Zacząć należy przede wszystkim od stwierdzenie  tyleż oczywistego, co fundamentalnego – uczciwości wyborów nie ocenia się wyłącznie na podstawie przebiegu procesu oddawania i liczenia  głosów, a analiza problemu nie może się ograniczać do dnia wyborów czy nawet samej kampanii  wyborczej. Wybory w państwie demokratycznym  odbywają się w złożonym otoczeniu instytucjonalnym, politycznym, prawnym, społecznym,  medialnym, międzynarodowym, finansowym –  i wszystkie te czynniki mogą mieć wpływ na ocenę ich uczciwości. Zmiany od lat konsekwentnie wprowadzane w Polsce w tych dziedzinach przez partię rządzącą są na tyle niepokojące, że skłoniły kilkanaście organizacji pozarządowych  do wystosowanie apelu do Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie z prośbą o przysłanie do Polski misji obserwacyjnej.