Aktualności

Nagroda dla autora wynosi 50 000 zł. Serdecznie gratulujemy!

Słowo „ludobójstwo” jeszcze niedawno nie istniało w żadnym języku. Zaproponował je polski prawnik Rafał Lemkin, najpierw w wersji angielskiej jako genocide. Pojęcie to miało wyrażać treści, które zawierała już jego wcześniejsza propozycja zdefiniowania „zbrodni barbarzyństwa” – ale bezprecedensowy charakter niemieckich zbrodni wymagał nowego słowa. Dziś jako pierwsza na forum międzynarodowym użyła tego określenia w odniesieniu do rosyjskiej agresji na Ukrainę Eva-Maria Liimets, szefowa MSZ Estonii. Ale ekspertom – jak pisze Gebert – wciąż daleko do jednomyślności.

Monumentalne Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło są opisaniem dziejów ludobójstwa obejmujących ostatnie 120 lat – przy czym aż trzy z opisywanych genocydów miały miejsce po uchwalonej w 1948 r. przez Zgromadzenie Narodów Zjednoczonych „Konwencji w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa”.

Konstanty Gebert nie koncentruje się wyłącznie na omówieniu kontekstu historyczno-politycznego ludobójstwa. Przechodzi od wymordowania przez cesarskie Niemcy rdzennych mieszkańców Namibii, przez dokonane przez Turków ludobójstwo Ormian, zbrodnie popełnione w Kambodży Czerwonych Khmerów oraz w Rwandzie i w byłej Jugosławii, aż po dokonujące się dzisiaj w Chinach wyniszczanie Ujgurów czy (w posłowiu do nowego wydania) zbrodnie w Buczy. Przedstawia także aurę społeczno-psychologiczną, która doprowadza do przestępstw. Cytuje liczne źródła (publikowane i archiwalne) oraz wywiady. Przybliża sylwetki głównych architektów ludobójstwa, jego bezpośrednich sprawców oraz ofiar. Szuka źródeł zła.

Konstanty Gebert jest pisarzem, dziennikarzem, publicystą i tłumaczą. Stały współpracownik „Kultury Liberalnej”. Był dyrektorem Warszawskiego Biura ECFR – Europejskiej Rady Polityki Zagranicznej oraz współpracownikiem „Gazety Wyborczej”. Założyciel i były redaktor naczelny miesięcznika „Midrasz”.

Ustanowiona w ubiegłym roku przez Fundację Batorego Nagroda im. Marcina Króla ma wspierać rozwój debaty publicznej poprzez zachętę do pogłębionej refleksji nad zjawiskami i trendami współczesności oraz wyzwaniami przyszłości, tworzenia nowych idei i prób opisu rzeczywistości, poszukiwania odpowiedzi na kryzys demokracji i wartości demokratycznych oraz poszerzania przestrzeni intelektualnego dyskursu ponad podziałami.

Książkę laureatkę wybrała Kapituła w składzie: Agata Bielik-Robson (University of Nottingham), Przemysław Czapliński (Uniwersytet Adama Mickiewicza), Dariusz Gawin (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Iwona Jakubowska-Branicka (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego), Zofia Król („Dwutygodnik”), Elżbieta Matynia (New School for Social Research w Nowym Jorku), Zbigniew Nosowski („Więź), Andrzej Rychard (Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Przewodniczący Rady Fundacji im. Stefana Batorego), Henryk Woźniakowski (Fundacja Kultury Chrześcijańskiej Znak).

Do finału Nagrody nominowani byli także:

• Joanna Erbel za Wychylone w przyszłość. Jak zmienić świat na lepsze, Wydawnictwo Wysoki Zamek
• Leszek Koczanowicz za Niedokończone polityki. Demokracja, populizm, autokracja, Wydawnictwo Pasaże
• Marcin Napiórkowski za Naprawić przyszłość. Dlaczego potrzebujemy lepszych opowieści, żeby uratować świat, Wydawnictwo Literackie
• Grzegorz Piątek za Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920-1939, Wydawnictwo W.A.B.

Więcej informacji o Nagrodzie im. Marcina Króla:
https://www.batory.org.pl/forumidei/nagroda-im-marcina-krola/