W obliczu wyzwań związanych z odbudową Ukrainy, korupcja staje się jednym z kluczowych tematów, które mogą wpływać na stabilność kraju oraz zaufanie inwestorów. W trakcie panelu zostaną omówione aktualne wyzwania związane z korupcją w tym kraju, a także zaprezentuje konkretne przypadki działań – w tym dużych systemowych reform – mających na celu jej zwalczanie.
Panel ma na celu obalenie mitów o wszechobecnej korupcji i wskazanie na pozytywne zmiany oraz inicjatywy, które mogą przyczynić się do budowy uczciwego i transparentnego środowiska dla inwestycji.
Rozmawiają:
Kateryna Ryzenko (Transparency International Ukraina, Kijów)
Krzysztof Izdebski (członek zarządu Fundacji im. Stefana Batorego).
Podczas Kongresu Odbudowy Ukrainy w sesji organizowanej 7 października „Weterani potrzebują wsparcia – gospodarka potrzebuje weteranów. Od pomocy psychologicznej, medycznej do nauki zawodów przyszłości” udział weźmie Edwin Bendyk (prezes zarządu Fundacji im. Stefana Batorego).
4 marca 2025 r. w siedzibie Business&Science Poland w Brukseli rozmawialiśmy o akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej i związanych z tym szansach dla krajów UE, w tym Polski.
W gronie ponad 30 ekspertów i ekspertek reprezentujących Parlament Europejski, Komisję Europejską, think tanki i instytucje naukowe oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego z Ukrainy dyskutowaliśmy o wyzwaniach i korzyściach, które mogą się pojawić na poszczególnych etapach procesu akcesji oraz o ich znaczeniu dla bezpieczeństwa starego kontynentu.
Podstawą dyskusji jest opracowana z naszej inicjatywy polsko-ukraińska mapa drogowa, która jest dostępna w trzech językach: angielskim, polskim i ukraińskim:
Proces akcesji do Unii Europejskiej przebiega według z góry ustalonego schematu, wspólnego dla wszystkich państw kandydujących. Również etap negocjacji akcesyjnych jest ściśle i precyzyjnie uregulowany. Negocjacje te są mianowicie zorganizowane według klastrów i rozdziałów odpowiadających obszarom, w których kraj kandydujący wdraża przepisy i standardy UE. Państwa członkowskie UE bez wyjątku muszą zgodzić się, że wszystkie wymagania w każdym z obszarów zostały spełnione. Zaprezentowana w Brukseli „Mapa drogowa” przygotowana przez polsko-ukraiński zespół ekspertów i ekspertek, przedstawia polskie i ukraińskie spojrzenie na najważniejsze wyzwania w obszarach wyznaczanych przez sześć klastrów negocjacyjnych oraz prezentuje wzajemne korzyści, jakie mogą wyniknąć z przezwyciężenia tych wyzwań.
fot. Fundacja Batorego
fot. Fundacja Batorego
fot. Fundacja Batorego
fot. Fundacja Batorego
fot. Fundacja Batorego
fot. Fundacja Batorego
Local Trends to projekt zainicjowany przez Jacka Jaśkowiaka, Prezydenta Miasta Poznania oraz Jacka Karnowskiego, Prezydenta Miasta Sopotu, którego nadrzędnym celem jest skuteczne i merytoryczne inicjowanie konstruktywnej dyskusji ponad podziałami o otoczeniu społeczno-gospodarczym rozwoju polskiego samorządu i kraju.
Jesteśmy gospodarzami dwóch spotkań w czasie tego wydarzenia:
17 października, scena dobrych praktyk Sesja „Zaprojektuj rozwiązanie. Inspiracje dla władz lokalnych”
Sesja organizowana przez Pracownię Samorządową Fundacji Batorego.
Udział wzięły:
Joanna Wons-Kleta, wójtka gminy Pawonków na Śląsku
Imperium zdechło 24 lutego 2022 – przekonywali artyści podczas otwarcia w lubelskiej Galerii Labirynt wystawy prezentującej ukraińską sztukę w czasach wojny. Rosyjska inwazja miała ostatecznie rozwiązać „kwestię ukraińską”, lecz wbrew intencji agresora, ostatecznie wypchnęła ukraińskie społeczeństwo i ukraińską kulturę z cienia imperium. Autonomia i oryginalna odrębność tej kultury została w końcu dostrzeżona na świecie.
Wojna zmieniła wszystko, bezkompromisowość konfrontacji ze śmiercią zawiesiła fałszywą równość prawdy i kłamstwa, ujawniła znaczenie odwagi oraz przyspieszyła proces wielkiej społecznej przemiany. Poprzez swą odwagę Ukraińcy pokazali, że są wolnymi ludźmi. Stawką tej przemiany jest przyszłość, bo przyszłość otwiera się tylko przed wolnymi. Czy kluczem zarówno do zrozumienia wojennej przemiany, jak i przyszłości, jest kultura? W jaki więc sposób kultura w Ukrainie, ludzie sztuki, intelektualiści, mówią i myślą o świecie oraz przyszłości?
W debacie udział biorą:
Yuriy Biley (artysta wizualny i kurator)
Nikita Kadan (malarz, artysta wizualny)
Switłana Oleszko (reżyserka teatralna)
Wlada Ralko (artystka, laureatka nagrody Women In Arts)
Nikita Kadan – ukraiński artysta wizualny. W swojej twórczości posługuje się m.in. instalacją, rzeźbą, malarstwem, kolażem. Członek grupy artystów R.E.P. oraz stowarzyszenia kuratorów i aktywistów Hudrada. Prace Kadana znajdują się w zbiorach Pinakothek der Moderne w Monachium, Centre Georges Pompidou w Paryżu, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Antwerpii, Muzeum Sztuki Nowoczesnej Fundacji Ludwiga w Wiedniu, Muzeum Historii Wojskowości w Dreźnie, Narodowego Muzeum Sztuki w Kijowie. Laureat Narodowej Nagrody Ukrainy im Tarasa Szewczenki (2022).
Svitlana Oleshko – scenarzystka, reżyserka, autorka filmów dokumentalnych, założycielka charkowskiego Teatru Arabesky – jednego z najbardziej znanych niezależnych ukraińskich teatrów eksperymentalnych. Jest kuratorką wielu projektów, międzynarodowych festiwali i programów edukacyjnych.
Yuriy Biley – artysta wizualny i kurator. Współzałożyciel i członek Open Group, laureat nagrody specjalnej i głównej PinchukArtPrize (2013, 2015, Kijów). Kurator i współzałożyciel dwóch galerii: Detenpyla we Lwowie i NOWY ZŁOTY we Wrocławiu. Ma na swoim koncie kilka wystaw indywidualnych, jego prace były włączone do wystaw zbiorowych m.in. w Salzgasse Albertinum w Dreźnie, Miguel Abreu Gallery w Nowym Jorku, PinchukArtCentre w Kijowie, Galerii Raster w Warszawie, Narodowym Muzeum Sztuki Ukrainy w Kijowie, Muzeum Współczesnym we Wrocławiu i innych.
Vlada Ralko – jedna z najbardziej znanych ekspresjonistek niepodległej Ukrainy. W swojej twórczości artystka porusza kwestie tożsamości, aktualnych kontekstów społecznych i politycznych. Laureatka nagrody Ogólnoukraińskiego Triennale Malarstwa (2001) oraz stypendium CCN Graz (2007). Prowadzi aktywną działalność wystawienniczą w Ukrainie i poza jej granicami. Prace Ralko były wystawiane m.in. w Lincoln Center w Nowym Jorku, Galerii Rebellminds w Berlinie, Kunstlerhous w Wiedniu, Saatchi Gallery w Londynie. Od 1994 jest członkinią Narodowego Związku Artystów Ukrainy.
____________________________
Восьмі дебати циклу “Говорить Україна”. Цикл започатковано ForumIdei Фундації імені Стефана Баторія та тижневиком “Polityka” після початку повномасштабного вторгнення.
Дебати відбудуться на головній сцені Форуму майбутнього культури 2023, організованого Театром Повшехним. Розмова проходитиме під гаслом “На руїнах імперії”
Війна все змінила. Безкомпромісна конфронтація зі смертю поклала край фальшивій рівності правди та брехні, продемонструвала значення мужності і прискорила процеси великих суспільних змін.
Своєю мужністю, українці довели світові, що вони вільні люди. Чи є культура ключем до розуміння змін воєнного часу та майбутнього? Які меседжі несе українська культура? Що митці та інтелектуали говорять і думають про світ і майбутнє?
У дебатах беруть участь:
Юрій Білей (художник, куратор)
Микита Кадан (художник)
Світлана Олешко (театральний режисер)
Влада Ралко (художниця, лауреат премії «Жінки в мистецтві»)
Модерування: Едвін Бендик (Голова правління Фундації ім. Стефана Баторія)
— Далі українською —
Wydana przez Międzynarodowe Centrum Kultury książka prof. Jarosława Hrycka to prawdziwie globalna historia Ukrainy. Opowiada dzieje kraju od chrztu kijowskiego księcia Włodzimierza w 988 roku po agresję Rosji na pełną skalę w 2022 roku. Jednak to nie sama chronologiczna rozpiętość czyni analizy wybitnego historykami wyjątkowymi, lecz to, że koncentruje się na procesach długiego trwania, szuka podstawowych, ukrytych głęboko czynników kształtujących bieg dziejów i ukazuje lokalne wydarzenia w kontekście zjawisk ogólnoświatowych.
Historia Ukrainy opowiadana przez prof. Hrycaka stawia przede wszystkim pytania o przyszłość. Książkę napisał dla młodego pokolenia – pierwszego, którego nie dało się już zastraszyć, jako zachętę, by skupili się na modernizowaniu narodu, a nie na ciągłym jego konstruowaniu. Ukraiński historyk nie jest też bezkrytycznym apologetą swojego narodu. W przeszłości szuka nie tylko odpowiedzi na odporność Ukraińców na miażdżący walec dziejów. Zastanawia się, jak uciec od samej historii, bo to ona źródłem ukraińskich problemów. I dlaczego np. jednym z bohaterów Ukrainy powinien być Krzysztof Kolumb? Z czego wynikają ukraińskie problemy z nowoczesnością? Czy z globalnych dziejów Ukrainy wynikają jakieś lekcje dla Polski? Czy my też możemy „wyrwać się z przeszłości”?
Te i inne pytania Jarosławowi Hrycakowi (Ukraiński Uniwersytet Katolicki we Lwowie) zadawli Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego) oraz Agnieszka Lichnerowicz (TOK FM).
Запрошуємо на дискусії з проф. Ярославом Грицаком (Український католицький університет, Львів) автором книги «Україна. Подолати минуле», яка нещодавно з’явилась на полицях польських книгарень.
Розмову ведуть Едвін Бендик (президент Фундації Стефана Баторія) та Агнешка Ліхнерович (радіо TOK FM).
Книга, видана Міжнародним культурним центром – справді глобальна історія України. Вона розповідає історію країни від хрещення у 988 році київського князя Володимира, до повномасштабної агресії Росії у 2022 році. Проте, унікальність запропонованого видатним істориком аналізу, не у хронологічному розмасі. Автор зосереджується на довготривалих процесах, шукає основні, глибоко приховані чинники, що формують хід історії, показує локальні дії в контексті глобальних явищ.
Історія України, яку розповідає проф. Грицак, насамперед ставить питання про майбутнє. Книга написана для молодого покоління, яке вже не вдалось залякати. Професор заохочує молоде покоління не продовжувати конструювати націю, а зосередитися а на її модернізації.
Український історик не є безкритичним апологетом своєї нації. У минулому він шукає не лише корені відпірності українців нищівному катку історії Він роздумує, як втекти від самої історії, адже це вона є джерелом українських проблем. І чому, наприклад, Христофор Колумб має бути одним із героїв України? У чому причини проблем України з сучасністю? Чи з глобальної історії України можна почерпнути уроки для Польщі?
Samorząd i organizacje społeczne – współpraca w obliczu zagrożeń dla bezpieczeństwa i demokracji. Okrągły stół
19.10 (sobota), godz. 16:45 – 18:15
Pandemia COVID-19, pełnoskalowa wojna w Ukrainie i napływ uchodźców pokazały, że środowiskami, które niosą wsparcie w najbardziej efektywny sposób są instytucje samorządowe i organizacje społecznej. Nie mogą to być jedynie działania incydentalne. Potrzebny jest system, który przygotuje te podmioty na podejmowanie działań w sytuacjach kryzysowych, zinstytucjonalizuje ich współpracę, a jednocześnie będzie wzmacniał demokrację lokalną. Co musi się zmienić w relacjach organizacji społecznych – samorząd? Co to znaczy partnerstwo w nowych czasach, w których kryzysy mogą zdarzać się częściej, a nawet możemy liczyć się z tym, że konflikt zbrojny może zbliżyć się do naszych miejscowości i domów? Jak powinniśmy się na to przygotować? Jakie mamy rekomendacje dla innych samorządów i organizacji?
W rozmowie udział wzięli:
Magdalena Czarzyńska-Jachim, prezydentka Miasta Sopotu
Marcin Bazylak, prezydent Dąbrowy Górniczej
Katarzyna Batko-Tołuć, członkini Zarządu Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska
Paweł Kubicki, dr hab., profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
Joanna Suchomska, wiceprezeska Pracowni Zrównoważonego Rozwoju
Moderacja:
Krzysztof Izdebski, członek Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego, Główny Specjalista ds. Rzecznictwa
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
Odporność – ukraińska lekcja dla Europy. Panel dyskusyjny
20.10 (niedziela), godz. 10.00 – 11.00
Istotnym źródłem odporności Ukrainy wydaje się być silne społeczeństwo obywatelskie, mające w dodatku doświadczenie życia w konflikcie zbrojnym już od 2014 roku. Wiele wskazuje natomiast na to, że ukraińskie władze i instytucje były początkowo gorzej przygotowane, do ostatniej chwili nie dowierzając, że Putin rozpocznie pełnoskalową wojnę. Obecna sytuacja w Europie wydaje się być odwrotna – społeczeństwa UE nadal nie wierzą, że wojna jest możliwa, podczas gdy rządy i instytucje UE uznają to zagrożenie za realne, a starając się do niego przygotować borykają się z oporem wyborców. Ukraiński opór i ewentualne zwycięstwo nie byłby też możliwe bez skutecznego budowania sojuszy. Tu również wydaje się leżeć ważna lekcja dla Europy, która ma przecież trudności zarówno we współpracy transatlantyckiej, jak i w budowaniu relacji z tzw. średnimi mocarstwami Globalnego Południa. Jak wykorzystać ukraińskie doświadczenia do tworzenia unijnego modelu odporności i zdolności do reagowania na sytuacje kryzysowe?
Prelegenci:
Anna Ackermann, członkini założycielka Ecoaction (Ukraina)
Maria Repko, zastępczyni dyrektora Centrum Strategii Ekonomicznej
Jarosław Żaliło, dr hab., Narodowy Instytut Studiów Strategicznych
Moderacja:
Edwin Bendyk, prezes Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
fot. Mikołaj Zacharow
Integracja Ukrainy z UE a Polska. Panel dyskusyjny 20.10 (niedziela), godz. 15.30 – 16.30
Jaką rolę może odegrać Polska w procesie akcesji Ukrainy do UE – w jego całości, ale także w bliskiej perspektywie polskiej prezydencji w Radzie UE w I połowie 2025? Czy próba uczynienia z Polski głównego adwokata sprawy ukraińskiej w UE jest na pewno dobrym pomysłem w świetle nieuchronnych konfliktów interesów między naszymi krajami na tle integracji ukraińskiej gospodarki ze wspólnym rynkiem unijnym? Z drugiej strony, jaki inny kraj, jeśli nie Polska mógłby wziąć na siebie tę rolę? Które interesy gospodarcze Polski i Ukrainy są naprawdę rozbieżne, a które zostały tylko tak przedstawione w wyniku manipulacji i rozpowszechniania niesprawdzonych informacji? Na ile polityka wewnętrzna krajów UE ma i może mieć wpływ na proces integracji Ukrainy oraz na stosunki polsko-ukraińskie? Ukraińcy są słusznie przekonani, że odbudowa i integracja Ukrainy z UE będzie procesem wielostronnym, zmieniającym rzeczywistość, w którym chodzić będzie nie tyle o rekonstrukcję państwa, co o jego odnowę. Czy państwa Unii Europejskiej, które same szukają pomysłów na własną modernizację wobec wyzwań przyszłości są rzeczywiście gotowe, by zaangażować się w ten proces na partnerskich zasadach?
Prelegenci:
Andrij Deszczyca, były ambasador Ukrainy w Polsce
Marek Prawda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
Mariya Zolkina, badaczka i analityczka polityki
Maryna Jaroszewycz, Rada Polityki Zagranicznej „Ukraiński Pryzmat”
Piotr Buras, dziennikarz, ekspert polityki zagranicznej
Moderacja:
Edwin Bendyk, prezes Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Zuza Balcerzak
fot. Daniel Kiermut
fot. Daniel Kiermut
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Zuza Balcerzak
fot. Mikołaj Zacharow
—Далі українською —
Seminarium poświęcone wnioskom płynącym z ukraińskiego doświadczenia dla budowania odporności społeczeństwa polskiego.
Naszymi gośćmi były ukraińskie działaczki organizacji społecznych i ekspertki:
Anna Akermann (Ecoaction / Екодія),
Hanna Hopko (International Center for Ukrainian Victory),
Julija Krasilnikowa (Схід sos),
Oksana Kuiantsewa (Схід sos),
Olha Reznikowa (Narodowy Instytut Studiów Strategicznych).
Do rozmowy zaprosiliśmy także ekspertów i ekspertki z zakresu bezpieczeństwa, przedstawicieli i przedstawicielki samorządu terytorialnego oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego.
Wojna ujawnia rzeczywistą odporność państw i ich społeczeństw. Struktura, którą tworzy społeczeństwo ukraińskie wraz z instytucjami publicznymi, władzami samorządowymi oraz armią okazała się na tyle odporna, by stawić czoła agresji ze strony przeciwnika nominalnie wielokroć silniejszego. Jednym z filarów odporności Ukrainy jest podmiotowe społeczeństwo obywatelskie, które nie tylko podczas rewolucyjnych zrywów, ale także na co dzień angażuje się w sprawy wagi publicznej.
Skupiliśmy się na wnioskach płynących z ukraińskiego doświadczenia dla budowania odporności społeczeństwa polskiego, szczególnie w aspekcie działań samorządu i władz centralnych wobec obywateli i organizacji społecznych. Rozmawialiśmy o budowaniu odporności społeczeństwa obywatelskiego oraz optymalnych sposobach włączenia obywateli w system obrony i zarządzania kryzysowego. Dyskusja była kontynuacją zorganizowanego przez Fundację w sierpniu ubiegłego roku seminarium poświęconego ustawie o ochronie ludności i obronie cywilnej.
Udział w seminarium wzięli:
Kamil Basaj (Fundacja INFO OPS Polska), Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego), Anna Czajkowska (Ukraińska Akcja Klubu Inteligencji Katolickiej), Anna Dąbrowska (prezeska Homo Faber), Agnieszka Deja (laureatka Nagrody „Portrety Siostrzeństwa” 2024), Robert Drogoś (Stowarzyszenie Tratwa), Roch Dunin-Wąsowicz (University College London), Karina Górska-Rożej (Akademia Sztuki Wojennej), Grzegorz Gruca (Polska Akcja Humanitarna), Weronika Grzebalska (Instytut Studiów Politycznych PAN), Małgorzata Kopka-Piątek (Instytut Spraw Publicznych), Aneta Kowalewska (Związek Gmin Wiejskich), Krzysztof Lis (Domowy Survival), Sławomir Łazarek (Rządowe Centrum Bezpieczeństwa), Dariusz Marczyński (dyrektor Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego MSWiA), Dominik Mikołajczyk (redaktor naczelny InfoSecurity24.pl), Monika Miłkowska (Fundacja To Proste), Maria Piechowska (Polski Instytut Spraw Międzynarodowych), Krystian Połomski (Fundacja Wspomagania Wsi), Jerzy Jan Salamucha (Liga Obrony Kraju), Paweł Sielczak (Fundacja Stocznia), Mirosław Skórka (prezes Związku Ukraińców Polskich), Katarzyna Sienkiewicz-Małyjurek (Politechnika Śląska), Piotr Stec (Departament Społeczeństwa Obywatelskiego KPRM), Marcin Wojdat (Unia Metropolii Polskich), Maciej Zaniewicz (Forum Energii).
Prowadzenie: Krzysztof Izdebski (Fundacji Batorego)
—
Запрошуємо долучитися до онлайн-семінару, присвяченого тому, як український досвід може допомогти зміцнити стійкість польського суспільства у складні часи.
Серед запрошених гостей — відомі українські громадські діячки та експертки:
Анна Акерманн (Ecoaction / Екодія)
Ганна Гопко (Міжнародний центр української перемоги)
Юлія Красильнікова (Схід SOS)
Оксана Куянцева (Схід SOS)
Ольга Резнікова (Національний інститут стратегічних досліджень)
До дискусії також приєднаються польські фахівці та фахівчині з питань безпеки, представники місцевої влади та організацій громадянського суспільства.
Російська агресія чітко показала, що справжня стійкість держави полягає не лише в армії, а й у здатності суспільства самоорганізовуватись, взаємодіяти з інституціями та швидко реагувати на виклики. Українська модель взаємодії між громадянським суспільством, місцевою владою, державними установами та військовими довела свою ефективність навіть у надзвичайно складних умовах.
Семінар буде присвячений обговоренню того, які саме елементи українського досвіду можуть бути корисними для Польщі — особливо в контексті побудови системи громадської стійкості, ефективної співпраці між громадянами, органами місцевого самоврядування та державною владою, а також участі суспільства у сфері оборони й кризового реагування.
Участь у семінарі підтвердили:
Каміль Басай (Фундація INFO OPS Polska), Едвін Бендик (президент Фундації Стефана Баторія), Анна Чайковська (Українська ініціатива Клубу католицької інтелігенції), Анна Домбровська (президентка організації Homo Faber), Агнєшка Дея (лауреатка премії «Portrety Siostrzeństwa» 2024 року), Роберт Дрогош (Асоціація Tratwa), Рох Дунін-Вонсович (Університетський коледж Лондона), Каріна Гурська-Ружей (Академія воєнного мистецтва), Гжегож Груца (Польська гуманітарна акція), Вероніка Гжебальска (Інститут політичних досліджень ПАН), Малгожата Копка-Пьонтек (Інститут суспільних справ), Анета Ковалевська (Асоціація сільських гмін), Кшиштоф Ліс (Domowy Survival), Славомір Лазарек (Урядовий центр безпеки), Даріуш Марчинський (директор Департаменту захисту населення та кризового управління МВСіА), Домінік Міколайчик (головний редактор InfoSecurity24.pl), Моніка Мілковська (Фундація To Proste), Марія Пєховська (Польський інститут міжнародних справ), Кристіан Поломський (Фундація підтримки села), Єжи Ян Саламуха (Ліга оборони країни), Павел Сєльчак (Фундація Stocznia), Мірослав Скурка (голова Союзу польських українців), Катаржина Сєнкевич-Малиюрек (Сілезька політехніка), Марцін Войдат (Унія польських метрополій), Мацєй Занєвіч (Форум енергетики).
Модератор: Кшиштоф Іздебскі (Фундація Баторія)
Обговорення транслюватиметься синхронно. Трансляція польською мовою буде доступна на профілі Фундації Баторія у Facebook, українською – на нашому YouTube-каналі.
Запрошуємо до перегляду!
Pierwsza debata z udziałem autorów książek nominowanych do finału Nagrody im. Marcina Króla za rok 2021 była jednocześnie pierwszą po pandemicznej przerwie dyskusją na żywo w siedzibie Fundacji Batorego. Rozmawialiśmy o tym, jak konserwatyzm, liberalizm i socjalizm traktują wojnę jako zjawisko polityczne i społeczne. Czy w ogóle klasyczne filozofie polityki Zachodu są w stanie zrozumieć wojnę – przede wszystkim tę trwającą za naszą wschodnią granicą, ale także wojnę w ogóle? Czy wojna w Ukrainie odsłania niedostatki starych opowieści politycznych i pokazuje potrzebę nowych idei?
W dyskusji udział wzięli:
Marek Cichocki (autor książki-finalistki „Początek końca historii. Tradycje polityczne w XIX wieku”, Państwowy Instytut Wydawniczy)
Julia Fiedorczuk (Instytut Anglistyki Uniwersytetu Warszawskiego)
Małgorzata Jacyno (Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego)
Jan Tokarski (autor książki-finalistki „Czy liberalizm umarł?”, Znak)
Ustanowiona w tym roku przez Fundację Batorego Nagroda im. Marcina Króla ma wspierać rozwój debaty publicznej poprzez zachętę do pogłębionej refleksji nad zjawiskami i trendami współczesności oraz wyzwaniami przyszłości, tworzenia nowych idei i prób opisu rzeczywistości, poszukiwania odpowiedzi na kryzys demokracji i wartości demokratycznych oraz poszerzania przestrzeni intelektualnego dyskursu ponad podziałami.
W połowie kwietnia Kapituła Nagrody wybrała pięć książek-finalistek. Zwycięski tytuł ogłoszony zostanie 26 maja. Przed ogłoszeniem książki-laureatki tegorocznej Nagrody Fundacja Batorego organizuje dwie publiczne debaty z autorami książek nominowanych do Nagrody oraz innymi ważnymi uczestniczkami i uczestnikami polskiej debaty intelektualnej.
(Więcej informacji o Nagrodzie oraz lista nominowanych w tegorocznej edycji książek znajduje się tutaj.
Marek Cichocki – dr. hab., filozof, politolog, znawcą stosunków polsko-niemieckich. Redaktor naczelny pisma „Nowa Europa”, współtworzył i redaguje także „Teologię Polityczną”. Były doradca społeczny w kancelarii Prezydenta RP, wieloletni wykładowca akademicki, obecnie dyrektor programowy Centrum Europejskiego w Natolinie i profesor w Collegium Civitas. Specjalizuje się w historii idei i filozofii politycznej.
Julia Fiedroczuk – dr hab., pisarka, poetka, tłumaczka i wykładowczyni literatury amerykańskiej na Instytucie Anglistyki Uniwersytet Warszawskiego. Jest stałą współpracowniczką „Przekroju”, felietonistką „Polityki”. Jej zainteresowania naukowe obejmują dwudziestowieczną poezję amerykańską, teorię literatury, ekokrytykę i feminizm. Jest członkinią ASLE (Associacion for the Study of Literature and the Environment). Wraz z reporterem Filipem Springerem stworzyła działającą przy Instytucie Reportażu Szkołę Ekopoetyki.
Małgorzata Jacyno – dr. hab., socjolożka, profesorka na Katedrze Historii Myśli Społecznej Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Znawczyni myśli francuskiej. Naukowo zajmuje się kulturą terapeutyczną oraz kulturą nowego indywidualizmu. Autorka wielu artykułów oraz książek, m.in. Kultura indywidualizmu (2007), Granice współczesności (1997).
Łukasz Pawłowski – publicysta, doktor socjologii, doradca polityczny. Współpracuje z forumIdei Fundacji Batorego. Wspólnie z Piotrem Tarczyńskim prowadzi „Podkast amerykański”. Autor książki Druga fala prywatyzacji. Niezamierzone skutki rządów PiS (2020). Dawniej sekretarz redakcji tygodnika „Kultura Liberalna”.
Jak Tokarski –historyk idei, redaktor „Przeglądu Politycznego” oraz kwartalnika „Kronos”. Publikował m.in. w „Kulturze Liberalnej”, „Rzeczpospolitej” i „Tygodniku Powszechnym”. Mieszka w Warszawie.
— Далі українською —
W gronie polskich i ukraińskich ekspertów oraz polityków rozmawialiśmy o wynikach wyborów europejskich, składzie nowego Parlamentu Europejskiego i nowej Komisji Europejskiej oraz ich politycznych priorytetach na najbliższe 5 lat. Jakie miejsce zajmowała wojna rosyjsko-ukraińska w debacie przedwyborczej w różnych krajach Unii? Co stanowić będzie kluczowe dylematy podczas tworzenia nowych Ram Finansowych UE? Jakie będzie stanowisko i rola Polski w określaniu polityka europejskich? Jaki w związku z tym wpływ może mieć Polska na proces akcesyjny Ukrainy do UE?
W dyskusji udział wzięli:
Danuta Hübner (ekonomistka, posłanka do Parlamentu Europejskiego VII, VIII i IX kandecji)
Mykoła Kniażycki (poseł do Rady Najwyższej Ukarainy, współprzewodniczący Grupy Parlamentarnej ds. Kontaktów Międzyparlamentarnych z RP, przewodniczący Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia między Ukrainą i UE)
Iwan Nagorniak (doradca Wicepremiera ds. Integracji Europejskiej i Euroatlantyckiej Rady Ministrów Ukrainy, EasyBusiness Think Tank)
Patrycja Sasnal (kierowniczką Biura Badań i Analiz Polskiego Instytut Spraw Międzynarodowych)
Prowadzenie: Oleksandr Suszko (dyrektor wykonawczy Międzynarodowej Fundacji „Odrodzenie”)
Субота, 15 червня, 14:30-16:00
Львів, онлайн-трансляція
Спільно з Міжнародним фондом «Відродження» запрошуємо на пряму трансляцію публічних дебатів які відбудуться в рамках 16-го польсько-українського форуму у Львові.
У товаристві польських та українських експертів і політиків обговоримо результати євровиборів, склад нового Європарламенту та Єврокомісії і їх політичні пріоритети на найближчі 5 років. Яке місце посідала тема російсько-української війни у передвиборчих дебатах у різних країнах ЄС? Які ключові дилеми будуть вирішуватись при створенні нової фінансової системи ЄС? Якою буде позиція та роль Польщі у визначенні європейської політики? Тобто, який вплив може мати Польща на процес вступу України до ЄС?
В обговоренні візьмуть участь:
Данута Хюбнер (економіст, депутат Європарламенту 7-го, 8-го та 9-го скликання)
Микола Княжицький (народний депутат Верховної Ради України, співголова депутатської групи міжпарламентських контактів з Республікою Польща, голова парламентського комітету з питань асоціації України)
Іван Нагорняк (радник Віце-прем’єр-міністра з питань європейської та євроатлантичної інтеграції Ради Міністрів України, Аналітичний центр EasyBusiness)
Патриція Сасналь (керівниця відділу досліджень та аналізу Польського інституту міжнародних відносин)
Ведучий: Олександр Сушко (виконавчий директор Міжнародного фонду «Відродження»)
Polityka zagraniczna i europejska Polski pod rządami Zjednoczonej Prawicy stanowi przeciwieństwo stosunku społeczeństwa do Unii Europejskiej. Od lat dziewięćdziesiątych w kolejnych badaniach Polki i Polacy nieustannie demonstrują powszechne poparcie dla idei członkostwa w UE. Od 2015 roku rządząca formacja pogrąża jednak państwo w narastającym, wielowymiarowym konflikcie z unijnymi instytucjami, w efekcie tracąc korzyści płynące z członkostwa oraz wpływ na wspólnotową politykę Europy. Ta rozbieżność między polskim społeczeństwem a państwem PiS jest doskonale znana i opisana. Dwie okoliczności wskazują jednak na zaostrzenie tej sprzeczności do poziomu, który być może zapowiada przełom.
Po pierwsze, agresja Rosji na Ukrainę niemal zgasiła tlące się nastroje antyunijne. Prawie wszyscy dostrzegają, że obecność w strukturach zachodnich – w NATO i Unii Europejskiej – to czynnik znacząco poprawiający bezpieczeństwo naszego kraju. Po drugie – jak wynika z publikowanej przez nas analizy dr hab. Joanny Koniecznej-Sałamatin – polskie społeczeństwo okazuje się odporne na próby polaryzacji wywołanej unijną polityką klimatyczno-energetyczną. Obwinianie Unii Europejskiej o wysokie ceny energii okazuje się mało skuteczne, w każdym razie w perspektywie mobilizacji nastrojów antyunijnych. Zdaje się być raczej elementem rządowej komunikacji przeznaczonej na użytek wewnętrzny i próbą opanowania negatywnych emocji społecznych wywołanych rosnącymi kosztami życia.
Kryzys wywołany agresją Rosji na Ukrainę oraz strategiczne położenie i zaangażowanie Polski w pomoc Ukrainie przywróciły znaczenie naszemu państwu w polityce międzynarodowej i europejskiej. Jednocześnie jednak konflikt z instytucjami Unii Europejskiej, którego głównym powodem są kwestie praworządności ogranicza możliwość efektywnego kształtowania decyzji podejmowanych przez Unię Europejską. Ponadto, konflikt ten już od roku nie pozwala pogrążającemu się w kryzysie gospodarczym państwu polskiemu sięgnąć po środki z KPO, obciążając nas natomiast rosnącymi z każdym dniem karami finansowymi.
Jak interpretować tę sytuację? Czy polska polityka zagraniczna i europejska są zakładnikami polityki krajowej i walki frakcyjnej wewnątrz Zjednoczonej Prawicy? Czy może jest wyrazem konsekwentnego stanowiska obozu władzy? Niezależnie od odpowiedzi powstaje pytanie, czy istnieje szansa na wyrwanie się z impasu w relacjach z instytucjami UE?
Udział w dyskusji potwierdzili do tej pory: Zuzanna Dąbrowska („Rzeczpospolita”), Leszek Koczanowicz (Uniwersytet SWPS), Paweł Musiałek (Klub Jagielloński), Stefan Sękowski (Nowa Konfederacja), Michał Sutowski („Krytyka polityczna”), Michał Szułdrzyński („Rzeczpospolita”) Adam Traczyk (More in Common), Łukasz Warzecha („Do Rzeczy”), Dominika Wielowieyska („Gazeta Wyborcza”)
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Transmisja na żywo będzie tłumaczona na polski język migowy i dostępna na profilach Fundacji Batorego na Facebooku oraz YouTube.