25.05.2023
Stanowisko Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego w sprawie kary nałożonej przez Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na Inforadio, nadawcę Tok FM
Warszawa, 25 maja 2023
Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji 24 kwietnia 2023 nałożył na spółkę Inforadio, nadawcę Tok FM, karę w wysokości 80 tys. zł za audycję, podczas której redaktor Piotr Maślak wypowiedział się o podręczniku Historia i teraźniejszość autorstwa prof. Wojciecha Roszkowskiego. Podczas audycji wyemitowanej 7 czerwca 2022 roku dziennikarz stwierdził: „Czyta się to jak podręcznik – przepraszam za to porównanie – dla Hitlerjugend. Chwilami, nie wszędzie”. Prowadzący i jego gość przywoływali fragmenty książki, z których wynika, że podręcznik prezentuje ksenofobiczne nastawienie do niektórych grup społecznych, ras czy płci, czyli posługuje się mową nienawiści.
Przewodniczący KRRiT uznał, że nadawca naruszył art. 18 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, i w uzasadnieniu do decyzji wskazał, że „dziennikarze mają prawo do opisywania zdarzeń mogących bulwersować społeczeństwo. Istnieje jednak wymóg, by odbywało się to z zachowaniem zawodowej staranności i rzetelności w gromadzeniu i wykorzystywaniu materiałów”.
Decyzja Przewodniczącego KRRiT budzi głęboki sprzeciw, bo godzi w podstawową wolność gwarantowaną przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej. Artykuł 14 Konstytucji gwarantuje „wolność prasy i innych środków społecznego przekazu”. Jest on wzmocniony przez artykuł 54 Konstytucji, zapewniający każdemu „wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji”.
Przewodniczący KRRiT, nakładając karę na Inforadio, sprzeniewierzył się misji, jaką Konstytucja powierzyła KRRiT, wynikającą z artykułu 213 Konstytucji. Organ ten powinien bowiem stać „na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji”. Przewodniczący KRRiT nie uwzględnił interesu publicznego, jaki przemawiał za słowami red. Piotra Maślaka, jak również ożywionej debaty, jaka w tym czasie toczyła się w mediach społecznościowych i tradycyjnych. Przywołując w uzasadnieniu decyzji przepisy ustawy medialnej, Przewodniczący KRRiT najwyraźniej zapomniał, że nie można ich interpretować i stosować w sposób godzący w konstytucyjne prawa i wolności, w tym w swobodę wypowiedzi, którą na mocy Konstytucji obowiązany jest chronić.
Działania podjęte przez Przewodniczącego KRRiT wobec spółki Inforadio ocenić należy jako motywowane politycznie represje wobec niezależnej stacji radiowej, korzystającej z podstawowych praw i wolności. To sytuacja niedopuszczalna w demokratycznym państwie prawa i budząca nasz głęboki niepokój oraz sprzeciw.
Stanowisko w wersji PDF
Zarząd Fundacji im. Stefana Batorego
Edwin Bendyk, prezes zarządu, dziennikarz. Twórca Ośrodka Badań nad Przyszłością Collegium Civitas. Wykładowca Graduate School for Social Research PAN. Publicysta tygodnika „Polityka”.
Mikołaj Cześnik, socjolog, politolog. Profesor Uniwersytetu SWPS, dyrektor Instytutu Nauk Społecznych SWPS. Członek zespołu badawczego Polskiego Generalnego Studium Wyborczego.
Szymon Gutkowski, strateg marketingowy. Współzałożyciel i dyrektor Generalny DDB Warszawa, założyciel Fundacji Projekt:Polska.
Anna Materska-Sosnowska, politolożka. Wykładowczyni i adiunkt w Katedrze Systemów Politycznych, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Absolwentka Podyplomowego Studium Zagadnień Legislacyjnych Wydziału Prawa i Administracji UW.