Rząd kończy właśnie prace nad projektem ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Prawne aspekty tego projektu analizował prof. Hubert Izdebski. W trakcie seminarium skupiliśmy się na merytorycznej stronie proponowanych rozwiązań w zakresie ochronny ludności i obrony cywilnej, a także na szerszej perspektywie i potrzebie zwiększenia odporności społeczeństwa obywatelskiego. Mimo że projekt wprowadza ważne regulacje, nie uwzględnia w wystarczający sposób zaangażowania obywateli i organizacji społecznych w procesy zwiększania bezpieczeństwa. Ich rola powinna być podkreślona nie tylko w aktach prawnych, lecz również w praktyce współpracy organów samorządowych z organizacjami społecznymi. Dlatego do dyskusji zaprosiliśmy ekspertów i ekspertki z zakresu bezpieczeństwa, przedstawicieli i przedstawicielki samorządu terytorialnego oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego.
Zapytaliśmy między innymi o rolę współpracy obywateli, organizacji społecznych i samorządów w procesach zarządzania kryzysowego i ochrony ludności; o potencjał wolontariatu kryzysowego i jego znaczenie dla obrony, a także o formy współpracy organizacji społecznych z administracją publiczną w kontekście ochrony ludności. Celem seminarium było zainspirowanie dyskusji na temat budowania odporności społeczeństwa obywatelskiego oraz znalezienie optymalnych sposobów włączenia obywateli w system obrony i zarządzania kryzysowego.
Wprowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego), Dariusz Marczyński (Dyrektor Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego MSWiA)
Udział w seminarium wzięli:
Dorota Bąbiak-Kowalska (dyrektorka biura Unii Metropolii Polskich), Bartosz Bednarczyk (harcmistrz, zastępca naczelniczki ZHP ds. relacji zewnętrznych), Agnieszka Deja (Bank Żywności SOS w Warszawie), Roch Dunin-Wąsowicz (University College London), Paweł Florek (Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego), Grzegorz Gruca (Polska Akcja Humanitarna), Hubert Izdebski (Uniwersytet SWPS, Zespół Ekspertów Samorządowych Fundacji Batorego), Stanisław Jastrzębski (wójt gminy Długosiodło, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich), Małgorzata Kilian-Grzegorczyk (prezeska Stowarzyszenia Demagog), Dominik Mikołajczyk (redaktor naczelny InfoSecurity24.pl), Arkadiusz Nowalski (b. burmistrz Sejn), Waldemar Pawlak (Senator RP, prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych), Antoni Podolski (b. wiceminister spraw wewnętrznych i administracji oraz b. dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa), Jerzy Salamucha (prezes Ligi Obrony Kraju), Katarzyna Sienkiewicz-Małyjurek (Politechnika Śląska), Piotr Stec (Departament Społeczeństwa Obywatelskiego KPRM), Anita Szymborska (dyrektorka Ukraińskiej Akcji Klubu Inteligencji Katolickiej), Joanna Wons-Kleta (wójtka gminy Pawonków), Radosław Wnuk (I Zastępca Prezydenta Miasta Chełm).
Prowadzenie: Krzysztof Izdebski (forumIdei Fundacji Batorego)
Transmisja dyskusji z tłumaczeniem na PJM dostępna będzie na profilu Fundacji Batorego na Facebooku oraz na naszym kanale YouTube.
Zapraszamy do oglądania!
Samorząd i organizacje społeczne. Partnerstwo wobec nowych wyzwań
Wzmocnienie partnerstwa pomiędzy organizacjami społecznymi a samorządem w Polsce to główne przesłanie deklaracji współpracy, podpisanej pięć lat temu podczas Święta Wolności i Praw Obywatelskich w Gdańsku. Reprezentantki i reprezentanci obu sektorów zgodzili się, że partnerska współpraca samorządu, organizacji społecznych i aktywnych obywateli jest wyrazem demokratycznej dojrzałości państwa. Wracamy w Gdańsku do rozmowy o takich modelach demokracji lokalnej, w której mieszkanki i mieszkańcy mają realny wpływ na rzeczywistość.
Jak idea zadeklarowanej wzajemnej współpracy opartej na zasadach solidarności, niezależności i partnerstwa sprawdza się w praktyce? – minione pięć lat przyniosło wiele doświadczeń. A był to czas wyzwań globalnych, wobec których społeczeństwo obywatelskie pokazało sprawczość i siłę: organizacje społeczne jako pierwsze zareagowały na wyzwania pandemii COVID-19, od pierwszych dni wojny w Ukrainie zorganizowały, na skalę dotąd niespotykaną, pomoc dla uchodźców i uchodźczyń, ofiar wojennych i żołnierzy na polu bitwy, organizacje społeczne i aktywni obywatele zmobilizowali Polki i Polaków do udziału w wyborach parlamentarnych 15 października, które zmieniły układ sił politycznych w Polsce.
Powitanie gości
Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska
Basil Kerski, dyrektor ECS
Uczestniczki i uczestnicy
Anna Dąbrowska, prezeska Stowarzyszenia Homo Faber
Karolina Dreszer, prezeska Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych
Łukasz Gorczyński, zastępca prezydenta Gliwic
Maria Klaman, zastępczyni prezydenta Krakowa
Robert Waraksa, burmistrz Olsztynka
Gospodarz sesji
Krzysztof Izdebski, ekspert Fundacji im. Stefana Batorego ds. relacji pomiędzy administracją publiczną a obywatelami i rzecznictwa
Organizacje społeczne od lat udowadniają umiejętność szybkiego dostosowania się do zmieniających się warunków oraz dowodzą swej sprawczości wobec najważniejszych wyzwań społecznych. Dziś potrzebują uznania ich roli w politykach publicznych. Samorząd potrzebuje doświadczenia i eksperckiej wiedzy organizacji społecznych, bo wobec nowych wyzwań tylko współpraca sektorów może być skuteczna w budowaniu odporności naszych społeczności.
Tak więc, co nam się udało przez te pięć lat? Jakie zebraliśmy doświadczenia? Przed jakimi wyzwaniami stoimy? Co musi się zmienić w relacjach organizacji społecznych – samorząd? Co to znaczy partnerstwo w nowych czasach? – o tym będziemy rozmawiać w Gdańsku.
Debata 2 czerwca w Gdańsku jest pierwszą z cyklu rozmów o partnerstwie sektora pozarządowego i samorządowego oraz pracy systemowej nad rozwiązaniami prawnymi usprawniającymi tę współpracę na poziomie lokalnym. Kolejna odbędzie się podczas IX Ogólnopolskiego Forum Organizacji Pozarządowych w Warszawie w drugiej połowie czerwca 2024.
Organizatorami debaty są: Europejskie Centrum Solidarności, Fundacja im. Stefana Batorego i Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych.
Więcej informacji na stronie ECS
Wydarzenia związane z falą powodziową w południowo-zachodniej Polsce we wrześniu 2024 roku oraz jej skutkami po raz kolejny uświadomiły społeczeństwu i władzom, że kryzysy charakteryzują się tym, iż są nieuniknione. Brak szerszych dyskusji i działań rządu wokół budowania systemów odporności na kryzysy jest tym bardziej niepokojący w kontekście pełnoskalowej wojny za naszą wschodnią granicą czy wobec intensyfikacji konsekwencji kryzysu klimatycznego. Coś się jednak zmienia. Temat odporności i konieczności przygotowania się na konsekwencje sytuacji kryzysowych jest coraz częściej poruszany w różnorodnych środowiskach, a władze opracowały projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, która jest obecnie przedmiotem obrad parlamentu.
Ustawa nie rozstrzygnie jednak wszystkich problemów wynikających z rosnącego poziomu zagrożeń oraz potrzeby przeformułowania koncepcji traktowania obywateli i organizacji społecznych jako podmiotów zewnętrznych w stosunku do instytucjonalnych działań wokół zarządzania kryzysowego. Wprowadza ona pewne ramy – w tym włączenie organizacji społecznych w procesy budowy odporności i reagowania na kryzysy – ale potrzebna jest wielosektorowa dyskusja zmierzająca do wypełnienia ich konkretnymi treściami. Niniejsza analiza jest wstępem do takiej debaty i ma na celu zdiagnozowanie najbardziej palących wyzwań w kontekście budowy odporności społeczeństwa obywatelskiego.
Co roku publikujemy Indeks Samorządności pokazujący relacje między władzami rządowymi i samorządowymi. Jednak samorząd to nie tylko lokalne władze. To również mieszkańcy, więc aby ocenić kondycję samorządności, warto przyjrzeć się także relacjom między władzami samorządowymi a mieszkańcami.
W maju 2024 roku – miesiąc po wyborach samorządowych – zorganizowaliśmy rozmowę w gronie ekspertów i praktyków partycypacji nt. stanu demokracji lokalnej. Punktem wyjścia do dyskusji był opublikowany w kwietniu 2024 raport Narzędzia partycypacji lokalnej w Polsce w 2023 roku. Pokazał on, że mimo pewnych postępów partycypacja lokalna w Polsce nadal pozostaje na niskim poziomie. Władze lokalne często ograniczają się do najniższych szczebli partycypacji, koncentrując się głównie na informowaniu mieszkańców. Chociaż 100% gmin transmituje obrady sesji i prawie 100% umieszcza je w internecie, to tylko 60% gmin daje mieszkańcom możliwość występowania z inicjatywą uchwałodawczą, a co trzecia umożliwia realizację inicjatywy lokalnej.
Uczestnicy i uczestniczki seminarium wskazali kluczowe problemy i wyzwania dla zwiększania zaangażowania mieszkańców w życie lokalnych społeczności. Z pewnością partycypacja wymaga lepszego dotarcia z informacją do mieszkańców oraz edukacji urzędników, a także bardziej elastycznych i zrozumiałych narzędzi oraz stałego dialogu na poziomie jak najbardziej lokalnym.
Kiedy myślimy o przyszłości Polski, towarzyszą nam różne uczucia, od niepewności, lęku, smutku czy frustracji, aż po nadzieję – bo choć martwi nas teraźniejszość to wiemy, w jakim kierunku powinny zmierzać zmiany. Chcemy żyć w kraju, w którym panuje wolność, demokracja, bezpieczeństwo, sprawiedliwość, uczciwość, praworządność, nowoczesność, tolerancja, szacunek dla przyrody i otwartość.
Moderacja: Krzysztof Izdebski – ekspert Fundacji im. Stefana Batorego.
Zapraszamy na Igrzyska Wolności, na sesję „Propozycje obywatelskie dla Polski” – sobota 16.09.2023, 20:30 – 21:30
Wydarzenie transmitowane na żywo na Scenie OFF na Igrzyskach Wolności.
Liczne badania pokazują, że najmłodsi obywatele i obywatelki są bardzo sceptyczni wobec instytucji demokracji przedstawicielskiej. Większość z nich nie ufa parlamentowi i partiom politycznym. Jednocześnie deklarują duże zainteresowanie polityką i wierzą w demokrację jako ustrój posiadający istotną przewagę nad niedemokratycznymi alternatywami.
Aktualne trendy demograficzne nie sprzyjają jednak reprezentacji głosu młodych przy urnach wyborczych – nawet znaczna wyborcza mobilizacja nie gwarantuje, że młodzi nie zostaną „przegłosowani” przez liczniejsze starsze pokolenia.
Jak zatem wzmocnić głos młodych? Jakie instytucje demokracji uczestniczącej i deliberacyjnej mogą w tym pomóc? Istnieją rady młodzieżowe różnych szczebli, młodzieżówki partyjne, ruchy społeczne i kolektywy aktywistyczne, panele obywatelskie – które z nich najlepiej nadają się do tego zadania, które funkcjonują skutecznie, a które nadają się do naprawy? Jakich instytucji deliberacyjnych w Polsce brakuje?
Do tej rozmowy zapraszamy młode osoby, na różne sposoby zaangażowane w życie społeczno-polityczne – aktywistki i aktywistów, przedstawicielki i przedstawicielki rad młodzieżowych oraz działaczki i działaczy młodzieżówek partyjnych. Zależy nam bowiem na dyskusji o tym, jak poprawić polityczny udział młodych w perspektywie różnych form zaangażowania i różnych doświadczeń.
W debacie udział biorą:
Prowadzenie: Paweł Marczewski (Fundacja im. Stefana Batorego)
W dyskusji udział wzięli:
Więcej informacji o Nagrodzie im. Olgi Kersten-Matwin
