Oświadczenia

Warszawa, 20 czerwca 2022

Obywatelskie Forum Legislacji od 2009 roku apeluje o większą przejrzystość i inkluzywność procesu legislacyjnego. Nie przesądzając o tym czy zmiana terminu wyborów samorządowych jest dobrą czy złą koncepcją, chcielibyśmy wyrazić stanowczy sprzeciw wobec planowanego sposobu wprowadzenia tej zmiany.

Z informacji medialnych wynika, że większość rządząca chciałaby przeprowadzić te zmiany jeszcze w czerwcu, na podstawie inicjatywy ustawodawczej polegającej na zgłoszeniu projektu przez grupę posłów, a nie przez odpowiednie komisje sejmowe. To oznacza, że tak ważna materia jak kalendarz wyborczy będzie procedowana w ramach zaledwie jedno- lub dwudniowego posiedzenia Sejmu, bez uprzedniej pogłębionej dyskusji z udziałem posłów różnych ugrupowań oraz zaproszonych ekspertów. Zgodnie z tradycją parlamentarną, zmiany przepisów wyborczych powinny zostać uprzednio opracowywane przez właściwe komisje sejmowe, a nie być zgłaszane jako gotowe projekty przez grupę posłów. Taki tryb zabezpiecza bowiem odpowiednio przejrzystość procesu legislacyjnego w tak ważnej materii oraz pozwala na przeprowadzenie szerokich konsultacji publicznych.

W związku z tym, że od dawna było wiadomo, że terminy wyborów samorządowych i parlamentarnych zbiegną się, nie znajdujemy żadnego usprawiedliwienia dla procedowania przepisów w sposób inny niż w trybie komisyjnym. Brak zastosowania takiej procedury spowoduje, że wykluczy się merytoryczną debatę parlamentarną. Przy takim harmonogramie prac, niemożliwe też będzie wsłuchanie się w głosy ekspertów i wyborców chcących odnieść się do tego pomysłu.

Jak wielokrotnie zwracaliśmy uwagę w naszych wcześniejszych stanowiskach i komunikatach, wybór poselskiej ścieżki legislacyjnej w znacznym stopniu ogranicza przejrzystość i inkluzywność procesu tworzenia prawa. Brak konsultacji publicznych wyklucza z debaty publicznej organizacje pozarządowe, ekspertów, think-tanki czy ośrodki akademickie.

Dodatkowo, zapowiedź uchwalenia ustawy na jednym posiedzeniu Sejmu oznacza, że sami posłowie nie będą mieli wystarczającej przestrzeni i czasu do refleksji i zajęcia przemyślanego stanowiska w tej sprawie. Ten pośpiech wykluczy również skorzystanie z możliwości przeprowadzenia wysłuchania publicznego, które dałoby każdemu zainteresowanemu możliwość przedstawienia opinii o proponowanych zmianach.

W związku z powyższym, apelujemy o podjęcie prac nad projektem przepisów o zmianie terminu wyborów samorządowych w trybie komisyjnym, z co najmniej 21-dniowym terminem konsultacji publicznych. Niezależnie od tego, wzywamy do przeprowadzenia procesu legislacyjnego na poziomie parlamentarnym, w zwykłym trybie, podczas co najmniej kilku posiedzeń, dzięki czemu będzie możliwe uzupełnienie przedstawionych wcześniej opinii i konsultacji z najbardziej zainteresowanymi środowiskami. Sprzeciwiamy się procedowaniu tak istotnego projektu w sposób godzący w podstawowe zasady poprawnej legislacji.

Oświadczenie w wersji PDF 

Członkowie Obywatelskiego Forum Legislacji:

Piotr Frączak, Polska Fundacja im. Roberta Schumana, Stowarzyszenie Dialog Społeczny

Barbara Grabowska-Moroz, Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Krzysztof Izdebski, Fundacja E-Państwo

Łukasz Jachowicz, ekspert ds. nowoczesnych technologii

prof. dr hab. Krzysztof Jasiecki, Szkoła Główna Handlowa

adw. Paulina Kieszkowska-Knapik, Kieszkowska Rutkowska Kolasiński Kancelaria Prawna spj

Wojciech Klicki, Panoptykon

Aleksandra Kobylińska, Instytut Spraw Publicznych, Szkoła Nauk Społecznych PAN

Grażyna Kopińska, Fundacja im. Stefana Batorego

dr hab. Urszula Kurczewska, prof. SGH, Szkoła Główna Handlowa

dr hab. Grzegorz Makowski, Fundacja im. Stefana Batorego, Szkoła Główna Handlowa

Witold Michałek, Business Centre Club

dr hab. Małgorzata Molęda-Zdziech, prof. SGH, Szkoła Główna Handlowa

Artur Pietryka, adwokat, współpracownik Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

dr Wojciech Rogowski, Instytut Allerhanda, Szkoła Główna Handlowa

Katarzyna Sadło, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego

Tomasz Schimanek, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce

Katarzyna Urbańska, Kancelaria Radcy Prawnego Katarzyny Urbańskiej

dr Agnieszka Vetulani-Cęgiel, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa

Agata Waclawik-Wejman, dyrektor ds. polityki publicznej w Google oraz członek zarządu Instytutu Prawa i Społeczeństwa

Grzegorz Wiaderek, prezes zarządu Instytutu Prawa i Społeczeństwa

Kuba Wygnański, Fundacja Stocznia

dr Tomasz Zalasiński, Kancelaria Domański, Zakrzewski, Palinka sp.k.

Grzegorz Ziemniak, Instytut Demokracji

dr hab. Andrzej Zybała, prof. SGH, Szkoła Główna Handlowa

Przemysław Żak, członek zarządu Fundacji Instytut Myśli Obywatelskiej im. Stańczyka oraz Żak i Wspólnicy Biuro Prawne Sp. z o.o.