forumIdei prawo
04.03.2024

Społeczny projekt ustaw o Trybunale Konstytucyjnym skierowany do prac parlamentarnych

4 marca społeczny projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz projekt przepisów wprowadzających przygotowany przez Zespół Ekspertów Prawnych skierowany został przez ugrupowania parlamentarne koalicji rządzącej do prac parlamentarnych.

Przypominamy, że projekt ten, będący wynikiem kilkuletniej pracy Zespołu, został opublikowany przez nas w lipcu 2022 r. i był od tego czasu przedmiotem szerokich konsultacji publicznych: z autorytetami prawa konstytucyjnego, z organizacjami społecznymi działającymi na rzecz obrony  demokracji i niezależności wymiaru sprawiedliwości, ze środowiskiem prawniczymi i akademickim i zyskał szerokie uznanie. Zależało nam nie tylko na przygotowaniu propozycji o wysokiej wartości merytorycznej, ale także na zbudowaniu społecznego poparcia dla proponowanej w niej reformy. Pod projektem podpisało się niemal 50 organizacji. Projekt ustawy o TK jest obywatelski, stworzony ponad partyjnymi podziałami. Celem, jaki przyświecał nam w jego przygotowaniu, jest przywrócenie rzetelnej i niezależnej kontroli konstytucyjności prawa w Polsce, gwarantującej realną ochronę praw i wolności obywatelskich.

Rozwiązania zawarte w przygotowanej przez Zespół Ekspertów Prawnych nowej ustawie o TK nie ograniczają się do „przywrócenia” roli, jaką Trybunał pełnił do 2015 roku. Mając świadomość, że postępowanie przed Trybunałem już wcześniej obarczone było mankamentami i nie zawsze odpowiadało potrzebom obywateli, proponowane przepisy mają zreformować działanie tego organu i usprawnić jego pracę.  Projekt zakłada np. odstąpienie od zasady jednoosobowego kierowania Trybunałem przez Prezesa na rzecz zasady kolegialności, większą jawność postępowania przed Trybunałem, zmianę systemu wyboru sędziów Trybunału zapewniającą jak największą apolityczność kandydatów, rozszerzenie zakresu legitymacji organizacji społecznych do wszczęcia procesu kontroli konstytucyjności prawa.

Mamy nadzieję, że prace parlamentarne nad społecznym projektem ustawy o TK i projektem przepisów ją wprowadzających  będą toczyć z poszanowaniem zasad przejrzystości i partycypacji obywatelskiej, a przyjęta przez parlament ustawa będzie gwarantowała, że niezależny i praworządny Trybunał Konstytucyjny stać będzie na straży Konstytucji i ochrony praw i wolności obywateli.

Do pobrania: