Fundacja Batorego na Local Trends w Poznaniu
W dniach 17-18 października w Poznaniu podczas Europejskiego Forum Samorządowego Local Trends spotkają się przedstawiciele_lki rządu, samorządów, biznesu, nauki i organizacji społecznych. Fundacja Batorego jest partnerem merytorycznym wydarzenia. Szczególnie gorąco zapraszamy na współorganizowane przez nas sesje: „Jak przywrócić samodzielność i sprawczość Polskim samorządom” oraz „Czy wiemy, ile nas jest? Zmiany sieci osadniczej na wsi i w mieście”.
18 października (środa) 2023, godz. 10:50-11:50
Jak przywrócić samodzielność i sprawczość Polskim samorządom
Samorząd terytorialny w Polsce jest w ważnym historycznym momencie. Badania pokazują, że choć samorządy stały się dojrzałym elementem struktury państwa, a władze lokalne są oceniane lepiej niż ogólnokrajowe, to w ostatnich latach przeważały w Polsce tendencje centralistyczne. Zmienia się otoczenie, w którym funkcjonują wspólnoty samorządowe: postępuje prywatyzacja usług publicznych, dokonuje się transformacja energetyczna i cyfrowa, Polska staje się krajem imigracyjnym. Zmieniają się także oczekiwania obywateli wobec władz samorządowych – oddolne ruchy mieszkańców upominają się w wielu miejscach o większy udział w podejmowaniu decyzji.
W tych warunkach konieczna jest dyskusja o odnowie samorządności – o propozycjach zmian, które są potrzebne, aby potencjał wspólnot samorządowych został odpowiednio wykorzystany.
W gronie doświadczonych samorządowców chcemy porozmawiać o 10 propozycjach zmian dotyczących relacji centrum–władze samorządowe. Ich realizacja pomogłaby naszym zdaniem przywrócić samodzielność i sprawczość samorządom.
W dyskusji udział wezmą:
- Dariusz Cieślak (wójt gminy Sędziejowice)
- Adam Gendźwiłł (Uniwersytet Warszawski, Zespół Ekspertów Samorządowych Fundacji Batorego)
- Dorota Konieczna-Enozel (burmistrzyni gminy i miasta Pieszyce)
- Anna Mieczkowska (prezydentka miasta Kołobrzeg)
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
18 października (środa) 2023, godz. 14:50-15:50
Czy wiemy, ile nas jest? Zmiany sieci osadniczej na wsi i w mieście
Gospodarze debaty: Unia Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza i Związek Gmin Wiejskich RP
Jaki wpływ na życie mieszkańców ma ich liczba? Czy w naszej gminie mieszka 5 000, 10 000 czy może 15 000 osób? Czy jest nas w Polsce zatem 36, 37, 38 czy ponad 39 milionów (tyle obejmował „wykaz osobowy-adresowy” utworzony przed rozpoczęciem NSP 2021)? W skali kraju różnice te zaczynają sięgać liczb wyrażonych w milionach i potrafią być bardzo wyraziste lokalnie. Dlaczego? Napływ imigrantów koncentruje się w kilku metropoliach, których włodarze wskazują znacznie wyższe liczby „nocujących” w ich miastach od urzędowych statystyk liczby zamieszkującej tam ludności. Jak to zjawisko wpływa na gminy z których pochodzą te osoby?
W skali lokalnej, różnice w liczbie mieszkańców mają wyraźny wpływ na jakość życia i rozwój społeczno-gospodarczy. W lokalnej rzeczywistości, każda osoba więcej czy mniej oznacza zmianę w dostępności usług, jakości edukacji, opieki zdrowotnej czy innych elementów infrastruktury. Między innymi dlatego, prawidłowe zrozumienie i monitorowanie liczby mieszkańców jest kluczowe dla:
- ustalania wysokości i sposobu wyliczania subwencji budżetowej, co bezpośrednio wpływa na możliwości inwestycyjne i rozwój gminy;
- planowania miejsc w lokalnych szkołach, przedszkolach i placówkach opieki zdrowotnej;
- określenia potrzeb w zakresie lokalnej i ponad lokalnej infrastruktury, dróg i transportu publicznego.
Włodarze miast zastanawiają się, jak zapewnić najlepsze warunki życia dla obecnych i przyszłych pokoleń mieszkańców gmin. Będzie to możliwe jedynie, gdy zrozumiemy i uwzględnimy rzeczywiste potrzeby społeczności lokalnej, które są bezpośrednio powiązane z precyzyjnie szacowaną liczbą i strukturą demograficzną mieszkańców.
Pozornie banalny problem, którym jest ustalenie liczby mieszkańców kraju i poszczególnych gmin ma również wpływ na najważniejszy element funkcjonowania demokratycznych społeczeństw – wybory. W procesie wyborczym liczba mieszkańców wpływa między innymi na podział mandatów pomiędzy poszczególnymi okręgami wyborczymi.
Prowadzenie i prezentacja głównych założeń raportu „Czy wiemy ile nas jest?”: Marek Turlejski (kierownik projektu opracowania raportu „Czy wiemy ile nas jest?”)
W dyskusji udział wezmą:
- Grzegorz Cichy (prezes Stowarzyszenia Unii Miasteczek Polskich)
- Sebastian Czwojda
- Paweł Marczewski (forumIdei Fundacji Batorego, współautor raportu „Czy wiemy ile nas jest?”)
Pełen program wydarzenia dostępny jest na stronie https://localtrends.pl/program-efs-2023/.
Local Trends to projekt, którego celem jest wzmocnienie głosu gmin, miast, powiatów i województw w dyskusji o rozwoju społeczno-gospodarczym jednostek samorządu terytorialnego oraz kraju. Inicjatorami Local Trends są Centrum Myśli Strategicznych i Grupa MTP we współpracy z partnerami strategicznymi. Nad jakością merytoryczną wydarzeń czuwa Rada Programowa składająca się z kilkudziesięciu ekspertów – przedstawicieli administracji państwowej, samorządów, biznesu oraz nauki.
