forumIdei kultura
27.05.2022

Poznaliśmy książkę-laureatkę tegorocznej Nagrody im. Marcina Króla!

Nagrodę im. Marcina Króla za najlepszą opublikowaną w 2021 roku polską książkę z dziedziny historii idei i badań nad przyszłością, filozofii i myśli społecznej i politycznej, refleksji nad cywilizacją i kulturą otrzymał „Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością” autorstwa Rafała Matyi opublikowana przez wydawnictwo Karakter. Nagroda dla autora wynosi 50 000 zł. Serdecznie gratulujemy!

Miejski grunt. 250 lat polskiej gry z nowoczesnością to rzadko u nas spotykana narracja o Polsce opowiadana z perspektywy zbiorowej sprawczości. Ale oryginalność takiego ujęcia historii to nie wszystko.

Rafał Matyja postawił swoją książką tezę mało popularną w polskiej historiografii. Przekonuje, że najważniejszymi ośrodkami rozwoju były i są w Polsce miasta. Autor nie pomija przy tym poważnego problemu, jakim jest sytuacja prowincji tracącej od dziesięcioleci wiarę we własne siły.

Książka Matyi pozwala także mieć nadzieję, że ludzie wokół nas są gotowi troszczyć się o tytułowy grunt pod nogami i budować to, co wspólne. Co prawda wszyscy od czasu do czasu wyjmujemy z szafy odświętne ubrania i sztandary, by zademonstrować, jak radykalnie nasza tożsamość różni się od tożsamości sąsiadów z naszej kamienicy czy bloku. Jednak następnego dnia musimy się o tę kamienicę czy blok na nowo wspólnie zatroszczyć. Właśnie sieć budynków, miast, dróg, kolei, ale też instytucji jest naszą szansą na aktywną rolę w globalnych procesach modernizacyjnych.

Dr hab. Rafał Matyja jest politologiem związanym z Uniwersytetem Ekonomicznym w Krakowie i publicystą, stałym współpracownikiem „Tygodnika Powszechnego”.

Ustanowiona w tym roku przez Fundację Batorego Nagroda im. Marcina Króla ma wspierać rozwój debaty publicznej poprzez zachętę do pogłębionej refleksji nad zjawiskami i trendami współczesności oraz wyzwaniami przyszłości, tworzenia nowych idei i prób opisu rzeczywistości, poszukiwania odpowiedzi na kryzys demokracji i wartości demokratycznych oraz poszerzania przestrzeni intelektualnego dyskursu ponad podziałami.

Książkę laureatkę pierwszej edycji Nagrody wybrała Kapituła w składzie: Agata Bielik-Robson (University of Nottingham), Przemysław Czapliński (Uniwersytet Adama Mickiewicza), Dariusz Gawin (Instytut Filozofii i Socjologii PAN), Iwona Jakubowska-Branicka (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego), Zofia Król, („Dwutygodnik”), Elżbieta Matynia (New School for Social Research w Nowym Jorku), Zbigniew Nosowski, („Więź), Andrzej Rychard (Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Przewodniczący Rady Fundacji im. Stefana Batorego), Olga Tokarczuk, (pisarka, laureatka literackiej Nagrody Nobla za 2018 rok), Henryk Woźniakowski (Fundacja Kultury Chrześcijańskiej Znak).

Do finału Nagrody nominowani byli także:

  • Marek Cichocki za Początek końca historii. Tradycje polityczne w XIX wieku, Państwowy Instytut Wydawniczy
  • Jan Tokarski za Czy liberalizm umarł?, Znak
  • Kacper Pobłocki za Chamstwo, Wydawnictwo Czarne
  • Piotr Witwicki za Znikającą Polska, Zysk i S-ka