Wystąpienia: Wojciech Bonowicz (poeta, publicysta), Marcin Król (członek rady naukowej Katedry im. Erazma z Rotterdamu, Uniwersytet Warszawski, przewodniczący rady Fundacji im. Stefana Batorego), Jacek Kucharczyk (prezes zarządu Instytutu Spraw Publicznych), Wiktor Osiatyński (Central European University w Budapeszcie) i Aleksander Smolar (prezes Fundacji Batorego).
Prowadzenie dyskusji: Agnieszka Liszka (wspólniczka w wydawnictwie Kurhaus Publishing).
Fragmenty książki Krzysztofa Michalskiego Eseje o Bogu i śmierci przeczytał Andrzej Seweryn.
Twórca trwałych instytucji odgrywających ogromną rolę w polskim i międzynarodowym życiu intelektualnym oraz niezwykły człowiek i przyjaciel – tak opisywali Krzysztofa Michalskiego uczestnicy spotkania.
Aleksander Smolar podkreślił, że powołane przez Michalskiego do życia instytucje miały różny charakter, ale wspólny kierunek. Stworzył lub współtworzył Instytut Studiów nad Człowiekiem w Wiedniu, seminaria z udziałem intelektualistów u papieża w Castel Gandolfo, szkołę letnią w Cortonie dla studentów z USA i z Europy, Instytut Spraw Publicznych oraz Centrum Stosunków Międzynarodowych.
Krzysztof Michalski dbał o rozwój współtworzonych przez siebie instytucji. „To było mądre rodzicielstwo – powiedział Jacek Kucharczyk z Instytutu Spraw Publicznych. – Na początku (…) był bardzo mocno zaangażowany w to, jak ta placówka ma wyglądać, natomiast później (…) pozwolił, żeby instytut, kiedy już okrzepł i ustabilizował się, miał wiele swobody”.
Mówiono też o Krzysztofie Michalskim jako przyjacielu, a zwłaszcza o jego przyjaźni z ks. Józefem Tischnerem. Wojciech Bonowicz zaznaczył, że ks. Tischner odegrał ogromną rolę w zmaganiu Michalskiego z problemami filozoficznymi. Na śmierć przyjaciela Michalski także zareagował tworzeniem instytucji – m.in. Debat Tischnerowskich.
Wielu przyjaciół i znajomych Michalskiego mówiło o jego powadze. Podkreślano przy tym, że jednocześnie bardzo kochał życie. Podczas spotkania przewijał się postulat, by stworzyć coś trwałego także w hołdzie jemu samemu.
KRZYSZTOF MICHALSKI (1948‒2013) był profesorem filozofii, założycielem i rektorem Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu. Wykładał filozofię na Uniwersytecie Warszawskim i na Boston University. Wydawał i kierował pismem „Transit. Europäische Revue” (Frankfurt nad Menem). Opublikował m.in.: Płomień wieczności (Znak 2007), Zrozumieć przemijanie (Kronos 2011). Przewodniczył radzie Instytutu Spraw Publicznych i był członkiem rady Fundacji Batorego. 19 lutego 2013 odznaczony został pośmiertnie przez Prezydenta RP Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitny wkład w rozwój myśli o kondycji człowieka w nowoczesnym świecie, za stworzenie ważnego ośrodka międzynarodowej wymiany intelektualnej i badawczej w dziedzinie humanistyki, za osiągnięcia w promowaniu polskiej nauki”.
Spotkanie organizowane z Kurhaus Publishing i Instytutem Spraw Publicznych
Nagrodę im. Olgi Kersten-Matwin – przyznawaną za działania na rzecz osób z doświadczeniem uchodźstwa i przymusowej migracji, szczególnie dzieci i młodzieży, przebywających w Polsce – otrzymały Aleksandra Chrzanowska, członkini Zarządu Stowarzyszenia Interwencji Prawnej, za zaangażowanie na granicy polsko-białoruskiej, opracowanie systemu pomocowego i działania w Grupie Granica i Joanna Talewicz, prezeska Zarządu Fundacji w Stronę Dialogu, za stałą pomoc integracyjną, edukacyjną, psychologiczną, prawną i aktywizacyjną dla osób uchodźczych pochodzenia romskiego z Ukrainy.
W dyskusji „Nieobecna. Polska polityka migracyjna” udział wzięli Aleksandra Chrzanowska (tegoroczna Laureatka), Maria Złonkiewicz (zeszłoroczna Laureatka) oraz Magdalena Biejat (posłanka na Sejm RP, Lewica) i Michał Szczerba (poseł na Sejm RP, Platforma Obywatelska). Prowadzenie: Agnieszka Lichnerowicz.
Zofia Winawer, członkini Kapituły
Beata Siemaszko i Aleksandra Chrzanowska
W imieniu Joanny Talewicz Nagrodę odebrał Gniewko Falana i zespół Fundacji w Stronę Dialogu
Paulina Kremer
Tomasz Sieniow
Jana Szostak
Dyskusję prowadziła Agnieszka Lichnerowicz
Ewa Kulik-Bielińska, dyrektorka Fundacji Batorego
Nominacje do Nagrody otrzymali:
Igor Horków, przewodniczący przemyskiego oddziału Związku Ukraińców w Polsce, za koordynację pracy wolontariuszy zaangażowanych w niesienie wszechstronnej pomocy osobom uciekającym przed wojną w Ukrainie oraz stworzenie punktu noclegowego i informacyjnego w Przemyślu.
Paulina Kremer, społeczniczka i aktywistka, za organizację – we współpracy ze społecznością lokalną – kompleksowego punktu informacyjno-pomocowego dla uchodźców z Ukrainy przyjeżdżających do Tczewa i okolic: Migrant Info Point.
Ewa Natalia Moroz-Keczyńska, mieszkanka Podlasia, za niesienie wszechstronnej pomocy, organizację wsparcia prawnego, psychologicznego i rzeczowego dla uchodźców oraz wparcie aktywistek i aktywistów wiedzą i doświadczeniem.
Beata Siemaszko, mieszkanka Podlasia, za setki interwencji i kompleksową pomoc udzielaną na granicy polsko-białoruskiej dzieciom i osobom dorosłym z całego świata.
Tomasz Sieniow, prawnik kierujący Fundacją Instytut na rzecz Państwa Prawa oraz Sekcją Uchodźczą Uniwersyteckiej Poradni Prawnej w Lublinie, za stałe i wieloletnie zaangażowanie w poradnictwo prawne dla migrantów i uchodźców.
Jana Shostak, polsko-białoruska aktywistka i artystka intermedialna, za społecznie zaangażowany performance, sztukę wideo i sztukę Internetu poruszającą kwestię praw kobiet, migrantek i uchodźczyń.
Fundusz im. Olgi Kersten-Matwin został utworzony przez rodzinę zmarłej 23 lipca 2020 roku Olgi Kersten-Matwin, psycholożki i psychoterapeutki, specjalizującej się w pomocy psychoterapeutycznej dla osób z doświadczeniem traumy i stresu pourazowego oraz we wsparciu dla osób pomagających uchodźcom i migrantom z rejonów konfliktu. Ze środków Funduszu – zgodnie z życzeniem darczyńcy – finansowana jest coroczna nagroda w wysokości 30 000 zł.
Dyskusja z udziałem Wojciecha Bartelskiego (burmistrz dzielnicy Warszawa-Śródmieście), Piotra Guziała (burmistrz dzielnicy Warszawa-Ursynów), Łukasza Medekszy (pełnomocnik Zarządu Województwa Dolnośląskiego ds. społeczeństwa informacyjnego), Agnieszki Nowak (wiceprezydent Łodzi) oraz Marty Poślad (Uniwersytet w Cambridge).
Spotkanie poprowadzi Wojciech Przybylski (redaktor naczelny „Res Publiki Nowej”).
Tezy
Mieszkańcy miast zaczynają dyskutować, domagać się konsultacji. Żądają udziału we współrządzeniu. Wreszcie chcą rozliczać władze miast sięgając po instytucję referendum. Można mówić o swoistym „pobudzeniu partycypacyjnym”. Tylko w jaki sposób pogodzić chęć uczestniczenia przez mieszkańców w sprawowaniu władzy ze sprawnym zarządzaniem dużym organizmem, prowadzeniem wieloletnich projektów inwestycyjnych, podejmowaniem niepopularnych a służącym miejskiej wspólnocie decyzji, np. ograniczenia wjazdu do centrum miasta?
Być może jednak nie ma sprzeczności między demokratyzacją miast, a sprawnością ich działania. Czy istnieje sposób, by w podejmowanie decyzji włączać mieszkańców, angażując ich do współdecydowania, dając im możliwość bezpośredniej kontroli i wpływu na wydatkowanie środków publicznych (budżet obywatelski) i jednocześnie podnieść jakość dokonywanych wyborów? Jak sprawić, by władze miast były sprawne i mogły, w ramach posiadanej przez nie legitymizacji społecznej i politycznej, podejmować trudne, a nawet niepopularne wśród części mieszkańców decyzje?
Aleksandra Chrzanowska została nagrodzona za zaangażowanie na granicy polsko-białoruskiej, opracowanie systemu pomocowego i działania w Grupie Granica. Joanna Talewicz została nagrodzona za stałą pomoc integracyjną, edukacyjną, psychologiczną, prawną i aktywizacyjną dla osób uchodźczych pochodzenia romskiego z Ukrainy.
Nagroda w wysokości 30 tysięcy złotych – w tym roku podzielona na dwie części po 15 tysięcy złotych – ufundowana jest z prowadzonego przez Fundację im. Stefana Batorego Funduszu utworzonego przez rodzinę zmarłej 23 lipca 2020 roku Olgi Kersten-Matwin, psycholożki i psychoterapeutki, specjalizującej się w pomocy psychoterapeutycznej dla osób z doświadczeniem traumy i stresu pourazowego oraz we wsparciu osób pomagających uchodźcom i migrantom z rejonów konfliktu.
Kandydatury do Nagrody zgłosiły organizacje społeczne, osoby i instytucje, które działają na rzecz osób z doświadczeniem uchodźstwa i migracji, współpracują z takimi osobami lub znają je z bezpośredniego doświadczenia, w tym jako odbiorcy i odbiorczynie świadczonej pomocy. Nagrodę przyznaje Kapituła, w skład której wchodzą przedstawiciele fundatora oraz przedstawiciele Fundacji Batorego. W tym roku w skład Kapituły weszli i weszły: Khedi Alieva (laureatka Nagrody im. Olgi Kersten-Matwin 2021), Stanisław Matwin (mąż Olgi Kersten-Matwin), Mamadou Diouf, Marta K. Nowak, Zofia Winawer, Maria Złonkiewicz (laureatka Nagrody im. Olgi Kersten-Matwin 2021), Agnieszka Zowczak (Fundacja Batorego).
Nominowani i nominowane do Nagrody w tym roku były także:
Igor Horków, przewodniczący przemyskiego oddziału Związku Ukraińców w Polsce, za koordynację pracy wolontariuszy zaangażowanych w niesienie wszechstronnej pomocy osobom uciekającym przed wojną w Ukrainie oraz stworzenie punktu noclegowego i informacyjnego w Przemyślu.
Paulina Kremer, społeczniczka i aktywistka, za organizację – we współpracy ze społecznością lokalną – kompleksowego punktu informacyjno-pomocowego dla uchodźców z Ukrainy przyjeżdżających do Tczewa i okolic: Migrant Info Point.
Ewa Natalia Moroz-Keczyńska, mieszkanka Podlasia, za niesienie wszechstronnej pomocy, organizację wsparcia prawnego, psychologicznego i rzeczowego dla uchodźców oraz wparcie aktywistek i aktywistów wiedzą i doświadczeniem.
Beata Siemaszko, mieszkanka Podlasia, za setki interwencji i kompleksową pomoc udzielaną na granicy polsko-białoruskiej dzieciom i osobom dorosłym z całego świata.
Tomasz Sieniow, prawnik kierujący Fundacją Instytut na rzecz Państwa Prawa oraz Sekcją Uchodźczą Uniwersyteckiej Poradni Prawnej w Lublinie, za stałe i wieloletnie zaangażowanie w poradnictwo prawne dla migrantów i uchodźców.
Jana Shostak, polsko-białoruska aktywistka i artystka intermedialna, za społecznie zaangażowany performance, sztukę wideo i sztukę Internetu poruszającą kwestię praw kobiet, migrantek i uchodźczyń.