Miesiąc, jaki upłynął od rozpoczęcia rosyjskiej agresji to dobry moment na podsumowanie i próbę odpowiedzi, co powoduję, że ukraińska obrona jest tak skuteczna? Aspektom militarnym poświęcono już wiele analiz, armia jednak działa tylko tak dobrze, jak sprawnie zorganizowane jest zaplecze. Przyjrzyjmy się więc ukraińskim tyłom tworzącym fundament odporności państwa i społeczeństwa w czasie wojny – pisze w komentarzu Edwin Bendyk.

Jacek Haman opisuje najważniejsze kwestie zawarte w książce „Reguły, zamiary, praktyki. Prawo wyborcze i wybory w Polsce 2017–2020” wydanej przez Fundację im. Stefana Batorego i Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Zaufanie do partii politycznych w całej Europie jest bardzo niskie. Polska nie jest pod tym względem wyjątkiem – partiom ufa zaledwie 17% Polaków. Tym, co Polskę wyróżnia jest bardzo duża niechęć do angażowania się w działania polityczne. Do partii należy mniej niż 1% wyborców.
Jaka jest tego przyczyna i jak przeciwdziałać tej sytuacji? Jak sprawić, by Polacy czuli się reprezentowani przez polityków? Czy partie są lepsze od ruchów społecznych, a jeśli tak, to w czym? Po co nam dziś właściwie partie polityczne?

Paneliści: Piotr Apel (Kukiz ’15), Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (Partia Razem),  Krzysztof Łapiński (Prawo i Sprawiedliwość), Paweł Marczewski (ekspert Fundacji Batorego), Michał Szczerba (Platforma Obywatelska), Marek Sowa (.Nowoczesna), Piotr Trudnowski (Klub Jagielloński)

Powitanie: Anna Materska-Sosnowska (INP UW, Fundacja Batorego).

Nagranie spotkania:

Jakich zmian potrzebują partie polityczne? Rekomendacje ekspertów Fundacji Batorego

Prowadzenie: Spotkanie organizowane z Klubem Jagiellońskim i Samorządem Studentów Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.

Tezy:
Zaufanie do partii politycznych w całej Europie jest bardzo niskie. Polska nie jest pod tym względem wyjątkiem – partiom ufa zaledwie 17% Polaków. Tym, co Polskę wyróżnia jest bardzo duża niechęć do angażowania się w działania polityczne. Do partii należy mniej niż 1% wyborców. Jaka jest tego przyczyna i jak przeciwdziałać tej sytuacji? Jak sprawić, by Polacy czuli się reprezentowani przez polityków? Czy partie są lepsze od ruchów społecznych, a jeśli tak, to w czym? Po co nam dziś właściwie partie polityczne?

Noty biograficzne:

Piotr Apel (ur. 1984) – dziennikarz i polityk. Od 2015 roku poseł na Sejm, wybrany z ramienia komitetu wyborczego Kukiz ’15. Wiceprzewodniczący Komisji ds. Unii Europejskiej.

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (ur. 1984) – z wykształcenia filozofka i pedagożka, z zawodu działaczka społeczna. Członkini Zarządu Krajowego Partii Razem, od 2010 roku stała współpracowniczka Ośrodka Myśli  Społecznej im. Ferdynanda Lassalle’a. W 2016 roku nagrodzona prestiżową nagrodą „Global Thinkers” przyznawaną przez magazyn Foreign Policy.

Krzysztof Łapiński (ur. 1978) – politolog, polityk i samorządowiec. Od 2002 roku członek Prawa i Sprawiedliwości. W latach 2002-2010 i 2014-2015 radny warszawskiej dzielnicy Praga-Południe, od 2015 roku poseł na Sejm. Były zastępca rzecznika prasowego PiS.

Paweł Marczewski (ur. 1982) – historyk idei, socjolog, tłumacz i publicysta. Dyrektor ds. publikacji w Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu oraz adiunkt w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią myśli politycznej oraz teoriami socjoekonomicznymi.

Michał Szczerba (ur. 1977) – polityk i samorządowiec, od 2007 roku poseł na Sejm z ramienia Platformy Obywatelskiej. Wykluczenie go z obrad Sejmu w grudniu 2016 rozpoczęło protest opozycji i okupację sali plenarnej.

Marek Sowa (ur. 1967) – samorządowiec, polityk, w latach 2010-2015 marszałek województwa małopolskiego. Od 2015 roku poseł na Sejm. Były członek Platformy Obywatelskiej, w 2016 roku przeszedł do klubu poselskiego Nowoczesnej

Piotr Trudnowski – politolog, członek zarządu Klubu Jagiellońskiego. Zajmuje się polityką obywatelską i finansowaniem społecznościowym. Pracował dla organizacji pozarządowych, biznesu, instytucji publicznych i polityków.

Polecamy także:
Paweł Marczewski, Partie polityczne a jakość polskiej demokracji. Raport.

Rekomendacje Jakich zmian potrzebują partie? autorstwa Mikołaja Cześnika, Jarosława Flisa, Adama Gendźwiłła, Jacka Hamana, Anny Materskiej-Sosnowskiej, Jacka Raciborskiego.

Paweł Marczewski, Politycy w społecznej próżni, Tygodnik Powszechny, 7.05.2017

     

Present document is a compilation of the contributions of the following Polish civil society organisations:

Rozmowa z udziałem: Jánosa Kisa (Węgry), Iwana Krastewa (Bułgaria), Karola Modzelewskiego, Jana Rokity, Jacquesa Rupnika (Czechy–Francja), Aleksandra Smolara i Karoliny Wigury, oraz – w ostatniej części spotkania – Mateusza Kijowskiego.

Spotkanie zorganizowaliśmy w związku z 40. rocznicą powstania Komitetu Obrony Robotników. Zaprosiliśmy do wspólnej refleksji nad najważniejszymi osiągnięciami, ale też słabościami tych czterech dekad i wyzwaniami związanymi z obecną sytuacją. Spotkanie zatytułowaliśmy: „Od KORu do KODu”, ale można z równym powodzeniem napisać: „Od walki o demokrację do obrony demokracji”.
Rozmowę o Polsce i o innych krajach naszego regionu, o wpływie, jakie miały na te kraje zmiany w Europie i na świecie podzieliliśmy na kilka sesji :
1. Antypolityczna polityka: oryginalność i dokonania KOR-u oraz innych ruchów demokratycznych w Polsce i innych krajach bloku sowieckiego
    Zapis wideo 1 sesji

2. Opozycja demokratyczna wobec wyzwań modernizacji i demokratycznej polityki po 1989 roku: poszukiwanie nowych form politycznych istrategii rozwoju
    Zapis wideo 2 sesji

3. Regres demokratyczny ostatnich lat:

   Zapis wideo 3 sesji

4. Komitet Obrony Demokracji a dziedzictwo KOR-u. Ruchy społeczne, ruchy protestu a tradycyjna polityka
    Zapis wideo 4 sesji

Relacja z konferencji [PDF 280 KB]

Konferencja zorganizowana została w ramach społecznych obchodów 40. rocznicy KOR. O pozostałych wydarzeniach można znaleźć informacje na stronie www.komitetobronyrobotnikow.pl

O idei konferencji mówi Aleksander Smolar

Noty biograficzne

Mateusz Kijowski (ur. 1968) – informatyk, publicysta, działacz społeczny i bloger. Członek-założyciel Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej, działał w ruchu ojcowskim i proszczepionkowym, był współzałożycielem stowarzyszenia „Stop Gwałtom”. Obecnie przewodniczący Komitetu Obrony Demokracji.
János Kis (ur. 1943) – filozof, socjolog i politolog. Jeden z czołowych węgierskich dysydentów, w 1981 założył pierwszy opozycyjny magazyn „Beszélõ”, którego redaktorem naczelnym pozostawał do 1989. Współzałożyciel liberalnej partii Związek Wolnych Demokratów. W 1991 roku wycofał się z aktywnej polityki, od 1992 jest profesorem Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego.
Iwan Krastew (ur. 1965) –politolog, prezes Centrum na rzecz Strategii Liberalnych, permanent fellow w wiedeńskim Instytucie Nauk o Człowieku. Współzałożyciel Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych i członek globalnej rady doradców Open Society Foundation.
 
Karol Modzelewski (ur. 1937) – historyk, opozycjonista, wraz z Jackiem Kuroniem współautor Listu otwartego do Partii, w okresie PRL kilkakrotnie więziony. Pierwszy rzecznik prasowy NSZZ „Solidarność”, członek Krajowej komisji Porozumiewawczej. W latach 1989-1991 senator, współtwórca Solidarności Pracy, a następnie Unii Pracy.
 
Jan Rokita (ur. 1959) – polityk i publicysta, w latach 1989-2007 poseł na Sejm, od 1992 do 1993 roku minister – szef Urzędu Rady Ministrów. Obecnie niezależny komentator.
 
Jacques Rupnik (ur. 1950) – francuski politolog i historyk. Dyrektor ds. badań w Centre d’Etudes et de Recherches Internationales w Paryżu, visiting professor w Collège d’Europe w Brugii. W latach 1990-1992 doradzał prezydentowi Czechosłowacji Václavowi Havlowi.
 
Aleksander Smolar (ur. 1940) – politolog, publicysta, zastępca przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu; członek International Forum Research Council w Waszyngtonie; członek Rady Dyrektorów Institute for Human Sciences przy Boston University; w latach 1989-1990 doradca ds. politycznych premiera Tadeusza Mazowieckiego, w latach 1992-1993 – doradca ds. polityki zagranicznej premier Hanny Suchockiej. Prezes Fundacji Batorego od 1990 roku.
 
Karolina Wigura (ur. 1980) – socjolożka, publicystka, dr. Szefowa Obserwatorium Debaty Publicznej „Kultury Liberalnej”, adiunktka w Instytucie Socjologii UW. Opublikowała książki: Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki (nagroda im. J. Tischnera 2012) oraz z Geoffreyem Karabinem Forgivenessem Promise, Possibility and Failure. Laureatka Grand Press za wywiad z Jürgenem Habermasem Europę ogarnia śmiertelny bezwład (2008).

Dyskusja z udziałem: Edwina Bendyka, Marka Beylina, Marka Borowskiego, Ryszarda Bugaja, Piotra Burasa, Rafała Chwedoruka, Henryka Domańskiego, Ludwika Dorna, Mateusza Fałkowskiego, Mirosławy Grabowskiej, Agnieszki Graff, Rafała Kalukina, Leszka Koczanowicza, Leny Kolarskiej-Bobińskiej, Dominiki Kozłowskiej, Marcina Króla, Jarosława Kuisza, Michała Łuczewskiego, Anny Materskiej-Sosnowskiej, Mirosławy Marody, Krzysztofa Mazura, Cezarego Michalskiego, Adama Ostolskiego, Krzysztofa Podemskiego, Janusza Reykowskiego, Krystyny Skarżyńskiej, Grzegorza Sroczyńskiego, Antoniego Sułka, Andrzeja Szahaja, Tadeusza Szawiela, Agaty Szczęśniak, Karoliny Wigury, Artura Wołka i  Rafała Wosia.

Spotkanie poprowadził Aleksander Smolar (prezes Fundacji Batorego).

Tezy

W sytuacji niepewności i pytań o kierunek, w którym Polska zmierza, w obliczu głębokiego podziału społeczeństwa, istotnym wydaje się poszukanie pogłębionej odpowiedzi na pytanie: co w istocie wydarzyło się w polskiej polityce 2015 roku? Może to pozwolić na lepsze zrozumienie obecnej sytuacji w kraju oraz jego przyszłości. Zamierzamy też na jesieni zorganizować kolejną debatę – stanowiącą dalszy ciąg obecnie proponowanej – na temat Polski Kaczyńskiego, czyli o naturze zmian zachodzących od ubiegłej jesieni (w 2008 roku zorganizowaliśmy debatę: Polska Tuska [PDF 216 KB])
Chcemy postawić ogólne pytania: na ile odegrał w nich rolę przypadek, czy logika wahadła, normalna w demokratycznej polityce, na ile zaś mamy do czynienia z konsekwencją istotnych ruchów tektonicznych, z procesami o różnym pochodzeniu i różnej doniosłości, których źródeł szukać można zarówno w kraju – w przemianach ekonomicznych, politycznych i społecznych, w poszukiwaniu nowej tożsamości, czy w wymianie pokoleń – jak i w dramatycznych zmianach zachodzących w Europie i w świecie.

Dwugłos: Krzysztof Czabański (wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego), Jan Dworak (przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji).
Komentarze: Ewa Wanat (Medium Publiczne), Jarosław Gugała (telewizja Polsat).
Spotkanie poprowadził Aleksander Smolar (prezes Fundacji Batorego).

Omówienie debaty [PDF 187 KB]
Relacja wideo ze spotkania
Polecamy:
Noty biograficzne:
Krzysztof Czabański (ur. października 1948) – polityk, dziennikarz i publicysta, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego. Poseł na Sejm RP. W latach 1967-1981 reporter m.in. „Sztandarze Młodych”, „Literaturze” i „Kulturze”. W 1981 roku redaktor „Tygodnika Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego pisał w prasie podziemnej. Od 1989 roku zastępca redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”, następnie redaktor naczelny „Expressu Wieczornego”. W 1992 prezes Polskiej Agencji Prasowej. W latach 1999-2000 prezes Polskiej Agencji Informacyjnej. Od 2006 do 2009 prezes Polskiego Radia.

Jan Dworak (ur. 1948) – przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. W latach 2004-2006 prezes Telewizji Polskiej. Producent filmowy i telewizyjny, założyciel Krajowej Izby Producentów Audiowizualnych. Współzałożyciel i były przewodniczący Stowarzyszenia Niezależnych Producentów Filmowych i Telewizyjnych.

Jarosław Gugała (ur. 1959) – dziennikarz i dyplomata, prezenter głównego wydania „Wydarzeń” w telewizji Polsat. Pełnił także funkcję dyrektora I programu Telewizji Polskiej oraz dyrektora Telewizyjnej Agencji Informacyjnej. W latach 1999-2003 ambasador RP w Urugwaju.

Ewa Wanat (ur. 1962) – dziennikarka radiowa i telewizyjna, przewodnicząca Rady Fundacji Dziennikarskiej radia internetowego Medium Publiczne. Była redaktor naczelna Radia Tok FM oraz była redaktor naczelna i dyrektor programowa Polskiego Radia RDC.