—Далі українською —
Seminarium poświęcone wnioskom płynącym z ukraińskiego doświadczenia dla budowania odporności społeczeństwa polskiego.
Naszymi gośćmi były ukraińskie działaczki organizacji społecznych i ekspertki:
Do rozmowy zaprosiliśmy także ekspertów i ekspertki z zakresu bezpieczeństwa, przedstawicieli i przedstawicielki samorządu terytorialnego oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego.
Wojna ujawnia rzeczywistą odporność państw i ich społeczeństw. Struktura, którą tworzy społeczeństwo ukraińskie wraz z instytucjami publicznymi, władzami samorządowymi oraz armią okazała się na tyle odporna, by stawić czoła agresji ze strony przeciwnika nominalnie wielokroć silniejszego. Jednym z filarów odporności Ukrainy jest podmiotowe społeczeństwo obywatelskie, które nie tylko podczas rewolucyjnych zrywów, ale także na co dzień angażuje się w sprawy wagi publicznej.
Skupiliśmy się na wnioskach płynących z ukraińskiego doświadczenia dla budowania odporności społeczeństwa polskiego, szczególnie w aspekcie działań samorządu i władz centralnych wobec obywateli i organizacji społecznych. Rozmawialiśmy o budowaniu odporności społeczeństwa obywatelskiego oraz optymalnych sposobach włączenia obywateli w system obrony i zarządzania kryzysowego. Dyskusja była kontynuacją zorganizowanego przez Fundację w sierpniu ubiegłego roku seminarium poświęconego ustawie o ochronie ludności i obronie cywilnej.
Udział w seminarium wzięli:
Kamil Basaj (Fundacja INFO OPS Polska), Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego), Anna Czajkowska (Ukraińska Akcja Klubu Inteligencji Katolickiej), Anna Dąbrowska (prezeska Homo Faber), Agnieszka Deja (laureatka Nagrody „Portrety Siostrzeństwa” 2024), Robert Drogoś (Stowarzyszenie Tratwa), Roch Dunin-Wąsowicz (University College London), Karina Górska-Rożej (Akademia Sztuki Wojennej), Grzegorz Gruca (Polska Akcja Humanitarna), Weronika Grzebalska (Instytut Studiów Politycznych PAN), Małgorzata Kopka-Piątek (Instytut Spraw Publicznych), Aneta Kowalewska (Związek Gmin Wiejskich), Krzysztof Lis (Domowy Survival), Sławomir Łazarek (Rządowe Centrum Bezpieczeństwa), Dariusz Marczyński (dyrektor Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego MSWiA), Dominik Mikołajczyk (redaktor naczelny InfoSecurity24.pl), Monika Miłkowska (Fundacja To Proste), Maria Piechowska (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych), Krystian Połomski (Fundacja Wspomagania Wsi), Jerzy Jan Salamucha (Liga Obrony Kraju), Paweł Sielczak (Fundacja Stocznia), Mirosław Skórka (prezes Związku Ukraińców Polskich), Katarzyna Sienkiewicz-Małyjurek (Politechnika Śląska), Piotr Stec (Departament Społeczeństwa Obywatelskiego KPRM), Marcin Wojdat (Unia Metropolii Polskich), Maciej Zaniewicz (Forum Energii).
Prowadzenie: Krzysztof Izdebski (Fundacji Batorego)
—
Запрошуємо долучитися до онлайн-семінару, присвяченого тому, як український досвід може допомогти зміцнити стійкість польського суспільства у складні часи.
Серед запрошених гостей — відомі українські громадські діячки та експертки:
До дискусії також приєднаються польські фахівці та фахівчині з питань безпеки, представники місцевої влади та організацій громадянського суспільства.
Російська агресія чітко показала, що справжня стійкість держави полягає не лише в армії, а й у здатності суспільства самоорганізовуватись, взаємодіяти з інституціями та швидко реагувати на виклики. Українська модель взаємодії між громадянським суспільством, місцевою владою, державними установами та військовими довела свою ефективність навіть у надзвичайно складних умовах.
Семінар буде присвячений обговоренню того, які саме елементи українського досвіду можуть бути корисними для Польщі — особливо в контексті побудови системи громадської стійкості, ефективної співпраці між громадянами, органами місцевого самоврядування та державною владою, а також участі суспільства у сфері оборони й кризового реагування.
Участь у семінарі підтвердили:
Каміль Басай (Фундація INFO OPS Polska), Едвін Бендик (президент Фундації Стефана Баторія), Анна Чайковська (Українська ініціатива Клубу католицької інтелігенції), Анна Домбровська (президентка організації Homo Faber), Агнєшка Дея (лауреатка премії «Portrety Siostrzeństwa» 2024 року), Роберт Дрогош (Асоціація Tratwa), Рох Дунін-Вонсович (Університетський коледж Лондона), Каріна Гурська-Ружей (Академія воєнного мистецтва), Гжегож Груца (Польська гуманітарна акція), Вероніка Гжебальска (Інститут політичних досліджень ПАН), Малгожата Копка-Пьонтек (Інститут суспільних справ), Анета Ковалевська (Асоціація сільських гмін), Кшиштоф Ліс (Domowy Survival), Славомір Лазарек (Урядовий центр безпеки), Даріуш Марчинський (директор Департаменту захисту населення та кризового управління МВСіА), Домінік Міколайчик (головний редактор InfoSecurity24.pl), Моніка Мілковська (Фундація To Proste), Марія Пєховська (Польський інститут міжнародних справ), Кристіан Поломський (Фундація підтримки села), Єжи Ян Саламуха (Ліга оборони країни), Павел Сєльчак (Фундація Stocznia), Мірослав Скурка (голова Союзу польських українців), Катаржина Сєнкевич-Малиюрек (Сілезька політехніка), Марцін Войдат (Унія польських метрополій), Мацєй Занєвіч (Форум енергетики).
Модератор: Кшиштоф Іздебскі (Фундація Баторія)
Обговорення транслюватиметься синхронно. Трансляція польською мовою буде доступна на профілі Фундації Баторія у Facebook, українською – на нашому YouTube-каналі.
Запрошуємо до перегляду!
4 marca 2025 r. w siedzibie Business&Science Poland w Brukseli rozmawialiśmy o akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej i związanych z tym szansach dla krajów UE, w tym Polski.
W gronie ponad 30 ekspertów i ekspertek reprezentujących Parlament Europejski, Komisję Europejską, think tanki i instytucje naukowe oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego z Ukrainy dyskutowaliśmy o wyzwaniach i korzyściach, które mogą się pojawić na poszczególnych etapach procesu akcesji oraz o ich znaczeniu dla bezpieczeństwa starego kontynentu.
Podstawą dyskusji jest opracowana z naszej inicjatywy polsko-ukraińska mapa drogowa, która jest dostępna w trzech językach: angielskim, polskim i ukraińskim:
Proces akcesji do Unii Europejskiej przebiega według z góry ustalonego schematu, wspólnego dla wszystkich państw kandydujących. Również etap negocjacji akcesyjnych jest ściśle i precyzyjnie uregulowany. Negocjacje te są mianowicie zorganizowane według klastrów i rozdziałów odpowiadających obszarom, w których kraj kandydujący wdraża przepisy i standardy UE. Państwa członkowskie UE bez wyjątku muszą zgodzić się, że wszystkie wymagania w każdym z obszarów zostały spełnione. Zaprezentowana w Brukseli „Mapa drogowa” przygotowana przez polsko-ukraiński zespół ekspertów i ekspertek, przedstawia polskie i ukraińskie spojrzenie na najważniejsze wyzwania w obszarach wyznaczanych przez sześć klastrów negocjacyjnych oraz prezentuje wzajemne korzyści, jakie mogą wyniknąć z przezwyciężenia tych wyzwań.
fot. Fundacja Batorego |
fot. Fundacja Batorego |
fot. Fundacja Batorego |
fot. Fundacja Batorego |
fot. Fundacja Batorego |
fot. Fundacja Batorego |
We współpracy z Ukraińskim Uniwersytetem Katolickim i Międzynarodową Fundacją „Odrodzenie” zorganizowaliśmy kolejne spotkanie polskich i ukraińskich ekspertów/tek i reprezentantów/tek społeczeństwa obywatelskiego z Polski i Ukrainy poświęcone próbie wypracowania mechanizmów i formuł, które stabilizowałby dialog ekspercko-obywatelski między Ukrainą i Polską.
Na początku 2023 r. grupa ukraińskich działaczy obywatelskich i niezależnych ekspertów spotkała się we Lwowie, by przygotować „Manifest trwałego pokoju – Nigdy więcej”. Motywowało ich przekonanie, że w ówczesnym kontekście rozwoju sytuacji wojennej i politycznej brakowało jasno określonej teorii ukraińskiego zwycięstwa oraz warunków pokoju, który miałby trwalszy charakter niż daje zawieszenie broni. W pracy grupy ukraińskiej uczestniczyli eksperci i działacze obywatelscy z Polski, którzy przyjechali do Lwowa na zaproszenie ukraińskich kolegów. Nie są oni współautorami „Manifestu”, wnieśli jednak ważny wkład w dyskusję jego tez i redakcję ostatecznego kształtu. Efektem współpracy był zarówno dokument końcowy, jak więź zaufania, która umożliwiła rozwój współpracy w odnowionym w czasie wojny formacie Forum Ukraina-Polska realizowanych przez Międzynarodową Fundację „Odrodzenie” z Kijowa i Fundację im. Stefana Batorego z Warszawy.
W ciągu następnych dwóch lat odbyły się kolejne cztery Fora Polska-Ukraina, poświęcone polsko-ukraińskim relacjom bilateralnym w kontekście procesu rozszerzenia Unii Europejskiej i akcesji Ukrainy, gwarancji bezpieczeństwa i powojennej odbudowy. Opublikowaliśmy także szereg raportów i opracowań dotyczących tej problematyki.
Dyskusje poświęcone było próbie wypracowania dalszych metod i formatów współpracy w coraz szybciej zmieniającej się sytuacji geopolitycznej. Choć wojna trwa i pytania sprzed dwóch lat nie straciły ważności, zmienił się zasadniczo kontekst po objęciu władzy w Stanach Zjednoczonych przez Donalda Trumpa. Zmieniły się także relacje polsko-ukraińskie, pierwotną euforię wypełnia zmęczenie, często niechęć, a cała sfera spowita jest informacyjną mgłą i wzajemną niewiedzą. Dodatkowo pojawiła się perspektywa akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej, która otwiera nowe pola do współpracy. Sytuacja taka tym bardziej wymaga stabilizacji płaszczyzn dialogu eksperckiego i obywatelskiego rozwijanych niezależnie od struktur komunikacji w wymiarze państwowym.
Seminarium odbyło się w formule Chatham House oraz było podzielone na cztery główne części:
Pobyt we Lwowie polska delegacja rozpoczęła od wizyty na cmentarzu przy ulicy Mechanykowa (dawniej Pole Marsowe), gdzie pochowano już ponad 800 ukraińskich żołnierzy i cywilów poległych w wyniku pełnoskalowej inwazji na Ukrainę.
W obradach udział wzięli:
—Далі українською —
My, przedstawiciele polskich i ukraińskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz środowisk intelektualnych, zebraliśmy się we Lwowie w dniach 21-22 lutego 2025 r., w trzecią rocznicę pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę, w dramatycznym momencie relacji międzynarodowych, aby dać świadectwo następującym ustaleniom:
1. Nasze kraje są nierozerwalnie związane nie tylko wspólną przeszłością, ale i wspólną przyszłością. Nie ma pokoju i bezpieczeństwa dla Ukrainy bez pokoju i bezpieczeństwa dla Polski. Nie ma pokoju i bezpieczeństwa dla Polski bez pokoju i bezpieczeństwa
dla Ukrainy.
2. W naszej historii jest wiele trudnych i tragicznych momentów, często różnimy się w interpretacji i ocenie wydarzeń przeszłości. Różnice nie muszą jednak prowadzić do konfliktu, a najlepszym sposobem dojścia do porozumienia i pojednania jest dialog z poszanowaniem dla historycznej prawdy oraz uznaniem dla podmiotowości i odrębności stron. Stawką jest przyszłość, jej wyzwania zobowiązują do wzajemnego zrozumienia i zgody.
3. Europa jest naszym wspólnym domem, a bezpieczeństwo europejskie bez Ukrainy
i Polski jest niemożliwe. Wysiłek naszych narodów na rzecz pokoju i bezpieczeństwa w Europie powinien być przykładem dla wszystkich narodów europejskich. Potwierdzamy wspólne pragnienie pełnej i jak najszybszej integracji europejskiej Ukrainy.
4. Uważamy, że konieczne jest rozwijanie trwałej infrastruktury dla prowadzenia otwartego dialogu w oparciu o doświadczenia Forum Ukraina-Polska. Starania te mogą obejmować:
5. Ponadto uważamy, że dialog należy rozszerzać i angażować doń społeczeństwo obywatelskie innych krajów europejskich, w szczególności z Niemiec, krajów bałtyckich i Europy Środkowej.
Ми, представники польських та українських громадських організацій та інтелектуальних спільнот, зібралися у Львові 21-22 лютого 2025 року, в драматичний час нашої спільної історії, у третю річницю повномасштабної агресії Росії проти України, у драматичний момент міжнародних відносин, щоб засвідчити наступyyі висновки:
1. Наші країни нерозривно пов’язані не лише спільним минулим, а й спільним майбутнім. Не може бути миру й безпеки для України без миру й безпеки для Польщі. Не може бути миру й безпеки для Польщі без миру й безпеки для України.
2. У нашій історії багато важких і трагічних моментів, ми часто по-різному трактуємо та оцінюємо події минулого. Проте розбіжності не обов’язково повинні призводити до конфлікту, а найкращим способом досягнення згоди та примирення є діалог із повагою до історичної правди та визнанням суб’єктності та самобутності сторін. На кону майбутнє, його виклики зобов’язують нас до взаєморозуміння та згоди.
3. Європа є нашим спільним домом, і європейська безпека неможлива без України та Польщі. Об’єднання зусиль наших народів заради миру і безпеки в Європі має стати прикладом для всіх європейських націй. Ми підтверджуємо спільне прагнення до якнайшвидшої та повної європейської інтеграції України.
4. Ми вважаємо необхідною подальшу розбудову сталої інфраструктури відвертого діалогу на основі досвіду Форуму “Україна – Польща”. Цей діалог міг би включати:
5. Вважаємо, що наш діалог потребує розширення та залучення громадянського суспільства інших європейських країн, зокрема Німеччини, країн Балтії та Центральної Європи.
 |
 |
 |
 |
| fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets |
 |
 |
 |
 |
| fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets |
 |
 |
 |
 |
| fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets |
 |
 |
 |
 |
| fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets | fot. Bohdan Yemets |
 |
 |
 |
 |
| fot. Iryna Sereda | fot. Iryna Sereda | fot. Iryna Sereda | fot. Iryna Sereda |
— Далі українською —
Format Forum ma służyć rozwojowi dialogu między społeczeństwami obywatelskimi obu krajów i wzmacnianiu relacji dwustronnych. Stosunki te nabrały nowej dynamiki po lutym 2022, kiedy byliśmy świadkami bezprecedensowej solidarności i poparcia polskiego społeczeństwa dla Ukraińców broniących swojej wolności przed agresją Moskwy.
Bezpośrednim kontekstem i jednym z głównych tematów obrad XVII Forum była rozpoczynająca się polska prezydencja w Radzie UE oraz objęcie urzędu prezydenta USA przez Donalda Trumpa. W odniesieniu do tych dwóch wydarzeń wiele uwagi poświęcono rozpoczynającym się negocjacjom akcesyjnym Ukrainy do Unii Europejskiej. Przedmiotem obrad była między innymi przygotowywana przez Fundację Batorego „Mapa drogowa dla negocjacji polsko-ukraińskich w procesie akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej”.
Uczestnikami Forum byli politycy, działacze społeczni, naukowcy, analitycy, dziennikarze, byli i obecni urzędnicy (ministrowie i ambasadorzy) obu krajów oraz przedstawiciele stowarzyszeń biznesowych.
W obradach XVII Forum Polska-Ukraina udział wzięli:
PROGRAM XVII FORUM POLSKA-UKRAINA
17 stycznia 2025 (piątek)
Słowo powitania od organizatorów: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”), Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Wprowadzenie: Piotr Łukasiewicz (Chargé d’affaires ad interim Rzeczypospolitej Polskiej na Ukrainie)
—
Sesja 1. “Bezpieczeństwo, Europo!” – priorytety i znaczenie Ukrainy w polskiej prezydencji w Radzie UE
Wprowadzenia: Agnieszka Bryc (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Mykhaylo Gonchar (członek zarządu Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”, szef centrum analitycznego „Strategia XXI”), Serhij Gerasymczuk (Rada Polityki Zagranicznej „Ukraiński Pryzmat”), Robert Pszczel (Ośrodek Studiów Wschodnich, dyrektor Biura Informacji NATO w Moskwie w latach 2010-2015)
Moderacja: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
—
Sesja 2. Stosunki transatlantyckie pod nową administracją USA
Wprowadzenia: Aljona Hetmańczuk (dyrektorka Centrum Nowej Europy), Jewhen Hlibowycki (szef Frontier Institute, członek rady doradczej Razom Advocacy), Daniel Szeligowski (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych)
Moderacja: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)
—
Sesja 3. Reformy wewnętrzne UE w programie polskiej prezydencji
Wprowadzenia: Ihor Burakowski (szef Instytutu Badań Ekonomicznych i Doradztwa Politycznego), Bartłomiej E. Nowak (Akademia Biznesów i Finansów Vistula), Rostislaw Tomenczuk (Ukraiński Instytut Polityki Międzynarodowej), Marek Wąsiński (Polski Instytut Ekonomiczny)
Moderacja: Agnieszka Bryc (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
—
Sesja 4. Stan i plany negocjacji akcesyjnych Ukrainy z UE w 2025 roku
Wprowadzenia: Mirosław Czech (polityk, dzinnikarz), Wadym Halajczuk (deputowany do parlamentu Ukrainy, pierwszy wiceprzewodniczący komisji Rady Najwyższej ds. integracji Ukrainy z Unią Europejską, partia „Sługa narodu”), Iwan Nahorniak (ekspert organizacji pozarządowej „Easy Business”), Konrad Szymański (b. Minister do spraw Unii Europejskiej)
Moderacja: Dmytro Szulga (dyrektor Programu Europa i Świat w Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)
—
Sesja 5. Polityka pamięci bez polityki: czy istnieje droga naprzód dla Ukrainy i Polski? – rozmowa z Andrijem Nadżosem, wiceministrem kultury i komunikacji strategicznej odpowiedzialnym za integrację europejską, współprzewodniczącym ukraińsko-polskiej grupy roboczej ds. pamięci narodowej.
18 stycznia 2025 (sobota)
Sesja 1: Wyzwania przed akcesją Ukrainy do UE: „Mapa drogowa dla negocjacji polsko-ukraińskich w procesie akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej”
Wprowadzenia: Oleksandra Bulana (Ukraińskie Centrum Polityki Europejskiej), Bartłomiej E. Nowak (Akademia Biznesów i Finansów Vistula), Jana Okrymenko (Centrum Strategii Gospodarczej), Jan Strzelecki (Polski Instytut Ekonomiczny)
Moderacja: Paweł Marczewski (forumIdei Fundacji Batorego)
—
Sesja 2: Brainstorming – co możemy zrobić razem? Pomysły i dyskusja
Moderacja: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego), Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
XVII Форум Польща Україна
17-18 січня 2025, Київ
XVII Форум Польща – Україна, співорганізаторами якого вже багато років поспіль традиційно виступають Фундація Стефана Баторія та Міжнародний фонд «Відродження», відбувся у Києві 17-18 січня 2025 року.
Формат Форуму покликаний сприяти діалогу між громадянськими суспільствами обох країн та зміцненню двосторонніх відносин. Ці відносини набули нової динаміки після лютого 2022 року, коли ми стали свідками безпрецедентної солідарності та підтримки з боку польського суспільства українців, які захищають свою свободу від московської агресії.
Безпосереднім контекстом і однією з головних тем дискусій Форуму став початок польського головування в Раді ЄС та вступ на посаду президента США Дональда Трампа. У зв’язку з цими двома подіями багато уваги було приділено початку переговорів про вступ України до Європейського Союзу. Серед обговорюваних тем була «Дорожня карта польсько-українських переговорів у процесі вступу України до Європейського Союзу», яку розробляє Фундація Баторія.
Серед учасників Форуму були політики, громадські діячі, науковці, аналітики, журналісти, колишні та діючі посадовці (міністри та посли) обох країн, а також представники бізнес-асоціацій.
У XVII-му Польсько-українському форумі взяли участь:
ПРОГРАМА XVII ФОРУМУ ПОЛЬЩА-УКРАЇНА
17 січня 2025 року (п’ятниця)
Вітальне слово від організаторів: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного фонду «Відродження»), Едвін Бендик (президент Фундації Стефана Баторія)
Вступне слово: Пьотр Лукасевич (Тимчасовий повірений у справах Республіки Польща в Україні, Польща)
—
Сесія 1 «Безпека, Європо!» – Пріоритети та значення України під час головування Польщі в Раді ЄС
Вступ: Агнєшка Бриц (Університет Миколи Коперника в Торуні), Михайло Гончар (член правління Міжнародного фонду «Відродження», керівник аналітичного центру «Стратегія ХХІ»), Сергій Герасимчук (Рада зовнішньої політики «Українська призма»), Роберт Пшчель (Центр східних досліджень, директор Інформаційного офісу НАТО в Москві 2010-2015)
Модератор: Едвін Бендик (президент Фонду Стефана Баторія)
—
Сесія 2: Трансатлантичні відносини за нової адміністрації США
Вступ: Альона Гетьманчук (директор Центру «Нова Європа»), Євген Глібовицький (директор Інституту прикордоння, член Консультативної ради програми «Разом»), Даніель Шеліговський (Польський інститут міжнародних відносин)
Модератор: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного фонду «Відродження»)
—
Сесія 3: Внутрішні реформи ЄС на порядку денному польського головування
Вступ: Ігор Бураковський (директор Інституту економічних досліджень та політичних консультацій), Бартломей Е. Новак (Вістула, Вища школа бізнесу та фінансів), Ростислав Томенчук (Український інститут міжнародної політики), Марек Вонсінський (Польський економічний інститут)
Модераторка: Агнєшка Бриц (Університет Миколи Коперника в Торуні)
—
Сесія 4: Стан та плани щодо переговорів про вступ України до ЄС у 2025 році
Вступ: Мирослав Чех (політик, журналіст), Вадим Галайчук (народний депутат України, перший заступник голови Комітету Верховної Ради України з питань інтеграції України з Європейським Союзом, партія «Слуга народу»), Іван Нагорняк (експерт ГО «Легкий бізнес»), Конрад Шиманський (колишній міністр з питань Європейського Союзу)
Модератор: Дмитро Шульга (директор програмної ініціативи «Європа і світ» Міжнародного фонду «Відродження»)
—
Сесія 5: Політика пам’яті без політики: чи є шлях вперед для України та Польщі?
Дискусія з Андрієм Наджосом, заступником Міністра культури та стратегічних комунікацій з питань європейської інтеграції, співголовою українсько-польської робочої групи з питань національної пам’яті.
18 січня 2025 року (субота)
Сесія 1: Виклики перед вступом України до ЄС: «Дорожня карта польсько-українських переговорів у процесі вступу України до Європейського Союзу».
Вступ: Олександра Булана (Український центр європейської політики), Бартломей Е. Новак (Вістула, університет бізнесу та фінансів), Яна Охріменко (Центр економічної стратегії), Ян Стшелецький (Польський економічний інститут)
Модератор: Павел Марчевський (Форум ідей Фундації Баторія)
—
Сесія 2: Мозковий штурм: що ми можемо зробити разом? Ідеї та обговорення
Модератори: Едвін Бендик (президент Фонду Стефана Баторія), Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного фонду «Відродження»)
Podczas Igrzysk Wolności, organizowanych w dniach 18-20 października w Łodzi byliśmy gospodarzami trzech sesji, z których dwie można zobaczyć w aplikacji Igrzysk Wolności, a jedną na naszym profilu na Facebooku.
Samorząd i organizacje społeczne – współpraca w obliczu zagrożeń dla bezpieczeństwa i demokracji. Okrągły stół
19.10 (sobota), godz. 16:45 – 18:15
Pandemia COVID-19, pełnoskalowa wojna w Ukrainie i napływ uchodźców pokazały, że środowiskami, które niosą wsparcie w najbardziej efektywny sposób są instytucje samorządowe i organizacje społecznej. Nie mogą to być jedynie działania incydentalne. Potrzebny jest system, który przygotuje te podmioty na podejmowanie działań w sytuacjach kryzysowych, zinstytucjonalizuje ich współpracę, a jednocześnie będzie wzmacniał demokrację lokalną. Co musi się zmienić w relacjach organizacji społecznych – samorząd? Co to znaczy partnerstwo w nowych czasach, w których kryzysy mogą zdarzać się częściej, a nawet możemy liczyć się z tym, że konflikt zbrojny może zbliżyć się do naszych miejscowości i domów? Jak powinniśmy się na to przygotować? Jakie mamy rekomendacje dla innych samorządów i organizacji?
W rozmowie udział wzięli:
Moderacja:
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
Odporność – ukraińska lekcja dla Europy. Panel dyskusyjny
20.10 (niedziela), godz. 10.00 – 11.00
Istotnym źródłem odporności Ukrainy wydaje się być silne społeczeństwo obywatelskie, mające w dodatku doświadczenie życia w konflikcie zbrojnym już od 2014 roku. Wiele wskazuje natomiast na to, że ukraińskie władze i instytucje były początkowo gorzej przygotowane, do ostatniej chwili nie dowierzając, że Putin rozpocznie pełnoskalową wojnę. Obecna sytuacja w Europie wydaje się być odwrotna – społeczeństwa UE nadal nie wierzą, że wojna jest możliwa, podczas gdy rządy i instytucje UE uznają to zagrożenie za realne, a starając się do niego przygotować borykają się z oporem wyborców. Ukraiński opór i ewentualne zwycięstwo nie byłby też możliwe bez skutecznego budowania sojuszy. Tu również wydaje się leżeć ważna lekcja dla Europy, która ma przecież trudności zarówno we współpracy transatlantyckiej, jak i w budowaniu relacji z tzw. średnimi mocarstwami Globalnego Południa. Jak wykorzystać ukraińskie doświadczenia do tworzenia unijnego modelu odporności i zdolności do reagowania na sytuacje kryzysowe?
Prelegenci:
Moderacja:
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
 fot. Mikołaj Zacharow |
Integracja Ukrainy z UE a Polska. Panel dyskusyjny
20.10 (niedziela), godz. 15.30 – 16.30
Jaką rolę może odegrać Polska w procesie akcesji Ukrainy do UE – w jego całości, ale także w bliskiej perspektywie polskiej prezydencji w Radzie UE w I połowie 2025? Czy próba uczynienia z Polski głównego adwokata sprawy ukraińskiej w UE jest na pewno dobrym pomysłem w świetle nieuchronnych konfliktów interesów między naszymi krajami na tle integracji ukraińskiej gospodarki ze wspólnym rynkiem unijnym? Z drugiej strony, jaki inny kraj, jeśli nie Polska mógłby wziąć na siebie tę rolę? Które interesy gospodarcze Polski i Ukrainy są naprawdę rozbieżne, a które zostały tylko tak przedstawione w wyniku manipulacji i rozpowszechniania niesprawdzonych informacji? Na ile polityka wewnętrzna krajów UE ma i może mieć wpływ na proces integracji Ukrainy oraz na stosunki polsko-ukraińskie? Ukraińcy są słusznie przekonani, że odbudowa i integracja Ukrainy z UE będzie procesem wielostronnym, zmieniającym rzeczywistość, w którym chodzić będzie nie tyle o rekonstrukcję państwa, co o jego odnowę. Czy państwa Unii Europejskiej, które same szukają pomysłów na własną modernizację wobec wyzwań przyszłości są rzeczywiście gotowe, by zaangażować się w ten proces na partnerskich zasadach?
Prelegenci:
Moderacja:
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Daniel Kiermut |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Zuza Balcerzak |
 fot. Mikołaj Zacharow |
W obliczu wyzwań związanych z odbudową Ukrainy, korupcja staje się jednym z kluczowych tematów, które mogą wpływać na stabilność kraju oraz zaufanie inwestorów. W trakcie panelu zostaną omówione aktualne wyzwania związane z korupcją w tym kraju, a także zaprezentuje konkretne przypadki działań – w tym dużych systemowych reform – mających na celu jej zwalczanie.
Panel ma na celu obalenie mitów o wszechobecnej korupcji i wskazanie na pozytywne zmiany oraz inicjatywy, które mogą przyczynić się do budowy uczciwego i transparentnego środowiska dla inwestycji.
Rozmawiają:
Podczas Kongresu Odbudowy Ukrainy w sesji organizowanej 7 października „Weterani potrzebują wsparcia – gospodarka potrzebuje weteranów. Od pomocy psychologicznej, medycznej do nauki zawodów przyszłości” udział weźmie Edwin Bendyk (prezes zarządu Fundacji im. Stefana Batorego).
Pełny program wydarzeń na stronie Kongresu Odbudowy Ukrainy.
Wojna ujawnia rzeczywistą odporność państw i ich społeczeństw. Społeczeństwo ukraińskie wraz z instytucjami publicznymi, władzami samorządowymi oraz armią okazało się na tyle silne, by stawić czoła agresji ze strony Federacji Rosyjskiej, przeciwnika nominalnie wielokroć mocniejszego. Jednym z filarów tej zdumiewającej odporności Ukrainy jest podmiotowe społeczeństwo obywatelskie, które nie tylko podczas rewolucyjnych zrywów, ale też każdego dnia angażuje się w sprawy wagi publicznej: pomoc dla sił zbrojnych, troskę o weteranów i przymusowo przesiedlonych, walkę z korupcją oraz kontrolę struktur władzy na szczeblu lokalnym i państwowym, dokumentowanie zbrodni wojennych popełnianych przez Rosjan, ochronę dóbr kultury i wspieranie jej rozwoju w warunkach wojennych. Na zbiór Odporność i solidarność składają się teksty ukraińskich ekspertów i ekspertek oraz wywiady z ukraińskimi działaczkami i działaczami społecznymi. Publikacja jest próbą opisu i wyjaśnienia mechanizmów funkcjonowania ukraińskiego społeczeństwa obywatelskiego, tak zaskakująco dobrze radzącego sobie z najtrudniejszymi wyzwaniami rzeczywistości.
Na zbiór składają się teksty Edwina Bendyka, Alevtiny Kakhidze, Piotra Kosiewskiego, Andrija Lubki, Ołesi Ostrowskiej-Lutej, Wałerija Pekara, Marii Repko, Olhi Reznikowej i Mykoły Riabczuka oraz rozmowy Piotra Andrusieczko z Tarasem Czmutem, Adrijem Dlihaczem, Lubow Hałan, Tamarą Hundorową, Julią Krasilnykową, Ołeksandrą Matwijczuk Wiktorem Nestulą, Hałyną Petrenko i Jewhenem Szapowałem
Війна виявляє справжню стійкість держав і суспільств. Українське суспільство разом із державними інституціями, місцевою владою й армією виявилося досить сильним, щоб протистояти агресії з боку Російської Федерації – ворога, який номінально набагато сильніший. Одним зі стовпів цієї дивовижної стійкості України є суб’єктне громадянське суспільство, яке не лише під час революційних повстань, а й щодня займається справами суспільної ваги: допомогою Збройним Силам; турботою про ветеранів та вимушених переселенців; боротьбою з корупцією і контролем над силовими структурами на місцевому та державному рівнях; документуванням воєнних злочинів, скоєних росіянами; захистом культурних цінностей і підтримкою їхнього розвитку в умовах воєнного часу.
Збірка „Стійкість і солідарність” складається з текстів українських експерток і експертів та інтерв’ю з українськими громадськими активістками й активістами. Видання є спробою описати та пояснити механізми функціонування українського громадянського суспільства, яке напрочуд добре справляється з найскладнішими викликами реальності.
War reveals the true resilience of states and their societies. Ukrainian society, together with public institutions, local authorities, and the military, has proven strong enough to withstand aggression from the Russian Federation – an adversary that is, at least nominally, far more powerful. One of the pillars of Ukraine’s remarkable resilience is its proactive civil society, which not only rises in times of revolutionary upheaval but engages daily in matters of public importance: supporting the armed forces, caring for veterans and forcibly displaced persons, fighting corruption and overseeing government structures at both local and national levels, documenting war crimes committed by Russians, protecting cultural heritage, as well as fostering its development even under wartime conditions.
The collection “Resilience and Solidarity” consists of texts by Ukrainian experts and interviews with Ukrainian civil society activists. The publication seeks to describe and explain the mechanisms behind the functioning of Ukrainian civil society, which has proven remarkably adept at handling the most challenging of realities.
The collection includes texts by Edwin Bendyk, Alevtina Kakhidze, Piotr Kosiewski, Andriy Lubko, Olesya Ostrovskaya-Luta, Valeriy Pekar, Maria Repko, Olha Reznikova and Mykola Ryabchuk, as well as conversations between Piotr Andrusieczko and Taras Czmut, Adriy Dlihach, Lyubov Halan, Tamara Hundorova, Julia Krasilnykova, Oleksandr Matviychuk, Viktor Nestula, Halyna Petrenko and Yevhen Shapoval.
