09.05.2019

Lepiej wybierz! Jak wygląda głosowanie poza lokalem wyborczym?

Tylko do 13 maja wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mogą zgłosić potrzebę głosowania korespondencyjnego. Szkoda, że w wyniku nowelizacji Kodeksu wyborczego z 2018 r. z tego ułatwienia nie mogą korzystać wszyscy wyborcy. Wg CBOS aż 65% respondentów opowiada się za przywróceniem takiej możliwości.

Jak złożyć wniosek?

Do głosowania korespondencyjnego uprawnieni są teraz tylko wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, głosujący w kraju. Zamiar głosowania korespondencyjnego należy zgłosić komisarzowi wyborczemu (w praktyce najlepiej skontaktować się w tym celu z właściwą delegaturą Krajowego Biura Wyborczego). Zgłoszenia można dokonać ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Niezależnie od sposobu zgłoszenia, powinno ono zawierać:
– nazwisko i imię (imiona)
– imię ojca
– datę urodzenia
– numer PESEL wyborcy
– oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie
– oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie
– adres pocztowy, na który ma być wysłany pakiet wyborczy
– kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności. (Jeżeli dokonaliśmy zgłoszenia ustnie, należy odrębnie przekazać orzeczenie urzędowi gminy.)
– w razie potrzeby – prośbę o nakładkę na kartę do głosowania sporządzoną w alfabecie Braille’a.

Jak wygląda pakiet do głosowania korespondencyjnego?

Po złożeniu wniosku pakiet wyborczy zostanie dostarczony najpóźniej 7 dnia przed dniem wyborów. Trzeba odebrać go osobiście, za okazaniem dokumentu potwierdzającego tożsamość i za pokwitowaniem. Jeśli nie jest to możliwe, doręczający sam potwierdzi datę doręczenia, wskaże odbierającego i przyczynę braku podpisu adresata. W razie nieobecności powtórne doręczenie nastąpi nie później niż 1 dzień od dnia pierwszego doręczenia. Warto pamiętać, że przy odbiorze pakietu wyborczego można zgłosić potrzebę odbioru koperty zwrotnej pod wskazanym adresem.
W pakiecie wyborczym znajdą się:
– koperta zwrotna
– karta do głosowania
– koperta na kartę do głosowania
– oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania
– instrukcja głosowania korespondencyjnego.

Sama procedura oddania głosu jest prosta i opisana w instrukcji głosowania. Przede wszystkim, należy oddać głos na karcie do głosowania, potem włożyć ją do „koperty na kartę do głosowania” i zakleić (niezaklejenie koperty unieważni oddany głos). Do koperty zwrotnej, która będzie zaadresowana do obwodowej komisji wyborczej, należy włożyć zaklejoną kopertę na kartę do głosowania oraz podpisane (wraz z datą i miejscem sporządzenia) oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu, kopertę zakleić.

Jak przekazać wypełniony pakiet korespondencyjny?

Jest kilka możliwości przekazania koperty zwrotnej KOMU? – każdy z nich obwarowany terminami: 1) przez pracownika Poczty Polskiej, jeśli przy odbiorze pakietu do głosowania wyborca zgłosił potrzebę odbioru – najpóźniej do 23 maja; 2) doręczenie przez Pocztę Polską – najpóźniej do 23 maja, jeśli placówka jest na obszarze gminy, w której wyborca niepełnosprawny jest ujęty w rejestrze wyborców; 3) przez dowolną placówkę Poczty Polskiej – najpóźniej do 22 maja; 4) osobiste zaniesienie do obwodowej komisji wyborczej – najpóźniej do końca dnia głosowania, czyli 26 maja.

Głosowanie korespondencyjne – dlaczego nie dla wszystkich?

Głosowanie korespondencyjne wprowadzono do kodeksu wyborczego w 2011 roku. Tę możliwość uzyskały osoby z niepełnosprawnościami oraz osoby przebywające poza granicami kraju. O rozszerzenie uprawnienia na wszystkich wyborców zabiegały wówczas organizacje społeczne  działające na rzecz zwiększenia frekwencji wyborczej, m.in. Fundacja Batorego.

„Po pozytywnych doświadczeniach ze stosowania nowej procedury w praktyce, od wyborów w 2015 roku procedura stała się powszechna, do głosowania korespondencyjnego zostali uprawnieni wszyscy wyborcy w kraju i za granicą. Korzystało z niej wówczas po kilkadziesiąt tysięcy wyborców, a największą popularnością cieszyła się wśród wyborców przebywających poza granicami kraju”. –podkreśla dr Jarosław Zbieranek w opracowaniu „Głosowanie korespondencyjne – ważne ułatwienie dla wyborców”.

„Niestety, podczas nowelizacji Kodeksu wyborczego w 2018 głosowanie korespondencyjne zostało ograniczone wyłącznie do osób z niepełnosprawnościami. Większość wyborców korzystających z tego rozwiązania – w tym osoby starsze lub przebywające poza granicami kraju – straciło to uprawnienie. Warto przywrócić taką możliwość, ponieważ dla wielu obywateli i obywatelek urata możliwości głosowania korespondencyjnego oznacza w praktyce, że nie mogą zagłosować” – dodaje Joanna Załuska, dyrektorka programu Masz Głos, Masz Wybór Fundacji im. Stefana Batorego.

Według badania CBOS dla Biura Rzecznika Praw Obywatelskich z grudnia 2018 r, aż 73% spośród Polek i Polaków najchętniej wybiera oddanie głosu w lokalu wyborczym, jednak zdecydowana większość chciałaby mieć także możliwość oddania głosu korespondencyjnie. W tym samym badaniu takie rozwiązanie poparło 65% respondentów.

Analiza: „Głosowanie korespondencyjne – ważne ułatwienie dla wyborców”

Kontakt:
Alicja Zaczek-Żmijewska
Koordynatorka kampanii profrekwencyjnych
Fundacja im. Stefana Batorego
[email protected], +48 796 332 133

————————————————————————————————————————-

Organizatorami kampanii Lepiej wybierz! są organizacje Frontu Europejskiego: Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Bronisława Geremka, Fundacja im. Roberta Schumana, Projekt: Polska, a także Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia”, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych.
Więcej na: www.lepiejwybierz.pl