w rządzie funkcję wicepremiera odpowiedzialnego za bezpieczeństwo. Wedle podobnego schematu obóz władzy postępował wiosną, gdy parł do przeprowadzenia wyborów prezydenckich 10 maja br. Za inny wyraz tej samej strategii można uznać późniejszą kampanię nienawiści wobec osób nieheteronormatywnych.

Sądzimy, że można już mówić o pewnej formule polityki prowokacji – rządzenia w trybie nieformalnego stanu nadzwyczajnego, które jest wyrazem zinstytucjonalizowanego braku odpowiedzialności. Czy jego rezultatem będzie paraliż władzy, a przez to paraliż państwa? Na ile owa polityka prowokacji prowadzi do dezintegracji obozu rządzącego i jego niezdolności do działania? Czy skutkiem jawnie nieodpowiedzialnych decyzji będzie utrata legitymizacji władzy? Na ile realnym scenariuszem jest formalizacja tej polityki przez wprowadzenie stanu wyjątkowego i jakie byłby tego konsekwencje?

Do dyskusji zaprosiliśmy prawie dwadzieścioro polskich polityczek i polityków, intelektualistek i intelektualistów. Udział wzięli: Magdalena Biejat (posłanka na Sejm RP), Michał Boni (SWPS Uniwersytet), Mikołaj Cześnik (SWPS Uniwersytet, Zarząd Fundacji Batorego), Zuzanna Dąbrowska („Rzeczpospolita”), Ludwik Dorn (b. marszałek Sejmu RP), Agnieszka Graff (Uniwersytet Warszawski), Hanna Gill-Piątek (posłanka na Sejm RP),  Elżbieta Korolczuk (Uniwersytet Södertörn w Sztokholmie), Karolina Lewicka (TOK FM), Katarzyna Lubnauer (posłanka na Sejm RP), Anna Rakowska-Trela (Uniwersytet Łódzki), Aleksander Smolar (doradca Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego), Adam Szłapka (poseł na Sejm RP), Michał Szułdrzyński („Rzeczpospolita”), Piotr Szumlewicz („Fakty”, Związkowa Alternatywa), Fryderyk Zoll (Uniwersytet Jagielloński).

Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego).

 

Polecamy także tekst Edwina Bendyka Polityka i prowokacja.

— Далі українською —

Fundacja Batorego oraz tygodnik „Polityka” zapraszają na szóstą debatę z cyklu Ukraina mówi. Podczas tych spotkań rozmawiamy z ukraińskimi ekspertkami i ekspertami, publicystkami i publicystami oraz ludźmi kultury.

Wojna to najtrudniejszy sprawdzian dla społeczeństwa i państwa. Ukraina została zaatakowana przez Rosję w marcu 2014 roku. 24 lutego 2022 rosyjska agresja przekształciła się w pełnowymiarową wojnę. Ku zaskoczeniu Moskwy i wielu komentatorów na całym świecie Ukrainki i Ukraińcy stawili skuteczny opór, obronili Kijów i suwerenność państwa. Nie tylko powstrzymali inwazję, ale także utrzymali funkcje państwa na wszystkich jego poziomach.

Badania i sondaże socjologiczne prowadzone tuż przed rozpoczęciem inwazji i w trakcie wojny pokazują, że rosyjski atak doprowadził do konsolidacji społeczeństwa i jego integracji wokół Sił Zbrojnych, instytucji państwa oraz władzy publicznej na poziomie krajowym i lokalnym. Mieszkańcy Ukrainy zachowują duży optymizm i są przekonani, że wygrają tę wojnę, nawet jeśli potrwa ona dłuższy czas.

Jednak wojna to także nieustanny stres, wynikający z zagrożenia dla życia i bezpieczeństwa, trudności gospodarczych, problemów aprowizacyjnych, zniszczeń materialnych, utrudnień w dostępie do usług społecznych, rozłąki z bliskimi i lęku o walczących na froncie. Jak wyjaśnić fenomen utrzymywania się od ponad pół roku wysokiego morale ukraińskiego społeczeństwa, mimo tych wszystkich trudności? Jaka może być dalsza ewolucja nastrojów i postaw? Jakie procesy mają największy wpływ na wojenne przemiany sfery społecznej w Ukrainie? Jak zmienia się nastawienie do Rosji i Rosjan oraz do krajów sojuszniczych, a także do takich struktur, jak Unia Europejska czy NATO? Jak przekształca się świadomość narodowa i system wartości?

Na te i inne pytania starali się odpowiedzieć:

Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)


Edwin Bendyk – prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Dziennikarz, publicysta i pisarz, do niedawna kierował działem naukowym tygodnika „Polityka”. Wykłada w Graduate School for Social Research PAN i Collegium Civitas, gdzie współtworzył Ośrodek Badań nad Przyszłością.

Natalia Czernysz (Наталія Черниш) – socjolożka, profesorka w Katedrze Socjologii Wydziału Historycznego Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Iwana Franki we Lwowie.  Zastępczymi dyrektora Centrum Monitoringu Społecznego, redaktor naczelna „Wisnyka Lwiwskoho Uniwersytetu. Serija: Socjolohija”.  Członkini rady redakcyjnej czasopisma naukowego „Ukrajińskij socium”. Zajmuje się historią światowej i ukraińskiej myśli socjologicznej, procesami i zjawiskami etniczno-narodowymi i politycznymi we współczesnej Ukrainie, kształtowaniem się tożsamości społecznych i etnicznych. Autorka ponad 70 prac naukowych.

Ołeksandra Dejneko (Олександра Дейнеко) – socjolożka, docent Wydziału Socjologii Narodowego Uniwersytetu im. Karazina w Charkowie. Od marca 2022  visiting fellow w Norwegian Institute for Urban and Regional Research (NIBR). Członkini Norweskiej Sieci Studiów Ukraińskich i przewodniczącą Sekcji Młodzieży Towarzystwa Socjologicznego Ukrainy. Zajmuje się problemami spójności społecznej społeczeństwa ukraińskiego i reformy decentralizacyjnej na Ukrainie, kwestiami tożsamości, zaufania i aktywizmu obywatelskiego. Autorka ponad 70 publikacji naukowych

Ołeksyj Harań (Олексій Гарань) – politolog, doktor nauk historycznych, dyrektor Fundacji Inicjatyw Demokratycznych im. Ilko Kuczeriwa w Kijowie, profesor Wydziału Nauk Politycznych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Badacz historii Ukrainy XX–XXI wieku, w szczególności ogólnych problemów stosunków między Unią Europejską a Ukrainą?, wpływu czynników wewnętrznych na stosunki Ukrainy z UE, politologii porównawczej Ukrainy i krajów europejskich oraz problemów reformy systemu politycznego Ukrainy. Autor książek Трансатлантические дебаты (Debaty transatlantyckie) (1990), Убити дракона (Zabij smoka) (1993), Ukraine in Europe: Questions and Answers (2009).

Jewhen Hołowacha (Євген Головаха) – socjolog i psycholog, doktor filozofii, profesor, dyrektor Instytutu Socjologii Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Kierownik Katedry Historii, Teorii i Metodologii Socjologii. Redaktor naczelny czasopisma naukowego „Socjolohia: teoria, metody, markeninh” (Соціологія: теорія, методи, маркетинг). Zajmuje się teorią i metodologią socjologii, socjologią polityki i przemian społecznych, socjologią osobowości i psychologią społeczną. Członek Społecznej Rady Ekspertów ds. Wewnętrznych Spraw Politycznych oraz Komisji Promocji Demokratyzacji i Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Autor licznych artykułów, uczestnik dyskusji eksperckich w najważniejszych ukraińskich mediach.


Шоста дискусія з циклу дебат forumIdei Фонду Баторія і тижневика “Polityka” “Говорить Україна”

Фонд Баторія і тижневик “Polityka” запрошують на шосту дискусію з циклу “Говорить Україна”. На цих зустрічах розмовляємо з українськими експертками й експертами, публіцистками і публіцистами, а також людьми культури.

Війна — це найважчий іспит для суспільства і держави. Росія напала на Україну у березні 2014 року. 24 лютого цього року російська агресія перейшла у повномасштабну війну. На здивування Москви і багатьох коментаторів у всьому світі, українці і українки ефективно чинили опір, оборонили Київ і суверенність держави. Вони не лише затримали вторгнення, але також зберегли функції держави на всіх рівнях.

Дослідження і соціологічні опитування, які проводилися перед початком вторгнення і під час війни, свідчать, що російська атака викликала консолідацію всього суспільства та його інтеграцію довкола Збройних Сил, державних інституцій і публічної влади на всеукраїнському й місцевому рівнях. Мешканці України зберігають оптимізм, переконані, що виграють цю війну навіть якщо вона триватиме довго.

Однак війна — це також постійний стрес, що виникає із загроз для життя та безпеки, економічних труднощів, проблем із постачанням продовольства і доступом до суспільних послуг, матеріальних втрат, розлуки із близькими і страх за тих, котрі на фронті. Як через пів року після початку повномасштабної війни пояснити феномен утримання настільки сильної мотивації українського суспільства, попри всі труднощі? Якою може бути подальша еволюція настроїв і позицій? Які процеси мають найбільший вплив на воєнну еволюцію суспільної сфери в Україні? Як змінюється ставлення до Росії та росіян, а також до партнерських держав і таких структур, як Європейський Союз і НАТО? Як змінюється національна свідомість і система цінностей?

На ці та інші питання спробують відповісти:

Модерування: Едвін Бендик (голова Фонду ім. Стефана Баторія)


Едвін Бендик (Edwin Bendyk) — голова Фонду ім. Стефана Баторія. Журналіст, публіцист і письменник, донедавна керував науковим відділом тижневика “Polityka”. Викладає в Graduate School for Social Research PAN i Collegium Civitas, де співтворив Центр Досліджень Майбутнього (Ośrodek Badań nad Przyszłością).

Наталія Черниш — соціолог, доцент, професор кафедри соціології історичного факультету Львівського національного університету ім. Івана Франка. Заступник директора ГО Центр “Соціальний моніторинг”. Головний редактор «Вісника Львівського університету. Серія: Соціологія», член редколегії наукового журналу «Український соціум». Досліджує історію світової й української соціологічної думки, етнонаціональні та політичні процеси і явища в сучасній Україні.

Олександра Дейнеко — соціологиня, доцентка соціологічного факультету Національного університету ім. Каразіна у Харкові. Від березня 2022 року visiting fellow у Norwegian Institute for Urban and Regional Research (NIBR). Членкиня Норвезької мережі українських студій і голова Молодіжної секції Соціологічного Товариства України. Займається проблемами соціальної солідарності українського суспільства і децентралізаційної реформи в Україні, питаннями ідентичності, довіри і громадського активізму. Авторка 70 наукових публікацій.

Олексій Гарань — політолог, доктор історичних наук, директор Фонду “Демократичні ініціативи” ім. Ілька Кучеріва у Києві, професор відділу політології НАНУ. Дослідник історії України XX–XXI століть, зокрема загальних проблем відносин між Європейським Союзом та Україною, впливу внутрішніх чинників на відносини України з ЄС, порівняльної політології України і європейських країн, а також проблем реформи політичної ситстеми України. Автор книжок: Трансатлантические дебаты (1990), Убити дракона (1993), Ukraine in Europe: Questions and Answers (2009).

Євген Головаха — соціолог і психолог, доктор філософії, професор, директор Інституту Соціології НАНУ. Керівник катедри історії, теорії і методології соціології. Головний редактор наукового часопису “Соціологія: теорія, методи, маркетинг”. Займається теорією і методологією соціології, соціологією політики і суспільних змін, соціологією особистості і суспільною психологією. Член Громадської Ради експертів із внутрішньополітичних питань та Комісії зі сприяння демократизації і розвитку громадянського суспільства. Автор багатьох статей, учасник експертських дискусій у

Podczas Igrzysk Wolności, organizowanych w dniach 18-20 października w Łodzi byliśmy gospodarzami trzech sesji, z których dwie można zobaczyć w aplikacji Igrzysk Wolności, a jedną na naszym profilu na Facebooku.


Samorząd i organizacje społeczne – współpraca w obliczu zagrożeń dla bezpieczeństwa i demokracji. Okrągły stół
19.10 (sobota), godz. 16:45 – 18:15

Pandemia COVID-19, pełnoskalowa wojna w Ukrainie i napływ uchodźców pokazały, że środowiskami, które niosą wsparcie w najbardziej efektywny sposób są instytucje samorządowe i organizacje społecznej. Nie mogą to być jedynie działania incydentalne. Potrzebny jest system, który przygotuje te podmioty na podejmowanie działań w sytuacjach kryzysowych, zinstytucjonalizuje ich współpracę, a jednocześnie będzie wzmacniał demokrację lokalną. Co musi się zmienić w relacjach organizacji społecznych – samorząd? Co to znaczy partnerstwo w nowych czasach, w których kryzysy mogą zdarzać się częściej, a nawet możemy liczyć się z tym, że konflikt zbrojny może zbliżyć się do naszych miejscowości i domów? Jak powinniśmy się na to przygotować? Jakie mamy rekomendacje dla innych samorządów i organizacji?

W rozmowie udział wzięli:

Moderacja:

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak


Odporność – ukraińska lekcja dla Europy. Panel dyskusyjny

20.10 (niedziela), godz. 10.00 – 11.00

Istotnym źródłem odporności Ukrainy wydaje się być silne społeczeństwo obywatelskie, mające w dodatku doświadczenie życia w konflikcie zbrojnym już od 2014 roku. Wiele wskazuje natomiast na to, że ukraińskie władze i instytucje były początkowo gorzej przygotowane, do ostatniej chwili nie dowierzając, że Putin rozpocznie pełnoskalową wojnę. Obecna sytuacja w Europie wydaje się być odwrotna – społeczeństwa UE nadal nie wierzą, że wojna jest możliwa, podczas gdy rządy i instytucje UE uznają to zagrożenie za realne, a starając się do niego przygotować borykają się z oporem wyborców. Ukraiński opór i ewentualne zwycięstwo nie byłby też możliwe bez skutecznego budowania sojuszy. Tu również wydaje się leżeć ważna lekcja dla Europy, która ma przecież trudności zarówno we współpracy transatlantyckiej, jak i w budowaniu relacji z tzw. średnimi mocarstwami Globalnego Południa. Jak wykorzystać ukraińskie doświadczenia do tworzenia unijnego modelu odporności i zdolności do reagowania na sytuacje kryzysowe?

Prelegenci:

Moderacja:

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow

fot. Mikołaj Zacharow


Integracja Ukrainy z UE a Polska. Panel dyskusyjny
20.10 (niedziela), godz. 15.30 – 16.30

Jaką rolę może odegrać Polska w procesie akcesji Ukrainy do UE – w jego całości, ale także w bliskiej perspektywie polskiej prezydencji w Radzie UE w I połowie 2025? Czy próba uczynienia z Polski głównego adwokata sprawy ukraińskiej w UE jest na pewno dobrym pomysłem w świetle nieuchronnych konfliktów interesów między naszymi krajami na tle integracji ukraińskiej gospodarki ze wspólnym rynkiem unijnym? Z drugiej strony, jaki inny kraj, jeśli nie Polska mógłby wziąć na siebie tę rolę? Które interesy gospodarcze Polski i Ukrainy są naprawdę rozbieżne, a które zostały tylko tak przedstawione w wyniku manipulacji i rozpowszechniania niesprawdzonych informacji? Na ile polityka wewnętrzna krajów UE ma i może mieć wpływ na proces integracji Ukrainy oraz na stosunki polsko-ukraińskie? Ukraińcy są słusznie przekonani, że odbudowa i integracja Ukrainy z UE będzie procesem wielostronnym, zmieniającym rzeczywistość, w którym chodzić będzie nie tyle o rekonstrukcję państwa, co o jego odnowę. Czy państwa Unii Europejskiej, które same szukają pomysłów na własną modernizację wobec wyzwań przyszłości są rzeczywiście gotowe, by zaangażować się w ten proces na partnerskich zasadach?

Prelegenci:

Moderacja:

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Zuza Balcerzak

fot. Daniel Kiermut

fot. Daniel Kiermut

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Zuza Balcerzak

fot. Mikołaj Zacharow


W grudniu 2021 wspólnie z Fundacją Gospodarki i Administracji Publicznej opublikowaliśmy raport „Pokolenia. Solidarni w rozwoju” opracowany przez zespół pod kierunkiem prof. Jerzego Hausnera. Wskazujemy w nim, że dla gospodarczego i społecznego rozwoju Polski kluczowe znaczenie ma poprawa relacji międzypokoleniowych w licznych sferach życia – miejscu pracy, ochronie zdrowia, systemie emerytalnym, systemie demokratycznym. W czasie debaty przedyskutujemy z przedstawicielami świata polityki wpływ przemian demograficznych i podziałów pokoleniowych na system demokratyczny. Uważamy bowiem, że będą one w dłuższej perspektywie silniej oddziaływać na scenę polityczną niż rywalizacja PiS-u i PO, a bez demokratycznie wypracowanego konsensusu międzypokoleniowego niemożliwe będzie sformułowanie i przeforsowanie rozwiązań, których wymaga na przykład system emerytalny czy ochrona zdrowia.

Zagrożeniem dla dialogu między generacjami i dla demokratycznej reprezentacji młodych jest nie tylko zmniejszająca się liczebność młodych i idąca za tym mniejsza waga ich głosów przy urnach wyborczych, ale także podziały wewnątrzpokoleniowe. Badania pokazują, że młodzi są nie tylko bardziej rozczarowani instytucjami demokratycznymi niż reszta społeczeństwa, ale również silniej spolaryzowani. Będą więc mieć problemy z byciem usłyszanym i z jasnym sformułowaniem  interesów politycznych swojego pokolenia.

W jaki sposób zatem odbudować zaufanie młodych do demokracji przedstawicielskiej? Jak zapewnić im lepszą artykulację ich postulatów? W jaki sposób zasypywać podziały pokoleniowe, przekładające się na polaryzację polityczną?

Wprowadzenia do dyskusji wygłosili: dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) oraz dr Paweł Marczewski (forumIdei Fundacji Batorego).

W dyskusji udział wzięli:

Prowadzenie: Mikołaj Cześnik (Uniwersytet SWPS, członek Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego).