Zapraszamy na Forum organizowane przez Stowarzyszenie Homo Faber w ramach Programu Równych Praw – wydarzenie z cyklu „Organizacje w rozwoju”.
Odporność społeczna to zdolność społeczeństwa do adaptacji, przetrwania i odbudowy w odpowiedzi na kryzys. To także oddolna umiejętność mobilizacji, samoorganizacji i działania w duchu samorządności. Umiejętność, którą można ćwiczyć – jak dobry nawyk.
Podczas Forum poćwiczymy ją razem!
Czekają Was ćwiczenia, praktyczna wiedza, teoria i… praca domowa.
Zapewniamy nocleg (20–21 listopada), wyżywienie (wegańskie) oraz zwrot kosztów podróży (do wysokości biletu komunikacji zbiorowej).
Szczegóły wydarzenia: LINK
Zgłoszenia do 31 października 2025 r. poprzez formularz: LINK
osób zarządzających i pracujących w polskich organizacjach społecznych,
przedstawicieli lokalnych instytucji i NGO z miast do 400 000 mieszkańców,
osób z małym lub żadnym doświadczeniem w pracy kryzysowej,
osób planujących rozwój w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej,
przedstawicieli innych sektorów (administracja, biznes) – również z mniejszych miejscowości.
Maksymalnie 2 osoby z jednej organizacji/instytucji.
dzień 1 (20 listopada)
11:00 – 12:30 – otwarcie forum; panel wprowadzający: Doświadczenia i lekcje sąsiedzkie.
12:30 – 12:45 przerwa kawowa
12:45: 13:15 – wprowadzenie do symulacji
13:30 -15:30 – symulacja
15:30 – 17:00 obiad
17:00 – 18:30 – omówienie symulacji z udziałem gości zagranicznych
19:30 kolacja
dzień 2 (21 listopada)
9:00 – 9:30 wspólna kawa
9:30 – 11:00 – panel: Wprowadzenie do Ustawy z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej;
11:00 – 11:15 przerwa kawowa
11:15 – 12:45 – panel: Wprowadzenie do koordynacji zarządzania kryzysowego – międzysektorowy panel ekspercki.
13:00 – podsumowanie i zamknięcie Forum.
13:00 – 14:30 obiad, wyjazd gości.
Forum odbywa się w ramach Programu Równych Praw, którego realizatorem jest Fundacja im. Stefana Batorego. Program realizowany we współpracy z Federacją Funduszy Lokalnych. Program dofinansowany ze środków Unii Europejskiej.
Powódź, która jesienią 2024 roku dotknęła południowo-zachodnią Polskę, stała się testem przygotowania państwa i lokalnych wspólnot na sytuacje kryzysowe. Raport „Kiedy pękają tamy. O państwie, wspólnocie i zarządzaniu kryzysem” zawiera wnioski i rekomendacje ważne dla budowania odporności państwa na przyszłe kryzysy. Opracowanie powstało na podstawie analizy wydarzeń z 2024 roku z perspektywy działań rządu, samorządów, służb ratowniczych, organizacji społecznych, mieszkańców oraz mediów – ogólnopolskich i lokalnych.
Analiza pokazuje skalę problemów związanych z zarządzaniem kryzysowym w Polsce, ale też wskazuje konkretne i możliwe do wdrożenia rekomendacje, które mogą poprawić koordynację oraz współpracę między instytucjami publicznymi, samorządami i społeczeństwem obywatelskim. Autorzy raportu – Marcin Kotras, Konrad Kuballa i Dawid Sześciło – pokazują, jak budować odporność państwa i wspólnot w oparciu o współdziałanie, zaufanie i wspólną odpowiedzialność.
Raport podkreśla potrzebę nowego modelu zarządzania kryzysowego opartego na partnerstwie i współpracy między instytucjami państwa, służbami ratowniczymi i organizacjami społecznymi, w tym formalnego włączenia tych ostatnich do systemu reagowania na kryzysy. Zwraca też uwagę na kluczową rolę komunikacji i lokalnych mediów w przekazywaniu informacji o zagrożeniach oraz postuluje wzmocnienie systemu ostrzegania i przepływu informacji w sytuacjach nadzwyczajnych.
Pobierz w PDF:
Raport: Raport_Kiedy pękają tamy. O państwie, wspólnocie i zarządzaniu kryzysem
Wersja skrócona: Kiedy pękają tamy. Wnioski i rekomendacje
Kiedy? 28-29 listopada, I dzień: godz. 9:00–18:30, II dzień: godz. 10:00–15:00
Gdzie? Cieszyn, województwo śląskie
Dla kogo? Wizytę adresujemy do osób, które pracują w organizacjach społecznych i które chciałaby zobaczyć w praktyce budowanie systemu odporności na bazie współpracy samorządu, biznesu, organizacji społecznych i mieszkańców.
Osobom uczestniczącym zapewniamy noclegi, wyżywienie oraz zwroty kosztów podróży (na podstawie biletów zakupionych samodzielnie przez osoby uczestniczące).
Z kim się spotkamy? Będzie nas gościć Stowarzyszenie im. Stanisława Brzozowskiego, które od 2009 roku prowadzi w Cieszynie społeczną instytucję kultury pn. Świetlica Krytyki Politycznej. Spotkamy się z zespołem i osobami współpracującymi ze Świetlicą, osobami mieszkającymi w mieście, a także przedstawicielami i przedstawicielkami społecznego portalu KochamCieszyn.pl, Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej „Być Razem”, Fundacji Najpierw Człowiek. Odwiedzimy również Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego.
Link do formularza zgłoszeniowego: https://forms.office.com/e/i2WawfGjSj
Termin przyjmowania zgłoszeń: 12 listopada do końca dnia. Uwaga! Liczba miejsc jest ograniczona.
Informacja o wynikach rekrutacji zostanie przesłana na adres e-mail wskazany w formularzu do dnia: 14 listopada 2025.
Dlaczego wizyta odbywa się w Cieszynie? W ubiegłym roku Cieszyn nawiedziła potężna wichura, potem powódź, a na finał wybuch kamienicy. „To były ogromne katastrofy, z którymi miasto nie jest w stanie samodzielnie sobie poradzić. Tymczasem rząd nie palił się do reakcji. Nie ma też adekwatnych rozwiązań” – mówiła Joanna Wowrzeczka, radna miasta i założycielka Świetlicy Krytyki Politycznej w Cieszynie w rozmowie z „Głosem Ziemi Cieszyńskiej”. I dodawała: „niczego bardziej nie potrzebujemy niż sprawnych modeli działania w sytuacjach kryzysowych”. Chcielibyśmy podczas wizyty przyjrzeć się bliżej Cieszyńskiemu doświadczeniu. Praca na case study Cieszyna pozwoli pokazać różnorodność kryzysów, ale też wspólne wyzwania, jakie niesie mierzenie się z nimi. Będzie też okazją do rozmów z lokalnymi działaczami, praktykami.
W trakcie wizyty skupimy się na wymianie doświadczeń, inspiracji i kontaktów. Osoby uczestniczące w wizycie będą miały okazję:
W trakcie spotkania:
Dlaczego warto?
W czasie wizyty osoby prowadzące podzielą się własnym doświadczeniem, oprowadzą nas po Cieszynie i opowiedzą o doświadczeniach miasta, poznamy narzędzie do mapowania współdziałania mieszkańców, inicjatyw oddolnych, organizacji pozarządowych i instytucji publicznych podczas lokalnych kryzysów, dowiemy się jak można śledzić przepływy informacji, wsparcia i decyzji od reakcji po odbudowę.
Wszelkie pytania prosimy kierować na adres [email protected]
Kiedy? 19 – 20 listopada 2025 r.
Gdzie? Toruń
Osobom uczestniczącym zapewniamy noclegi, wyżywienie oraz zwroty kosztów podróży (na podstawie biletów zakupionych samodzielnie przez osoby uczestniczące).
Dla kogo?
Wizyta skierowana jest do przedstawicielek i przedstawicieli organizacji społecznych, zainteresowanych praktycznymi rozwiązaniami w zakresie wdrażania zasady równego traktowania na poziomie lokalnym, współpracą międzysektorową oraz wymianą doświadczeń z organizacjami działającymi w zróżnicowanym środowisku społecznym.
Link do formularza rekrutacyjnego: https://forms.office.com/e/1sMCPPPhUQ
Zgłoszenia przyjmujemy do 4 listopada 2025 r. do końca dnia
Informacja o wynikach rekrutacji zostanie przesłana na adres e-mail wskazany w formularzu do 6 listopada 2025 r.
Zapraszamy przedstawicieli i przedstawicielki organizacji społecznych na wizytę studyjną do Torunia – miasta aktywnie działającego na rzecz równości i praw człowieka, czego dowodem jest podpisanie porozumienia z Instytutem Miast Praw Człowieka oraz powołanie Toruńskiej Rady Równego Traktowania.
Wizyta rozpocznie się spotkaniem z dr. Michałem Bomastykiem – Pełnomocnikiem Prezydenta Miasta Torunia ds. Równości, podczas którego porozmawiamy o tym, jak miasto realizuje zasadę równego traktowania oraz w jakich obszarach dostrzega potrzebę dalszych zmian.
Następnie odwiedzimy lokalne organizacje pracujące z różnorodnymi grupami społecznymi, które na co dzień wspierają budowanie inkluzywnej i otwartej społeczności, i które podzielą się swoimi doświadczeniami i dobrymi praktykami:
Wszelkie pytania prosimy kierować na adres [email protected]
Webinarium w języku angielskim poprowadzi Christine Samuel – znana i ceniona trenerka, facylitatorka i pisarka. Przekonajcie się, jak bardzo umiejętność głębokiego słuchania może Wam pomóc w budowaniu zaufania i rozwijaniu współpracy.
Wydarzenie otwiera cykl webinariów w programie Stronger Roots o doskonaleniu umiejętności niezbędnych do prowadzenia przekrojowej współpracy (transversal cooperation).
Współpraca mimo różnic często bywa wyzwaniem. Kontakt z różnorodnymi lub wręcz przeciwstawnymi poglądami może powodować, że chcemy bronić swoich przekonań, a nie otwierać się na zrozumienie innych. A to właśnie w takich momentach musimy pamiętać, że kluczem do współpracy najważniejsze jest zaufanie i prawdziwe partnerstwa.
Seria webinariów o zasadach współpracy przekrojowej ma na celu wzmocnienie organizacji społeczeństwa obywatelskiego i ich sieci z Czech, Węgier, Polski i Słowacji, by ich przedstawiciele i przedstawicielki byli w stanie odważnie i kompetentnie współpracować ponad podziałami. Pierwsze webinarium z tego cyklu poświęcone jest głębokiemu słuchaniu.
Współpraca to relacje, nie tylko plany działania
Współpraca przekrojowa to coś więcej niż tworzenie strategii i osiąganie rezultatów. To relacja, w której obie strony mają swoje potrzeby, motywacje i nadzieje. Zanim zaczniemy mapować interesariuszy, nawiązywać kontakty i negocjować, musimy umieć się zatrzymać, poznać się i nawzajem usłyszeć – z otwartością i wzajemnym szacunkiem. Głębokie słuchanie to kluczowy pierwszy krok, który stwarza warunki do zbudowania zaufania, a dzięki niemu – tworzeniu nowych możliwości.
Co zyskasz dzięki webinarium:
Praktyczne ćwiczenia w małych grupach podczas webinarium pozwolą zgłębić teorię i wymienić się cennymi spostrzeżeniami z praktyki, by wzmocnić Twoją zdolność do głębokiego słuchania w codziennej współpracy.
O prowadzącej
Christine Samuel jest kanadyjską trenerką, facylitatorką znaną z wykładu TEDx o głębokim słuchaniu oraz autorką książki „The Heart Space: Living with Grace and Ease in an Era of Uncertainty”. Dzięki ponad dwudziestoletniemu doświadczeniu w łączeniu dynamiki ludzkich relacji z technologią pomaga ludziom pracować, kierować i nawiązywać kontakty z większym zaangażowaniem emocjonalnym i mniejszymi napięciami w szybko zmieniającym się otoczeniu.
Wydarzenie jest organizowane przez organizację partnerską Glopolis w ramach programu Stronger Roots. Program jest finansowany przez Unię Europejską i realizowany przez konsorcjum złożone z Glopolis i Open Society Fund Prague w Czechach, Open Society Foundation Bratislava na Słowacji, NIOK Foundation na Węgrzech oraz Fundacji im. Stefana Batorego w Polsce.
Zapraszamy na warsztat poświęcony współpracy z biznesem w organizacjach wspierających osoby migrujące i uchodźcze. To praktyczne spotkanie, podczas którego uczestniczki i uczestnicy zdobędą konkretne narzędzia, wiedzę i inspiracje do rozwijania skutecznego fundraisingu biznesowego w swoich organizacjach. W sprzyjającej wymianie doświadczeń atmosferze przyjrzymy się temu, jak budować partnerskie relacje z firmami i przekładać je na realne wsparcie dla działań społecznych.
Kiedy?
Gdzie? Pruszków koło Warszawy. Miejsce dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Link do formularza zgłoszeniowego: https://forms.office.com/e/RnmVj7DmXp
Termin przyjmowania zgłoszeń: 19 października 2025 do końca dnia.
Osobom uczestniczącym zapewniamy noclegi, wyżywienie oraz zwroty kosztów podróży (na podstawie biletów zakupionych samodzielnie przez osoby uczestniczące).
Uwaga! Liczba miejsc na warsztacie jest ograniczona. O wynikach rekrutacji poinformujemy wszystkie zgłoszone osoby do dnia: 23 października 2025.
Potrzeby związane z dostępnością prosimy zgłaszać przez formularz rekrutacyjny.
Dla kogo?
Warsztat adresujemy do osób, które pracują w organizacjach wspierających osoby migrujące i uchodźcze i w swojej pracy zajmują się współpracą z biznesem – mogą to być osoby zarządzające, osoby, które w zakresie swojej pracy mają współpracę z biznesem, a więc fundraising instytucjonalny lub osoby zajmujące się fundraisingiem indywidualnym czy komunikacją zewnętrzną, które chcą rozszerzyć działania swoich organizacji o współpracę z biznesem. Na warsztatach skupimy się jednak tylko na fundraisingu biznesowym, nie będziemy pracować nad tematami związanymi z fundraisingiem indywidualnym. Bardzo prosimy o zwrócenie na to szczególnej uwagi podczas zapisywania się na warsztat.
W trakcie spotkania:
Dlaczego warto?
W czasie warszatu dowiecie się o sposobach nawiązywania oraz utrzymywania relacji z biznesem, skupimy się przede wszystkim na praktycznych aspektach tej współpracy. Trenerki podzielą się własnym doświadczeniem konieczności dostosowywania strategii fundraisingowej do nowych warunków, a jednocześnie poznacie podstawowe zasady budowania dobrych realcji z biznesem.
Osoby uczestniczące wyjdą z warsztatu z:
Wszelkie pytania prosimy kierować na adres [email protected]
Prowadzące
Anna Chmielewska
Politolożka i arabistka z wykształcenia, aktywistka i osoba zarządzającą w organizacji społecznej z potrzeby działania, trenerka i facylitatorka z potrzeby dzielenia się swoim doświadczeniem i wiedzą. Od 2006 r. działa w sektorze pozarządowym. Od 2013 r. jest związana z Fundacją Ocalenie, gdzie realizowała działania edukacyjne i pomocowe, w tym zarządzała Centrami Pomocy Cudzoziemcom. W latach 2021-2025 była członkinią zarządu, a obecnie jest członkinią Komisji Rewizyjnej w Fundacji Ocalenie. Od 2016 r. jest związana ze stowarzyszeniem Trenerskim Organizacji Pozarządowych (sTOP). W 2024 r. ukończyła program Stern Leadership Academy w Stanford Graduate School of Business. W swojej pracy trenerskiej dotyka treści związanych z migracją i uchodźstwem, zarządzaniem organizacją społeczną, zarządzaniem zmianą, budowaniem odporności NGO, DEI.
Marianna Wartecka
Jest dyrektorką partnerstw i rzecznictwa oraz członkinią zarządu Fundacji Ocalenie. Ukończyła wiedzę o teatrze i prawo, a zawodowo od 15 lat zajmuje się komunikacją i budowaniem relacji. Pracując niemal 9 lat w sektorze biznesowym zajmowała się przede wszystkim szeroko rozumianym marketingiem B2B: od organizowania i tworzenia programów wydarzeń, przez projektowanie i realizację strategii komunikacyjnych, po sprzedaż usług i pozyskiwanie sponsorów. W 2016 r. rozpoczęła współpracę z Fundacją Ocalenie jako wolontariuszka, a nieco później – jako osoba wspierająca działania komunikacyjne i fundraisingowe. Po 2 latach równoległej pracy w dwóch różnych światach podjęła decyzję o rozpoczęciu pełnoetatowej pracy w Ocaleniu. Niemal od razu zaczęła zajmować się współpracą Fundacji z partnerami biznesowymi. W 2022 r. rozdzieliły się zespoły komunikacji i fundraisingiu indywidualnego oraz współpracy biznesem, i zajęła się koordynacją pracy tego drugiego. Przez 6 lat budowania w Fundacji relacji z biznesem i innymi partnerami instytucjonalnymi doświadczyła kilkukrotnej całkowitej zmiany zasad gry i konieczności dostosowywania strategii fundraisingowej. Mimo wszystko, pewne podstawowe zasady budowania dobrych relacji pozostały bez zmian. Tym doświadczeniem chce podzielić się z osobami uczestniczącymi w warsztacie.
Zapraszamy na warsztat poświęcony tematyce różnorodności, sprawiedliwości społecznej i włączenia (DEI), skierowany do osób pracujących i działających w organizacjach społecznych. Spotkanie stworzy przestrzeń do zdobycia podstawowej wiedzy, wymiany doświadczeń oraz refleksji nad tym, jak wartości DEI mogą realnie wspierać codzienną pracę w organizacjach. To okazja, by zacząć budować bardziej równościowe i inkluzywne środowiska pracy.
Kiedy?
Gdzie? Pruszków koło Warszawy. Miejsce dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Link do formularza zgłoszeniowego: https://forms.office.com/e/ZMpCNDWTJ4
Termin przyjmowania zgłoszeń: 19.10.2025 do końca dnia.
Osobom uczestniczącym zapewniamy noclegi, wyżywienie oraz zwroty kosztów podróży (na podstawie biletów zakupionych samodzielnie przez osoby uczestniczące).
Uwaga! Liczba miejsc na warsztacie jest ograniczona.
O wynikach rekrutacji poinformujemy wszystkie zgłoszone osoby do dnia: 23.10.2025.
Potrzeby związane z dostępnością prosimy zgłaszać przez formularz rekrutacyjny.
Dla kogo?
Warsztat adresowany jest do osób pracujących i działających w organizacjach społecznych, które chcą lepiej zrozumieć, czym są różnorodność, sprawiedliwość społeczna i włączenie (DEI – Diversity, Equity & Inclusion) i jak wdrażać te wartości w swojej codziennej praktyce. Warsztat adresujemy szczególnie do osób, które zaczynają pracę w tym obszarze.
W trakcie spotkania:
Dlaczego warto?
Choć DEI to termin, który wywodzi się głównie ze świata biznesu i korporacyjnych strategii, jego fundamenty – wspieranie różnorodności i tworzenie bardziej włączających środowisk pracy – są równie istotne w trzecim sektorze. Podczas warsztatu zastanowimy się, jak przełożyć język i praktyki DEI na realia organizacji społecznych, w których wartości równości i włączenia stanowią ważny element misji i działań społecznych.
Osoby uczestniczące wyjdą z warsztatu z:
Wszelkie pytania prosimy kierować na adres [email protected]
Kulturoznawczyni, trenerka w zakresie różnorodności, włączania i równych szans. Od wielu lat działa w obszarze równego traktowania i praw człowieka. Doświadczenie zdobywała w instytucjach publicznych, organizacjach społecznych, w samorządzie (jako Pełnomocniczka Prezydent Miasta Łodzi ds. Równego Traktowania), a także współpracując z sektorem biznesowym. Od kwietnia 2025 r. prowadzi firmę unbiased by Eliza Gaust. Przez wiele lat pracowała w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, w którym była odpowiedzialna między innymi za projekty międzykulturowe i antydyskryminacyjne. Koordynatorka lokalna sieci Żywych Bibliotek oraz Zespołu Praw Osób Uchodźczych, Migranckich i Mniejszości przy inicjatywie „Nasz Rzecznik”. Działa także w Stowarzyszeniu HaKoach. Współtwórczyni koalicji Łódź Różnorodności oraz inicjatorka #LodzDEInetwork. Absolwentka Latającego Uniwersytetu Praw Człowieka.
Trenerka, facylitatorka i organizatorka społeczności z blisko 20-letnim doświadczeniem w sektorze społecznym. Jest współdyrektorką Fundacji Ashoka w Polsce. Tworzy i prowadzi programy wspierające osoby wykluczone, działania na rzecz równości płci i budowania odporności społecznej, takie jak WzmocniONE, Tackling Energy Poverty, She Said czy Fundusz Tutaj. Od początku kariery projektuje i facylituje procesy edukacyjne poświęcone prawom człowieka, przeciwdziałaniu dyskryminacji oraz rozwojowi różnorodności, włączenia i sprawiedliwości społecznej (DEI). Jest certyfikowaną trenerką dramy i moderatorką design thinking, współautorką kilkunastu spektakli edukacyjnych wykorzystujących metodę Teatru Uciśnionych, Dramowej Akademii Antydyskryminacji oraz DEI Learning Journey – międzynarodowego procesu, który połączył setki changemakerów_ek i praktyków_czek DEI. Współpracuje z biznesem w obszarze HR i różnorodności, łącząc perspektywy sektora społecznego i korporacyjnego. Wcześniej pracowała m.in. w Amnesty International Polska i współtworzyła kilka organizacji pozarządowych.
Więcej informacji o inicjatywnie stworzenia Europejskiej Strategii dla Społeczeństwa Obywatelskiego.
Organizacje społeczeństwa obywatelskiego są niezbędne dla demokracji, spójności społecznej i odporności w Europie. Borykają się one jednak z kurczącą się przestrzenią dla aktywności społecznej, nieproporcjonalnymi ograniczeniami prawnymi, lukami w finansowaniu oraz zagrożeniami cyfrowymi. Silna Europejska Strategia dla Społeczeństwa Obywatelskiego powinna zabezpieczyć ich rolę poprzez cztery główne filary: Angażowanie (Engage), Ochronę (Protect), Wsparcie (Support), Umożliwianie działania (Enable).
ANGAŻOWANIE – Wzmacnianie dialogu i uczestnictwa
UE powinna stworzyć trwałe ramy dialogu obywatelskiego poprzez porozumienie międzyinstytucjonalne zgodnie z artykułem 11 Traktatu o UE. Dialog musi być przejrzysty, inkluzywny, reprezentatywny i oparty na wartościach będącymi fundamentami UE. Niezbędne są jasne kryteria uczestnictwa oraz systemy monitorowania udziału organizacji społeczeństwa obywatelskiego w takim dialogu. Powinien zostać powołany jeden komisarz europejski, który będzie koordynować i nadzorować partnerskie relacje z organizacjami. Sposób wyłaniania reprezentacji organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym powinien zostać ujednolicony, a nowa Platforma Społeczeństwa Obywatelskiego w Komisji powinna obejmować również członków niezaangażowanych w inne struktury dialogu . Reprezentacje Komisji i Parlamentu w państwach członkowskich powinny systematycznie konsultować się z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i wspierać współtworzenie polityk na jak najniższym poziomie. Należy promować współpracę między organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, rządami (również lokalnymi) i przedsiębiorstwami.
OCHRONA – Ochrona praw i wolności
Należy sprzeciwiać się restrykcyjnym ustawom o „zagranicznych agentach” i zapobiegać nadużyciom przepisów, które służą przejrzystości, ale są zbyt często wykorzystywane w złej wierze. UE powinna ustanowić mechanizmy monitorowania i szybkiego reagowania wobec działań prawnych, administracyjnych lub narracyjnych tłumiących działalność organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Wolność zgromadzeń i zrzeszania się musi być chroniona poprzez wiążące regulacje. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego i aktywiści potrzebują ochrony przed SLAPP-ami, nękaniem i przemocą, poprzez skuteczne wdrażanie europejskich przepisów anty-SLAPP oraz ustawodawstwa chroniącego sygnalistów. Konieczne są wspólne standardy UE w zakresie ochrony praw cyfrowych i cyberbezpieczeństwa, w tym nadzór nad oprogramowaniem szpiegującym oraz wsparcie organizacji w zakresie cyfrowych kompetencji.. Organizacje powinny być wspierane w walce z dezinformacją poprzez odpowiednie finansowanie oraz budowanie kompetencji w komunikacji opartej na faktach . Unijny mechanizm warunkowości praworządności musi również obejmować solidną ochronę organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Należy również utworzyć nowy Fundusz Odporności Demokracji.
WSPARCIE – Zapewnienie trwałego finansowania
Ograniczenia w dostępie organizacji społeczeństwa obywatelskiego do środków publicznych powinny być monitorowane i raportowane, np. w ramach cyklicznego Raportu o Praworządności. Należy śmielej stosować narzędzia, takie jak artykuł 7 TUE, w celu przeciwdziałania ograniczaniu finansowania. Wieloletnia ramowa perspektywa finansowa 2028–2034 musi zapewniać dostępne i elastyczne finansowanie, potwierdzając alokacje dla Programu Agora (8,582 mld euro) i komponentu CERV (3,596 mld euro). Dostęp do finansowania powinien zostać uproszczony poprzez zmianę procedur, możliwość przekazywania grantów mniejszym organizacjom oraz zmniejszone wymogi współfinansowania. Należy zapewnić wieloletnie wsparcie instytucjonalne, w tym zasoby na rzecz rozwoju dobrostanu pracowników. Konieczne jest zapewnienie funduszy pozwalających na szybką reakcję organizacji społeczeństwa obywatelskiego, które ucierpią na skutek ataków czy w związku z niespodziewanymi sytuacjami kryzysowymi. Filantropia powinna być wspierana poprzez ulgi podatkowe i likwidację barier wewnątrz UE, a także tworzenie schematów funduszy współfinansowanych ze środków publicznych. W tym zakresie, współpraca z organizacjami filantropijnymi powinna być wzmacniana.
UMOŻLIWIANIE – Budowanie odporności i zdolności działania
Organizacje społeczeństwa obywatelskiego powinny być uznawane za strategicznych partnerów w zakresie budowy i zachowania odporności społecznej i geopolitycznej. Specjalnie stworzone fundusze budowania odporności powinny wzmacniać zakorzenianie w lokalnych społecznościach, zdolności organizacyjne i reagowanie w kryzysach. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego powinny być brane pod uwagę w budowaniu systemu odporności całego społeczeństwa.Konieczne są inwestycje w edukację, przygotowanie i cyfrowe bezpieczeństwo. Sieci organizacji społeczeństwa obywatelskiego działające w całej UE powinny być wspierane w celu współpracy transgranicznej.
PODSUMOWANIE
Europejska Strategia dla Społeczeństwa Obywatelskiego musi zapewniać wiążącą ochronę, trwałe finansowanie oraz ustrukturyzowane mechanizmy uczestnictwa. W konsekwencji, poprzez angażowanie, ochronę, wspieranie i umożliwianie działania organizacji społeczeństwa obywatelskiego, UE wzmocni demokrację, odporność społeczną i zaufanie publiczne w całej Europie.
Przeczytaj propozycje zmian Strategii UE dla Społeczeństwa Obywatelskiego
Około 2 tysiące organizacji społecznych w Polsce działa na rzecz praw człowieka – walczą o równe traktowanie, wspierają osoby w kryzysie, monitorują władzę i reagują tam, gdzie instytucje zawodzą. To zazwyczaj one jako pierwsze stają w obronie demokracji i godności każdego człowieka. Ale jak naprawdę radzą sobie w codziennych działaniach?
Z odpowiedzią przychodzi najnowszy raport Stowarzyszenia Klon/Jawor: „Kondycja organizacji praw człowieka w Polsce 2025”. To kolejna odsłona badania organizacji skupiających się m.in. na ochronie praw człowieka i równym traktowaniu, wzmacnianiu grup narażonych na wykluczenie, działaniach strażniczych i rzeczniczych.
Jak podkreśla Ingeborga Janikowska i Agnieszka Zowczak z Programu dotacyjnego Fundacji Batorego:
„Niniejszy raport dotyczy właśnie tej – niezwykle ważnej z naszego punktu widzenia – grupy organizacji. Chcemy, by nie tylko została ona dostrzeżona i doceniona, lecz także lepiej zmapowana i zrozumiana. Dzięki badaniom Stowarzyszenia Klon/Jawor możemy efektywniej planować swoje działania na rzecz wsparcia organizacji zajmujących się prawami człowieka, przybliżyć Państwu ich działania, motywacje, a także problemy, z jakimi się mierzą. Mamy nadzieję, że dzięki temu zarówno Fundacja Batorego i inni darczyńcy instytucjonalni, jak i Państwo zdecydują się je na różne sposoby wspierać.”
Zachęcamy do lektury raportu – to nie tylko zbiór danych i analiz, lecz także głos tych, którzy na co dzień dbają o to, by prawa człowieka były w Polsce realnie chronione.
