Przedstawienie wyników monitoringu wyborów prezydenckich na Ukrainie w 2014 roku: Piotr Andrusieczko (Misja Ekspercka na wybory prezydenckie na Ukrainie w 2014 roku) i Natalia Lynnyk (Komitet Wyborców Ukrainy).
Dyskusja Wybory i co dalej?, z udziałem Kosti Bondarenki (Instytut Ukraińskiej Polityki), Wołodymyra Fesenki (Centrum Stosowanych Badań Politycznych Penta) i Ołeksandra Suszko (Fundacja Odrodzenie).
Prowadzenie spotkania: Bogumiła Berdychowska (redakcja kwartalnika „Więź”).
Dyskusja prowadzona w języku polskim i ukraińskim.
Zapis spotkania wideo:
Petro Poroszenko został wybrany ze względu na umiejętność skutecznego zarządzania, ale będzie uważnie obserwowany przez społeczeństwo. Dla prezydenta najpoważniejszym problemem jest teraz zakończenie wojny na wschodzie.
Uczestnicy spotkania podkreślali, że Poroszenko to specyficzny polityk.
Kost’ Bondarenko ocenił, że nie jest „wyraźnym opozycjonistą”. Jako biznesmen i oligarcha współpracował z kilkoma „partiami władzy”, był także w rządzie Mykoły Azarowa. Jednakże na Majdanie powtarzał, że opowiada się za związkiem Ukrainy z UE, i starał się zapobiec przelewowi krwi.
Wołodymyr Fesenko zauważył, że choć Poroszenko jest uczestnikiem polityki ukraińskiej od lat 90., to teraz został odebrany jako „nowa twarz”. Wyborcy uważają, że pokieruje Ukrainą na wzór swojego koncernu Roshen.
Według Bondarenki nowy prezydent ma wiele kwestii do rozwiązania, np. stosunki z Rosją, problemy gospodarcze i społeczne, takie jak wzrost bezrobocia czy zamykanie zakładów na Ukrainie wschodniej. Fesenko ocenił zaś, że problemem najważniejszym jest zakończenie wojny na wschodzie. Według niego kryzysu tego nie uda się zażegnać bez zaangażowania organizacji międzynarodowych, jak OBWE, a przez pierwsze miesiące Poroszenko będzie musiał używać metod wojskowych.
Bogumiła Berdychowska podkreśliła, że po raz pierwszy wschodnia Ukraina nie miała swojego kandydata w tych wyborach. Bondarenko zauważył, że trwa tam walka o spuściznę po Janukowyczu i Partii Regionów oraz poszukiwanie nowych polityków. Fesenko wskazał zaś, że pojawiają się nowe projekty polityczne, np. byłego wicepremiera Serhija Tihipki. Zdaniem Bondarenki politycy mogą tam próbować wykorzystać potencjał samozwańczych przywódców. Powstania samozwańczych „republik ludowych” nie można jednak sprowadzić do niejawnej agresji rosyjskiej. Istnieją problemy, które w tych regionach narastały latami. Zdaniem Fesenki trzeba teraz zbudować model równowagi między wschodem i zachodem kraju na bazie nowego, skuteczniejszego systemu gospodarczego.
Ołeksandr Suszko wskazał, że Ukraina powinna znaleźć efektywną formułę ustroju parlamentarno-prezydenckiego, by nie było pokusy powrotu do modelu „superprezydenckiego”. Według Suszki postrzeganie Poroszenki przez pryzmat jego sukcesu w biznesie może być nieco naiwne, ale nie jest on otoczony takim uwielbieniem jak w 2004 roku Juszczenko i będzie uważnie obserwowany.
Natalia Lynnyk z obserwującej wybory sieci Opora powiedziała, że głosowanie przebiegło bez istotnych incydentów, z wyjątkiem obwodów ługańskiego i donieckiego, gdzie nie potrafiono zapewnić bezpieczeństwa członkom komisji wyborczych i obywatelom.
Napogarszające się warunki pracy dziennikarzy ukraińskichwskazałzaś Piotr Andrusieczko. Zimą w Kijowie byli oni bici, potem zatrzymywano ich na Krymie, a teraz w rejonach kontrolowanych przez separatystów ze względów bezpieczeństwa nie mogą już wykonywać swoich obowiązków, zaś praca zagranicznych dziennikarzy jest utrudniona.
Bogumiła Berdychowska podsumowała spotkanie uwagą, że Ukraina zrobiła w trakcie wyborów prezydenckich pierwszy krok w kierunku ustabilizowania sytuacji, ale przed nią jest jeszcze długa droga i wynik nie wydaje się pewny.
Noty o uczestnikach:
Piotr Andrusieczko (ur. 1971) – dziennikarz i publicysta, politolog. Pracownik Zakładu Studiów Wschodnich Akademii Pomorskiej. Redaktor naczelny „Ukraińskiego Żurnału”. Stały współpracownik „Nowej Europy Wschodniej”. Uczestnik misji obserwacyjnych na wybory parlamentarne i prezydenckie na Ukrainie w latach: 2002, 2006, 2010, 2012. Obecnie członek Międzynarodowej Misji Eksperckiej na wybory prezydenckie na Ukrainie w 2014 roku.
Bogumiła Berdychowska (ur. 1963) – publicystka, członkini redakcji kwartalnika „Więź”. Wcześniej kierowała Biurem ds. Mniejszości Narodowych w Ministerstwie Kultury i Sztuki, była zastępczynią dyrektora V Programu Polskiego Radia. Publikowała m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Krytyce” (Kijów), „Kulturze” (Paryż), „Rzeczpospolitej”, „Tygodniku Powszechnym”. Autorka licznych publikacji dotyczących Ukrainy.
Kost’ Bondarenko (ur. 1969) – historyk, politolog, dr, twórca i prezes Instytutu Ukraińskiej Polityki oraz Fundacji Ukraińska Polityka. Działacz polityczny. Był wiceszefem partii Sarhieja Tyhipki Silna Ukraina, kierował Kijowskim Instytutem Strategii Narodowej, później Instytutem Gorszenina. Był także konsultantem politycznym sztabu Wiktora Juszczenki, a od 2003 roku związany był ze środowiskiem Wiktora Janukowycza.
Wołodymyr Fesenko (ur. 1958) – politolog. Dyrektor Centrum Stosowanych Badań Politycznych „Penta” w Kijowie. W latach 1993–1999 koordynator programu „Społeczeństwo Obywatelskie” w charkowskim oddziale Międzynarodowej Fundacji Odrodzenia. W okresie 1999–2001 wykładowca na wydziale socjologii Uniwersytetu Państwowego w Charkowie.
Natalia Lynnyk (ur. 1972) – działaczka społeczna i pozarządowa. Wicedyrektorka Komitetu Wyborców Ukrainy, organizacji prowadzącej monitoring wyborów na Ukrainie. Wcześniej koordynowała wiele projektów monitoringu wyborów w tym kraju.
Ołeksandr Suszko (ur. 1973) – politolog, ekspert w dziedzinie stosunków międzynarodowych, dr. Dyrektor Instytutu Współpracy Euroatlantyckiej oraz prezes Zarządu Fundacji Odrodzenie w Kijowie. Wcześniej kierował Centrum ds. Pokoju, Konwersji i Ukraińskiej Polityki Zagranicznej. Autor wielu publikacji i artykułów na temat sytuacji politycznej na Ukrainie oraz relacji międzynarodowych, w tym zwłaszcza stosunków Ukraina-UE oraz Ukraina-NATO.
.png)
