Format Forum ma służyć rozwojowi dialogu między społeczeństwami obywatelskimi obu krajów i wzmacnianiu relacji dwustronnych. Stosunki te nabrały nowej dynamiki po lutym 2022 r., kiedy byliśmy świadkami bezprecedensowej solidarności i poparcia polskiego społeczeństwa dla Ukraińców broniących swojej wolności przed agresją Moskwy.

Bezpośrednim kontekstem i jednym z głównych tematów obrad Forum była wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego oraz zapowiedziane na koniec czerwca rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych Ukrainy do UE. Drugiego dnia obrad dyskutowano również o polskiej i ukraińskiej polityce migracyjnej w związku ze sposobami wsparcie ukraińskiej diaspory uchodźczej w Polsce.

Uczestnikami Forum byli polityce, działacze społeczni, naukowcy, analitycy, dziennikarze, byli i obecni urzędnicy (ministrowie i ambasadorzy) obu krajów oraz przedstawiciele stowarzyszeń biznesowych.

Komunikat prasowy o wynikach XVI Forum Polska-Ukraina.

W obradach XVI Forum Polska-Ukraina udział wzięli:


PROGRAM XVI FORUM POLSKA-UKRAINA

14 czerwca 2024 (piątek)

Słowo powitania od organizatorów: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”), Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)

Sesja 1. Droga Ukrainy do UE: ramy negocjacyjne, postęp przygotowań, rola Polski

Wprowadzenia: Bogdan Klich (Senator RP), Iwan Nahorniak (doradca wicepremiera ds. Integracji Europejskiej i Euroatlantyckiej Rady Ministrów Ukrainy, EasyBusiness Think Tank)

Moderacja: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)

Sesja 2. Ukraina – Polska: kwestie gospodarcze. Konsekwencje liberalizacji handlu i otwarcia rynków w ramach przystąpienia Ukrainy do UE

Wprowadzenia: Weronika Moczan (Instytut Ekonomicznych Badań i Politycznych Konsultacji), Marek Wąsiński (Polski Instytut Ekonomiczny)

Moderacja: Paweł Marczewski (forumIdei Fundacji Batorego)

Sesja 3. UE po wyborach: nowy Parlament i Komisja, priorytety polityczne na najbliższe 5 lat, nowe ramy finansowe oraz nowa rola Polski w polityce europejskiej

Wprowadzenia: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego), Dmytro Tużański (dyrektor Instytutu Strategii Środkowoeuropejskiej)

Moderacja: Krzysztof Izdebski (forumIdei Fundacji Batorego)

————

15 czerwca 2024 (sobota)

Sesja 1: Q&A na temat polskiej polityki migracyjnej Polski z wiceministrem Maciejem Duszczykiem

Prowadzenie: Jewhen Hlibowycki (dyrektor Centrum Analitycznego pro.mova)

Sesja 2: Ukraińska strategia na rzecz powrotu uchodźców: mechanizmy motywacyjne i potencjalne wyniki

Wprowadzenia: Marta Jaroszewicz (Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego), Ella Libanowa (Narodowa Akademia Nauk Ukrainy)

Moderacja: Iryna Suszko (think tank „Europa bez granic”)

Debata publiczna Wybory do europarlamentu i ich znaczenie dla Ukrainy z udziałem Danuty Hübner (ekonomistki, posłanki do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kandecji), Mykoły Kniażyckego (posła do Rady Najwyższej Ukarainy, współprzewodniczącego Grupy Parlamentarnej ds. Kontaktów Międzyparlamentarnych z RP, przewodniczący Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia między Ukrainą i UE), Iwana Nagorniaka (doradcy wicepremiera ds. Integracji Europejskiej i Euroatlantyckiej Rady Ministrów Ukrainy, EasyBusiness Think Tank) oraz Patrycji Sasnal (kierowniczką Biura Badań i Analiz Polskiego Instytut Spraw Międzynarodowych). Prowadzenie: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)


14-15 червня у Львові пройшов XVI форум “Україна-Польща”, який традиційно організовується Міжнародним фондом “Відродження” та Фундацією Стефана Баторія.

Формат Форуму має на меті розвиток діалогу між громадянськими суспільствами обох країн та зміцнення двосторонніх відносин. Відносини між державами набули нової динаміки після лютого 2022 року, коли ми стали свідками безпрецедентної солідарності та підтримки польського суспільства українцям, які захищають свою свободу від агресії Москви.

Безпосереднім контекстом і однією з головних тем обговорень на Форумі були результати виборів до Європейського парламенту та анонсований на кінець червня початок переговорів щодо вступу України до ЄС. На другий день засідань також обговорювали польську та українську міграційну політику та методи підтримки української діаспори громадян зі статусом тимчасового захисту у Польщі.

Учасниками Форуму були політики, громадські діячі, науковці, аналітики, журналісти, колишні та нинішні урядовці (міністри та посли) обох країн, а також представники бізнес асоціацій.

Прес реліз про результати XVI Форуму Україна-Польща.

У XVI польсько-українському форумі взяли участь:


ПРОГРАМА XVI ФОРУМУ ПОЛЬЩА-УКРАЇНА

14 червня 2024 року (п’ятниця)

Вітальне слово від організаторів: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного Фонду «Відродження») та Едвін Бендик (президент Фундації ім. Стефана Баторія)

Сесія 1. Шлях України до ЄС: переговорні рамки, прогрес підготовки, роль Польщі

Сесія 2. Україна – Польща: економічні питання. Наслідки лібералізації торгівлі та відкриття ринків у рамках вступу України до ЄС

Сесія 3. ЄС після виборів: новий Парламент і Комісія, політичні пріоритети на найближчі 5 років, нові фінансові рамки та нова роль Польщі в європейській політиці

———-

15 червня 2024 року (субота)

Сесія 1: Q&A з питань міграційної політики Польщі з заступником міністра Мацеєм Душчиком

Сесія 2: Українська стратегія повернення біженців: мотиваційні механізми та потенційні результати

Публічні дебати: Вибори до Європарламенту та їх значення для України

Учасники: Данута Хюбнер (економістка, депутат Європейського парламенту VII, VIII та IX каденцій), Микола Княжицький (депутат Верховної Ради України, співголова міжпарламентської групи контактів з РП, голова Парламентської асоціації між Україною та ЄС), Іван Нагорняк (радник віцепрем’єра з питань європейської та євроатлантичної інтеграції Ради Міністрів України, аналітичний центр EasyBusiness), Патриція Саснал (керівник Відділу досліджень та аналізу Польського інституту міжнародних справ)

Модератор: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного Фонду «Відродження»)

Принаймні з листопада 2013 року, коли українці та українки вийшли на київський Майдан Незалежності на знак протесту проти відмови президента Віктора Януковича підписати Угоду про асоціацію з Європейським Союзом, громадяни України послідовно висловлюють свої європейські прагнення. Ескалація військових дій 24 лютого 2022 року лише зміцнила переконання українців у безальтернативності європейської інтеграції їхньої країни. Тому президент Володимир Зеленський одразу після російської атаки вирішив підготувати заявку на членство України в Європейському Союзі. На початку червня 2024 року формально розпочалися переговори про вступ.

Процес вступу до Європейського Союзу відбувається за заздалегідь визначеною схемою, спільною для всіх країн-кандидатів. Також суворо і чітко регламентований етап переговорів про вступ. Ці переговори організовані за кластерами та розділами, які відповідають сферам, в яких країна-кандидат впроваджує правила і стандарти ЄС. Усі держави-члени ЄС повинні погодитися, що всі вимоги в кожній сфері були виконані. Це дослідження, підготовлене польсько-українською командою експертів, представляє польську та українську перспективи щодо найважливіших викликів у сферах, окреслених шістьма переговорними кластерами, а також взаємні вигоди, які можуть бути результатом подолання цих викликів.

— Далі українською —

W gronie polskich i ukraińskich ekspertów oraz polityków rozmawialiśmy o wynikach wyborów europejskich, składzie nowego Parlamentu Europejskiego i nowej Komisji Europejskiej oraz ich politycznych priorytetach na najbliższe 5 lat. Jakie miejsce zajmowała wojna rosyjsko-ukraińska w debacie przedwyborczej w różnych krajach Unii? Co stanowić będzie kluczowe dylematy podczas tworzenia nowych Ram Finansowych UE? Jakie będzie stanowisko i rola Polski w określaniu polityka europejskich? Jaki w związku z tym wpływ może mieć Polska na proces akcesyjny Ukrainy do UE?

W dyskusji udział wzięli:

Prowadzenie: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)


Субота, 15 червня, 14:30-16:00

Львів, онлайн-трансляція

Спільно з Міжнародним фондом «Відродження» запрошуємо на пряму трансляцію публічних дебатів які відбудуться в рамках 16-го польсько-українського форуму у Львові.

У товаристві польських та українських експертів і політиків обговоримо результати євровиборів, склад нового Європарламенту та Єврокомісії і їх політичні пріоритети на найближчі 5 років. Яке місце посідала тема російсько-української війни у передвиборчих дебатах у різних країнах ЄС? Які ключові дилеми будуть вирішуватись при створенні нової фінансової системи ЄС? Якою буде позиція та роль Польщі у визначенні європейської політики? Тобто, який вплив може мати Польща на процес вступу України до ЄС?

В обговоренні візьмуть участь:

Ведучий: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного фонду «Відродження»)


 

Since November 2013, when Ukrainians first gathered in Kyiv’s Independence Square to protest President Viktor Yanukovych’s refusal to sign the Association Agreement with the European Union, they have remained unwavering in their European aspirations. The full-scale Russian invasion on 24 February 2022 only cemented their conviction that European integration is not merely a choice but an existential necessity for their country. In response, President Volodymyr Zelensky moved swiftly to prepare Ukraine’s EU membership application, submitting it in the immediate aftermath of the Russian attack. By early June 2024, accession negotiations had formally begun.

The process of accession to the European Union follows a predetermined framework that applies uniformly to all candidate countries. The the accession negotiation phase is also strictly and precisely regulated. These negotiations are divided into clusters and chapters, each corresponding to specific areas where the candidate country must implement EU laws and standards. Progress in each area requires unanimous approval from all EU member states, confirming that the necessary requirements have been met. This study, crafted by a Polish-Ukrainian team of experts, offers a dual perspective on the challenges and opportunities within the six negotiation clusters, illuminating the mutual benefits that Poland and Ukraine stand to gain by overcoming these obstacles together.

Przynajmniej od listopada 2013 roku, gdy Ukraińcy i Ukrainki wyszli na kijowski plac Niepodległości, aby zaprotestować przeciwko odmowie podpisania przez prezydenta Wiktora Janukowycza umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską, obywatele Ukrainy konsekwentnie dają wyraz swoim europejskim aspiracjom. Eskalacja działań wojennych 24 lutego 2022 roku tylko wzmocniła przekonanie Ukraińców, że nie ma alternatywy dla europejskiej integracji ich kraju. Dlatego prezydent Wołodymyr Zełenski zdecydował się zaraz po rosyjskim ataku przygotować wniosek o członkostwo Ukrainy w Unii Europejskiej. Na początku czerwca 2024 roku formalnie rozpoczęły się negocjacje akcesyjne.

Proces akcesji do Unii Europejskiej przebiega według z góry ustalonego schematu, wspólnego dla wszystkich państw kandydujących. Również etap negocjacji akcesyjnych jest ściśle i precyzyjnie uregulowany. Negocjacje te są mianowicie zorganizowane według klastrów i rozdziałów odpowiadających obszarom, w których kraj kandydujący wdraża przepisy i standardy UE. Państwa członkowskie UE bez wyjątku muszą zgodzić się, że wszystkie wymagania w każdym z obszarów zostały spełnione. Niniejsze opracowanie, przygotowane przez polsko-ukraiński zespół ekspertów i ekspertek, przedstawia polskie i ukraińskie spojrzenie na najważniejsze wyzwania w obszarach wyznaczanych przez sześć klastrów negocjacyjnych oraz prezentuje wzajemne korzyści, jakie mogą wyniknąć z przezwyciężenia tych wyzwań.

US President Donald Trump has called Volodymyr Zelensky, the president of Ukraine who is defending his country against a Russian invasion, a „dictator without elections”. The US administration is said to be pushing for the organisation of presidential elections in Ukraine, which have not taken place in 2024 due to the armed conflict throughout the country and the ongoing martial law. An analysis by Olha Aivazovska (chair of the board of the civil rights organisation OPORA and expert in electoral law and political processes) shows the true state of Ukrainian democracy during the war.

Olha Aivazovska explains the legal and factual reasons why no presidential elections were held in Ukraine in 2024, even though Volodymyr Zelensky’s five-year term had ended. She also cites a study according to which the percentage of Ukrainian citizens who were against holding elections during the active phase of the war in October 2023 was 81%, while in May 2024 it was 74%. Only 24% of citizens support the idea of holding elections during the war.

As the Aivazovska shows, even without elections, Ukraine has a structured system of citizen participation in governance during wartime, which is not so visible against the backdrop of military threats, but prevents any political figure from becoming an authoritarian leader. It is also important to note that Ukraine is an unprecedented case of a developed representative democracy forced to simultaneously fight for the country’s survival, adhere to standards regarding potential post-war elections and implement an ambitious package of fundamental reforms necessary for accession to the European Union.

Prezydent USA Donald Trump nazwał prezydenta broniącej się przed rosyjską inwazją Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego „dyktatorem bez wyborów”. Amerykańska administracja ma nalegać na zorganizowanie w Ukrainie wyborów prezydenckich, które nie odbyły się w 2024 roku ze względu na działania zbrojne na terenie całego kraju i obowiązujący stan wojenny. Analiza autorstwa Olhi Ajwazowskiej – przewodniczącej rady Obywatelskiej Sieci OPORA, ekspertki w dziedzinie prawa wyborczego i procesów politycznych – pokazuje, jaki naprawdę jest stan ukraińskiej demokracji w czasie wojny.

Autorka wyjaśnia prawne i faktycznie przyczyny, dla których w 2024 roku w Ukrainie nie odbyły się wybory prezydenckie choć zakończyła się pięcioletnia kadencja Wołodymyra Zełenskiego. Przytacza też badania, według których odsetek ukraińskich obywateli opowiadających się przeciwko przeprowadzeniu wyborów w czasie aktywnej fazy wojny w październiku 2023 roku stanowił 81%, natomiast w maju 2024 roku – 74%. Ideę przeprowadzenia wyborów w czasie wojny popiera jedynie 24% obywateli.

Jak pokazuje autorka, nawet bez wyborów Ukraina w czasie wojny ma ustrukturyzowany system uczestnictwa obywateli w rządzeniu, który nie jest tak widoczny na tle zagrożeń militarnych, ale zapobiega temu, by jakakolwiek postać polityczna stała się przywódcą autorytarnym. Trzeba także zauważyć, Ukraina jest bezprecedensowym przypadkiem rozwiniętej demokracji przedstawicielskiej, zmuszonej jednocześnie walczyć o przetrwanie kraju, przestrzegać standardów dotyczących potencjalnych powojennych wyborów i realizować ambitny pakiet fundamentalnych reform, niezbędnych do przystąpienia do Unii Europejskiej.

W podcaście Rozumieć Ukrainę Agnieszka Lichnerowicz z Radio TOK FM i Edwin Bendyk, prezes Fundacji Batorego przedzierają się przez tzw. „mgłę wojny”, stereotypy i powierzchowne przekonania, by lepiej rozumieć te fascynujące zmiany. Ukraińcy zmieniają i inspirują nas i całą Europę. Od dawna Ukraina jest swoistym laboratorium, w którym obywatele wypracowują modele demokratyczne na XXI wiek, czasy niepewności i kryzysów. Prowadzone w czasie wojny badania społeczne odsłaniają jak dramatycznie, czasem zaskakująco zmienia się ukraińskie społeczeństwo. Przed Ukraińcami i Europejczykami największy proces odbudowy od II wojny światowej. W podcaście rozmawiamy o wyzwaniach, priorytetach i roli Polski oraz o przyszłości relacji polsko-ukraińskich i międzynarodowym układzie sił. Mierzymy się z rzeczywistością, a nie fantazjami.

Posłuchaj podcastu na stronie Radia TOK FM, a także na Spotify.

Podcast realizowany jest we współpracy z Fundacją Radio TOK FM.
W studio: Agnieszka Lichnerowicz z Radio TOK FM i Edwin Bendyk, prezes Fundacji Batorego.

Zapraszamy do słuchania!

— Далі українською —

24 lutego będziemy obchodzili drugą rocznicę rosyjskiej agresji na Ukrainę, która otworzyła nowy rozdział trwającej od 2014 roku wojny. Miliony obywateli Ukrainy musiały opuścić swój kraj, znajdując schronienie m.in. w Polsce. Władze, a przede wszystkim polskie społeczeństwo zaangażowało się w pomoc uchodźcom, ale też wspierało i nadal wspiera ukraińską walkę przeciwko agresorowi. Powszechne stało się przekonanie, że relacje między Polska i Ukrainą weszły w nowy etap. Jednak od kilku miesięcy tematem, który zdominował relacje polsko-ukraińskie, stała się napięta sytuacja na granicy.

Płynny ruch towarowy na granicy polsko-ukraińskiej odgrywa bardzo ważną rolę w utrzymaniu sił ukraińskich żołnierzy walczących na froncie. Nie należy też zapominać o członkach rodzin rozdzielonych przez wojnę, w większości kobietach i dzieciach, które często stoją nawet kilkanaście godzin w kolejkach na granicy. Tymczasem trwające od wielu miesięcy i wciąż nawracające polskie protesty i blokady granicy nie tylko utrudniają wsparcie walczącej Ukrainy, psują wzajemne relacje i wizerunek Polski w Ukrainie, ale przede wszystkim są zapowiedzią konfliktów interesów, które mogą narastać w procesie integracji Ukrainy do UE.

W jaki sposób zarządzać interesami gospodarczymi naszych krajów, nie negując kwestii spornych, ale przede wszystkim nie tracąc z oczu wspólnego celu, którym jest odparcie rosyjskiej agresji? Jakie rozwiązania w zarządzaniu granicą polsko-ukraińską mogą pomóc w osiągnięciu trwałego porozumienia?

W debacie udział wzięli:

Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)

Transmisja na żywo w języku ukraińskim będzie dostępna na kanale YouTube Fundacji Batorego.


24 лютого друга річниця російської агресії проти України, яка відкрила нову сторінку у війні, що розпочалась у 2014 році. Мільйонам громадян України довелося покинути свою країну, шукаючи і знаходячи притулок поза межами країни, в тому числі і в Польщі. Влада, а насамперед польське суспільство, не тільки надали допомогу біженцям, але й підтримали і надалі підтримують українську боротьбу з агресором. Стало прийнято вважати, що відносини між Польщею та Україною вийшли на новий етап. Проте, уже кілька місяців, напружена ситуація на кордоні стала домінуючою темою польсько-українських відносин.

Безперебійний рух вантажів через польсько-український кордон, відіграє важливу роль у забезпеченні українських військових, які воюють на фронті. Не можна також забувати про розлучені війною родини. Жінки та діти, перетинаючи польсько-український кордон, до кількох годин проводять у черзі. Тимчасом, протести та блокади кордону з польської сторони, які тривають багато місяців і мають тенденцію поворюватись, не тільки ускладнюють підтримку воюючої України і псують взаємні відносини та імідж Польщі в Україні, але, перш за все, стають передвісником конфлікту інтересів, які у процесі інтеграції України до ЄС можуть поглиблюватись.

Як управляти економічними інтересами наших країн не заплющуючи очі на суперечливі моменти, одночасно не забуваючи про спільну мету — відсіч російській агресії? Які розв’язки у забезпеченні функціонування польсько-українського кордону можуть допомогти досягти тривалої згоди?

У дебатах візьмуть участь:

Модерація: Едвін Бендик (голова правління Фундації Стефана Баторія)

Запрошуємо взяти участь у дискусії наживо  у штаб-квартирі Фундації Баторія зпа адресою вул. Сапєжинська 10Aб Варшава

Реєстрація обов’язкова. Формуляр реєстраційної форми – https://crm.batory.org.pl/formularz-online/granica-polsko-ukrainska-jak-nie-dac-sie-podzielic

Пряма трансляція з перекладом на польську та польську жестову мову буде доступна у профілях Фундації Баторія в соціальних мережах.

Пряма трансляція українською мовою буде доступна на YouTube-каналі Фундації Баторія.