— Далі українською —
Dyskusja z Ołeksandrą Matwijczuk, ukraińską działaczką na rzecz praw człowieka, aktywistką na rzecz reform demokratycznych i przewodniczącą Centrum Wolności Obywatelskich, nagrodzonego w 2022 roku Pokojową Nagrodą Nobla. Rozmowę prowadził Edwin Bendyk oraz Marek Prawda.
Rozmawialiśmy o problemach, przed jakimi stoi Ukraina w drugim roku pełnoskalowej agresji rosyjskiej, a w szczególności o zadaniach, które wojna stawia przed społeczeństwem obywatelskim, nie tylko ukraińskim, ale też polskim. Ukraińskie państwo i społeczeństwo zaskoczyło cały świat swoją odporności w obliczu rosyjskiej inwazji. Jaką rolę ogrywa społeczeństwo obywatelskie w budowaniu tej odporności i osiągnięciu zwycięstwa w wojnie? Co warto wiedzieć o ukraińskim ruch wolontariackim – jego zasięgu, aktorach, trendach i potrzebach? Jak zmienił się funkcjonowania ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego po 24 lutego 2022? W jaki sposób dążyć do wzmocnienia dwustronnej współpracy polskiego i ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego w celu przyspieszenia zwycięstwa Ukrainy, ale także łagodzenia politycznych konfliktów między naszymi państwami? Co robić, by obniżyć retoryczne napięcia takie, jakie te, które narosły na tle rozbieżności handlowych? Jak szukać punktów wspólnych i odbudowywać wzajemne zaufanie, które jak nigdy przedtem połączyło Polaków i Ukraińców w minionym roku?
Te i inne pytania Ołeksandrze Matwijczuk (przewodniczącej Centrum Wolności Obywatelskich) zadał Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego) oraz dr Marek Prawda (Collegium Civitas, były dyrektor Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce).
Запрошуємо до дискусії з українською правозахисницею Олександрою Матвійчук активісткою демократичних реформ, Головою організації «Центр громадянських свобод», лауреаткою Нобелівської премії миру 2022 року. Розмову ведуть Едвін Бендик та Марек Правда.
Format Forum ma służyć rozwojowi dialogu między społeczeństwami obywatelskimi obu krajów i wzmacnianiu relacji dwustronnych. Stosunki te nabrały nowej dynamiki po lutym 2022 r., kiedy byliśmy świadkami bezprecedensowej solidarności i poparcia polskiego społeczeństwa dla Ukraińców broniących swojej wolności przed agresją Moskwy.
Bezpośrednim kontekstem i jednym z głównych tematów obrad Forum była wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego oraz zapowiedziane na koniec czerwca rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych Ukrainy do UE. Drugiego dnia obrad dyskutowano również o polskiej i ukraińskiej polityce migracyjnej w związku ze sposobami wsparcie ukraińskiej diaspory uchodźczej w Polsce.
Uczestnikami Forum byli polityce, działacze społeczni, naukowcy, analitycy, dziennikarze, byli i obecni urzędnicy (ministrowie i ambasadorzy) obu krajów oraz przedstawiciele stowarzyszeń biznesowych.
Komunikat prasowy o wynikach XVI Forum Polska-Ukraina.
W obradach XVI Forum Polska-Ukraina udział wzięli:
PROGRAM XVI FORUM POLSKA-UKRAINA
14 czerwca 2024 (piątek)
Słowo powitania od organizatorów: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”), Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Sesja 1. Droga Ukrainy do UE: ramy negocjacyjne, postęp przygotowań, rola Polski
Wprowadzenia: Bogdan Klich (Senator RP), Iwan Nahorniak (doradca wicepremiera ds. Integracji Europejskiej i Euroatlantyckiej Rady Ministrów Ukrainy, EasyBusiness Think Tank)
Moderacja: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)
Sesja 2. Ukraina – Polska: kwestie gospodarcze. Konsekwencje liberalizacji handlu i otwarcia rynków w ramach przystąpienia Ukrainy do UE
Wprowadzenia: Weronika Moczan (Instytut Ekonomicznych Badań i Politycznych Konsultacji), Marek Wąsiński (Polski Instytut Ekonomiczny)
Moderacja: Paweł Marczewski (forumIdei Fundacji Batorego)
Sesja 3. UE po wyborach: nowy Parlament i Komisja, priorytety polityczne na najbliższe 5 lat, nowe ramy finansowe oraz nowa rola Polski w polityce europejskiej
Wprowadzenia: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego), Dmytro Tużański (dyrektor Instytutu Strategii Środkowoeuropejskiej)
Moderacja: Krzysztof Izdebski (forumIdei Fundacji Batorego)
————
15 czerwca 2024 (sobota)
Sesja 1: Q&A na temat polskiej polityki migracyjnej Polski z wiceministrem Maciejem Duszczykiem
Prowadzenie: Jewhen Hlibowycki (dyrektor Centrum Analitycznego pro.mova)
Sesja 2: Ukraińska strategia na rzecz powrotu uchodźców: mechanizmy motywacyjne i potencjalne wyniki
Wprowadzenia: Marta Jaroszewicz (Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego), Ella Libanowa (Narodowa Akademia Nauk Ukrainy)
Moderacja: Iryna Suszko (think tank „Europa bez granic”)
Debata publiczna Wybory do europarlamentu i ich znaczenie dla Ukrainy z udziałem Danuty Hübner (ekonomistki, posłanki do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kandecji), Mykoły Kniażyckego (posła do Rady Najwyższej Ukarainy, współprzewodniczącego Grupy Parlamentarnej ds. Kontaktów Międzyparlamentarnych z RP, przewodniczący Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia między Ukrainą i UE), Iwana Nagorniaka (doradcy wicepremiera ds. Integracji Europejskiej i Euroatlantyckiej Rady Ministrów Ukrainy, EasyBusiness Think Tank) oraz Patrycji Sasnal (kierowniczką Biura Badań i Analiz Polskiego Instytut Spraw Międzynarodowych). Prowadzenie: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
14-15 червня у Львові пройшов XVI форум “Україна-Польща”, який традиційно організовується Міжнародним фондом “Відродження” та Фундацією Стефана Баторія.
Формат Форуму має на меті розвиток діалогу між громадянськими суспільствами обох країн та зміцнення двосторонніх відносин. Відносини між державами набули нової динаміки після лютого 2022 року, коли ми стали свідками безпрецедентної солідарності та підтримки польського суспільства українцям, які захищають свою свободу від агресії Москви.
Безпосереднім контекстом і однією з головних тем обговорень на Форумі були результати виборів до Європейського парламенту та анонсований на кінець червня початок переговорів щодо вступу України до ЄС. На другий день засідань також обговорювали польську та українську міграційну політику та методи підтримки української діаспори громадян зі статусом тимчасового захисту у Польщі.
Учасниками Форуму були політики, громадські діячі, науковці, аналітики, журналісти, колишні та нинішні урядовці (міністри та посли) обох країн, а також представники бізнес асоціацій.
Прес реліз про результати XVI Форуму Україна-Польща.
У XVI польсько-українському форумі взяли участь:
ПРОГРАМА XVI ФОРУМУ ПОЛЬЩА-УКРАЇНА
14 червня 2024 року (п’ятниця)
Вітальне слово від організаторів: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного Фонду «Відродження») та Едвін Бендик (президент Фундації ім. Стефана Баторія)
Сесія 1. Шлях України до ЄС: переговорні рамки, прогрес підготовки, роль Польщі
Сесія 2. Україна – Польща: економічні питання. Наслідки лібералізації торгівлі та відкриття ринків у рамках вступу України до ЄС
Сесія 3. ЄС після виборів: новий Парламент і Комісія, політичні пріоритети на найближчі 5 років, нові фінансові рамки та нова роль Польщі в європейській політиці
———-
15 червня 2024 року (субота)
Сесія 1: Q&A з питань міграційної політики Польщі з заступником міністра Мацеєм Душчиком
Сесія 2: Українська стратегія повернення біженців: мотиваційні механізми та потенційні результати
Публічні дебати: Вибори до Європарламенту та їх значення для України
Учасники: Данута Хюбнер (економістка, депутат Європейського парламенту VII, VIII та IX каденцій), Микола Княжицький (депутат Верховної Ради України, співголова міжпарламентської групи контактів з РП, голова Парламентської асоціації між Україною та ЄС), Іван Нагорняк (радник віцепрем’єра з питань європейської та євроатлантичної інтеграції Ради Міністрів України, аналітичний центр EasyBusiness), Патриція Саснал (керівник Відділу досліджень та аналізу Польського інституту міжнародних справ)
Модератор: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного Фонду «Відродження»)
Публікація виходить у переломний момент — Україна, обороняючись від російської агресії, водночас бореться за довіру власних громадян і міжнародних партнерів. Одним із ключових чинників цієї боротьби є прозорість роботи держави, публічних інституцій і системи міжнародної допомоги.
Ольга Айвазовська, Євген Глібовицький, Кшиштоф Іздебський, Яна Охріменко та Олеся Островська-Люта підготували збірку текстів, присвячених темі корупції — яка стає відправною точкою для ширшого аналізу сучасної української демократії та складних взаємин суспільства й держави. Автори наголошують, зокрема, на таких рекомендаціях:
Боротьба з корупцією є однією з ключових передумов інтеграції України до Європейського Союзу. Попри значні досягнення, корупція все ще залишається серйозною перешкодою — не лише формальною, а й економічною, яка гальмує розвиток, підтримує існування тіньового сектору та ускладнює побудову тісних відносин із країнами ЄС.
Тексти, що увійшли до цієї збірки, порушують і більш універсальні теми, які виходять за межі України чи Європи. Автори пропонують осмислення взаємин людини й влади, звертаючи увагу на рідко аналізовані психологічні, історичні та системні чинники. Це спроба зрозуміти глибинні причини, природу й наслідки кризи довіри громадян до державних інституцій.
The publication is being published at a turning point – as Ukraine, defending itself against Russian aggression, is simultaneously fighting for the trust of its citizens and international partners. One of the pillars of this effort is the transparency of the functioning of the state, public institutions and the international aid system.
Olha Ajwazowska, Jewhen Hlibowycki, Krzysztof Izdebski, Jana Ochrimenko i Ołesia Ostrowska-Luta have prepared a collection of texts devoted to the phenomenon of corruption, which serves as a starting point for a broader analysis of contemporary democracy in Ukraine and the complex relationship between society and the state. The authors recommendations inlude:
The authors remind us that overcoming corruption is one of the key conditions for Ukraine’s accession to the European Union. Despite many achievements in this area, corruption in Ukraine remains not only a formal obstacle on the path to EU membership, but more importantly, it hinders economic growth, sustains a large informal sector, and prevents the establishment of close cooperation with member states in various fields.
These texts also touch upon more universal issues, reaching far beyond the borders of Ukraine and Europe, as well as concisely address the phenomenon of corruption and citizens’ relationship with the state, moving beyond regulatory matters. They describe psychological, historical
and systemic factors which are too rarely discussed in the context of attempts to grasp the crisis of citizen trust in the state, with the debate too often narrowed to the regulatory sphere.
Publikacja ukazuje się w przełomowym momencie – Ukraina, broniąc się przed rosyjską agresją, jednocześnie toczy walkę o zaufanie obywateli i partnerów międzynarodowych. Jednym z filarów tej walki jest przejrzystość funkcjonowania państwa, instytucji publicznych oraz systemu pomocy międzynarodowej.
Olha Ajwazowska, Jewhen Hlibowycki, Krzysztof Izdebski, Jana Ochrimenko i Ołesia Ostrowska-Luta przygotowali zbiór tekstów poświęconych zjawisku korupcji, które staje się punktem wyjścia do szerszej analizy współczesnej demokracji w Ukrainie oraz skomplikowanych relacji społeczeństwa z państwem. Autorzy rekomendują m.in.:
Zwalczanie korupcji jest jednym z warunków integracji Ukrainy z Unią Europejską. Pomimo licznych sukcesów, korupcja wciąż stanowi poważną barierę – nie tylko formalną, ale również ekonomiczną, wpływającą negatywnie na rozwój gospodarczy, istnienie nieformalnego sektora oraz możliwość budowania ścisłych relacji z krajami członkowskimi UE.
Zawarte w publikacji teksty poruszają również tematy o charakterze uniwersalnym, wykraczające poza granice Ukrainy i Europy. Autorzy podejmują refleksję nad relacjami człowieka z władzą, uwzględniając przy tym rzadko analizowane czynniki psychologiczne, historyczne i ustrojowe. To próba zrozumienia głębokich źródeł, natury i skutków kryzysu zaufania obywateli do instytucji państwowych.
Russia’s full-scale aggression against Ukraine has led to forced migration on a scale unseen since the Second World War. According to the United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR), by mid–2024 the number of people from Ukraine who had received temporary protection in European countries (excluding Russia and Belarus) and in North America exceeded 5.2 million, including nearly one million in Poland. The prospect of Ukraine’s European integration brings with it the challenge of a further outflow of people who, once granted European citizenship, will gain the right to live, work and study freely in a united Europe.
For Ukraine, whose population is rapidly declining due to negative demographic trends and massive forced emigration caused by the war, the return of compatriots to their homeland is a strategic task. For Poland, on the other hand, whose significant spending on supporting refugees from Ukraine is already bringing positive economic effects, it is in the national interest to harness the potential of the Ukrainian diaspora in the Polish labour market.
Reconciling the interests of the three main actors in the migration process – that is, the country of origin, the destination country and the migrants themselves – requires a clear definition of those interests, precise data on the scale of migration, and reasonable public policies developed in consultation with relevant stakeholders. This report aims to contribute to that goal by outlining the current migration situation of Ukraine, analysing possible scenarios for its future development, and providing recommendations for both Polish and Ukrainian migration policy.
W 2022 roku pełnowymiarowa agresja Rosji na Ukrainę doprowadziła do migracji przymusowej na skalę niewidzianą od drugiej wojny światowej. Według danych Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR) liczba osób z Ukrainy, które otrzymały tymczasową ochronę w krajach europejskich (z wyjątkiem Rosji i Białorusi) oraz w Ameryce Północnej, przekraczała w połowie 2024 roku 5,2 miliona osób, w tym blisko milion przebywało w Polsce. Perspektywa integracji europejskiej Ukrainy niesie ze sobą wyzwanie dalszego odpływu ludzi, którzy wraz z obywatelstwem europejskim zyskają prawo do swobodnego zamieszkania, pracy i nauki w zjednoczonej Europie.
Dla Ukrainy, której populacja gwałtownie spada w wyniku niekorzystnych trendów demograficznych oraz gigantycznej przymusowej emigracji spowodowanej wojną, powrót rodaków do ojczyzny jest zadaniem strategicznym. Z kolei w interesie Polski, której znaczne wydatki na wsparcie uchodźców z Ukrainy już przynoszą wymierny zysk w gospodarce, leży wykorzystanie potencjału ukraińskiej diaspory na polskim rynku pracy. Pogodzenie interesów trzech głównych aktorów procesu migracyjnego – kraju pochodzenia, kraju docelowego i samych migrantów – wymaga dokładnego zdefiniowania tych interesów, zebrania możliwie precyzyjnych danych na temat skali migracji oraz rozsądnych i konsultowanych z interesariuszami polityk publicznych. Niniejszy raport ma na celu przybliżenie opisu obecnej sytuacji migracyjnej Ukrainy, analizę możliwych scenariuszy jej rozwoju przyszłości oraz rekomendacje dla polskiej i ukraińskiej polityki migracyjnej.
W podcaście Rozumieć Ukrainę Agnieszka Lichnerowicz z Radio TOK FM i Edwin Bendyk, prezes Fundacji Batorego przedzierają się przez tzw. „mgłę wojny”, stereotypy i powierzchowne przekonania, by lepiej rozumieć te fascynujące zmiany. Ukraińcy zmieniają i inspirują nas i całą Europę. Od dawna Ukraina jest swoistym laboratorium, w którym obywatele wypracowują modele demokratyczne na XXI wiek, czasy niepewności i kryzysów. Prowadzone w czasie wojny badania społeczne odsłaniają jak dramatycznie, czasem zaskakująco zmienia się ukraińskie społeczeństwo. Przed Ukraińcami i Europejczykami największy proces odbudowy od II wojny światowej. W podcaście rozmawiamy o wyzwaniach, priorytetach i roli Polski oraz o przyszłości relacji polsko-ukraińskich i międzynarodowym układzie sił. Mierzymy się z rzeczywistością, a nie fantazjami.
Posłuchaj podcastu na stronie Radia TOK FM, a także na Spotify.
Podcast realizowany jest we współpracy z Fundacją Radio TOK FM.
W studio: Agnieszka Lichnerowicz z Radio TOK FM i Edwin Bendyk, prezes Fundacji Batorego.
Zapraszamy do słuchania!
