Wszystko wskazuje na to, że udało się uniknąć głosowania na Prezydenta w maju, co byłoby przedsięwzięciem naruszającym konstytucyjne warunki stawiane wyborom, a także zagrażającym zdrowiu i życiu obywateli. Znów aktualne staje się pytanie, jak w stanie epidemii zorganizować wybory korespondencyjne tak, aby były demokratyczne i bezpieczne? Jak wyjść z obecnego kryzysu w oparciu o obowiązujące przepisy Konstytucji? Jak osiągnąć porozumienie, które dałoby wszystkim obywatelom przekonanie, że uczestniczą w procedurze bezpiecznej i uczciwej?
Przedyskutowaliśmy propozycje wysunięte przez Zespół Ekspertów Wyborczych Fundacji Batorego oraz przez Klub Jagielloński, które zaprezentowali:
Komentarze:
Prowadzenie:
Jak przeprowadzić demokratycznie wybory Prezydenta? Stanowisko Zespołu Ekspertów Wyborczych: https://bit.ly/Demokratyczne_wybory_Stanowisko_ZEW_grafiki
Zuzanna Dąbrowska – dziennikarka prasowa, radiowa i telewizyjna. Obecnie związana z „Rzeczpospolitą”. Wcześniej m.in. szefowa działu politycznego w „Dzienniku” i „Dzienniku Gazecie Prawnej”
Jarosław Flis – socjolog, dr hab., profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładowca na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Komentator polityczny. Współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym”. Członek Zespołu Ekspertów Wyborczych forumIdei Fundacji im. Stefana Batorego.
Aleksander Smolar – politolog, od 1999 roku prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Emerytowany pracownik naukowy francuskiego Centre National de la Recherche Scientifique. Współtwórca i redaktor naczelny emigracyjnego pisma „Aneks”. Współzałożyciel i członek Europejskiej Rady Stosunków Międzynarodowych (ECFR).
Piotr Trudnowski – prezes Klubu Jagiellońskiego, redaktor portalu klubjagiellonski.pl. Ekspert ds. społeczeństwa obywatelskiego. Pracował dla organizacji obywatelskich, instytucji publicznych, biznesu i polityków.
Łukasz Warzecha – dziennikarz, publicysta i komentator polityczny związany z tygodnikiem „Do rzeczy”, publikuje również w „Rzeczpospolitej”, „Fakcie” oraz na portalu Onet.pl
Polska jest coraz bardziej podzielona. Przekłada się to na nasze codzienne relacje rodzinne, przyjacielskie, sąsiedzkie. A przecież wcale nie musimy patrzeć na siebie jak na wrogów. Powstaje jednak pytanie, jak przełamać impas i porozumieć się.
Podczas webinarium opowiemy o najważniejszych trudnościach związanych z dobrą komunikacją, jak powstaje konflikt lokalny, jaka jest jego dynamika i jak z niego wyjść. Odwołamy się do typowych sytuacji konfliktowych w mniejszych społecznościach.
Omówimy:
Webinarium będzie pierwszą częścią wykładów on-line na temat konfliktów i mediacji, które chcemy poruszyć w najbliższym czasie, także od strony prawnej. Udział w spotkaniu on-line da motywację i narzędzia do tego, by próbować porozumieć się, ale i nie bać konfliktu. Warto umieć odnaleźć się w tak trudnej sytuacji, aby wyjść z niej wzmocnioną/ym.
Udział w webinarium jest bezpłatny.
Webinarium prowadzili:
Piotr Skrzypczak – ekspert webinarium, politolog, wykładowca akademicki, aktywista na rzecz praw człowieka, mediator. Od 2004 współtworzy lubelskie Stowarzyszenie Homo Faber, w którym odpowiada za poradnictwo antydyskryminacyjne oraz mediacje społeczne.
Anna Dąbrowska – współprowadząca, działaczka praw człowieka, koordynatorka akcji Masz Głos w południowo-wschodniej Polsce.
Wielu komentatorów_ek i uczestników_czek polskiej sceny intelektualnej zwraca uwagę na stan debaty publicznej narzekając, że brakuje w niej nowych idei, które byłyby podstawą dla interpretacji rzeczywistości, wizji ładu politycznego i społecznego, krytyki kultury, scenariuszy przyszłości, odpowiedzi na zjawiska kryzysowe, jak katastrofa klimatyczna, przełom demograficzny czy wyzwania nowych technologii.
Czy rzeczywiście brakuje nowych, atrakcyjnych propozycji intelektualnych? A jeśli tak, to co jest źródłem kryzysu? Brak podaży? Czy coraz większa trudność z „przebiciem” się do debaty? Ograniczenie debaty do mniejszych „baniek”? Polaryzacja polityczna i rosnąca temperatura konfliktu? A może brak odpowiednich platform poważnej dyskusji i wymiany poglądów?
Niezależnie od odpowiedzi, wierzymy, że najważniejszym medium do wprowadzania w obieg nowych idei pozostaje książka. Dlatego zaprosiliśmy pisma i portale kształtujące polską debatę publiczną do tego, by wspólnie dokonać bilansu idei za 2022 rok. Porozmawiajmy o tym, jakie książki były w minionym roku dla różnych środowisk intelektualnym wydarzeniem, skłaniały do namysłu, refleksji, a może nawet do rewizji poglądów. Dlaczego miały takie znaczenie? Czy któreś spośród książek ważnych zostały przeoczone? Chcemy rozmawiać przede wszystkim o polskich autorach, ale też zapytać o ważne przekłady. Każdą z zaproszonych redakcji poprosiliśmy o przedstawienie własnej listy trzech książek polskich autorów oraz trzech przekładów wydanych w minionym roku.
„Bilans idei 2022” to również nieformalny początek poszukiwań książki-laureatki tegorocznej edycji Nagrody im. Marcina Króla. Nagrodę Fundacja Batorego ustanowiła w zeszłym roku, by wspierać rozwój debaty publicznej poprzez zachętę do pogłębionej refleksji nad zjawiskami i trendami współczesności oraz wyzwaniami przyszłości i do tworzenia nowych idei i prób opisu rzeczywistości.
W tym roku zaprosiliśmy również publiczność do zgłaszania ważnych polskich książek opublikowanych w 2022 roku. Listę publikujemy poniżej. Tytuły spełniające kryteria przekazaliśmy osobom nominującym do Nagrody jako inspirację.
Udział w debacie „Książki znaczące. Bilans idei 2022” wzięli: Magdalena M. Baran (Liberté!), Joanna B. Bednarek (Czas Kultury), Sebastian Duda (Więź), Ignacy Dudkiewicz (Magazyn Kontakt), Michał Jędrzejek (miesięcznik Znak), Tomasz Kasprowicz (Res Publica Nowa), Zofia Król (Dwutygodnik), Roman Kurkiewicz (Le Monde diplomatique – edycja polska), Konstanty Pilawa (Pressje), Katarzyna Przyborska (Krytyka Polityczna), Katarzyna Skrzydłowska-Kalukin (Kultura Liberalna), Bogna Świątkowska (Notes Na 6 Tygodni/Bęc Zmiana), Jan Tokarski (Przegląd Polityczny).
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Każdą z zaproszonych redakcji poprosiliśmy o przedstawienie własnej listy trzech książek polskich autorów oraz trzech przekładów wydanych w minionym roku, które miały dla nich szczególne znaczenie.
Dwutygodnik (Warszawa)
Czas Kultury (Poznań)
Kontakt (Warszawa)
Krytyka Polityczna (Warszawa)
Kultura Liberalna (Warszawa)
Le monde diplomatique (Warszawa)
Liberté (Łódź)
NN6T (Warszawa)
Pressje (Kraków)
Przegląd Polityczny (Gdańsk)
Res Publica Nowa (Warszawa)
Więź (Warszawa)
Znak (Kraków)
Zgłoszenia publiczności
KSIĄŻKI POLSKIE
PRZEKŁADY
W gronie ekspertek i ekspertów oraz aktywistek i aktywistów rozmawialiśmy o politycznych i społecznych uwarunkowaniach zielonej transformacji w Polsce. W jaki sposób mówić o czekających nas zmianach? Jak duże jest ryzyko, że kwestia wdrażania Europejskiego Zielonego Ładu i innych reform koniecznych, by zapobiec katastrofie klimatycznej padnie w Polsce łupem populistów i stanie się kolejną osią politycznej polaryzacji? Jak można tego uniknąć?
Wprowadzenia do dyskusji wygłosili: Przemysław Sadura (Instytut Studiów Zaawansowanych Krytyki Politycznej i Uniwersytet Warszawski), Piotr Trudnowski (Klub Jagielloński), Lidia Wojtal (Agora Energiewende).
Udział wzięli: Bartosz Brzyski (Klub Jagielloński), Joanna Furmaga (Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć), Radosław Gawlik (Zieloni), Ilona Jędrasik (Fundacja ClientEarth), Julia Lipnicka (Młodzieżowy Strajk Klimatyczny), Tomasz Markiewka (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Krzysztof Mroczkowski (Inicjatywa Pacjent Europa), Marta Palińska (Greenpeace), Aneta Skubida (Green Dealers), Kacper Szulecki (Kultura Liberalna, University of Oslo), Zuzanna Karcz (Kolektyw „Nowa Fala Aktywizmu”), Zofia Krajewska (Extinction Rebellion), Daria Gosek-Popiołek (posłanka na Sejm).
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
W raporcie pokazujemy jak szeroki jest wpływ statystyk demograficznych na dystrybucję środków, tworzenie strategii i planowanie inwestycji publicznych. Wyjaśniamy też dlaczego, według autorek i autorów raportu, obecny sposób pomiaru systemowo utrudnia monitorowanie kluczowych zmian zachodzących w społeczeństwie (zarówno w ujęciu krajowym jak lokalnym). Po prezentacji raportu odbędzie się dyskusja nad potrzebą i możliwymi kierunkami reformy pomiaru liczby ludności.
Seminarium poświęcone było przedyskutowaniu raportu z samorządowcami oraz przedstawicielami instytucji państwowych, ośrodków badawczych i organizacji społecznych.
Raport zaprezentował Marek Turlejski (kierownik projektu „Czy wiemy, ile nas jest?”, DataWise).
W spotkaniu udział wzięli: Anita Abramowska-Kmon (Szkoła Główna Handlowa), Piotr Arak (Polski Instytut Ekonomiczny), Karolina Banaszek (Rzecznik Prasowy Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego), Dominik Batorski (Uniwersytet Warszawski), Edwin Bendyk (prezes Fundacji Batorego), Agnieszka Chłoń-Domińczak (Komitet Nauk Demograficznych PAN), Andrzej Czajkowski (Stowarzyszenie Metropolia Warszawa), Janusz Dygaszewicz (Główny Urząd Statystyczny), Elżbieta Gołata (Komitet Nauk Demograficznych PAN, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu), Agata Górny (Ośrodek Badań nad Migracjami UW), Agnieszka Grabarczyk (koordynator zespołu ds. strategii i rozwoju miasta w Urzędzie Miasta Wrocław), Jacek Haman (Uniwersytet Warszawski), Paweł Kaczmarczyk (Ośrodek Badań nad Migracjami UW), Anna Karczmarczuk (prezes zarządu Polskiego Towarzystwa Badaczy Rynku i Opinii), Bartosz Klimas („Wspólnota”), Irena E. Kotowska (Komitet Nauk Demograficznych PAN), Piotr Kosiewski (forumIdei Fundacji Batorego), Paweł Kubicki (Szkoła Głowna Handlowa), Izabela Małysz (naczelnik Wydziału Strategii Rozwoju Miasta w Urzędzie Miasta st. Warszawa), Paweł Marczewski (forumIdei Fundacji Batorego), Radomir Matczak (Związek Miast Polskich, Uniwersytet SWPS), Anna Materska-Sosnowska (członkini Zarządu Fundacji Batorego, Uniwersytet Warszawski), Iwona Matuszczak-Szulc (dyrektorka Wydziału Rozwoju Miasta i Współpracy Międzynarodowej Urzędu Miasta Poznania), Łukasz Medeksza (zastępca dyrektora Departamentu Strategii i Rozwoju Miasta w Urzędzie Miejskim Wrocławia), Olaf Osica (dyrektor Biura Strategii i Analiz w Urzędzie Miasta st. Warszawa), Kamil Przyborowski (Urząd Miasta st. Warszawa), Kamil Rakocy (krconsulting), Dominik Rozkrut (Główny Urząd Statystyczny), Karolina Rykała (Urząd Miasta st. Warszawa), Justyna Salamońska (Akademia Leona Koźmińskiego), Monika Stanny (Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa), Paweł Strzelecki (Szkoła Głowna Handlowa), Dorota Szałtys (dyrektor Departamentu Badań Demograficznych Głównego Urzędu Statystycznego), Sylwester Szczepaniak (Unia Metropolii Polskich), Magdalena Twardowska (Biuro Strategii i Analiz w Urzędzie m.st. Warszawy), Dominik Wach (Ośrodek Badań nad Migracjami UW), Maria Wasiak (Urząd Miasta St. Warszawy), Piotr Wierzchosławski (zastępca dyrektora Wydziału Strategii, Planowania i Monitorowania Inwestycji w Urzędzie Miasta Kraków), Marcin Wojdat (Unia Metropolii Polskich).
Prowadzenie: Mikołaj Cześnik (członek Zarządu Fundacji Batorego, Uniwersytet SWPS).
Opublikowane niedawno wstępne wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 skłaniają do wniosku, że nasza przyszłość już nadeszła. W ciągu dekady od ostatniego spisu ludność Polski zmniejszyła się o 332 tys. osób, czyli o 0,9%. Może się wydawać, że to niewiele, ale prognozy demograficzne, m.in. przygotowana przez Eurostat prognoza EUROPOP2019, pokazują, że w ciągu najbliższych trzech dekad ludność Polski skurczy się o blisko 3,9 mln osób, czyli o ponad 10%. Wstępne wyniki spisu pokazują, że ten proces już trwa. Przez kolejne dekady polskie społeczeństwo nie tylko będzie coraz mniej liczne, ale też coraz większą jego część stanowić będą osoby starsze.
Jak pokazują analizy zawarte w raporcie „Pokolenia – solidarni w rozwoju”, wydanym wspólnie przez Fundację Batorego i Fundację GAP, przygotowanie instytucji państwowych i społecznych do tych zmian to ogromne wyzwanie rozwojowe, do którego powinniśmy przygotowywać się już dziś. Jak sprawić, żeby młodsi i starsi pracownicy uczyli się od siebie nawzajem i współpracowali, a nie rywalizowali? Jak zapewnić odpowiednią opiekę w społeczeństwie, w którym liczba młodszych członków rodziny będzie zbyt mała wobec potrzeb rosnącej liczby seniorów wymagających wsparcia? Co zrobić, by demokratyczne wybory pozwalały na wyłonienie reprezentacji całego społeczeństwa, a nie były narzędziem narzucania woli politycznej liczniejszych starszych pokoleń coraz mniej licznym młodym?
W dyskusji udział wzięli:
Prowadzenie: Mikołaj Cześnik (Uniwersytet SWPS, członek Zarządu Fundacji Batorego)
Świat, jaki znamy, się kończy, lecz brakuje języka, by proces ten opisać i wyobrażać sobie to, co nas czeka w przyszłości. W rezultacie posługujemy się opisami, które straciły aktualność. Jedną z przyczyn jest pogłębiająca się polaryzacja polityczna, której skutki przenikają do innych sfer życia. Dzielą one środowiska. Jednak źródła tego kryzysu ukryte są głębiej.
Żyjemy w warunkach olbrzymiej nadpodaży treści. Ich selekcjonowanie i decydowanie, do kogo one dotrą, powierzyliśmy algorytmom mediów społecznościowych. To nie był udany eksperyment, a szykujemy się do następnego – większość docierających do nas opowieści, melodii i obrazów będzie produkowana przez nieludzką inteligencję. Tymczasem potrzebujemy wyobraźni, idei i propozycji opisu świata. Jakie zatem wyzwania niesie kryzys debaty intelektualnej?
W dyskusji wezmą udział osoby nominowane do przyznawanej przez Fundację Batorego Nagrody im. Marcina Króla za najlepszą książkę z dziedziny historii idei i badań nad przyszłością:
Prowadzenie: Edwin Bendyk, prezes Fundacji Batorego.
Cykl debat forumIdei „Polska w czasach zarazy”
Nasze życie zbiorowe i indywidualne znalazło się pod przemożnym wpływem wielorakich kryzysów. Poczynając od kryzysów finansowego i migracyjnego, które odbijały się na Polsce, na Polkach i Polakach niejako rykoszetem, bezpośrednio nas nie dotykając, ale tworząc atmosferę niepokoju, lęków, niepewności, poprzez liczne kryzysy i podziały destabilizujące Unię Europejską i politykę globalną, aż po – wracając na nasze podwórko – konflikty i podziały, ostro dzielące w ostatnich latach naszą politykę i społeczeństwo. Przeżywamy obecnie najnowszy rozdział tego procesu: wybory i nie-wybory prezydenckie, zakwestionowanie resztek niezależności sądów. Dokonuje się to na tle pandemii, traumatycznego doświadczenia w skali globalnej oraz innych głębokich i groźnych procesów, rozgrywających się na styku świata ludzkiego i natury.
Nie mamy ambicji ani też kompetencji, aby podejmować w ramach Fundacji Batorego refleksję na temat współzależności tych wielorakich procesów i zmian. Proponujemy Państwu coś znacznie skromniejszego: cykl debat na temat kondycji polskiego państwa i społeczeństwa. Cykl rozpoczął się 3 czerwca, będziemy go kontynuowali także po przerwie wakacyjnej.
Cykl pod patronatem tygodnika „Polityka”.
Transmisje z debat będą tłumaczone na język migowy i dostępne na profilu Fundacji Batorego na Facebooku. Zapraszamy do dyskusji.
3 czerwca – Rządy PiS. Demokracja, autorytaryzm, chaos
Podczas debaty nad tytułowym problemem próbowaliśmy znaleźć odpowiedź na trzy pytania:
• Czy w tle rządów autorytarnych tkwi anachroniczna wizja ładu i porządku (prawa i sprawiedliwości), która nie ma nic wspólnego ze złożoną strukturą nowoczesnego państwa, współczesnej gospodarki i rozwiniętego społeczeństwa?
• Czy anarchizacja państwa i społeczeństwa przez „silną władzę” nie jest wynikiem niezdolności do zapanowania nad całością złożonego mechanizmu państwa, wielością obecnych w społeczeństwie wartości i interesów?
• Jakie związki istnieją między chaosem i systemową korupcją a osłabieniem wszystkich mechanizmów kontroli, funkcjonujących w liberalnej demokracji?
W debacie udział wzięli:
– Agata Bielik-Robson (Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Uniwersytet w Nottingham)
– Rafał Matyja (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)
– Andrzej Rychard (Instytut Filozofii i Socjologii PAN, członek Rady Fundacji Batorego)
Prowadzący: Aleksander Smolar, prezes Fundacji Batorego.
10 czerwca – Hierarchia czy sieć? Państwo po pandemii
Podczas debaty rozmawialiśmy na temat tego:
• czy w takiej sytuacji rzeczywiście obserwujemy renesans państwa narodowego, rozumianego jako hierarchiczna struktura zarządzania, z silnym centrum władzy czy też raczej ostatni akt tragedii państwa, opisywanej przez Helmuta Willkego, współtwórcę koncepcji współrządzenia i policentrycznego modelu władzy?
• czy model policentryczny okaże się bardziej demokratyczny od hierarchicznego?
• czy doświadczenie kryzysu będzie sprzyjało odnowieniu ustrojów demokratycznych i wzmocnieniu zasady decentralizacji, czy raczej wzrośnie przyzwolenie dla rządów autorytarnych?
• czy kryzys wzmocnił czy osłabił podmiotowość społeczeństwa obywatelskiego?
• czy zmieniło się znaczenie aktorów nie-państwowych i nie-publicznych, jak globalne korporacje technologiczne, w funkcjonowaniu społeczeństw i jaki wpływ mają te zmiany na funkcjonowanie władzy publicznej i społeczeństwa?
•jakie czynniki będą miały najważniejszy wpływ na ewolucję państwa i systemów władzy: narastające poczucie zagrożenia i potrzeba bezpieczeństwa? Kryzys gospodarczy? Reżim nadzoru i ograniczanie praw oraz wolności obywatelskich, uzasadniane sytuacją nadzwyczajną?
W debacie udział wzięli:
– Jerzy Hausner (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)
– Mirosława Marody (Uniwersytet Warszawaski)
– Jan Zielonka (Uniwersytet Oksfordzki)
Prowadzący: Edwin Bendyk, członek zarządu Fundacji Batorego, tygodnik „Polityka”.
17 czerwca – Stare i nowe nierówności. Solidarność w czasie koronakryzysu
Uwidocznione przez pandemię pęknięcia przyniosły szereg dramatycznych gestów i apeli, jak na przykład wypowiedź hiszpańskiej lekarki, która ze złością stwierdziła, że skoro żyliśmy w społeczeństwie, które gotowe było płacić wielomilionowe gaże piłkarzom i godzić się jednocześnie na niedofinansowanie służby zdrowia, to teraz niech leczą nas piłkarze. Posypały się oklaski dla pracownic i pracowników służby zdrowia, podziękowania dla kurierów. Podczas debaty z zaproszonymi gośćmi rozmawialiśmy:
• czy ta chwilowa refleksja okaże się jednak impulsem do długotrwałych i głębokich zmian modelu społecznego?
• czy skłoni do zweryfikowania prestiżu zawodów i wynagrodzeń oferowanych za pracę, która w kryzysie zdrowotnym okazała się wyjątkowo potrzebna, a wcześniej była traktowana jak podrzędna?
• czy odpowiedzi państw na wywołany pandemią kryzys gospodarczy sprawią, że wzrośnie akceptacja dla większej roli państwa w regulowaniu rynku i większej redystrybucji?
W debacie udział wzięli:
– Paweł Bukowski (London School of Economics)
– Elżbieta Korolczuk (Uniwersytet Södertörn w Sztokhomie)
– Joanna Tyrowicz (Uniwersytet Warszawski)
Prowadzący: Paweł Marczewski, forumIdei Fundacji Batorego.
24 czerwca – Integracja i dezintegracja społeczeństwa. Jak w warunkach kryzysu strukturyzuje się wspólnota?
Stan zagrożenia zbiegł się z ostrymi sporami politycznymi, przede wszystkich wokół wyborów prezydenckich. Bardziej niż aktualne jest zatem pytanie, jaki kształt przyjmie wspólnota Polek i Polaków po wygaśnięciu pandemii.
Podczas dyskusji chcemy zapytać naszych gości:
W debacie udział wzięli:
– Mirosława Grabowska (Instytut Socjologii UW)
– Agnieszka Graff (Instytut Ameryk i Europy Uniwersytetu Warszawskiego)
– Andrzej Leder (Instytut Filozofii i Socjologii PAN)
Prowadzący: Mikołaj Cześnik (SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, członek zarządu Fundacji Batorego)
Niski poziom zaufania społecznego w Polsce mógł mieć – paradoksalnie – w czasie lockdownu efekt „prozdrowotny” – osoby nie pokładające zaufania w innych stosowały rygorystycznie zasady dystansowania społecznego nie wierząc, że inni w tej sytuacji zachowają się w sposób odpowiedzialny. Jednocześnie jednak niskie zaufanie do polityków przekłada się na wybiórcze stosowanie się do zaleceń władz. Te sprzeczne tendencje, pogłębiane dodatkowo chaosem informacyjnym i obostrzeniami wprowadzanymi niekiedy bez uzasadnienia (zakaz wstępu do lasów), sprawiają, że kryzys zdrowotny raczej nasilił, niż pomógł przezwyciężyć deficyty współpracy spowodowane niskim zaufaniem społecznym. Drogą wyjścia z kryzysu zaufania mogą być przejrzyste i sprawiedliwe inwestycje w dobrej jakości usługi publiczne, zmiana będzie jednak długofalowa – doraźne działania rządu, zwłaszcza chaotyczne i źle uzasadnione, nie poprawią sytuacji.
Punktem wyjścia do rozmowy były tezy zawarte w analizie Pawła Marczewskiego „Epidemia nieufności. Zaufanie w czasie kryzysu zdrowotnego”.
W dyskusji udział wzięli:
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
***
Edwin Bendyk – prezes Fundacji im. Stefana Batorego, dziennikarz i publicysta tygodnika „Polityka”, kierownik Ośrodka Badań nad Przyszłością Collegium Civitas.
Natalia Letki – dr hab., socjolożka i politolożka, pracuje jako adiunkt na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Autorka prac dotyczących kapitału społecznego i zaufania społecznego.
Paweł Marczewski – dr, szef działu Obywatele forumIdei Fundacji Batorego. Socjolog, historyk idei, publicysta.
Mikołaj Pawlak – dr hab., socjolog, pracuje jako adiunkt w Instytucie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW, gdzie pełni funkcję kierownika Katedry Socjologii Norm, Dewiacji i Kontroli Społecznej. Jego zainteresowania badawcze obejmują teorię nowego instytucjonalizmu, studia nad migracjami oraz socjologię wiedzy.
Krystyna Skarżyńska – prof. dr hab., psycholożka związana z Instytutem Psychologii SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego. Prowadzi badania nad postawami i zachowaniami politycznymi oraz nad kapitałem społecznym w Polsce.
W czasie Święta Wolności w Gdańsku zapraszamy na Międzynarodowe forum „Europa z widokiem na przyszłość”, a w nim szczególnie gorąco na seminarium: Dyplomacja obywatelska w Europie Środkowo-Wschodniej, które odbędzie się 1 września 2021 w godz. 16.00-18.00 na sali wystaw czasowych Europejskiego Centrum Solidarności. Wydarzenie transmitowane na profilu ECS.
To pierwsze z cyklu seminarium „Europa obywateli”, poświęcone dyplomacji obywatelskiej w naszej części Europy. Do udziału w rozmowie przy okrągłym stole zaprosiliśmy ekspertów i praktyków budowania mostów między narodami i mniejszościami, reprezentujących różne perspektywy pod względem m.in. regionalnym, generacyjnym czy genderowym.
Udział wzięli:
Prowadzenie: Szymon Ananicz (forumIdei Fundacji Batorego).
Rozpad imperium sowieckiego i upadek komunizmu przyniosły Europie Środkowej i Wschodniej pokój i bezprecedensową integrację. W ostatnich latach obserwujemy jednak nawrót niepokojących zjawisk, takich jak autorytaryzm i tendencje centralistyczne. Niepokojące jest też odrodzenie rosyjskiego imperializmu oraz zaostrzenie konkurencji światowych potęg o wpływy w regionie. Ponadto, pandemia doprowadziła do samoizolacji społeczeństw w obrębie granic państwowych oraz mniejszych wspólnot.
Niektóre z tych tendencji są stymulowane przez populistycznych polityków w sposób instrumentalny. Konsolidują oni swoje elektoraty wokół haseł nacjonalistycznych i podsycają nieufność do sąsiadów. Umacnianie się tych trendów zagraża interesom społeczeństw, dla których na przestrzeni ostatniego trzydziestolecia współpraca i wzajemne kontakty stały się oczywistością i ważnym elementem codziennego funkcjonowania. Jest to także wyzwanie dla pokojowego współistnienia zarówno narodów Europy Środkowo-Wschodniej, jak i żyjących na ich terenie mniejszości.
Dlatego konieczne jest wzmocnienie wszelkich form dyplomacji obywatelskiej, która stworzy więzi silniejsze od bieżącej polityki. Stosunki między narodami są zbyt ważne, by pozostawiać je wyłącznie dyplomatom.
1 września zapraszamy także o godz. 9:30 do śledzenia inauguracji Międzynarodowego Forum „Europa z widokiem na przyszłość”, które otworzą wystąpienia Věry Jourovej (Komisja Europejska), Davida Gregosza (Fundacja Konrada Adenauera), Edwina Bendyka (Fundacja im. Stefana Batorego) oraz Basila Kerskiego (Europejskie Centrum Solidarności).
W godzinach 18-19:30 zapraszamy natomiast na dyskusję „Europa i świat. Nowe rozdanie, nowi liderzy, nowe sojusze”. Wprowadzenie wygłosi Paweł Kowal (Instytut Studiów Politycznych PAN). A o tym, jaki wpływ na geopolitykę ma objęcie prezydentury w USA przez Joe Bidena i czy wybory w Niemczech oraz we Francji zdefiniują Europę na nowo rozmawiać będą: Hans-Gert Pöttering, Agnieszka Bryc, Tal Ben-Ari Yaalon, Edwin Bendyk, Bernard Guetta. Prowadzenie: Basil Kerski.
