polityka zagraniczna Archives - Fundacja im. Stefana Batorego

Od dwunastu lat polityczną osią stosunków Unii Europejskiej z Ukrainą jest program Partnerstwa Wschodniego, do którego oprócz Ukrainy przystąpiły również Armenia, Azerbejdżan, Białoruś, Gruzja i Mołdawia. Głównym celem programu było doprowadzenie do wzmocnienia więzi między UE a krajami sąsiedztwa poprzez polityczne stowarzyszenie, stworzenie tzw. stref pogłębionego wolnego handlu uzupełnione z czasem o zniesienie obowiązku wizowego. Z punktu widzenia UE Partnerstwo Wschodnie nie miało jednak być traktowane jako droga do członkostwa w Unii, o co z kolei konsekwentnie zabiegała Ukraina, której nie wystarczyły stosunki oparte przede wszystkim o współprace techniczną bez silnego wymiaru politycznego czy bezpieczeństwa.

Od utworzenia Partnerstwa Wschodniego uwarunkowania stosunków Ukrainy z UE uległy daleko idącym zmianom. Przede wszystkim zmieniła się sytuacja w samej Ukrainie, gdzie w następstwie rewolucji godności i konfliktu z Rosją z nową determinacją podjęto działania na rzecz budowy sprawnego państwa i integracji z Zachodem. W UE kolejne kryzysy (strefy euro, migracyjny, Brexit, kryzys praworządności), a także destabilizacja w sąsiednich regionach (m.in. arabska wiosna i konflikty zbrojne) zredukowały ambicje Unii dotyczące polityki zagranicznej. Jednocześnie Rosja zaostrzyła swoją politykę zarówno wobec państw sąsiedzkich, w tym przede wszystkim Ukrainy, jak i wobec UE, m.in. stosując nowe metody nacisku oraz coraz śmielej wykorzystując siły zbrojne.

Podczas tegorocznego Forum Polska-Ukraina eksperci dyskutowali, na ile dotychczasowe ramy stosunków Ukrainy z UE są adekwatne dla dzisiejszych potrzeb i wyzwań. Czy Partnerstwo Wschodnie powinno pozostać głównym formatem dwustronnych stosunków, czy też należy wypracować nowy? Jakie są możliwości włączenia Ukrainy w politykę bezpieczeństwa UE?

Udział w dyskusji wzięli: Kai-Olaf Lang (Stiftung Wissenschaft und Politik, Niemcy), Weronika Mowczan, (Instytut Badań Ekonomicznych i Konsultacji Politycznych, Ukraina), Olena Pawlenko (Dixi Group, Platforma Społeczeństwa Obywatelskiego EU-Ukraina), Wojciech Przybylski (Visegrad Insight oraz Fundacja Res Publica, Polska), Dmytro Szulha (Międzynarodowa Fundacja „Odrodzenie”, Ukraina).

Organizatorzy: Fundacja im. Stefana Batorego (Warszawa) i Fundacja Odrodzenie (Kijów) we współpracy z Radą Polityki Zagranicznej „PRIZM” (Kijów)

For twelve years, the European Union’s relations with Ukraine have revolved around the Eastern Partnership initiative, which includes Armenia, Azerbaijan, Belarus, Georgia and Moldova, in addition to Ukraine. The initiative’s main objective was to strengthen ties between the EU and the countries in its eastern neighbourhood through political association and economic integration by concluding Association Agreements with deep and comprehensive free trade areas and later supplemented with visa free travel. From the EU’s perspective, though, the Eastern Partnership was not supposed to be treated as a path to EU membership, which Ukraine had consistently strived for, dissatisfied with relations based primarily on technical cooperation, without a strong political or security dimension.

Since the creation of the Eastern Partnership, the determinants of Ukraine’s relations with the EU have undergone far-reaching changes. First of all, the situation in Ukraine has changed. Following the Maidan revolution of 2013-2014 and the conflict with Russia, steps were taken with new determination to build a functioning state and integrate with the West. In the EU, successive crises (the Eurozone, migration, Brexit and the rule-of-law crisis), as well as destabilisation in neighbouring regions (including the Arab Spring and armed conflicts), have reduced the EU’s foreign policy ambitions. At the same time, Russia has adopted a tougher policy towards neighbouring countries, in particular Ukraine, and the EU. This includes new ways to put pressure on them and the increasingly bold use of its armed forces.

At this year’s Poland-Ukraine Forum, experts discussed to what extent the framework for Ukraine’s relations with the EU reflects the needs and challenges of today. Should the Eastern Partnership remain the main format for bilateral relations, or does a new one need to be developed? How could Ukraine be involved in the EU’s security policy?

Participants: Kai-Olaf Lang (Stiftung Wissenschaft und Politik, Germany), Veronyka Movchan (Institute of Economic Research and Policy Consulting, Ukraine), Olena Pavlenko (Dixi Group, Co-chair of the EU-Ukraine Civil Society Platform, Ukraine), Wojciech Przybylski (Visegrad Insight and Res Publica Foundation, Poland), Dmytro Shulga, (International Renaissance Foundation, Ukraine).

Organizers: Batory Foundation (Warsaw) and the International Renaissance Foundation (Kiev) in cooperation with The Foreign Policy Council “Ukrainian Prism” (Kiev)

Онлайн-дебати в рамках ХІІІ Форуму Польща-Україна

2 грудня 2021 року, 12.00-14.00 (13.00-15.00 за київським часом)

Протягом дванадцяти років політичною віссю відносин Європейського Союзу з Україною була ініціатива Східного Партнерства, до якої крім України приєдналися також Вірменія, Азербайджан, Білорусь, Грузія та Молдова. Основною метою ініціативи було зміцнення зв’язків між ЄС та сусідніми країнами через політичну асоціацію та економічну інтеграцію, шляхом укладання угод про асоціацію із глибокими та всеосяжними зонами вільної торгівлі, що пізніше було доповнене безвізовим режимом. Однак, з точки зору ЄС, Східне партнерство не мало розглядатися як шлях до членства в ЄС, чого, в свою чергу, послідовно прагнула Україна, яку не задовольняли відносини, які базувалися в першу чергу на технічному співробітництві, без сильного політичного або безпекового виміру.

З моменту створення Східного партнерства умови відносин України з ЄС зазнали далекосяжних змін. Перш за все, змінилася ситуація в самій Україні, де після Революції Гідності та конфлікту з Росією з новою рішучістю було докладено зусиль з побудови ефективної держави та інтеграції із Заходом. Подальші кризи в ЄС (Єврозона, міграція, Брекзіт, криза верховенства права), а також дестабілізація в сусідніх регіонах (зокрема арабська весна та збройні конфлікти) знизили зовнішньополітичні амбіції ЄС. У той же час Росія зробила жорсткішою свою політику як щодо сусідніх країн, в тому числі, перш за все України, так і щодо ЄС, зокрема, використовуючи нові методи тиску і все сміливіше застосовуючи збройні сили.

Під час цьогорічного Форуму Польща-Україна експерти обговорять, наскільки сучасні рамки відносин України з ЄС є адекватними сьогоднішнім потребам та викликам. Чи має Східне партнерство залишатися основним форматом двосторонніх відносин, чи необхідно розробити новий? Які є можливості включення України до політики безпеки ЄС?

Участь у дискусії підтвердили: Каі-Олаф Ланґ (Stiftung Wissenschaft und Politik, Німеччина), Вероника Мовчан (Інститут економічних досліджень та політичних консультацій), Олена Павленко (Dixi Group, Платформа громадянського суспільства Україна-ЄС), Войцех Пшибильський (Visegrad Insight та Рес Публіка Фонд, Польща), Дмитро Шульга (Міжнародний фонд «Відродження»).

Ведучий дискусії: Пьотр Бурас (Офіс ECFR у Варшаві, Польща)

Організатори: Фонд Баторія (Варшава) та Міжнародний фонд «Відродження» (Київ) у співпраці з Радою зовнішньої політики “Українська призма” (Київ)

Переклад українською мовою будемо транслювати на профілях Міжнародного фонду «Відродження» та Фонду Баторія у Facebook.

Polityka zagraniczna i europejska Polski pod rządami Zjednoczonej Prawicy stanowi przeciwieństwo stosunku społeczeństwa do Unii Europejskiej. Od lat dziewięćdziesiątych w kolejnych badaniach Polki i Polacy nieustannie demonstrują powszechne poparcie dla idei członkostwa w UE. Od 2015 roku rządząca formacja pogrąża jednak państwo w narastającym, wielowymiarowym konflikcie z unijnymi instytucjami, w efekcie tracąc korzyści płynące z członkostwa oraz wpływ na wspólnotową politykę Europy. Ta rozbieżność między polskim społeczeństwem a państwem PiS jest doskonale znana i opisana. Dwie okoliczności wskazują jednak na zaostrzenie tej sprzeczności do poziomu, który być może zapowiada przełom.

Po pierwsze, agresja Rosji na Ukrainę niemal zgasiła tlące się nastroje antyunijne. Prawie wszyscy dostrzegają, że obecność w strukturach zachodnich – w NATO i Unii Europejskiej – to czynnik znacząco poprawiający bezpieczeństwo naszego kraju. Po drugie – jak wynika z publikowanej przez nas analizy dr hab. Joanny Koniecznej-Sałamatin – polskie społeczeństwo okazuje się odporne na próby polaryzacji wywołanej unijną polityką klimatyczno-energetyczną. Obwinianie Unii Europejskiej o wysokie ceny energii okazuje się mało skuteczne, w każdym razie w perspektywie mobilizacji nastrojów antyunijnych. Zdaje się być raczej elementem rządowej komunikacji przeznaczonej na użytek wewnętrzny i próbą opanowania negatywnych emocji społecznych wywołanych rosnącymi kosztami życia.

Kryzys wywołany agresją Rosji na Ukrainę oraz strategiczne położenie i zaangażowanie Polski w pomoc Ukrainie przywróciły znaczenie naszemu państwu w polityce międzynarodowej i europejskiej. Jednocześnie jednak konflikt z instytucjami Unii Europejskiej, którego głównym powodem są kwestie praworządności ogranicza możliwość efektywnego kształtowania decyzji podejmowanych przez Unię Europejską. Ponadto, konflikt ten już od roku nie pozwala pogrążającemu się w kryzysie gospodarczym państwu polskiemu sięgnąć po środki z KPO, obciążając nas natomiast rosnącymi z każdym dniem karami finansowymi.

Jak interpretować tę sytuację? Czy polska polityka zagraniczna i europejska są zakładnikami polityki krajowej i walki frakcyjnej wewnątrz Zjednoczonej Prawicy? Czy może jest wyrazem konsekwentnego stanowiska obozu władzy? Niezależnie od odpowiedzi powstaje pytanie, czy istnieje szansa na wyrwanie się z impasu w relacjach z instytucjami UE?

Udział w dyskusji potwierdzili do tej pory: Zuzanna Dąbrowska („Rzeczpospolita”), Leszek Koczanowicz (Uniwersytet SWPS), Paweł Musiałek (Klub Jagielloński), Stefan Sękowski (Nowa Konfederacja), Michał Sutowski („Krytyka polityczna”), Michał Szułdrzyński („Rzeczpospolita”) Adam Traczyk (More in Common), Łukasz Warzecha („Do Rzeczy”), Dominika Wielowieyska („Gazeta Wyborcza”)

Transmisja na żywo będzie tłumaczona na polski język migowy i dostępna na profilach Fundacji Batorego na Facebooku oraz YouTube.

Debata ForumIdei Fundacji Batorego poświęcona wyzwaniom, jakie przed Polską stawiają głębokie przemiany zachodzące w Unii Europejskiej. Sednem transformacji UE nie są zmiany instytucjonalne, lecz redefinicja celów i priorytetów integracji, która ma dalekosiężne konsekwencje dla Polski.

Jego autorzy – Szymon Ananicz, Piotr Buras i Agnieszka Smoleńska – wskazują w raporcie, że zmianie ulegają mechanizmy polityczne i instytucjonalne UE, funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz strategia Unii na arenie globalnej. Prognozują, że na znaczeniu tracić będą dotychczasowe priorytety, które były kluczowe dla Polski: przezwyciężanie podziałów, wyrównywanie różnic ekonomicznych i liberalizacja wspólnego rynku. Autorzy przewidują, że integracja w nowej fazie służyć ma przede wszystkim realizacji celów klimatycznych, obronie suwerenności europejskiej w wymiarze gospodarczym oraz dostarczaniu dóbr publicznych, takich jak: sprawiedliwe płace, czyste środowisko czy zdrowie publiczne.

Korzystanie w pełni z możliwości stwarzanych przez członkostwo w Unii staje się zatem coraz mocniej uzależnione od spełniania określonych warunków: osiągania celów klimatycznych, gotowości do reform strukturalnych oraz wierności wartościom europejskim takim jak demokracja, praworządność i prawa podstawowe.

Czy Polska jest gotowa do nowej sytuacji? Jak poprawić jakość polskiego członkostwa w nadchodzących latach? Jak dostosować cele i metody polskiej polityki europejskiej, aby członkostwo w UE wzmacniało rozwój naszego państwa?

Od kilku miesięcy nie brakuje napięć między Rosją a Zachodem. Niewyczerpująca lista starć politycznych obejmuje: militarną rozbudowę wojsk rosyjskich na granicy z Ukrainą w marcu i kwietniu, która wyglądała jak przygotowanie do kolejnej agresji militarnej; doniesienia o rosyjskiej brutalnej operacji w Czechach i późniejszych dyplomatycznych wzajemnych wydaleniach rosyjskiego i europejskiego personelu dyplomatycznego; rosyjskie sankcje na wysokich urzędników UE; wsparcie Kremla dla białoruskiej operacji porwania samolotu Ryanair i schwytania lidera białoruskiej opozycji; napięcia związane z prześladowaniem Aleksieja Nawalnego; wycofanie się Rosji z Traktatu „Open Skies”. Można śmiało założyć, że wybuch kolejnych poważnych kryzysów jest tylko kwestią czasu.

Moskwa wydaje się nie być zainteresowana naprawą konfliktów z UE i USA, ponieważ uważa, że postawa defensywna, jaką zachodnie rządy przyjmują w kolejnych kryzysach, służy rosyjskim interesom. Tym samym twardnieje retoryka Kremla wobec Zachodu, a jego taktyka staje się coraz bardziej konfrontacyjna.

W gronie ekspertek/-ów z Francji, Niemiec, Litwy, Polski i Ukrainy, zastanawialiśmy się:

Spotkanie było również okazją do analizy wpływu spotkania prezydenta Joe Bidena z prezydentem Władimirem Putinem.

Polska, jako największy unijny sąsiad Rosji, powinna aktywnie angażować się we współkształtowanie europejskiej polityki wobec Moskwy. Podczas debaty przedyskutowaliśmy stan relacji UE-Rosja i możliwych kierunków ich rozwoju.

Punktem wyjścia do rozmowy było wystąpienie ambasadora UE w Rosji Markusa Ederera oraz prezentacja tez raportu Selective Engagement between the EU and Russia przygotowanego przez EUREN, europejsko-rosyjską sieć ekspercką działającą od 2016 roku i wspieraną z jednej strony przez Komisję Europejską, z drugiej przez Rosyjską Radę Spraw Międzynarodowych (RIAC).

Raport EUREN w języku angielskim można przeczytać tutaj.

W debacie udział wzięli:

Spotkanie poprowadziła Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, dyrektorka forumIdei Fundacji Batorego.

9 kwietnia 2013

Ostatnie, kolejne modyfikacje konstytucji węgierskiej spowodowały nową falę międzynarodowej krytyki pod adresem rządów Viktora Orbána. Zarzuca im się tendencje autorytarne, eliminowanie istotnych zabezpieczeń liberalnej, konstytucyjnej demokracji, która jest budowana na równowadze instytucji i sił (checks and balaces). Chodzi m.in. o istotne osłabienie Trybunału Konstytucyjnego, Banku Centralnego, modyfikacje ordynacji wyborczej czy ustawy o mediach ograniczającej wolność słowa. Krytyce podlega polityka gospodarcza i nacjonalistyczna propaganda, oparta na heroizacji oporu przeciwko presjom z zewnątrz. Jak bardzo realne są zagrożenia dla liberalnej demokracji w dzisiejszych Węgrzech? Jakie są tam obecnie alternatywy polityczne?

W Polsce mamy do czynienia z silnie obecnym na prawicy mitem rządów Orbána. Przytłaczające zwycięstwo wyborcze przywódcy Fideszu i jego radykalne rządy stanowią dla wielu usprawiedliwienie rządów PiS lat 2005-2007 i źródło nadziei na przyszłość. Politycznie formująca się radykalna prawica narodowa znajduje wzór w skrajnym węgierskim Jobbiku. Jakie są nowe idee na prawicy, jeżeli chodzi o stosunek do liberalnej demokracji, do państwa prawa, do Unii Europejskiej? W jakim stopniu kształtują się pod wpływem doświadczeń węgierskich?

Sytuację, jeżeli chodzi o polską percepcję przypadku węgierskiego komplikuje nadto zdecydowane poparcie premiera Donalda Tuska i ministra Radosława Sikorskiego dla rządu Orbána w jego konflikcie z dużą częścią Unii Europejskiej. Ze względu na politykę wewnętrzną wygląda to na zaskakujący brak koherencji. Wyjaśnienie można zapewne znaleźć w obawie, iż atak na Orbána może zapowiadać swoistą „strategię salami” w stosunku do krajów Europy Środkowej i Wschodniej, w okresie dokonującej się radykalnej rekonstrukcji Unii Europejskiej.

Sytuację na Węgrzech i dylematy polskiej prawicy trzeba też rozpatrywać na szerszym tle kryzysu polityki demokratycznej w Unii i w wielu państwach członkowskich wspólnoty. Lata kryzysu, poczucie politycznej bezalternatywności i braku nadziei sprzyjają powstawaniu ruchów radykalnych oraz różnych odcieni populizmu. Pytanie, które chcemy postawić dotyczy nie tylko ich geografii i ideologii. Co tłumaczy swoisty paradoks, że siła i rozprzestrzenienie się tych ruchów w Europie jest ciągle dość ograniczone, pomimo głębokiego kryzysu ekonomicznego i politycznego, a także kryzysu nadziei w Unii Europejskiej? Czy Węgry zdają się tu być wyjątkiem? Jakie są dalsze perspektywy ruchów radykalnych?

Na ten temat patrz:

Noty o panelistach

Agata Bielik-Robson (ur. 1966) – filozofka, dr hab. Wykładowczyni na Wydziale Teologii Uniwersytetu w Nottingham oraz Instytucie Ameryk i Europy Uniwersytetu Warszawskiego. Pracowniczka Instytutu Filozofii i Socjologii PAN. Felietonistka „Wysokich Obcasów”. Zajmuje się filozofią podmiotowości, postsekularyzmem, myślą judaistyczną oraz wpływem psychoanalizy i formacji romantycznej na filozofię. Ostatnio wydała: Duch powierzchni. Rewizja romantyczna i filozofia (2010), The Saving Lie: Harold Bloom and Deconstruction (2011), Erros. Mesjański witalizm i filozofia (2012), Żyj i pozwól żyć (rozmawia Michał Sutowski, 2012).

Ludwik Dorn (ur. 1954) – polityk, socjolog i publicysta. Poseł na Sejm RP od 1997. Działacz Komitetu Obrony Robotników, a następnie „Solidarności”. Pracownik Ośrodka Badań Społecznych NSZZ „Solidarność” Regionu Mazowsze. Redaktor podziemnego „Głosu”. Współzałożyciel i od 1992 roku wiceprezes Porozumienia Centrum. Współzałożyciel i w latach 2001-2007 wiceprezes Prawa i Sprawiedliwości. Obecnie członek klubu parlamentarnego Solidarna Polska. W 2007 roku marszałek Sejmu. W latach 2005-2007 wicepremier oraz minister spraw wewnętrznych i administracji.

Robert Krasowski (ur. 1966) – publicysta, dziennikarz. W latach 1993–1995 dziennikarz „Życia Warszawy”, od 1996 do 2002 roku szef działu opinii w „Życiu”. Następnie zastępca redaktora naczelnego „Faktu”. W latach 2006-2009 redaktor naczelny „Dziennika. Polska. Europa. Świat”. Współtwórca „Europa – Tygodnik Idei” (dodatek do „Faktu”, a następnie do „Dziennika”). Założyciel i współwłaściciel wydawnictwa Czerwone i Czarne. Ostatnio wydał: Po południu. Historia polityczna III RP, T. 1, Lata 1989-1995 (2012).

Iwan Krastew (ur. 1965) – politolog i analityk spraw międzynarodowych. Przewodniczący Centrum na rzecz Strategii Liberalnych w Sofii. Fellow w wiedeńskim Instytucie Nauk o Człowieku. Członek zarządu European Council on Foreign Relations w Londynie. Członek redakcji „Europe’s World”, „Journal of Democracy” i „Transit – Europäische Revue”. W latach 2005-2011 redaktor naczelny bułgarskiego wydania „Foreign Policy”. Zajmuje się przede wszystkim zagadnieniami związanymi z sytuacją społeczeństw postkomunistycznych. Ostatnio wydał Can Democracy Survive When We Don’t Trust Our Leaders? (2013).

Radosław Markowski (ur. 1957) – politolog, dr hab. Profesor w Instytucie Nauk Politycznych Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Członek zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Członek International Political Science Association, European Consortium for Political Research. Członek redakcji czasopism „European Journal of Political Research”, „Perspectives on European Politics and Society”, „Central European Political Science Review”.

Jacques Rupnik (ur. 1950) – politolog i historyk. Dyrektor naukowy paryskiego Centrum Studiów i Badań Międzynarodowych (CERI). Od 1982 profesor w paryskim Instytucie Studiów Politycznych. W latach 1995-1996 dyrektor Międzynarodowej Komisji ds. Bałkanów w Carnegie Endowment for International Peace. Od 1999 do 2000 roku członek Niezależnej Międzynarodowej Komisji ds. Kosowa. W latach 1977-1982 współpracował z BBC World Service. Od 1990 do 1992 doradca prezydenta Václava Havla. Specjalizuje się w problematyce Europy Środkowej i Wschodniej. Ostatnio wydał m.in. Les banlieues de l’Europe. Les politiques de voisinage de l’union européenne (red., 2007), Příliš brzy unavená demokracie. Rozhovor s Karlem Hvížďalou (2009).

György Schöpflin (ur. 1939) – polityk, politolog. Poseł do Parlamentu Europejskiego (z listy Fideszu) – frakcja Europejska Partia Ludowa. Członek Komisji Spraw Konstytucyjnych. W latach 1963-1967 pracownik Królewskim Instytucie Spraw Międzynarodowych w Londynie, a następnie do 1976 roku w BBC. Od 1976 do 2004 wykładowca w szkole Studiów Słowiańskich i Europy Wschodniej Uniwersytetu Londyńskiego oraz dyrektor Centrum Badań nad nacjonalizmem. Do 2011 roku wykładał na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu Bolońskiego w Forli. Ostatnio wydał: The Dilemmas of Identity (2010), Politics, Illusions, Fallacies ( 2012).

Aleksander Smolar (ur. 1940) – politolog, publicysta, prezes Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Członek Zarządu ECFR. Zastępca przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu. W latach 1971-1989 na emigracji politycznej. W 1974 roku współzałożyciel i redaktor naczelny kwartalnika politycznego „Aneks”. W latach 1989-1990 doradca ds. politycznych premiera Tadeusza Mazowieckiego. Od 1992 do 1993 roku doradca ds. polityki zagranicznej premier Hanny Suchockiej. Ostatnio wydał: Tabu i niewinność (2010).

Gabor Attila Tóth – prawnik, konstytucjonalista, prof. na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Debreczynie. W latach 2000-2010 był doradcą Trybunału Konstytucyjnego na Węgrzech. Współtwórca, a obecnie prezes założonej w 1994 roku Węgierskiej Unii Swobód Obywatelskich, jednej z największych organizacji pozarządowych działających na rzecz przestrzegania praw człowieka na Węgrzech, w tym m.in. pomocy prawnej dla osób uzależnionych i chorych, a także swobodą słowa oraz zgromadzeń, oraz prawem do aborcji i eutanazji. Jest autorem wielu prac z zakresu prawa konstytucyjnego oraz problematyki praw człowieka.

Balázs Váradi (ur. 1969) – ekonomista prof. na Wydziale Politologii Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie, fellow w Instytucie Ekonomii Węgierskiej Akademii Nauk. Doktoryzował się na Uniwersytecie w Yale. Był m.in. doradcą rządu węgierskiego w kwestiach edukacji, ochrony zdrowia, a także spraw społeczno-politycznych, a także doradcą rządu gruzińskiego z ramienia Banku Światowego.

Przemysław Wipler (ur. 1978) – polityk, prawnik, poseł na Sejm RP. Członek Prawa i Sprawiedliwości. Publicysta kwartalnika „Rzeczy Wspólne”. Wykładał bezpieczeństwo energetyczne w Collegium Civitas. W 1999 roku współtwórca, a następnie prezes Stowarzyszenia KoLiber. W latach 1999- 2001 redaktor „Najwyższego CZASU!”. Pracował w Centrum im. Adama Smitha i Fundacji Akcji Gospodarczej. W latach 2002- 2005 prezes Fundacji Odpowiedzialność Obywatelska. Od 2005 do 2008 roku dyrektor Departamentu Dywersyfikacji Dostaw Nośników Energii w Ministerstwie Gospodarki. W 2009 fundator, a następnie do 2011 prezes Fundacji Republikańskiej.

Wprowadzenia: Paweł Kowal (były wiceminister spraw zagranicznych), Adam Daniel Rotfeld były minister spraw zagranicznych),

Uczestnicy: Adam Balcer (Kolegium Europy Wschodniej), Michał Baranowski (dyrektor warszawskiego oddziału German Marshall Fund), Bogumiła Berdychowska (kwartalnik „Więź”), Krzysztof Blusz (prezes demosEUROPA – Centrum Strategii Europejskiej), Michał Broniatowski (redaktor naczelny „Forbes”), Piotr Buras (dyrektor warszawskiego biura European Council on Foreign Relations), Marek A. Cichocki (Centrum Europejskie Natolin), Włodzimierz Cimoszewicz (były minister spraw zagranicznych), Jacek Czaputowicz (Instytut Europeistyki Uniwersytetu Warszawskiego), Mirosław Czech („Gazeta Wyborcza”, członek zarządu Fundacji im. Stefana Batorego), Jarosław Giziński („Wprost”), Grzegorz Gromadzki (ekspert Fundacji im. Stefana Batorego), Tomasz Grzegorz Grosse (Instytut Europeistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Sobieskiego), Jerzy Haszczyński („Rzeczpospolita”), Marcin Kędzierski (Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego), Michał Kobosko (redaktor naczelny portalu Project Syndicate Polska, dyrektor polskiego biura Atlantic Council), Agnieszka Lichnerowicz (TOK FM), Agnieszka Magdziak-Miszewska (była ambasador RP w Izraelu), Bartłomiej E. Nowak (Akademia Finansów i Biznesu Vistula), Jerzy M. Nowak (Centrum Stosunków Międzynarodowych), Łukasz Pawłowski („Kultura Liberalna”), Jan Rokita (niezależny komentator), Radosław Sikorski (były minister spraw zagranicznych), Eugeniusz Smolar (Centrum Stosunków Międzynarodowych), Jacek Stawiski (TVN24 Biznes i Świat), Andrzej Towpik (dyplomata, były Stały Przedstawiciel RP przy ONZ), Paweł Wroński („Gazeta Wyborcza”), Marcin Zaborowski (wiceprezes Center for European Policy Analysis).

W sytuacji powstałej po ostatnich wyborach parlamentarnych nasuwa się pytanie: czy polskie władze mają politykę zagraniczną. Szczątkowa obecność problematyki międzynarodowej w exposé premier Beaty Szydło i towarzyszące mu wystąpienie prezesa PiS-u Jarosława Kaczyńskiego mogłyby sugerować niskie jej ulokowanie na liście priorytetów partii rządzącej. Z kolei przeprowadzane zaś w Polsce radykalne zmiany, dotyczące m.in. Trybunału Konstytucyjnego, mediów publicznych, służby cywilnej, ale też język używany przez ludzi obozu rządzącego wobec krytyków wewnętrznych i zewnętrznych, wypowiedzi publiczne osób na szczytach władzy o dostępie Polski do broni nuklearnej czy o gotowości zaakceptowania dyskryminacji obywateli Polskich pracujących w Wielkiej Brytanii w przypadku poparcia przez Londyn postulatów dotyczących ulokowania baz NATO w Polsce – czyli wszystko to, co znacząco wpływa na percepcję Polski w Europie i w świecie – mają, jak się wydaje, charakter wyłącznie wewnętrzny. Wszystkie te fakty muszą skłaniać do zadania pytania: jaka jest polityka zagraniczna PiS-u, którego przywódcy, poddając ostrej krytyce politykę poprzedników, formułowali bardzo ambitne cele.

Wprowadzenia: Marek A. Cichocki (Centrum Europejskie Natolin), Maciej Gdula („Krytyka Polityczna”)

Uczestnicy: Marek Beylin („Gazeta Wyborcza”), Piotr Buras (Warszawskie Biuro ECFR), Mikołaj Cześnik (Instytut Nauk Społecznych SWPS), Ludwik Dorn (b. marszałek Sejmu RP), Jakub Dymek („Krytyka Polityczna”), Dariusz Gawin (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Bartosz Jastrzębski (Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego), Rafał Kalukin („Polityka”), Paweł Kowal (Instytut Studiów Politycznych PAN), Tomasz F. Krawczyk (Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego), Marcin Król (przewodniczący rady Fundacji im. Stefana Batorego), Piotr Laskowski (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego), Piotr Leszczyński („Przegląd Polityczny”), Michał Łuczewski (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego), Anna Materska-Sosnowska (Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego), Janusz Ostrowski (Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego), Łukasz Pawłowski („Kultura Liberalna”), Wojciech Przybylski (Res Publica Nowa”), Bartłomiej Radziejewski („Nowa Konfederacja”), Mikołaj Rakusa-Suszczewski (Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego), Błażej Sajduk (Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józef Tischnera), Andrzej Szahaj (Instytut Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika), Michał Szułdrzyński („Rzeczpospolita”), Jan Tokarski („Kronos”), Andrzej Waśkiewicz (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego), Maciej Zięba OP, Marta de Zuniga (Laboratorium Więzi).

Tezy
W wielu państwach Zachodu możemy obserwować antyliberalny zwrot. Jaki charakter ma ta zmiana? Czy mamy do czynienia z rewolucją, czy też z kontrrewolucją? Ze zwrotem konserwatywnym czy tradycjonalistycznym? Wreszcie, jak dziś można opisywać prawicowość (i czym jest alt-prawica)? I czym jest obecnie konserwatyzm?