Porozmawiamy o prawach obywatelskich, ich przestrzeganiu i egzekwowaniu.
Czy obywatel może wszystko?
Czy władza może wszystko?
Czy instytucje w Polsce chronią prawa i wolności obywatelskie?
Na pytania odpowiadał będzie Szymon Osowski prawnik, prezes Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska, ekspert akcji Masz Głos, związany z Akademią Samorządową Fundacji Batorego. Spotkanie jest otwarte dla wszystkich aktywnych lokalnie i zainteresowanych sprawami obywatelskimi.
Obowiązuje rejestracja. Prosimy o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i pamięć o maseczkach.
24 sierpnia, 17:30-19:30, Toruń (Espersso Bar DANDELION, Piekary 28)
Relacje między mieszkańcami a władzą samorządową są tematem, któremu przyglądamy się na co dzień w działaniach organizacji społecznych i grup sąsiedzkich. Poznajemy historie powstawania rad młodzieżowych i senioralnych, tworzenia świetlic, dbania o tereny zielone. Obserwujemy ogromną, pozytywną energię sołtysek, lokalnych aktywistów, społeczniczek, ale też pojawiające się zmęczenie, frustrację i złość.
Podczas webinarium akcji Masz Głos przyjrzymy się perspektywie władz samorządowych oraz aktywnych mieszkańców na rozwiązywanie problemów w ich gminach i miastach. Czy istnieje podział My – Oni? Co jest trudne w relacji z władzą dla mieszkańców, a jak na tę współpracę zapatrują się samorządowcy? Czy w aktywnych mieszkańcach widzą kłopot czy potencjał? Co im utrudnia dialog i jakich konsekwencji się obawiają?
Zapytamy o wyzwania, z jakimi mierzą się uczestnicy dyskusji. Sprawdzimy, w jakim kierunku chcieliby rozwijać aktywność społeczną w swoim najbliższym otoczeniu i zapytamy o pomysły odpowiedzi na przyszłe sytuacje kryzysowe.
Okazją do rozmowy będzie kończąca się pierwsza edycja Akademii Samorządowej Fundacji Batorego skierowanej do samorządowców i rozpoczynająca się właśnie nowa edycja akcji Masz Głos, w której uczestniczą organizacje społeczne i grupy nieformalne.
Transmisja na żywo będzie tłumaczona na polski język migowy i dostępna na profilach Fundacji Batorego na Facebooku oraz YouTube.
Zapraszamy do dyskusji!
Przy pisaniu wniosku, zapytania lub prośby do urzędu, zastanawiamy się często nad kompozycją pisma, doborem właściwych słów, sposobem informowania o sprawie. Zapraszamy na webinarium akcji Masz Głos, podczas którego dr Marta Śleziak – językoznawczyni z Uniwersytetu Wrocławskiego, trenerka prostego języka, dyżurna w Telefonicznej Poradni Językowej UWr przekazała kilka uniwersalnych zasad, które pomogą stworzyć zrozumiałe i poprawne pismo urzędowe.
Podczas webinarium omówiliśmy takie kwestie, jak:
pisanie w sposób klarowny i prosty;
redagowanie tekstów użytkowych (m.in. próśb, wniosków, zapytań);
podobieństwa i różnice w oficjalnej korespondencji tradycyjnej i mejlowej;
kompozycja tekstu i jej wpływ na szybki i efektywny odbiór komunikatu.
Wskazówki i rady, jak skutecznie komunikować, mają wyposażyć nas – przyszłych autorów pism – w pewność siebie, dzięki której formułowanie tekstów będzie nam przychodzić z większą łatwością.
Wkrótce dostępne będzie nagranie webinarium.
Rok temu Polacy wydawali się społeczeństwem podzielonym, zmęczonym i pogrążonym przez doświadczenie pandemii w niepewności oraz wzajemnych podejrzeniach. Według badań przeprowadzonych w grudniu 2021 roku przez inicjatywę More in Common w okresie walki z wirusem COVID-19 odsetek Polaków uważających, że większości osób można zaufać spadł z 45% do 23%, a ponad ¾ z nas uważało, że w kontaktach z większością ludzi należy zachować daleko idącą ostrożność. Z 70 do 86 wzrósł wówczas procent osób przekonanych, że w polskim społeczeństwie każdy dba tylko o siebie. Tymczasem trzy miesiące później byliśmy świadkami imponującej, oddolnej mobilizacji tego – jak się wydawało – zmęczonego społeczeństwa, które na wiele sposobów zorganizowało się by nieść pomoc uchodźcom z Ukrainy. Mając w pamięci nie tylko ten wysiłek, ale także największą od trzech dekad falę protestów, która ledwo dwa lata temu – po ogłoszeniu przez Trybunał Konstytucyjny wyroku zaostrzającego prawo antyaborcyjne – rozlała się po kraju, chcemy zapytać o emocje Polek i Polaków oraz ich skłonność do zaangażowania się w sprawy publiczne w przededniu trudnej zimy i na rok przed wyborami.
Co zostało po protestach kobiet z jesieni i zimy 2020 roku? Czy prócz zmian w języku debaty publicznej pozostawiły po sobie jakieś nowe struktury organizacyjne i wzorce mobilizacji? Czy i jaki udział miały one w samoorganizacji społeczeństwa dla pomocy uchodźcom z Ukrainy? Być może trwalsze skutki tamtych protestów dotyczą tylko niektórych grup społecznych na czele z ludźmi młodymi? Co w związku z ujawnionymi przez ostatnie dwa kryzysowe lata emocjami i postawami społecznymi Polaków może okazać się kolejnym punktem zapalnym? Czy mogą się nim okazać problemy z zaopatrzeniem w węgiel oraz wysokie ceny elektryczności i gazu? Albo kolejna fala uchodźców z Ukrainy? A może społeczeństwo – na ile tylko pozwolą na to okoliczności – ograniczy w najbliższym czasie swoją aktywność, lokując większość emocji, obaw i nadziei w oczekiwanym za rok rozstrzygnięciu wyborczym?
Do dyskusji zaprosiliśmy kilkanaścioro ekspertek i ekspertów, a także obserwatorek i obserwatorów zaangażowania społecznego w Polsce. Udział wzięli: Katarzyna Chimiak (Instytut Spraw Publicznych), Krzysztof Katkowski (Krytyka Polityczna), Piotr Kocyba (Instytut Studiów Europejskich i Historii, Politechnika w Chemnitz), Michał Kotnarowski (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Paweł Kubicki (Instytut Studiów Europejskich UJ), Andrzej Leder (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Paweł Marczewski (formuIdei Fundacji Batorego), Krzysztof Podemski (Wydział Socjologii UAM), Paula Pustułka (Uniwersytet SWPS), Marta Rawłuszko (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW), Mikołaj Rakusa-Suszczewski (Centrum Europejskie, Uniwersytet Warszawski), Krystyna Skarżyńska (Uniwersytet SWPS), Justyna Struzik (Instytut Socjologii UJ), Sylwia Urbańska (Wydział Socjologii UW), Michał Wenzel (Uniwersytet SWPS), Joanna Wowrzeczka (Instytut Sztuk Plastycznych UŚ).
Prowadzenie: Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
Przyszłość systemu finansów samorządowych, kryzys energetyczny i jego wpływ na budżety i usługi publiczne, reforma systemu wyrównawczego, skutki inflacji – to tylko wybrane tematy, które zostaną poruszone podczas trzeciej edycji Local Trends – Samorządowego Kongresu Finansowego. Uczestnicy_czki spotkania wezmą udział w licznych dyskusjach i debatach, sesjach networkingowych oraz szkoleniach z zakresu finansów samorządów i inwestycji.
Fundacja im. Stefana Batorego jest Partnerem merytorycznym wydarzenia.
Program tegorocznej edycji zwrócił szczególną uwagę na tematykę:
Budżetów lokalnych wobec multikryzysów i regulacji oraz scenariuszy zmian podatkowych
Rozwoju i inwestycji w otoczeniu prawno-ekonomicznym
Polityce rozwojowej JST w kontekście funduszy europejskich
Finansów w obliczu wyzwań elektromobilności
Zielonych finansów i budżetów zrównoważonych środowiskowo.
W programie III Samorządowego Kongresu Finansowego znalazło się aż trzydzieści sesji, warsztaty oraz prezentacje w ramach Sceny Dobrych Praktyk.
Podczas spotkania po raz pierwszy publicznie zostanie zaprezentowaliśmy „Indeks Samorządności”opracowany przez ekspertów Fundacji Batorego. Rozmawialiśmy o tym, jaki obraz relacji rząd-samorząd wynika z zebranych danych. Czy dziś samorząd ma nadal możliwość swobodnego realizowania zadań, dla których został powołany? Czy„Indeks Samorządności” jest narzędziem, które oddaje sytuację samorządu lokalnego w Polsce? W panelu udział wzięli przedstawiciele władz samorządowych: Jakub Banaszak, prezydent Chełma, Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania, Joanna Wons-Kleta, wójtka Pawonkowa, Krzysztof Żuk, prezydent Lublina. Na pytania samorządowców i publiczności odpowiedzieli autorzy Indeksu: Marta Lackowska, Radomir Matczak, Paweł Swianiewicz, Dawid Sześciło, Katarzyna Wojnar. Sesję poprowadził: Edwin Bendyk, prezes Fundacji im. Stefana Batorego.
Jak namówić mieszkańców do rozmowy na trudne tematy, których w czasach kryzysów przybywa? Fabryka Inicjatyw Obywatelskich „Łączy nas Iława” i władze samorządowe Iławy praktykują dialog w formule Śniadań Obywatelskich. Ich niezobowiązujący charakter i przestrzeń miejska, w której się odbywają, są trafnym wyborem – w spotkaniach uczestniczy wielu mieszkańców z różnych grup wiekowych i środowiskowych. W spotkaniu udział wzięli: Edyta Kocyła-Pawłowska, prezeska stowarzyszenia Fabryka Inicjatyw Obywatelskich, Dawid Kopaczewski, burmistrz Iławy oraz Alicja Zaczek-Żmijewska, specjalistka ds. Public Relations, Fundacja Batorego.
Rafał Matyja – autor książki „Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością”, za którą otrzymał Nagrodę im. Marcina Króla Fundacji Batorego – w rozmowie z Edwinem Bendykiem, prezesem Zarządu Fundacji Batorego. Spotkanie w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie.
Wydana przez Międzynarodowe Centrum Kultury książka prof. Jarosława Hrycka to prawdziwie globalna historia Ukrainy. Opowiada dzieje kraju od chrztu kijowskiego księcia Włodzimierza w 988 roku po agresję Rosji na pełną skalę w 2022 roku. Jednak to nie sama chronologiczna rozpiętość czyni analizy wybitnego historykami wyjątkowymi, lecz to, że koncentruje się na procesach długiego trwania, szuka podstawowych, ukrytych głęboko czynników kształtujących bieg dziejów i ukazuje lokalne wydarzenia w kontekście zjawisk ogólnoświatowych.
Historia Ukrainy opowiadana przez prof. Hrycaka stawia przede wszystkim pytania o przyszłość. Książkę napisał dla młodego pokolenia – pierwszego, którego nie dało się już zastraszyć, jako zachętę, by skupili się na modernizowaniu narodu, a nie na ciągłym jego konstruowaniu. Ukraiński historyk nie jest też bezkrytycznym apologetą swojego narodu. W przeszłości szuka nie tylko odpowiedzi na odporność Ukraińców na miażdżący walec dziejów. Zastanawia się, jak uciec od samej historii, bo to ona źródłem ukraińskich problemów. I dlaczego np. jednym z bohaterów Ukrainy powinien być Krzysztof Kolumb? Z czego wynikają ukraińskie problemy z nowoczesnością? Czy z globalnych dziejów Ukrainy wynikają jakieś lekcje dla Polski? Czy my też możemy „wyrwać się z przeszłości”?
Te i inne pytania Jarosławowi Hrycakowi (Ukraiński Uniwersytet Katolicki we Lwowie) zadawli Edwin Bendyk (prezes Fundacji im. Stefana Batorego) oraz Agnieszka Lichnerowicz (TOK FM).
Запрошуємо на дискусії з проф. Ярославом Грицаком (Український католицький університет, Львів) автором книги «Україна. Подолати минуле», яка нещодавно з’явилась на полицях польських книгарень.
Розмову ведуть Едвін Бендик (президент Фундації Стефана Баторія) та Агнешка Ліхнерович (радіо TOK FM).
Книга, видана Міжнародним культурним центром – справді глобальна історія України. Вона розповідає історію країни від хрещення у 988 році київського князя Володимира, до повномасштабної агресії Росії у 2022 році. Проте, унікальність запропонованого видатним істориком аналізу, не у хронологічному розмасі. Автор зосереджується на довготривалих процесах, шукає основні, глибоко приховані чинники, що формують хід історії, показує локальні дії в контексті глобальних явищ.
Історія України, яку розповідає проф. Грицак, насамперед ставить питання про майбутнє. Книга написана для молодого покоління, яке вже не вдалось залякати. Професор заохочує молоде покоління не продовжувати конструювати націю, а зосередитися а на її модернізації.
Український історик не є безкритичним апологетом своєї нації. У минулому він шукає не лише корені відпірності українців нищівному катку історії Він роздумує, як втекти від самої історії, адже це вона є джерелом українських проблем. І чому, наприклад, Христофор Колумб має бути одним із героїв України? У чому причини проблем України з сучасністю? Чи з глобальної історії України можна почерпнути уроки для Польщі?
Чи можемо і ми «подолати минуле»?
Kontynuujemy temat dobrostanu aktywistek i aktywistów. Webinarium nawiązuje do tematu, który podjęliśmy już w grudniu w ramach naszych szkoleń on-line.
Tym razem Natalia Sarata opowiedziała o tym, co jest ważne dla budowania kultury regenerujących się grup i organizacji:
jak działać, aby kiedyś zobaczyć efekty swojej pracy;
czy w ramach wspólnej pracy można też wspólnie odpoczywać;
a co, jeśli nasza Sprawa jest pilna i paląca;
czy biurokracja i profesjonalizacja organizacji mają wpływ na wypalanie się aktywistów i aktywistek;
i do czego mogą przydać się nam w organizacji kalafiory i paprocie.
Natalia Sarata – trenerka, badaczka i konsultantka organizacji pozarządowych, związana z trzecim sektorem od 2002 roku. Wolontariuszka, koordynatorka, członkini zarządów, założycielka stowarzyszeń i fundacji. Towarzyszy organizacjom pozarządowym i grupom nieformalnym w procesach wewnętrznych zmian i konstruktywnych rozmowach wokół wyzwań. Ma doświadczenie współpracy z m.in. Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę, Fundacją Wspomagania Wsi, FRSI, FRSE, Fundacją Batorego, Greenpeace Polska i Amnesty International Polska. Kilka lat temu własne wypalenie w działalności społecznej skłoniło ją do założenia inicjatywy “RegenerAkcja dla zmęczonych aktywistek i aktywistów”.
Czego organizacje społeczne z Polski mogą nauczyć się od podmiotów z Islandii, Liechtensteinu i z Norwegii? Co może być interesujące we współpracy z polskimi organizacjami dla podmiotów z Państw-Darczyńców? Gdzie najlepiej szukać partnerów do projektu? O czym pamiętać przed podjęciem współpracy z nimi? O tym wszystkim rozmawialiśmy podczas webinarium poświęconego współpracy dwustronnej w programie Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy.
W webinarium, w charakterze ekspertów/ekspertek mających praktyczne doświadczenie realizacji projektów dwustronnych, wzięli/wzięły udział:
prof. Marta Bivand Erdal – dyrektorka ds. badań i profesor studiów nad migracjami w Instytucie Badań nad Pokojem w Oslo Peace Research Institute Oslo (PRIO)
Leiv Igor Devold – polsko-norweski reżyser filmowy, absolwent Łódzkiej Szkoły Filmowej
Donata Honkowicz-Bukowska – nauczycielka języka polskiego, doradczyni edukacyjna i multikulturowa w szkołach podstawowych w Kópavogur na Islandii
Alina Kula – współzałożycielka i członkini Zarządu Fundacji Pozytywnych Zmian. W poprzedniej edycji programu Obywatele dla Demokracji zrealizowała projekt z islandzką organizacją.
W czasie Święta Wolności w Gdańsku zapraszamy na Międzynarodowe forum „Europa z widokiem na przyszłość”, a w nim szczególnie gorąco na seminarium: Dyplomacja obywatelska w Europie Środkowo-Wschodniej, które odbędzie się 1 września 2021 w godz. 16.00-18.00 na sali wystaw czasowych Europejskiego Centrum Solidarności. Wydarzenie transmitowane na profilu ECS.
To pierwsze z cyklu seminarium „Europa obywateli”, poświęcone dyplomacji obywatelskiej w naszej części Europy. Do udziału w rozmowie przy okrągłym stole zaprosiliśmy ekspertów i praktyków budowania mostów między narodami i mniejszościami, reprezentujących różne perspektywy pod względem m.in. regionalnym, generacyjnym czy genderowym.
Udział wzięli:
Adam Balcer (Kolegium Europy Wschodniej),
Anna Dąbrowska (Homo Faber, Lublin),
Karolina Drozdowska (Uniwersytet Gdański i Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury),
Kacper Dziekan (Europejskie Centrum Solidarności),
Lila Kalinowska (artystka i działaczka z Przemyśla),
Małgorzata Kopka-Piątek (Instytut Spraw Publicznych),
Anna Fedas (Program Aktywni Obywatele, Fundacja Batorego),
Magdalena Jakubowska (Fundacja Res Publica),
Łukasz Galusek (Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków),
Myrosława Keryk (Fundacja Nasz Wybór, Warszawa),
Anna Kieturakis (Urząd Miejski w Gdańsku),
Marta Siciarek (Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego),
Joanna Wowrzeczka (Świetlica Krytyki Politycznej w Cieszynie oraz Uniwersytet Śląski).
Rozpad imperium sowieckiego i upadek komunizmu przyniosły Europie Środkowej i Wschodniej pokój i bezprecedensową integrację. W ostatnich latach obserwujemy jednak nawrót niepokojących zjawisk, takich jak autorytaryzm i tendencje centralistyczne. Niepokojące jest też odrodzenie rosyjskiego imperializmu oraz zaostrzenie konkurencji światowych potęg o wpływy w regionie. Ponadto, pandemia doprowadziła do samoizolacji społeczeństw w obrębie granic państwowych oraz mniejszych wspólnot.
Niektóre z tych tendencji są stymulowane przez populistycznych polityków w sposób instrumentalny. Konsolidują oni swoje elektoraty wokół haseł nacjonalistycznych i podsycają nieufność do sąsiadów. Umacnianie się tych trendów zagraża interesom społeczeństw, dla których na przestrzeni ostatniego trzydziestolecia współpraca i wzajemne kontakty stały się oczywistością i ważnym elementem codziennego funkcjonowania. Jest to także wyzwanie dla pokojowego współistnienia zarówno narodów Europy Środkowo-Wschodniej, jak i żyjących na ich terenie mniejszości.
Dlatego konieczne jest wzmocnienie wszelkich form dyplomacji obywatelskiej, która stworzy więzi silniejsze od bieżącej polityki. Stosunki między narodami są zbyt ważne, by pozostawiać je wyłącznie dyplomatom.
1 września zapraszamy także o godz. 9:30 do śledzenia inauguracji Międzynarodowego Forum „Europa z widokiem na przyszłość”, które otworzą wystąpienia Věry Jourovej (Komisja Europejska), Davida Gregosza (Fundacja Konrada Adenauera), Edwina Bendyka (Fundacja im. Stefana Batorego) oraz Basila Kerskiego (Europejskie Centrum Solidarności).
W godzinach 18-19:30 zapraszamy natomiast na dyskusję „Europa i świat. Nowe rozdanie, nowi liderzy, nowe sojusze”. Wprowadzenie wygłosi Paweł Kowal (Instytut Studiów Politycznych PAN). A o tym, jaki wpływ na geopolitykę ma objęcie prezydentury w USA przez Joe Bidena i czy wybory w Niemczech oraz we Francji zdefiniują Europę na nowo rozmawiać będą: Hans-Gert Pöttering, Agnieszka Bryc, Tal Ben-Ari Yaalon, Edwin Bendyk, Bernard Guetta. Prowadzenie: Basil Kerski.