Dyskusja o tym, jakie książki były w 2021 roku intelektualnym wydarzeniem, skłaniały do namysłu, refleksji, a może nawet do rewizji poglądów.
kultura
Polska
Wielu komentatorów_ek i uczestników_czek sceny intelektualnej zwraca uwagę na stan debaty publicznej narzekając, że brakuje w niej nowych idei, które byłyby podstawą dla dobrych interpretacji rzeczywistości, wizji ładu politycznego i społecznego, krytyki kultury, scenariuszy przyszłości, odpowiedzi na zjawiska kryzysowe, jak katastrofa klimatyczna, przełom demograficzny czy wyzwania nowych technologii.
Czy rzeczywiście brakuje nowych, atrakcyjnych propozycji intelektualnych? A jeśli tak, co jest źródłem kryzysu? Brak podaży? Czy coraz większa trudność z „przebiciem” się do debaty? Ograniczenie debaty do mniejszych „baniek”? Polaryzacja polityczna i rosnąca temperatura konfliktu? A może brak odpowiednich platform poważnej dyskusji i wymiany poglądów?
Niezależnie od odpowiedzi, wierzymy, że ciągle najważniejszym medium do wprowadzania w obieg nowych idei jest książka. Dlatego zaprosiliśmy pisma i portale kształtujące polską debatę publiczną do tego, by wspólnie dokonać bilansu idei za 2021 rok.
Rozmawiliśmy o tym, jakie książki były w minionym roku dla różnych środowisk intelektualnym wydarzeniem, skłaniały do namysłu, refleksji, a może nawet do rewizji poglądów. Dlaczego miały takie znaczenie? Czy któreś spośród książek ważnych zostały przeoczone? Rozmawialiśmy przede wszystkim o polskich autorach, ale pytaliśmy też o ważne przekłady.
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Każdą z zaproszonych redakcji poprosiliśmy o przedstawienie własnej listy trzech książek polskich autorów oraz trzech przekładów wydanych w minionym roku, które miały dla nich szczególne znaczenie.
Czas Kultury (Poznań)
Łukasz Moll, Nomadyczna Europa. Poststrukturalistyczne granice europejskiego uniwersalizmu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika, Toruń 2021
Sprawiedliwość, praca zbiorowa pod przewodnictwem Michała Zadary, Wydawnictwo Żywosłowie, Kraków 2021
Oświecenie, czyli tu i teraz, red. Łukasz Ronduda, Tomasz Szerszeń, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Kacper Pobłocki, Chamstwo, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021
Błażej Warkocki, Alessandro Amenta, Tomasz Kaliściak, Dezorientacje. Antologia polskiej literatury queer, Krytyka Polityczna, Warszawa 2021
Przemysław Wielgosz, Gra w rasy. Jak kapitalizm dzieli, by rządzić, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Antropocen czy kapitałocen? Natura, historia i kryzys kapitalizmu, red. Jason W. Moore, przekład: Krzysztof Hoffmann, Patryk Szaj, Weronika Szwebs, WBPiCAK, Poznań 2021
Jason Hickel, Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat, tłum. Jerzy Paweł Listwan, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Mariana Mazzucato, Wartość wszystkiego. Wytwarzanie i zawłaszczanie w globalnej gospodarce”, tłum. Joanna Bednarek, Wydawnictwo Heterodox, Poznań 2021
Liberte (Łódź)
Rafał Hetman, Izbica, Izbica, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021
Jan Lityński, Ucieczka do wolności. Autobiografia, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021
Rafał Matyja, Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Alexander Lee, Machiavelli: His Life and Times, Picador, London 2020
Minouche Shafik, What We Owe Each Other: A New Social Contract, Bodley Head, London 2021
Magazyn Kontakt (Warszawa)
Kacper Pobłocki, Chamstwo, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021
Tomasz S. Markiewka, Zmienić świat raz jeszcze, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2021
David Graeber, Dawid Wengrow, The Dawn of Everything. A New History of Humanity, Allen lane, London 2020
Jason Hickel, Mniej znaczy lepiej. O tym, jak odejście od wzrostu gospodarczego ocali świat, tłum. Jerzy Paweł Listwan, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Brian Porter-Szűcs, Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii, tł. Jan i Anna Dzierzgowscy, Wydawnictwo Filtry, Warszawa 2021
Kate Raworth, Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku, tłum. Aleksandra Paszkowska, Krytyka Polityczna, Warszawa 2021
Kultura Liberalna (Warszawa)
Piotr Witwicki, Znikająca Polska, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2021
Artur Domosławski, Wygnaniec, Wydawnictwo Wielka Litera, Warszawa 2021
Zbigniew Rokita, Kajś, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021
Krytyka Polityczna (Warszawa)
Agnieszka Szpila, Heksy, Wydawnictwo: W.A.B., Warszawa 2021
Alicja Urbanik-Kopeć, Chodzić i uśmiechać się wolno każdemu. Praca seksualna w XIX wieku na ziemiach polskich, Krytyka Polityczna, Warszawa 2021
Katarzyna Wężyk, Aborcja jest, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2021
Ana Elena Correa, Wszystkie jesteśmy Belén, tłum. Maja Gańczarczyk, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Kate Raworth, Ekonomia obwarzanka. Siedem sposobów myślenia o ekonomii XXI wieku, tłum. Aleksandra Paszkowska, Krytyka Polityczna, Warszawa 2021
Nowa Konfederacja (Warszawa)
Robert Kuraszkiewicz, Polska w nowym świecie, Wydawnictwo Nowej Konfederacji, Warszawa 2021
Eugeniusz Romer, Pisma geopolityczne, oprac. Marek Stefan, Wydawnictwo Nowej Konfederacji, Warszawa 2021
Sękowski Stefan, Pułról Tomasz, Upadła praworządność. Jak ją podnieść, Wydawnictwo Nowej Konfederacji, Warszawa 2021
Edward Hallett Carr, Kryzys dwudziestolecia 1919–1939. Wprowadzenie do badań nad stosunkami międzynarodowymi, tłum. Jan Sadkiewicz, Wydawnictwo Univeritas, Kraków 2021
Rudolf Kjellén, Państwo jako żywy organizm i inne teksty, tłum. Thomas i Krzysztof Zmyślińscy, Wydawnictwo Zona Zero, Warszawa 2021
John Mearsheimer, Wielkie złudzenie. Liberalne marzenia a rzeczywistość międzynarodowa, Wydawnictwo Nowej Konfederacji, Warszawa 2021
NN6T/Bęc Zmiana (Warszawa)
Kacper Pobłocki, Chamstwo, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021
Michał Szlaga, Stocznia, Instytut Fotografii Fort, Warszawa 2021
Paul B. Preciado, Pornotopia. Playboy, architektura i biopolityka w czasach zimnej wojny, tłum. Grzegorz Piątek, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa 2021
Przegląd Polityczny (Gdańsk)
Anne Applebaum, Donald Tusk, Wybór, Wydawnictwo Agora, Warszawa 2021
Rafał Matyja, Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Jan Tokarski, Czy liberalizm umarł?, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021
Jan-Werner Müller, Strach i wolność. O inny liberalizm, tłum. Paweł Masłowski, Kultura Liberalna, Warszawa 2021
Steven Pinker, Racjonalność. Co to jest, dlaczego jej brakuje, dlaczego ma znaczenie, tłum. Tomasz Bieroń, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2021
Res Publica Nowa (Warszawa)
Kacper Pobłocki, Chamstwo, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021
Aleksander Hall, Anatomia władzy i nowa prawica, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021
Tomasz Stawiszyński, Ucieczka od bezradności, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021
Adam Hochschild, Duch króla Leopolda. Opowieść o chciwości, terrorze i bohaterstwie w kolonialnej Afryce, tłum. Piotr Tarczyński, Świat Książki, Warszawa 2021
Benjamin Walter, Podróże wyobraźni, tłum. Bogdan Baran, Wydawnictwo Alatheia, Warszawa 2021
Mitchell Zuckoff, 11 września. Dzień, w którym zatrzymał się świat, tłum. Paulina Surniak, Paulina Surniak Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2021
Więź (Warszawa)
Piotr Augustyniak, Jezus Niechrystus, Wydawictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2021
Rafał Matyja, Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
Tomasz Stawiszyński, Ucieczka od bezradności, Wydawnictwo Znak, Kraków 2021
Tomáš Halik, Czas pustych kościołów, przeł. Tomasz Maćkowiak, Wydawnictwo WAM, Kraków 2021
Brian Porter-Szűcs, Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii, tłum. Jan i Anna Dzierzgowscy, Wydawnictwo Filtry, Warszawa 2021
Geneviève Zubrzycki, Spokojna rewolucja. Tożsamość narodowa, religia i sekularyzm w Quebecu, tłum. Paweł Dobrosielski, Wydawnictwo NOMOS, Kraków 2021
Znak (Kraków)
Artur Domosławski, Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana, Wielka Litera, Warszawa 2021
Marek Szymaniak, Zapaść. Reportaże z mniejszych miast, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021
Błażej Warkocki, Alessandro Amenta, Tomasz Kaliściak, Dezorientacje. Antologia polskiej literatury queer, Krytyka Polityczna, Warszawa 2021
Dante Alighieri, Boska Komedia, tłum. Jarosław Mikołajewski, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2021
Brian Porter-Szűcs, Całkiem zwyczajny kraj. Historia Polski bez martyrologii, tłum. Jan i Anna Dzierzgowscy, Wydawnictwo Filtry, Warszawa 2021
Rebecca Solnit, Matka wszystkich pytań, tłum. Barbara Kopeć-Umiastowska, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2021
