Rozmawiać będziemy o tym, jak Prawo i Sprawiedliwość po zakończeniu cyklu wyborczego i dysponując pełnią władzy będzie kontynuowało rewolucję w trzech jej głównych – opisanych przez rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara – nurtach: antyustrojowym, narodowo-populistycznym i socjalnym.
Czy czeka nas gwałtowne przyśpieszenie, czy powolne wprowadzanie zmian w trybie pełzającego stanu wyjątkowego? Co jest planowane i zapowiadane, jeżeli chodzi o samorząd, media, sądownictwo, organizacje społeczne, naukę, edukację i kulturę? Jaki w istocie jest model państwa PiS-u i na czym polega jego „domykanie”, o którym często się mówi?
Wprowadzenie wygłosi Aleksander Smolar (doradca Zarządu Fundacji Batorego), a komentarze:
Ludwik Dorn (b. marszałek Sejmu RP)
Małgorzata Jacyno (Instytut Socjologii UW)
Elżbieta Korolczuk (Uniwersytet Södertörn w Sztokholmie).
Do dyskusji zaprosiliśmy ponad dwadzieścioro polskich intelektualistek i intelektualistów.
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji Batorego).
___
Edwin Bendyk – prezes Fundacji im. Stefana Batorego, dziennikarz i publicysta tygodnika „Polityka”, kierownik Ośrodka Badań nad Przyszłością Collegium Civitas.Ludwik Dorn – polityk, socjolog i publicysta. Działacz Komitetu Obrony Robotników, a następnie „Solidarności”. Były wiceprezes Porozumienia Centrum, a później Prawa i Sprawiedliwości. W latach 1997–2015 poseł na Sejm, w 2007 roku jego marszałek, a między 2005 a 2007 wicepremier oraz minister spraw wewnętrznych i administracji.
Małgorzata Jacyno – dr hab., socjolożka kultury z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Pracuje w Zakładzie Wsi i Miasta. Jej zainteresowania naukowe to socjologia kultury, kultura nowoczesnego indywidualizmu oraz kultura terapeutyczna.
Elżbieta Korolczuk – dr, socjolożka i kulturoznawczyni. Pracowniczka uniwersytetów w Göteborgu oraz Södertörn w Szwecji. Zajmuje się m.in. ruchami społecznymi i nowymi formami obywatelstwa. Przewodnicząca rady fundacji Akcja Demokracja.
Aleksander Smolar – politolog, w latach 1999-2020 roku prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Emerytowany pracownik naukowy francuskiego Centre National de la Recherche Scientifique. Współtwórca i redaktor naczelny emigracyjnego pisma „Aneks”. Współzałożyciel i członek Europejskiej Rady Stosunków Międzynarodowych (ECFR).
Local Trends to projekt zainicjowany przez Jacka Jaśkowiaka, Prezydenta Miasta Poznania oraz Jacka Karnowskiego, Prezydenta Miasta Sopotu, którego nadrzędnym celem jest skuteczne i merytoryczne inicjowanie konstruktywnej dyskusji ponad podziałami o otoczeniu społeczno-gospodarczym rozwoju polskiego samorządu i kraju.
Jesteśmy gospodarzami dwóch spotkań w czasie tego wydarzenia:
17 października, scena dobrych praktyk Sesja „Zaprojektuj rozwiązanie. Inspiracje dla władz lokalnych”
Sesja organizowana przez Pracownię Samorządową Fundacji Batorego.
Udział wzięły:
Joanna Wons-Kleta, wójtka gminy Pawonków na Śląsku
Konfrontacja wokół wymiaru sprawiedliwości weszła w nowy, niebezpieczny etap, który charakteryzuje się ostrym podziałem w organach sądownictwa i bezprecedensowym chaosem w porządku prawnym państwa. Ustawa zaostrzająca system dyscyplinowania sędziów znacznie obniża szanse na szerokie porozumienie i oddala perspektywę przywrócenia ładu w wymiarze sprawiedliwości. Jednocześnie narasta napięcie między Unią Europejską a polskimi władzami, które otwarcie odmawiają stosowania się do unijnego prawa.
Czy listopadowe orzeczenie TSUE i styczniowa uchwała Sądu Najwyższego tworzą pozytywny przełom, czy też czeka nas zaostrzenie konfliktu i dalsza erozja praworządności? Jakie zagrożenia rodzi obecna sytuacja? Czy ostateczny kształt konfliktu o wymiar sprawiedliwości rozstrzygnie się w polskich i europejskich sądach czy na innych forach? Jak społeczeństwo postrzega konflikt o sądownictwo i kształt ustrojowy Polski? Czy Unia Europejska ma chęć i instrumenty, by aktywniej występować w obronie praworządności w Polsce?
Wystąpienia: Sylwia Gregorczyk-Abram (Inicjatywa #WolneSądy), Jarosław Gwizdak (członek zarządu Instytutu Prawa i Społeczeństwa INPRIS), dr Jan Winczorek (Instytut Nauk o Państwie i Prawie UW)
Komentarz: Ewa Siedlecka („Polityka”)
Moderator: dr Piotr Kładoczny (Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Zespół Ekspertów Prawnych Fundacji im. Batorego)
Krytyce zmian wprowadzanych przez rząd rzadko towarzyszy wizja docelowego modelu wymiaru sprawiedliwości. Na jakich wartościach, zasadach i rozwiązaniach powinien opierać się przyszły system sądownictwa, tak by spełniał wymogi demokratycznego państwa prawa i by wychodził naprzeciw społecznym oczekiwaniom? Kto powinien uczestniczyć w jego opracowaniu i jak powinien przebiegać proces tworzenia nowego systemu?
Wystąpienia: Piotr Gąciarek (Sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie, Stowarzyszenie Sędziów Polskich IUSTITIA), Małgorzata Szuleka (Helsińska Fundacja Praw Człowieka), Tomasz Zalasiński (członek zarządu Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy, Zespół Ekspertów Prawnych Fundacji Batorego)
Moderator: Łukasz Bojarski (prezes zarządu Instytutu Prawa i Społeczeństwa INPRiS, Zespół Ekspertów Prawnych Fundacji Batorego)
Wszystko wskazuje na to, że udało się uniknąć głosowania na Prezydenta w maju, co byłoby przedsięwzięciem naruszającym konstytucyjne warunki stawiane wyborom, a także zagrażającym zdrowiu i życiu obywateli. Znów aktualne staje się pytanie, jak w stanie epidemii zorganizować wybory korespondencyjne tak, aby były demokratyczne i bezpieczne? Jak wyjść z obecnego kryzysu w oparciu o obowiązujące przepisy Konstytucji? Jak osiągnąć porozumienie, które dałoby wszystkim obywatelom przekonanie, że uczestniczą w procedurze bezpiecznej i uczciwej?
Przedyskutowaliśmy propozycje wysunięte przez Zespół Ekspertów Wyborczych Fundacji Batorego oraz przez Klub Jagielloński, które zaprezentowali:
Jarosław Flis (Uniwersytet Jagielloński, członek Zespołu Ekspertów Wyborczych Fundacji Batorego)
Piotr Trudnowski (prezes Klubu Jagiellońskiego)
Komentarze:
Łukasz Warzecha (tygodnik „Do rzeczy”)
Zuzanna Dąbrowska („Rzeczpospolita”)
Prowadzenie:
Aleksander Smolar (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Zuzanna Dąbrowska – dziennikarka prasowa, radiowa i telewizyjna. Obecnie związana z „Rzeczpospolitą”. Wcześniej m.in. szefowa działu politycznego w „Dzienniku” i „Dzienniku Gazecie Prawnej”
Jarosław Flis – socjolog, dr hab., profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładowca na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Komentator polityczny. Współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym”. Członek Zespołu Ekspertów Wyborczych forumIdei Fundacji im. Stefana Batorego.
Aleksander Smolar – politolog, od 1999 roku prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Emerytowany pracownik naukowy francuskiego Centre National de la Recherche Scientifique. Współtwórca i redaktor naczelny emigracyjnego pisma „Aneks”. Współzałożyciel i członek Europejskiej Rady Stosunków Międzynarodowych (ECFR).
Piotr Trudnowski – prezes Klubu Jagiellońskiego, redaktor portalu klubjagiellonski.pl. Ekspert ds. społeczeństwa obywatelskiego. Pracował dla organizacji obywatelskich, instytucji publicznych, biznesu i polityków.
Łukasz Warzecha – dziennikarz, publicysta i komentator polityczny związany z tygodnikiem „Do rzeczy”, publikuje również w „Rzeczpospolitej”, „Fakcie” oraz na portalu Onet.pl
Coraz częściej tym, co łączy różne grupy Polaków, jest nie to, czego wspólnie pragną, ale raczej to, do kogo wspólnie czują niechęć czy wręcz nienawiść. Na tym nie da się budować. Z tego nie da się wykrzesać żadnej nadziei innej niż nadzieja na rewanż, a może nawet zemstę. Nie takiej nadziei dziś w Polsce potrzeba. Demokracja ani nie jest samoistnie oczywista, ani nie jest bezalternatywna. Demokracja zawodzi zwłaszcza tam, gdzie brakuje demokratów. Istnieje nawet szereg przykładów na to, że demokracje – całkowicie demokratycznie – potrafią popełnić samobójstwo. Jak tego uniknąć? Demokracje „bezwysiłkowe”, opierające się na czysto arytmetycznym zliczaniu głosów dla ustalenia większości, są nieodporne na różnego rodzaju wirusy. Konieczna jest nieco bardziej ambitna i bardziej kosztowna forma demokracji – wysiłkowa, ale bynajmniej nie heroiczna.
To słowa otwierające opracowanie„Inny pomysł na demokrację” autorstwa Jakuba Wygnańskiego, prezesa Fundacji Stocznia, opublikowanego 1 czerwca przez Laboratorium „Więzi”. Autor stawia fundamentalne pytania o stan polskiej wspólnoty i republiki i wychodząc od ogólnych, głębokich rozpoznań formułuje bardzo konkretne propozycje naprawy Rzeczypospolitej.
Czy diagnoza stanu polskich spraw przedstawiona w „Innym pomyśle na demokrację” dobrze opisuje rzeczywistość? Czy propozycje naprawy polskiej demokracji dobrze odpowiadają na wyzwania czasu? Jak wprowadzać je w życie? Jaka jest alternatywa?
To tylko kilka kwestii, o których Edwin Bendyk, prezes zarządu Fundacji Batorego rozmawiał z autorem „Innego pomysłu na demokrację”, Jakubem Wygnańskim oraz:
Agnieszką Graff (Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego),
Michałem Królikowskim (Wydział Prawa i Administracji Uniwersytety Warszawskiego),
Andrzejem Rychardem (Instytut Filozofii i Socjologii PAN),
Karoliną Wigurą (Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, „Kultura Liberalna”)
Edwin Bendyk – prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Dziennikarz, publicysta i pisarz, do niedawna kierował działem naukowym tygodnika „Polityka”. Wykłada w Graduate School for Social Research PAN i Collegium Civitas, gdzie współtworzył Ośrodek Badań nad Przyszłością.
Agnieszka Graff – dr hab., amerykanistka, pisarka i publicystka, wykładowczyni Ośrodka Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego. Współtwórczyni Kongresu Kobiet i członkini jego rady programowej, angażowała się też m.in. w prace „Krytyki Politycznej”.
Michał Królikowski – dr hab., profesor na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, prawnik, adwokat, w latach 2006-2011 dyrektor Biura Analiz Sejmowych, w latach 2011-2014 podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości.
Andrzej Rychard ‒ prof. dr hab., socjolog, dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, przewodniczący Rady Fundacji im. Stefana Batorego, członek Zespołu Ekspertów Wyborczych Fundacji Batorego.
Karolina Wigura – dr hab., socjolożka, publicystka. Członkini Zarządu fundacji Kultura Liberalna. Wykładowczyni na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Członkini Rady European Council on Foreign Relations. Opublikowała książki: Wina narodów. Przebaczenie jako strategia prowadzenia polityki (2011), Wynalazek nowoczesnego serca: Filozoficzne źródła współczesnego myślenia o emocjach (2019) oraz The End of the Liberal Mind. Poland’s New Politics (2020).
Jakub Wygnański – socjolog, działacz organizacji społecznych. W latach 80. działacz „Solidarności” i Komitetów Obywatelskich. Współtwórca m.in. Stowarzyszenia na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych oraz Banku Danych o Organizacjach Pozarządowych Klon/Jawor. Prezes zarządu Fundacji Stocznia.
Niedawne usunięcie z Facebooka profilu Konfederacji czy wcześniejsze usunięcie profilu organizacji prowadzącej edukację antynarkotykową czy skasowanie profilu Donalda Trumpa z Twittera to tylko kilka przykładów ograniczeń nakładanych przez platformy internetowe. A przecież dziennie usuwanych jest tysiące treści i profili użytkowników. Największe platformy, które stały się globalnymi agorami debaty publicznej, postawiły się przed ogromnym dylematem. Z jednej strony za ich pośrednictwem wybrzmiewają głosy pełne nienawiści, zagrażające zdrowiu i życiu ludzi, rozprzestrzeniane są kłamstwa i manipulacje, z drugiej zaś nakładane przez nie ograniczenia odbierane są jako zamach na wolność słowa. Na te dylematy często nie ma oczywistych odpowiedzi.
Politycy zgłaszają więc pomysły na regulacje platform i ich wpływu na debatę publiczną. Celem proponowanych rozwiązań nie jest przesądzenie, które treści – z wyjątkiem tych w oczywisty sposób nielegalnych – powinny zostać usunięte, a które mogą zostać opublikowane w mediach społecznościowych. Odpowiedzią na wątpliwości co do zakresu ingerencji w swobodę wypowiedzi ma być raczej zagwarantowanie przejrzystości procesu moderacji i zwiększenie obowiązków dotyczących informacji przekazywanych użytkownikom.
Czy regulacje powinny zostać wprowadzone szybko na poziomie krajowym, czy lepiej – również z uwagi na globalny charakter platform i ich wpływu – poczekać na kompleksowe przepisy na poziomie całej Unii Europejskiej? Jaki model kontroli nad platformami powinien zostać przyjęty, aby arbitralność anonimowych pracowników mediów społecznościowych nie została zastąpiona przez uprzedzenia i poglądy polityków?
Wprowadzenia wygłosili:
Dorota Głowacka, prawniczka z Fundacji Panoptykon,
Sebastian Kaleta, wiceminister sprawiedliwości i autor projektu ustawy o ochronie wolności słowa w internetowych serwisach społecznościowych.
W dyskusji udział wzięli:
Anna Białek, Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego w Biurze RPO,
Krzysztof Izdebski, prawnik, ekspert Fundacji im. Stefana Batorego,
Bartłomiej Michałowski, członek zarządu i ekspert Instytutu Sobieskiego,
dr Aleksandra Musielak, dyrektorka departamentu gospodarki cyfrowej w Konfederacji Lewiatan,
Tomasz Pułról, Nowa Konfederacja.
Prowadzenie: Edwin Bendyk, prezes Fundacji im. Stefana Batorego.
Rok temu Polacy wydawali się społeczeństwem podzielonym, zmęczonym i pogrążonym przez doświadczenie pandemii w niepewności oraz wzajemnych podejrzeniach. Według badań przeprowadzonych w grudniu 2021 roku przez inicjatywę More in Common w okresie walki z wirusem COVID-19 odsetek Polaków uważających, że większości osób można zaufać spadł z 45% do 23%, a ponad ¾ z nas uważało, że w kontaktach z większością ludzi należy zachować daleko idącą ostrożność. Z 70 do 86 wzrósł wówczas procent osób przekonanych, że w polskim społeczeństwie każdy dba tylko o siebie. Tymczasem trzy miesiące później byliśmy świadkami imponującej, oddolnej mobilizacji tego – jak się wydawało – zmęczonego społeczeństwa, które na wiele sposobów zorganizowało się by nieść pomoc uchodźcom z Ukrainy. Mając w pamięci nie tylko ten wysiłek, ale także największą od trzech dekad falę protestów, która ledwo dwa lata temu – po ogłoszeniu przez Trybunał Konstytucyjny wyroku zaostrzającego prawo antyaborcyjne – rozlała się po kraju, chcemy zapytać o emocje Polek i Polaków oraz ich skłonność do zaangażowania się w sprawy publiczne w przededniu trudnej zimy i na rok przed wyborami.
Co zostało po protestach kobiet z jesieni i zimy 2020 roku? Czy prócz zmian w języku debaty publicznej pozostawiły po sobie jakieś nowe struktury organizacyjne i wzorce mobilizacji? Czy i jaki udział miały one w samoorganizacji społeczeństwa dla pomocy uchodźcom z Ukrainy? Być może trwalsze skutki tamtych protestów dotyczą tylko niektórych grup społecznych na czele z ludźmi młodymi? Co w związku z ujawnionymi przez ostatnie dwa kryzysowe lata emocjami i postawami społecznymi Polaków może okazać się kolejnym punktem zapalnym? Czy mogą się nim okazać problemy z zaopatrzeniem w węgiel oraz wysokie ceny elektryczności i gazu? Albo kolejna fala uchodźców z Ukrainy? A może społeczeństwo – na ile tylko pozwolą na to okoliczności – ograniczy w najbliższym czasie swoją aktywność, lokując większość emocji, obaw i nadziei w oczekiwanym za rok rozstrzygnięciu wyborczym?
Do dyskusji zaprosiliśmy kilkanaścioro ekspertek i ekspertów, a także obserwatorek i obserwatorów zaangażowania społecznego w Polsce. Udział wzięli: Katarzyna Chimiak (Instytut Spraw Publicznych), Krzysztof Katkowski (Krytyka Polityczna), Piotr Kocyba (Instytut Studiów Europejskich i Historii, Politechnika w Chemnitz), Michał Kotnarowski (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Paweł Kubicki (Instytut Studiów Europejskich UJ), Andrzej Leder (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Paweł Marczewski (formuIdei Fundacji Batorego), Krzysztof Podemski (Wydział Socjologii UAM), Paula Pustułka (Uniwersytet SWPS), Marta Rawłuszko (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW), Mikołaj Rakusa-Suszczewski (Centrum Europejskie, Uniwersytet Warszawski), Krystyna Skarżyńska (Uniwersytet SWPS), Justyna Struzik (Instytut Socjologii UJ), Sylwia Urbańska (Wydział Socjologii UW), Michał Wenzel (Uniwersytet SWPS), Joanna Wowrzeczka (Instytut Sztuk Plastycznych UŚ).
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Projekty Szymona Hołowni i Rafała Trzaskowskiego – powołania ruchu, jak i równolegle stworzenia zaplecza eksperckiego dla partii politycznych – odpowiadają (nie tylko w Polsce) na dwa istotne braki współczesnych partii demokratycznych. Po pierwsze są próbą odpowiedzi na brak idei – podstawy ideowe zarówno liberałów, jak i lewicy zostały poważnie osłabione, a poleganie wyłącznie na błędach i rozkładzie populistycznej prawicy jest zawodne i słabo motywujące. Po drugie, znalezienia remedium na problem osłabienia poparcia społecznego dla demokracji liberalnej. Tworzenie ruchów społecznych znacznie szerszych od partii politycznych, miałby zatem ożywić partie. Wzmocnić je poparciem społecznym i pozytywnymi emocjami obywateli, odnajdującymi na nowo sens swojego zaangażowania. O takiej próbie odpowiedzi na kryzys partii – czy realistycznej, pozostaje do udowodnienia – chcieliśmy porozmawiać.
Wprowadzenia do dyskusji wygłosili:
Rafał Chwedoruk (Wydział Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UW)
Anna Materska-Sosnowska (Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW, członkini Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego)
Rafał Matyja (Kolegium Gospodarki i Administracji Publicznej, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)
Do dyskusji zaprosiliśmy ponad dwadzieścioro polskich intelektualistek i intelektualistów, działaczy i działaczek, polityków i polityczek.
Prowadzenie: Aleksander Smolar (doradca Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego).
Rafał Chwedoruk – dr hab., politolog, profesor na Katedrze Historii Politycznej Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zainteresowania naukowe obejmują historię myśli politycznej i ruchów społecznych oraz historię myśli socjalistycznej w Polsce i Europie. Jego ostatnia publikacją książkową jest Polityka historyczna (2018).
Anna Materska-Sosnowska – dr, politolożka, adiunkt w Zakładzie Systemów Politycznych Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, członkini Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Zajmuje się m.in. tematyką systemów politycznych, systemów partyjnych oraz analizą polskiej sceny politycznej.
Rafał Matyja – dr hab., politolog i publicysta, wykładowca Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. W 1993 sekretarz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Zajmuje się polskim systemem partyjnym, elitami politycznymi i samorządem terytorialnym. Publicysta, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego” i „Nowej Konfederacji”. Ostatnio wydał Wybory 2014-2015 a przemiany elit politycznych Trzeciej Rzeczpospolitej (2016) oraz Wyjście awaryjne (2018).
Aleksander Smolar – politolog, w latach 1999-2020 prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Emerytowany pracownik naukowy francuskiego Centre National de la Recherche Scientifique. Współtwórca i redaktor naczelny emigracyjnego pisma „Aneks”. Współzałożyciel i członek Europejskiej Rady Stosunków Międzynarodowych (ECFR).
W ostatnich kilkunastu miesiącach doszło do znaczącego pogłębienia integracji europejskiej. Wraz z inauguracją Europejskiego Zielonego Ładu, powołaniem Funduszu Odbudowy czy powierzeniem Unii zadania zabezpieczenia szczepionki przeciwko COVID-19 dla europejskich społeczeństw, UE wkroczyła w obszary kompetencji, które dotąd były zastrzeżone dla państw członkowskich.
Kluczowe przeobrażenia dokonują się z inicjatywy Rady Europejskiej, która jest najmniej transparentnym ogniwem systemu podejmowania decyzji w UE. Rodzi to pytanie, czy poszerzenie prerogatyw Unii idzie w parze ze wzmocnieniem jej demokratycznej legitymizacji?
Wydaje się, że dotychczasowy bilans legitymizacji działań w odpowiedzi na kryzys był znaczący. Wynika to przede wszystkim z faktu, że były to działania doraźne, podejmowane w warunkach nagłej konieczności, pod presją czasu. Decyzje wychodziły naprzeciw społecznym oczekiwaniom i były uprawomocniane przez przywódców państw i rządów.
Ale w dłuższej perspektywie taka formuła może się zużyć i odczuwalny będzie brak systemowego legitymizowania polityk UE poprzez bardziej otwarte procedury i rozliczalność. Krytyczna dyskusja wokół zarządzania przez Komisję Europejską programem zakupu szczepionek czy też społeczna debata wokół projektu Krajowego Planu Odbudowy pokazują, że polityki europejskie stają się coraz ważniejszym przedmiotem krajowych dyskusji i kontestacji. Spór o KPO pokazuje też narastająca wolę podmiotowego uczestnictwa społeczeństwa w polityce na styku domeny krajowej i unijnej.
Jak rysuje się dotychczasowy bilans legitymizacji działań UE w odpowiedzi na kryzysy? Jak demokratyzować unijny system polityczny i wzmacniać społeczny mandat UE? Jak sprawić, by pogłębienie integracji nie odbyło się kosztem pogłębienia deficytu demokratycznego?
W debacie udział wzięli:
• prof. Danuta Hübner (europosłanka, Europejska Partia Ludowa)
• prof. Jerzy Osiatyński (Instytut Nauk Ekonomicznych PAN)
• dr Agnieszka Smoleńska (Polityka Insight).
Debatę moderował Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura European Council on Foreign Relations.
Przyszłość systemu finansów samorządowych, kryzys energetyczny i jego wpływ na budżety i usługi publiczne, reforma systemu wyrównawczego, skutki inflacji – to tylko wybrane tematy, które zostaną poruszone podczas trzeciej edycji Local Trends – Samorządowego Kongresu Finansowego. Uczestnicy_czki spotkania wezmą udział w licznych dyskusjach i debatach, sesjach networkingowych oraz szkoleniach z zakresu finansów samorządów i inwestycji.
Fundacja im. Stefana Batorego jest Partnerem merytorycznym wydarzenia.
Program tegorocznej edycji zwrócił szczególną uwagę na tematykę:
Budżetów lokalnych wobec multikryzysów i regulacji oraz scenariuszy zmian podatkowych
Rozwoju i inwestycji w otoczeniu prawno-ekonomicznym
Polityce rozwojowej JST w kontekście funduszy europejskich
Finansów w obliczu wyzwań elektromobilności
Zielonych finansów i budżetów zrównoważonych środowiskowo.
W programie III Samorządowego Kongresu Finansowego znalazło się aż trzydzieści sesji, warsztaty oraz prezentacje w ramach Sceny Dobrych Praktyk.
Podczas spotkania po raz pierwszy publicznie zostanie zaprezentowaliśmy „Indeks Samorządności”opracowany przez ekspertów Fundacji Batorego. Rozmawialiśmy o tym, jaki obraz relacji rząd-samorząd wynika z zebranych danych. Czy dziś samorząd ma nadal możliwość swobodnego realizowania zadań, dla których został powołany? Czy„Indeks Samorządności” jest narzędziem, które oddaje sytuację samorządu lokalnego w Polsce? W panelu udział wzięli przedstawiciele władz samorządowych: Jakub Banaszak, prezydent Chełma, Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania, Joanna Wons-Kleta, wójtka Pawonkowa, Krzysztof Żuk, prezydent Lublina. Na pytania samorządowców i publiczności odpowiedzieli autorzy Indeksu: Marta Lackowska, Radomir Matczak, Paweł Swianiewicz, Dawid Sześciło, Katarzyna Wojnar. Sesję poprowadził: Edwin Bendyk, prezes Fundacji im. Stefana Batorego.
Jak namówić mieszkańców do rozmowy na trudne tematy, których w czasach kryzysów przybywa? Fabryka Inicjatyw Obywatelskich „Łączy nas Iława” i władze samorządowe Iławy praktykują dialog w formule Śniadań Obywatelskich. Ich niezobowiązujący charakter i przestrzeń miejska, w której się odbywają, są trafnym wyborem – w spotkaniach uczestniczy wielu mieszkańców z różnych grup wiekowych i środowiskowych. W spotkaniu udział wzięli: Edyta Kocyła-Pawłowska, prezeska stowarzyszenia Fabryka Inicjatyw Obywatelskich, Dawid Kopaczewski, burmistrz Iławy oraz Alicja Zaczek-Żmijewska, specjalistka ds. Public Relations, Fundacja Batorego.
Rafał Matyja – autor książki „Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością”, za którą otrzymał Nagrodę im. Marcina Króla Fundacji Batorego – w rozmowie z Edwinem Bendykiem, prezesem Zarządu Fundacji Batorego. Spotkanie w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.
