Dla mediów

Urzędy gmin w całej Polsce otrzymały maila od Poczty Polskiej, która – powołując się na ustawę „Tarcza 2.0” i decyzję Premiera – zażądała udostępnienia list wyborców. Jednak póki ustawa o wyborach korespondencyjnych nie została przyjęta, Poczta nie jest organizatorem wyborów, a polecenia Premiera nie mogą być podstawą przetwarzania list wyborców. Żądanie Poczty Polskiej jest niezgodne z prawem, a urzędy nie powinny go realizować. Sieć Obywatelska Watchdog Polska, Fundacja Panoptykon, Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Fundacja im. Stefana Batorego zaapelowały do wszystkich przedstawicieli administracji samorządowej o działanie zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami i powstrzymanie się od przekazania Poczcie Polskiej danych zawartych w spisach wyborców.

W swoim mailu Poczta Polska powołuje się na art. 99 ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 w związku z decyzją Prezesa Rady Ministrów z 16 kwietnia 2020 r. Artykuł ten pozwala Poczcie Polskiej na żądanie danych zawartych w spisach będących w dyspozycji organu administracji publicznej (w tym wypadku: spisu wyborców), „jeśli dane te są potrzebne do realizacji zadań związanych z organizacją wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej bądź w celu wykonania innych obowiązków nałożonych przez organy administracji rządowej”.
„Ustawa o wyborach korespondencyjnych nie została jeszcze przyjęta, co oznacza, że na ten moment Poczta Polska nie bierze udziału w ich organizacji” – tłumaczy Szymon Osowski, prezes Sieci Obywatelskiej – Watchdog Polska.

„To oznacza, że Poczta Polska działa na podstawie decyzji Premiera, który wezwał Pocztę do podjęcia przygotowań do przeprowadzenia wyborów”. Jednak w demokratycznym państwie decyzje Prezesa Rady Ministrów nie są samodzielnym źródłem prawa. „Premier nie może dowolnie powierzać Poczcie Polskiej zadań wiążących się z przetwarzaniem danych osobowych obywateli i ingerencją w ich prywatność” – komentuje Wojciech Klicki z Fundacji Panoptykon.

„Zgodnie z art. 51 ust. 5 Konstytucji RP zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa. Oznacza to, że tylko w drodze ustawy można zobowiązać organy administracji do przekazywania innym podmiotom danych osobowych” – komentuje dr Paweł Litwiński, specjalista z zakresu ochrony danych osobowych. „Poczta Polska łamie prawo, żądając danych. Złamią je także samorządowcy, jeśli te dane przekażą bez podstawy prawnej” – wyjaśnia Szymon Osowski.

Tu dostępne są wzory wniosków

„Te działania są chodzeniem na skróty. Pośpiech prowadzi do złamania prawa, w tym Konstytucji i prawa wyborczego. Procedowanie pod presją czasu powoduje, że wprowadzane przepisy zawierają błędy. Jest to kolejny dowód na to, że termin wyborów powinien być przełożony” – dodaje Dominika Bychawska-Siniarska, członkini zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.

Organizacje podpowiadają też obywatelom, żeby wzięli sprawy w swoje ręce. Mogą zadzwonić do urzędu gminy z pytaniem, czy przekazano Poczcie Polskiej spis wyborców. Jeśli okaże się, że tak – zażądać od Poczty usunięcia tych danych, a o naruszeniu zawiadomić Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
Organizacje poinformowały o sprawie Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Wzory wniosków:

1. napisz lub zadzwoń do gminy z pytaniem, czy udostępniła Poczcie spis wyborców,
2. (jeśli tak) napisz do Poczty Polskiej wniosek o usunięcie danych,
3. zawiadom Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych o możliwości naruszenia Twoich praw.

WZORY WNIOSKÓW DO POBRANIA.

Apel do Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów Miast w sprawie udostępniania list wyborców
Wzory wniosków

Informacji udzielają:

Szymon Osowski: [email protected], 605 360 190
Wojciech Klicki: [email protected], 692 777 781
Dominika Bychawska-Siniarska: [email protected], 609 475 303
Joanna Załuska: [email protected], tel. 22 536 02 76