demokracja Archives - Strona 9 z 32 - Fundacja im. Stefana Batorego

W dwudniowej konferencji poświęconej problemom naruszania podstawowych standardów praworządności w Polsce w wyniku wprowadzonych przez partię rządzącą zmian ustawowych grono prawników: konstytucjonalistów, akademików i praktyków prawa zastanawiało się jak skutecznie i w zgodzie z obowiązującym porządkiem konstytucyjnym przywrócić prawidłowe funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego, Krajowej Rady Sądownictwa, Sądu Najwyższego oraz sądownictwa powszechnego. Słowo wprowadzające wygłosił Rzecznik Praw Obywatelskich dr Adam Bodnar. Konferencję rozpoczął wykład prof. Samuela Issacharoffa z NYU, „Populizm a rządy demokratyczne”.

W pierwszej części oceniliśmy czy wybory były uczciwe. Jacek Haman (Uniwersytet Warszawski), Katarzyna Batko-Tołuć (Sieć Obywatelska – Watchdog Polska), Małgorzata Lech-Krawczyk (Komitet Obrony Demokracji), Bartłomiej Michalak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika) i Magdalena Świder, (Kampania Przeciw Homofobii) przedstawili pierwsze wnioski z obywatelskiego monitoringu wyborów.

W drugiej części zastanowiliśmy się nad wynikami i specyfiką tych wyborów. Wielu polityków i publicystów uznaje je za sprawdzian przed serią wyborów w 2019-2020. Czy tak będzie w rzeczywistości? Oceniliśmy ile kontynuacji, a ile zmiany w nowych władzach samorządowych. Przyjrzeliśmy się temu kto będzie rządził Polską samorządową i czy samorządy stały się bardziej partyjne. Przeanalizowaliśmy jaką rolę odegrały w nich ruchy miejskie, które były jednym z fenomenów wyborów samorządowych w 2014 roku. Wyciągnęliśmy też pierwsze wnioski w jaki sposób zmiany w ordynacji wyborczej wpłynęły na proces wyborczy – czy uczyniły je bardziej przejrzystymi i wiarygodnymi, czy przeciwnie, zwiększyły nieufność do procesu wyborczego oraz pogłębiły podziały polityczne?

Udział wzięli: Jarosław Flis (Uniwersytet Jagielloński), Radosław Markowski (Uniwersytet SWPS) i Anna Materska-Sosnowska (Uniwersytet Warszawski).

W programie III Samorządowego Kongresu Finansowego znalazło się aż trzydzieści sesji, warsztaty oraz prezentacje w ramach Sceny Dobrych Praktyk.

Jak namówić mieszkańców do rozmowy na trudne tematy, których w czasach kryzysów przybywa? Fabryka Inicjatyw Obywatelskich „Łączy nas Iława” i władze samorządowe Iławy praktykują dialog w formule Śniadań Obywatelskich. Ich niezobowiązujący charakter i przestrzeń miejska, w której się odbywają, są trafnym wyborem – w spotkaniach uczestniczy wielu mieszkańców z różnych grup wiekowych i środowiskowych. W spotkaniu udział wezmą: Edyta Kocyła-Pawłowska, prezeska stowarzyszenia Fabryka Inicjatyw Obywatelskich, Dawid Kopaczewski, burmistrz Iławy oraz Alicja Zaczek-Żmijewska, specjalistka ds. Public Relations, Fundacja Batorego.

18.00 Wieczór autorski prof. Rafała Matyi, autora książki „Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością”

Rafał Matyja – autor książki „Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością”, za którą otrzymał Nagrodę im. Marcina Króla Fundacji Batorego – w rozmowie z Edwinem Bendykiem, prezesem Zarządu Fundacji Batorego.

Local Trends to projekt, którego celem jest wzmocnienie głosu gmin, miast, powiatów i województw w dyskusji o rozwoju społeczno-gospodarczym jednostek samorządu terytorialnego oraz kraju. Inicjatorami Local Trends są Centrum Myśli Strategicznych i Grupa MTP we współpracy z partnerami strategicznymi. Nad jakością merytoryczną wydarzeń czuwa Rada Programowa składająca się z kilkudziesięciu ekspertów – przedstawicieli administracji państwowej, samorządów, biznesu oraz nauki.

Wprowadzenia do debaty: Mikołaj Cześnik (Instytut Nauk Społecznych, Uniwersytet SWPS), Jarosław Flis (Centrum Badań Ilościowych nad Polityką, Uniwersytet Jagielloński), Adam Gendźwiłł (Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski), Marta Żerkowska-Balas (Centrum Studiów nad Demokracją, Uniwersytet SWPS).

Prowadzenie: Anna Materska-Sosnowska, członkini Zarządu Fundacji Batorego.

Dotychczasowe doświadczenia wyborów samorządowych i sondaże opinii publicznej pozwalają przewidywać, ile Polek i Polaków zagłosuje w zbliżających się wyborach samorządowych, czym będą wyróżniać się głosujący, a także co może kierować ich decyzjami. Przyjrzymy się jak frekwencja i wyniki zmieniają się w zależności od wielkości gminy i lokalnej sytuacji politycznej.

Z doświadczeń wynika, że mieszkańcy większych miast głosują w wyborach samorządowych mniej chętnie niż mieszkańcy wsi i małych miast. Być może jednak – na co wskazują ostatnie sondaże – w 2018 roku będziemy mieć do czynienia z większą mobilizacją elektoratu wielkomiejskiego i relatywną demobilizacją elektoratu wiejskiego.

Od dłuższego czasu badania opinii publicznej potwierdzają, że wybory samorządowe są oceniane jako najważniejsze wśród różnych wyborów odbywających się w kraju. Jednocześnie spośród wyborów samorządowych te do sejmików Polacy uznają za najmniej interesujące. Czy kampania wyborcza i zachęcająca do głosowania będzie skuteczna?

Zastanowimy się jaka była dotąd realna pozycja sejmowych partii politycznych w samorządach różnych szczebli oraz co wyróżnia ugrupowania lokalne. Czy w tych wyborach większa aktywność ogólnopolskich partii politycznych przełoży się na zachowania wyborców? Dotychczas wyborcy na szczeblu lokalnym przede wszystkim cenili sobie doświadczenie w pracy samorządowej (korzystali na tym urzędujący włodarze oraz „tutejszość” kandydatów czyli miejsce zamieszkania w ich najbliższej okolicy. Tylko dla 30% Polaków ważne jest jaką partię reprezentują kandydujący.

Podsumujemy co już wiemy na podstawie rozmaitych badań opinii publicznej o tym, ile Polek i Polaków w najbliższych wyborach samorządowych pójdzie zagłosować i kto zdobędzie władzę w wielkich miastach i sejmikach wojewódzkich.

Debata jest organizowana we współpracy z OKO.press, Newsweek Polska i Wolters Kluwer.

Wprowadzenia: Michał Sutowski („Krytyka Polityczna”), Agata Szczęśniak (OKO.press), Jacek Żakowski („Polityka”),

Uczestnicy: Ryszard Bugaj (Instytut Nauk Ekonomicznych PAN), Rafał Chwedoruk (Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego), Elżbieta Ciżewska (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego), Mikołaj Cześnik (Instytut Nauk Społecznych SWPS), Mateusz Fałkowski (Kolegium Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego), Anna Gromada (Fundacji Kaleckiego), Rafał Kalukin („Polityka”), Leszek Koczanowicz (Uniwersytet SWPS, Wrocław), Paweł Marczewski (Fundacja im. Stefana Batorego), Anna Materska-Sosnowska (Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego), Jakub Majmurek („Krytyka Polityczna”). Andrzej Mencwel (Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego), Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz (Fundacja im. Stefana Batorego), Krzysztof Podemski (Instytut Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza), Wojciech Przybylski (Res Publica Nowa), Agnieszka Rosner (Res Publica Nowa), Tomasz Sawczuk („Kultura Liberalna”), Grzegorz Sroczyński (gazeta.pl), Kinga Stańczuk („Nowe Peryferie”), Igor Stokfiszewski („Krytyka Polityczna”), Michał Syska (Ośrodek Myśli Społecznej im. F. Lassalle’a), Piotr Szumlewicz (Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych), Szymon Wróbel (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Andrzej Waśkiewicz (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego), Tomasz Zarycki (Instytut Studiów Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego).

Kolejne spotkanie z cyklu poświęconego stosunkowi głównych nurtów politycznych do demokracji w sytuacji kryzysu – finansowego, migracyjnego, ale też zaufania do instytucji państwowych. Podczas tych dyskusji stawiane są pytania m.in. o to, w jaki sposób można dziś ustrzec się przed pokusami antydemokratycznymi, postawić tamę populizmowi i autorytaryzmowi oraz zachować tożsamość ideową, a jednocześnie odpowiedzieć na współczesne wyzwania.

Pierwsze z tych spotkań – poświęcone konserwatyzmowi – odbyło się 28 września 2017 [link]

Kryzysy, z którymi borykają się dziś demokracje – finansowy, migracyjny, kryzys zaufania do instytucji państwowych – rodzą pokusy sięgania po rozwiązania pozorne i antydemokratyczne, które obiecują szybkie rozładowanie niepokojów społecznych bez sięgnięcia do rzeczywistych źródeł problemów.

Pokusy te przyjmują różne formy dla różnych tradycji politycznych. Konserwatyzm staje przed pokusą zrezygnowania z obrony trwałości i ciągłości instytucji państwa na rzecz budowy państw homogenicznych kulturowo lub państw z wyraźną kulturą dominującą. Lewica kuszona jest transferami socjalnymi w zamian za milczące przyzwolenie na rozmontowywanie liberalnego państwa prawa. Liberałów kusi, by wobec wzbierającej fali populizmu ograniczyć wpływ szerokich rzesz wyborców na niektóre sfery polityczne i oddać je pod kontrolę technokratów. Te pokusy, choć różne, mają jednak wspólny mianownik – nakłaniają do rezygnacji z fundamentu każdej demokracji, jakim jest pluralizm opinii i stylów życia.

Do jakich zasobów politycznych i ideowych mogą dziś sięgnąć w Polsce i na świecie te trzy nurty, aby ustrzec się przed pokusami antydemokratycznymi? W jaki sposób mogą postawić tamę populizmowi i autorytaryzmowi? Jak mogą zachować swoją tożsamość ideową, a jednocześnie odpowiedzieć na współczesne wyzwania?

Wprowadzenia: Aleksander Hall (Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie) oraz Krzysztof Mazur (Klub Jagielloński)
Prowadzenie: Aleksander Smolar (prezes Fundacji im. Stefana Batorego).

Uczestnicy: Monika Gabriela Bartoszewicz (Akademia Vistula, Warszawa), Marek Beylin („Gazeta Wyborcza”), Elżbieta Ciżewska (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego), Ludwik Dorn, Antoni Dudek (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), Jakub Dymek („Krytyka Polityczna”), Mateusz Fałkowski (Kolegium Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego), Rafał Kalukin („Polityka”), Leszek Koczanowicz (Uniwersytet SWPS, Wrocław), Tomasz F. Krawczyk (Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego), Piotr Leszczyński („Przegląd Polityczny”), Paweł Marczewski (Fundacja im. Stefana Batorego), Anna Materska-Sosnowska (Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego), Adam Michalak („Nowa Konfederacja”), Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz (Fundacja im. Stefana Batorego), Mikołaj Rakusa-Suszczewski (Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego), Jan Rokita, Agnieszka Rosner (Res Publica Nowa), Błażej Sajduk (Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józef Tischnera), Andrzej Szahaj (Instytut Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika), Michał Sutowski („Krytyka Polityczna”), Michał Szułdrzyński („Rzeczpospolita”), Henryk Woźniakowski (Społeczny Instytut Wydawniczy Znak), Szymon Wróbel (Instytut Filozofii i Socjologii PAN).

Tezy

Kryzysy, z którymi borykają się dziś demokracje – finansowy, migracyjny, kryzys zaufania do instytucji państwowych – rodzą pokusy sięgania po rozwiązania pozorne i antydemokratyczne, które obiecują szybkie rozładowanie niepokojów społecznych bez sięgnięcia do rzeczywistych źródeł problemów.

Wprowadzenia: Mirosława Grabowska (dyrektor Centrum Badania Opinii Społecznej), Aleksander Smolar (prezes Fundacji im. Stefana Batorego) oraz Andrzej Waśkiewicz (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego)

Uczestnicy: Henryk Domański (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Antoni Dudek (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), Jakub Dymek („Krytyka Polityczna”), Mateusz Fałkowski (Kolegium Artes Liberales Uniwersytetu Warszawskiego), Maciej Gdula („Krytyka Polityczna”), Łukasz Jurczyszyn (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych), Rafał Kalukin („Polityka”), Tomasz F. Krawczyk (Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego), Ewa Kulik-Bielińska (dyrektor Fundacji im. Stefana Batorego), Paweł Marczewski (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego), Anna Materska-Sosnowska (Instytut Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego), Agnieszka Nogal (Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego), Adam Ostolski (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego), Łukasz Pawłowski („Kultura Liberalna”), Bartłomiej Radziejewski („Nowa Konfederacja”), Mikołaj Rakusa-Suszczewski (Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego), Błażej Sajduk (Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józef Tischnera), Tomasz Sawczuk („Kultura Liberalna”), Michał Syska (dyrektor Ośrodka Myśli Społecznej im. F. Lassalle’a), Tadeusz Szawiel (Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego), Jan Tokarski („Kronos”), Piotr Trudnowski (Klub Jagielloński), Tomasz Zarycki (Instytut Studiów Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego).

Emmanuel Macron w swej kampanii prezydenckiej odwoływał się do odmiennych tradycji politycznych, stawiając w centrum przeciwstawienie społeczeństwa otwartego zamkniętemu i wbrew ogólnym tendencjom wychwalając Europę, globalizacje i migrację. Wygrał wybory, a tworząc nowy rząd sięgnął po osoby z lewicy, centrum i prawicy. Zatrząsł też całą mapą polityczną, stawiając pod znakiem zapytania istnienie dominujących dotychczas partii lewicowych i prawicowych (socjalistycznej i republikańskiej). Te uwagi piszemy przed wyborami parlamentarnymi we Francji, które mogą ukazać głębię i trwałość zmian, który pociągnął za sobą wybór Macron na prezydenta.

Wybory francuskie skłaniają do postawienia pytania o dzisiejsze podziały ideowe i naturę podstawowych konfliktów nie tylko we Francji, lecz i w innych państwach demokratycznych , w tym w Polsce. Czy mamy do czynienia z zamazywaniem różnic między tradycyjnie rozumianą lewicą, prawicą i centrum, czy też próbą zdefiniowania tych pól na nowo? Czy istotniejsze są inne podziały, odwołujące się do kategorii klasowych: na uprzywilejowanych i wykluczonych? A może na tych, którzy przywiązani są do tradycyjnych narodowych tożsamości, oraz na opowiadających się za szerszymi tożsamościami? Może dzisiaj ważniejszy jest, sięgając do często występującego na Zachodzie opisu, podział na nacjonalistów i globalistów (czy alternatywnie: patriotów i kosmopolitów)? Jaka jest rola podziałów kulturowych, m.in. podziału na tradycjonalistów i oświeceniowców? Jaka rolę w podziałach odgrywa indywidualizm i wspólnotowość? A może – co podkreślają różnego rodzaju populiści – najważniejszy jest podział na elity i masy?

Jaką odpowiedź na obecną sytuację mają tradycyjne, często zakorzenione od lat w swych społeczeństwach partie polityczne? Na ile jest ona adekwatna do zachodzących w świecie zmian politycznych, ekonomicznych, społecznych czy kulturowych?