Działalność publicznych instytucji kultury nierzadko wywołuje emocje. Muzea, galerie, teatry pełnią istotną rolę w przestrzeni symbolicznej. Wyrażają kulturową ciągłość i różnorodność społeczeństwa. Dokumentują i uczestniczą w poszukiwaniu tego co wspólne oraz tego co dzieli w procesie tworzenia i odtwarzania wspólnot spajanych różnorodnymi więziami: przynależności narodowej, tożsamości lokalnej i regionalnej, solidarności ogólnoludzkiej. Jednocześnie aktywnie angażują się w poszerzanie pola sztuki i kultury zapewniając artystkom i artystom przestrzeń do wolnej twórczej ekspresji.

Wartości określające misję publicznej instytucji kultury nie są neutralne, odwoływanie się do nich w codziennej praktyce często wiedzie do napięć i konfliktów, do konfrontacji ekspresji estetycznej z ocenami etycznymi, odwołującymi się do takich kategorii, jak moralność publiczna, patriotyzm czy uczucia religijne. Nierzadko spór wywołany konkretnym dziełem: spektaklem, wystawą, pracą wykracza poza instytucję i staje się paliwem dla politycznej eskalacji konfliktu. Tak było podczas sporu o „Golgota Picnic”, o „Klątwę”, o rzeźbę Maurizio Cattelana przedstawiającą papieża Jana Pawła II.

Instytucja kultury wyłania się z tych sporów jako przestrzeń twórczych poszukiwań i nieustannych renegocjacji, a tym samym odnawiania i ożywania wartości i symboli ważnych w życiu jednostek i wspólnot. Nie wszyscy jednak zgadzają się z taką rolą publicznych instytucji kultury, zwłaszcza tych o statusie instytucji narodowych i zwracają uwagę, że ich misja wynika bezpośrednio ze zobowiązania wobec narodu, a zobowiązanie to konkretyzuje polityka kulturalna państwa.

W świetle ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej ramy działania instytucji określa jej statut, a o programie decyduje dyrektor powoływany na czas określony, dysponujący zapewnioną ustawowo niezależnością. Nic więc dziwnego, że powołania dyrektorów instytucji kultury często budzą emocje i są ważnym instrumentem polityki kulturalnej, bo mają bezpośredni wpływ na działalność programową i artystyczną instytucji. Muzeum II wojny światowej, Muzeum Narodowe w Warszawie, Stary Teatr w Krakowie, Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski czy – ostatnio – niepewna przyszłość Galerii Zachęta – to tylko kilka przykładów instytucji, w których dyrektorskie nominacje wywołały żywą debatę. Dyskusje i spory nie dotyczyły w istocie wyborów personalnych, lecz związanych z nimi wizji programowych, ideologicznych i politycznych.

Jakie są granice politycznej autonomii ministra w kształtowaniu programu podległych mu instytucji poprzez decyzje personalne? Jakie są granice autonomii programowej dyrektorów instytucji? Jaki wpływ na kształtowanie programu instytucji mają i powinni mieć politycy? Jaki wpływ na kształtowanie programu instytucji mają i powinni mieć ich odbiorcy? Czy debatę o kulturze, sztuce i instytucjach kultury można oderwać od logiki politycznej polaryzacji?

Edwin Bendyk

W dyskusji udział wzięli:

Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)

Po dyskusji odbył się pokaz pierwszego odcinka serii filmowej MSN pt. „CO DALEJ?”, poświęconego Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki.

Seria MSN jest raportem o stanie wybranych instytucji muzealnych w kraju i próbą zbadania, czy możliwe jest przełamanie podziałów stworzonych przez wojny kulturowe. Impulsem do cyklu dokumentalnego są postępujące prace nad nową siedzibą Muzeum Sztuki Nowoczesnej na placu Defilad. Zdając sobie sprawę z tego, że instytucja nie działa w próżni, MSN zagląda do gabinetów i galerii zaprzyjaźnionych, ale też konkurencyjnych podmiotów. Odnosząc się do historii i tożsamości tak ważnych dla kultury miejsc jak Zachęta, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, czy lubelska Galeria Labirynt, chcemy z jednej strony zmapować stan aktualny, by z drugiej otworzyć dyskusję o tym, co dalej.


Jerzy Fedorowicz – aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny, menadżer kultury i polityk. W latach 1989–2012 dyrektor Teatru Ludowego w Krakowie. Jest laureatem licznych nagród za osiągnięcia artystyczne i kulturalne. Poseł na Sejm (2005-2015), senator (od 2015). Należy do Platformy Obywatelskiej.

Alicja Knast – menedżerka kultury, dyrektorka Galerii Narodowej w Pradze. W latach 2014–2020 była dyrektorka Muzeum Śląskiego w Katowicach. Stypendystka m.in. Metropolitan Museum of Art, wykładała na London Metropolitan University (2005-2006).

Michał Łuczewski – dr hab., socjolog. Profesor na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2013-2019 wicedyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie. Członek redakcji „44/Czterdzieści i Cztery”. Publikował m.in. w „Arcanach”, „Polsce The Times”, „Res Publice Nowej”, „Wprost”. Ostatnio opublikował Kapitał moralny. Polityki historyczne w późnej nowoczesności (2018).

Bogna Świątkowska – dziennikarka, promotorka kultury, założycielka i prezeska Fundacji Nowej Kultury Bęc Zmiana. W latach 1999-2002 redaktorka naczelna miesięcznika „Machina”, obecnie jest redaktorką naczelną czasopisma „Notes na 6 tygodni”.

Kazimierz Michał Ujazdowski – dr hab., polityk, prawnik, senator Rzeczypospolitej Polskiej. Wykładowca na Uniwersytecie Łódzkim. W latach 2000-2001 i 2005-2007 minister kultury i dziedzictwa narodowego. Wicemarszałek Sejmu w latach 2004-2005, w latach 1991-1993 oraz 1997-2014 poseł na Sejm RP, w latach 2014-2019 poseł Parlamentu Europejskiego.

 

Cykl rozmów on-line „Próba. Polska w czasie epidemii” organizowany przez nas we współpracy z Biurem Rzecznika Praw Obywatelskich, pod patronatem tygodnika „Polityka”.

Rozmowy prowadził Edwin Bendyk, członek Zarządu Fundacji Batorego, publicysta „Polityki”.
Nagrania wszystkich rozmów w cyklu są dostępne na naszym kanale na YouTube.

Cykl “Próba. Polska w czasie epidemii” jest odpowiedzą na potrzeby sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy. Pandemia zaskoczyła cały świat, mimo że nie brakowało ostrzeżeń przed nadchodzącym zagrożeniem. Kryzys przez nią wywołany stał się także wielkim testem naszej demokracji i jakości władz państwowych, samorządu terytorialnego, społeczeństwa i solidarności obywatelskiej. Z ekspertkami i ekspertami rozmawialiśmy o tym, jak bliskie im sfery życia zareagowały na kryzys, jakie widzą zagrożenia i gdzie upatrują nadziei.

Spotkania:

16 kwietnia, godz. 19.00-20.00
Adam Bodnar, Rzecznik Praw Obywatelskich: Czego kryzys może nauczyć obywateli?

23 kwietnia, godz. 19.00-20.00
prof. Bogdan de Barbaro: Jak zachować dobrą kondycję psychiczną podczas epidemii?

30 kwietnia, godz. 19.00-20.00
Joanna Mytkowska, dyrektorka Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie: Perspektywy kultury

7 maja, godz. 19.00-20.00
prof. Krystyna Skarżyńska, O wartościach i postawach społecznych

14 maja, godz. 19.00-20.00
prof. Andrzej Rychard: O stanie demokracji i wyborach

21 maja, godz. 19.00-20.oo
prof. Ewa Łętowska, O granicach naszych praw

28 maja, godz. 19.00-20.oo
Szymon Osowski, Czy gmina to mieszkańcy?

Kolejna debata z cyklu „Polska samorządów” organizowana przez Fundację im. Stefana Batorego oraz Fundację Lepsze Niepołomice.

Tym razem spotkaliśmy się w Niepołomicach, które były przez lata postrzegane nie tylko jako dobrze funkcjonujące miasto, ale także miejsce, w którym trwa dialog między władzami samorządowymi i mieszkańcami.

Obecnie sytuacja w mieście jest napięta. W grudniu do gminy wkroczyło Centralne Biuro Antykorupcyjne, a kilka dni później prokuratura zastosowała wobec burmistrza Romana Ptaka (związanego z Platformą Obywatelską) środek zapobiegawczy – nie może on pełnić swoich obowiązków. Sąd nie uwzględnił zażalenia na tę decyzję. W tej sytuacji premier Mateusz Morawiecki powołał komisarza – Krystiana Zielińskiego, co wywołało falę oburzenia w Niepołomicach.

W gronie samorządowców, aktywnych mieszkańców, obserwatorów i komentatorów życia lokalnego próbowaliśmy odpowiedzieć na pytania:

– Jakie są następstwa powołania komisarza i trybu, w jakim to się stało? W jaki sposób zmieniło to funkcjonowanie miasta, relacje zarządzających miastem i rady, samorządu i mieszkańców?
– Jak jest postrzegane wprowadzenie zarządu komisarycznego: jako efekt sporu politycznego, czy jako zamach na samorządność i prawo decydowania przez mieszkańców, kto nimi rządzi?
– Czy obecna sytuacja ma wpływ na codzienne życie miasta? Czy mieszkańcy w ogóle dostrzegają problem?
– Czy Niepołomice to sytuacja jednostkowa i przypadek, czy kierunek centralizacyjnej polityki PiS-u?

W dyskusji udział wzięli:

Dyskusję prowadził Edwin Bendyk, prezes Fundacji im. Stefana Batorego i publicysta tygodnika „Polityka”. Nagranie debaty dostępne jest na naszym profilu na Facebooku.

Patronat medialny:

                                 

 

Debata i sfera publiczna w Polsce jest w stanie krytycznym – pisali autorzy diagnozy stanu kultury przygotowanej na Kongres Kultury w 2016 roku. Wydawać by się mogło, że główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest pogłębiająca się polaryzacja polityczna, której skutki przenikają do innych sfer życia. W efekcie coraz większe podziały dzielą środowiska kulturalne, akademickie, medialne. W istocie jednak źródła kryzysu debaty intelektualnej ukryte są głębiej. Dopatrywać się ich należy w wielowymiarowej transformacji współczesnych społeczeństw.

Świat jaki znamy się kończy, lecz brakuje języka, by proces ten opisać i jednocześnie wyobrażać sobie to, co już się wyłania z chaosu procesów zmiany oraz form przyszłości, jakie mogą nadejść. W rezultacie posługujemy się opisami, które straciły aktualność, lecz ciągle funkcjonują w debacie. Tymczasem potrzebujemy nowej wyobraźni, nowych idei i nowych propozycji opisu świata, rzeczywistości społecznej, politycznej, kulturalnej, ekologicznej, gospodarczej w czasie przełomu oraz adekwatnych do wyzwań wizji organizacji przyszłości, życia społecznego i tego co wspólne.

Królestwo za idee!

Idąc za tą diagnozą, ale też kierując się misją, do której należy działanie na rzecz rozwoju debaty i sfery publicznej w Polsce Fundacja im. Stefana Batorego zdecydowała o ustanowieniu nagrody za najlepszą książkę proponującą nowe idee, sposoby myślenia i koncepcje z szeroko rozumianego pola myśli społecznej i politycznej, historii idei i badań nad przyszłością, refleksji nad cywilizacją i kulturą. Przyznawane co roku wyróżnienie nosić będzie imię Marcina Króla. Wraz z ogłoszeniem Nagrody rozpoczynamy program debat o książkach, które mają znaczenie, myśli, która inspiruje do działania, ideach, które zmieniają rzeczywistość.

Czy faktycznie, jak pisał Marcin Król, „gmach nowego społeczeństwa trzeba wznosić na nowych przesłankach filozoficznych”? Czy nieuchronne zmiany polskiej polityki i społeczeństwa są blokowane przez brak nowych idei, które mogłyby je zainspirować? A może odwrotnie, to rzeczywistość jest głucha na koncepcje naszych myślicieli i myślicielek? Może problemem nie jest brak książek oferujących nowe opisy świata, ale to, że nie wywołują one debaty?

W dyskusji udział wzięli:

Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)

Podczas seminarium wspólnie z zaproszonymi ekspertami i ekspertkami omówiliśmy zagrożenia związane z szarą sferą finansowania kampanii wyborczej, ze szczególnym uwzględnieniem niewłaściwego wykorzystania środków publicznych, a także zebraliśmy pomysły na wiarygodne i skuteczne monitorowanie nielegalnych praktyk. To właśnie w nierównych warunkach prowadzenia kampanii wyborczej wielu ekspertów widzi najpoważniejsze zagrożenie dla uczciwego przebiegu wyborów.

Wprowadzenia wygłosili Marcin Walecki (Instytut Spraw Publicznych, St Antony’s College, Oxford University) oraz Grażyna Kopińska (Obywatelskie Forum Legislacji).

Uczestnicy: Tomasz Brzezicki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Mikołaj Cześnik (Uniwersytet SWPS, członek Zarządu Fundacji Batorego), Tomasz Gąsior (Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy), Adam Gendźwiłł (Uniwersytet Warszawski), Witold Gintowt-Dziewałtowski (b. poseł i b. senator RP), Jacek Haman (Uniwersytet Warszawski), Grzegorz Makowski (Fundacja im. Stefana Batorego), Jan Misiuna (Szkoła Główna Handlowa), Piotr Uziębło (Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego), Anna Rakowska (Uniwersytet Łódzki), Róża Rzeplińska (Stowarzyszenie 61), Szymon Osowski (Sieć Obywatelska Watchdog), Andrzej Rychard (Polska Akademia Nauk, przewodniczący Rady Fundacji Batorego), Marcin Waszak (Linia Etyki), Ewa Wrzosek (Lex Super Omnia).

Prowadzenie: Anna Materska-Sosnowska (Uniwersytet Warszawski, członkini Zarządu Fundacji Batorego).

W cyklu poświęconym zagrożeniom dla uczciwego przebiegu zbliżających się wyborów parlamentarnych i samorządowych zorganizowaliśmy już debatę Czy wybory 2023 będą uczciwe? O zagrożeniach i rekomendacjach” (3 czerwca 2022) oraz seminarium „Kampania wyborcza w mediach społecznościowych” (1 lipca 2022). Wszystkie dyskusje dostępne są tutaj.

Organizatorzy: Fundacja im. Stefana Batorego, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Fundacja Edukacja dla Demokracji. Forum objęte patronatem Ministra Spraw Zagranicznych RP Radosława Sikorskiego.

Celem Forum jest stworzenie trwałej platformy dialogu i współpracy między przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego Unii Europejskiej i Rosji. Forum zostało zawiązane w marcu 2011 roku w Pradze. W spotkaniu wzięło udział ponad 100 uczestników, w tym przedstawiciele kilkudziesięciu organizacji pozarządowych z Rosji i krajów unijnych, obserwatorzy z krajów Partnerstwa Wschodniego i przedstawiciele instytucji donatorów. W otwarciu Forum udział wzięli m.in. Podsekretarz Stanu w MSZ Jerzy Pomianowski, doradca Prezydenta Rosji Michaił Fiedotow oraz szef wydziału rosyjskiego w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych Michael Pulch. Specjalny list do uczestników forum przesłał Prezydent RP Bronisław Komorowski.

Punktem wyjścia do prac Forum była dyskusja panelowa poświęcona wyzwaniom i perspektywom stosunków UE-Rosja, w tym kwestiom nowej umowy regulującej wzajemne stosunki, wstąpienia Rosji do WTO oraz liberalizacji reżimu wizowego. Następnie uczestnicy Forum pracowali w czterech grupach roboczych: ds. praw człowieka i rządów prawa, ds. ochrony środowiska, ds. spraw społecznych i partycypacji obywatelskiej, ds. struktur i procedur demokratycznych. Przedstawiciele Fundacji Batorego brali aktywny udział w pracach tej ostatniej grupy, inicjując przygotowanie policy paper i rekomendacji Forum odnośnie do liberalizacji reżimu wizowego między UE a Rosją. Dokumenty te, podobnie jak inne wypracowane przez Forum stanowiska i rekomendacje w kwestiach kluczowych dla stosunków UE-Rosja, przekazane zostaną przywódcom UE i Rosji przed grudniowym Szczytem UE-Rosja.

Program:
więcejWięcej o Forum UE-Rosja na: http://www.eu-russia-csf.org/

Ostatnie trzy dekady przyniosły w Polsce bardzo istotne zmiany demograficzne – zmniejszyła się umieralność, natomiast dzietność spadła poniżej poziomu prostej zastępowalności pokoleń. W kolejnych dekadach nasze społeczeństwo będzie coraz mniej liczne, a jednocześnie coraz większy będzie w nim udział osób starszych. Według prognozy EUROPOP2019 w 2050 roku polskie społeczeństwo będzie składać się w blisko jednej trzeciej z seniorów. Tymczasem Polska już dziś nie radzi sobie z zaspokajaniem potrzeb osób starszych. Z danych zgromadzonych w projekcie badawczym SHARE wynika, że ponad 50% osób powyżej 65 roku życia deklaruje, iż pomoc, którą otrzymują, zaspokaja ich potrzeby „czasami, bardzo rzadko lub wcale”. Jeśli w systemie opieki nic się nie zmieni, liczba niezaspokojonych potrzeb opiekuńczych osób starszych i niesamodzielnych drastycznie wzrośnie.

Dlatego zespół ekspertów pod kierunkiem Ireny Wóycickiej przygotował dla forumIdei raportu W stronę sprawiedliwej troski. Opieka nad osobami starszymi w Polsce, który zawiera szczegółowe rekomendacje dotyczące reformy polskiej polityki senioralnej. Do rozmowy o wnioskach płynących z naszego raportu zaprosiliśmy przedstawicielki i przedstawicieli najważniejszych stronnictw politycznych.

Diagnozę i rekomendacje sformułowane w raporcie przedstawili:

Udział w dyskusji wzięły:

Prowadzenie: Mikołaj Cześnik (Uniwersytet SWPS, członek Zarządu Fundacji Batorego)

Co sukces Swietłany Cichanouskiej i jej sztabu mówi o Białorusinach? Skąd się wzięła nowa opozycja? I jakie wnioski z ostatnich wydarzeń wynikają dla „starej”? Kto i dlaczego przychodził na mitingi przedwyborcze opozycyjnej kandydatki? Jak krzepło białoruskie społeczeństwo obywatelskie? Jaka jest rola organizacji społecznych w mobilizacji społecznej? Jakie znaczenie dla białoruskiego zrywu mają doświadczenia innych ruchów protestu takich, jak ukraińskiego Euromajdanu, Gruzji, Armenii czy też Arabskiej Wiosny? W jaki sposób Białorusini „uczyli się” do zrywu: poprzez doświadczenie migracyjne? Przez kulturę i popkulturę? Poprzez odwołanie do skryptów historycznych? Czego symbolami są dzisiaj „Pogoń” i biało-czerwono-biała flaga?

W dyskusji udział wzięli:

Prowadzenie: Mikołaj Cześnik (SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, członek Zarządu Fundacji Batorego)

 


Ryhor Astapenia –  doktor nauk politycznych, założyciel Centrum Nowych Idei z Mińska, promującego demokratyczne reformy na Białorusi. Stypendysta Robert Bosch Stiftung Academy w Chatham House w Londynie w Wielkiej Brytanii. Doktoryzował się na Uniwersytecie Warszawskim. Był dyrektorem ds. rozwoju i analitykiem w białoruskim think tanku Centrum Ostrogorskiego.

Mikołaj Cześnik – dr hab., socjolog, politolog. Profesor Uniwersytetu SWPS, dyrektor Instytutu Nauk Społecznych Uniwersytet SWPS, członek Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Zajmuje się badaniami opinii społecznej i wyborów politycznych. Specjalizuje się w analizie systemów politycznych, w szczególności demokracji.

Aleksander Milinkiewicz – profesor fizyki i matematyk, działacz społeczny.  Wspólny kandydat sił opozycyjnych w wyborach prezydenckich na Białorusi w 2006. Twórca i w latach 2007-2016 lider Ruchu Społecznego „Za Wolność”, laureat Nagrody Sacharowa za 2006 rok.

Olga Szparaga – doktor filozofii, kierownik studiów „Współczesne społeczeństwo, etyka i polityka” na European College of Liberal Arts na Białorusi. W latach 2001-2014 wykładowczyni Europejskiego Uniwersytety Humanistycznego w Mińsku i Wilnie. Od 2006 do 2014 redaktorka.internetowego magazynu „Novaja Europa”. Członkini Rad redakcyjnych czasopism „Ideology and Politics Journal”, „The Interlocutor” i „pARTisan”.

— Далі українською —

— English below —

Zapraszamy na pierwszą debatę z cyklu „Ukraina mówi”, który organizujemy wspólnie z tygodnikiem „Polityka”. W każdą środę kwietnia o godz. 17 będziemy rozmawiać z ukraińskimi ekspertkami i ekspertami, publicystkami i publicystami oraz ludźmi kultury.

Rosyjska agresja i wojna z Ukrainą zdominowały uwagę mediów publicznych. Patrzymy w napięciu na doniesienia z pola walki. Z trwogą przyglądamy się bombardowaniu miast i cierpieniu ludności cywilnej. Informacje i widok osób uciekających przed wojną wywołuje współczucie i gesty bezprecedensowej solidarności.

W natłoku doniesień i informacji ginie często głos samej Ukrainy, jej mieszkanek i mieszkańców. Skąd się bierze taka skuteczność ukraińskiego sprzeciwu i odporność społeczeństwa? Jakie cele stawiają sobie Ukraińcy stawiając zbrojny opór rosyjskiej agresji? Jakie są granice pokojowego kompromisu? Jakie są aspiracje ukraińskiego społeczeństwa wobec Unii Europejskiej, NATO i innych sojuszy? Jak ma wyglądać powojenna odbudowa kraju? Jak będą wyglądać relacje Ukrainy z państwami sąsiednimi?

To tylko kilka pytań, jakie będziemy zadawać ukraińskim ekspertom, publicystom, artystom, politykom. Nie mamy wątpliwości, że w Ukrainie tworzy się dziś przyszłość, a jej kształt w wielkim stopniu zależeć będzie od mieszkańców i mieszkanek Ukrainy. Posłuchajmy ich.

Tematem pierwszej dyskusji w cyklu będzie pytanie: O co walczy Ukraina?

Rosyjska ofensywa w Ukrainie rozpoczęła się 24 lutego, wojna trwa jednak już od 2014 r. Ciągle nie wiadomo, jakie będzie rozstrzygnięcie zmagań zbrojnych. Rosjanie stosują z pełną bezwzględnością metodę wojny totalnej. Ukraińcy odpowiedzieli totalną obroną – Ukraińskie Siły Zbrojne wspierane przez jednostki obrony terytorialnej i samoobrony stawiają niezwykle skuteczny opór.

Trwają też rokowania pokojowe. Jaka jest ich stawka? Czy Ukraina powinna zrezygnować z aspiracji do NATO w zamian za gwarancje bezpieczeństwa? Jakie warunki pokoju są możliwe do wynegocjowania, a jakie może przyjąć ukraińskie społeczeństwo? Jakie są granice społecznej mobilizacji i determinacji? Co jest źródłem odporności ukraińskiego państwa i społeczeństwa?

Udział w dyskusji wzięli:

Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)

***

Edwin Bendyk – prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Dziennikarz, publicysta i pisarz, do niedawna kierował działem naukowym tygodnika „Polityka”. Wykłada w Graduate School for Social Research PAN i Collegium Civitas, gdzie współtworzył Ośrodek Badań nad Przyszłością.

Jewhen Hlibowycki (Євген Глібовицький) – politolog i dziennikarz, specjalista od komunikacji, wykładowca Kijowsko-Mohylańskiej Szkoły Biznesu oraz Szkoły Głównej Handlowej (KSE) w Kijowie, członek ukraińskiej Rady Radiofonii i Telewizji, założyciel i partner firmy pro.mowa, zajmującej się doradztwem strategicznym i marketingiem. Jest członkiem Nestorowskiej Grupy Ekspertów oraz Grupy Uniwersyteckiej.

Natalia Humeniuk (Наталя Гуменюк) – pisarka, dziennikarka i autorka filmów dokumentalnych. Specjalizuje się w sprawach zagranicznych i reporterstwie wojennym. Współzałożycielka, a do roku 2021 redaktorka naczelna obywatelskiej telewizji Hromadśke.TV. Obecnie związana z Laboratorium Dziennikarstwa Interesu Publicznego, którego jest założycielką.

Jarosław Hrycak
(Ярослав Грицак) – historyk, prof. Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie, związany również z lwowskim Uniwersytetem Iwana Franki oraz Środkowoeuropejskim Uniwersytetem w Budapeszcie. Autor ponad 500 publikacji nt. historii Ukrainy i Europy Środkowo-Wschodniej.Marija Zolkina (Марія Золкіна) – analityczka polityczny w Fundacji Inicjatyw Demokratycznych im. Ilko Kuczerowa, współzałożycielka Grupy Kalmius i stypendystka DAAD. Łączy analizy politologiczne z badaniami opinii publicznej. Specjalizuje się w polityce zagranicznej, integracji europejskiej i euroatlantyckiej Ukrainy oraz jej relacjach z Rosją. Od 2014 roku zajmowała się głównie konfliktem rosyjsko-ukraińskiego w Donbasie, w tym jego społeczno-politycznymi implikacjami i scenariuszami rozwiązywania.

Україна говорить

Фонд Баторія і тижневик “Polityka” запрошують на першу дискусію з циклу “Говорить Україна”. У квітні щосереди o 17:00 (час варшавський) будемо говорити з українськими експертками й експертами, публіцистками і публіцистами та людьми культури.

Російська агресія і війна з Україною здомінували увагу публічних медіа. В напруженні вчитуємося у повідомлення з поля бою. З тривогою приглядаємося до бомбардування міст і страждання цивільного населення. Вигляд людей, що втікають від війни, викликає співчуття і жести безпрецедентної солідарності. У напливі повідомлень та інформацій часто губиться голос самої України, її мешканок і мешканців. Звідки береться така ефективність українського спротиву і витривалість суспільства? Яку мету ставлять собі українці, здійснюючи збройний опір російській агресії? Якими є межі компромісу задля миру? Якими є аспірації українського суспільства стосовно Європейського Союзу, НАТО та інших альянсів? Як має виглядати повоєнна відбудова країни? Як виглядатимуть відносини України з сусідніми державами? Це лише кілька питань, які ми хочемо поставити українським експертам, публіцистам, митцям, політикам. Не маємо сумнівів, що нині в Україні твориться майбутнє, а його форми значною мірою залежатимуть від мешканців і мешканок України. Послухаймо їх.

Темою першої дискусії циклу стане питання: За що бореться Україна?

Російський наступ на Україну почався 24 лютого, проте війна триває від 2014 року. Досі не відомо, яким буде результат збройних змагань. Росіяни безжально застосовують метод тотальної війни. Українці відповіли тотальною обороною — Збройні Сили України, за підтримки структур територіальної оборони і самооборони, чинять надзвичайно ефективний опір. Водночас тривають переговори. Яка їх ставка? Чи Україна повинна відмовитися від вступу до НАТО взамін на гарантії безпеки? Якими є межі суспільної мобілізації та рішучості? Що становить джерело стійкості української держави та українського суспільства?

Участь у дискусії підтвердили:

Модерування: Едвін Бендик (голова Фонду ім. Стефана Баторія)

Трансляція дискусій на живо українською мовою буде доступна на каналі YouTube Фонду Баторія.

Запрошуємо до дискусії!

_____________________________________________________

Едвін Бендик (Edwin Bendyk) — голова Фонду ім. Стефана Баторія. Журналіст, публіцист і письменник, донедавна керував науковим відділом тижневика “Polityka”. Викладає в Graduate School for Social Research PAN i Collegium Civitas, де співтворив Центр Досліджень Майбутнього (Ośrodek Badań nad Przyszłością).

Євген Глібовицький — політолог і журналіст, спеціаліст з комунікації, викладач Києво-Могилянської Бізнес Школи та Київської Школи Економіки (KSE), член Національної Ради України з питань телебачення і радіомовлення, засновник і партнер компанії зі стратегічного консультування і маркетингу pro.mowa. Член Несторівської Групи Експертів та Групи “Університет ХХІ століття”.

Наталя Гуменюк — письменниця, журналістка й авторка документальних фільмів. Спеціалізується на закордонних справах і воєнному репортерстві. Співзасновниця, а до 2021 року головна редакторка громадського телебачення Hromadske.tv. Тепер як засновниця пов’язана з Лабораторією Журналістики Суспільного Інтересу.

Ярослав Грицак — історик, професор Українського Католицького Університету у Львові, пов’язаний також із Львівським Національним Університетом імені Івана Франка та Центральноєвропейським Університетом у Будапешті. Автор понад 500 публікацій з історії України і Центрально-Східної Європи.

Марія Золкіна — політична аналітикиня у Фонді “Демократичні Ініціативи” ім. Ілька Кучеріва, співзасновниця Групи “Кальміус” і стипендіатка DAAD. Поєднує політологічний аналіз із дослідженнями громадської думки. Спеціалізується на закордонній політиці, європейській і євроатлантичній інтеграції України та її відносинах з Росією. Від 2014 року займалася головно російсько-українським конфліктом на Донбасі, також його суспільно-політичними імплікаціями і сценаріями розв’язку.


We invite you to the first debate in the ‘Voices of Ukraine’ series, which we are organising together with the weekly news magazine ‘Polityka’. Every Wednesday at 5pm throughout April, we will be having discussions with Ukrainian experts, journalists, and people working in the culture sector.

Russian aggression and the war in Ukraine have dominated media coverage in recent weeks. With great suspense, we follow the news from the battlefield each day. We watch in horror as cities are bombed and civilians suffer. The news and the sight of people fleeing war arouse sympathy, resulting in gestures of unprecedented solidarity.

Given the abundance of news and information, the voices of the Ukrainian people often get lost. What makes the Ukrainian resistance so effective, and why is the Ukrainian society so resilient? What goals have the Ukrainians set for themselves in their armed resistance against the Russian aggression? What are the limitations of a peace agreement? What do the Ukrainians want with regard to the European Union, NATO, and other alliances? What is the reconstruction of the country following the war supposed to look like? What will the relations between Ukraine and its neighbouring countries be like?

These are just some of the questions we are going to ask Ukrainian experts, journalists, artists, and politicians. There is no doubt that the future is now being shaped in Ukraine, and, to a great extent, its final form will depend on the men and women of Ukraine. Let’s hear what they have to say!

The topic of the first discussion in the series will be the question: ‘What is Ukraine fighting for?’

The Russian offensive against Ukraine was launched on 24 February. However, the war had already started back in 2014. The outcome of the fighting remains unknown. Russia is ruthlessly pursuing the strategy of total war. The Ukrainian answer is total defence. The Ukrainian Armed Forces, supported by territorial defence and self-defence units, are putting up extremely effective resistance.

Peace negotiations are in progress. What’s at stake? Should Ukraine give up its aspirations to join NATO in exchange for security guarantees? What peace terms are negotiable, and what is acceptable for the Ukrainian people? What are the limits of social mobilisation and determination? What makes the Ukrainian state and society so resilient?

So far, the following guests have confirmed their participation in the debate:

Moderator: Edwin Bendyk (President of the Board, Stefan Batory Foundation)

You can watch the live stream of the event interpreted into Polish and Polish Sign Language on the Stefan Batory Foundation Facebook profile. The live stream in Ukrainian can be watched on the Stefan Batory Foundation YouTube channel.

Join the conference in English on the @ECFR Warsaw on Facebook.

We look forward to you joining our discussion!

***

Edwin Bendyk – President of the Board of the Stefan Batory Foundation, a journalist and writer, until recently head of the science section of the weekly news magazine ‘Polityka’. He lectures at the Graduate School for Social Research of the Polish Academy of Sciences and Collegium Civitas, where he co-founded the Centre for Future Studies.

Yevhen Hlibovytski (Євген Глібовицький) – a political scientist and journalist, an expert on communication. He lectures at the Kyiv-Mohyla Business School and the Kyiv School of Economics (KSE). He is a member of the National Council of Television and Radio Broadcasting of Ukraine, as well as the founder of and a partner at pro.mova, a consulting company advising on strategy and marketing. He is also a member of the Nestor Group and the University Group.

Natalia Humeniuk (Наталя Гуменюк) – a writer, journalist, and documentary author. She specialises in foreign affairs and war reporting. She founded the civic digital broadcasting station Hromadske and served as its editor-in-chief until 2021. Now she works for the Public Interest Journalism Lab, which she founded herself.

Yaroslav Hrytsak (Ярослав Грицак) – a historian, professor at the Ukrainian Catholic University in Lviv, also affiliated with the Ivan Franko National University of Lviv and the Central European University in Budapest. He is the author of over 500 papers on the history of Ukraine and Central Eastern Europe.

Maria Zolkina (Марія Золкіна) – a political analyst at the Ilko Kucheriv Democratic Initiatives Foundation, a co-founder of the Kalmius Group, and a DAAD scholarship holder. She combines political analysis with public opinion research. She specialises in the foreign policy as well as the European and Euro-Atlantic integration of Ukraine and its relations with Russia. Since 2014, she has mainly focused on the Russian-Ukrainian conflict in Donbas, including its social and political implications and scenarios for a resolution.

29 kwietnia (środa) w godz. 18.00-19.30

To pierwsza z cyklu debat „Polska samorządów”, które organizujemy w jubileuszowym roku 30-lecia samorządu. Zamiast podsumowania tych ostatnich 30 lat wraz z samorządowcami oraz ekspertami zastanawialiśmy się nad możliwymi konsekwencjami epidemii koronawirusa dla przyszłości samorządu.

Na ile pandemia koronawirusa będzie sprzyjała większej centralizacji lub decentralizacji państwa? Na ile sprawia ona, że miasta się izolują oraz w jakim stopniu władze samorządowe mogą niwelować napięcia społeczne (pracujący-bezrobotni, mający komputery-nie posiadający ich)? Na ile przyszłość po pandemii będzie bardziej lub mniej równościowa? Kto lepiej zaspokaja potrzeby dotyczące usług publicznych oraz jakie są możliwości zmiany sposobu ich dostarczania?

W dyskusji wzięli udział:

Dyskusję poprowadził Edwin Bendyk, członek Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego.
Patronat medialny nad cyklem debat sprawuje tygodnik „Polityka” oraz Radio TOK.fm.