Otwarty konkurs na polskiego operatora Funduszu Społeczeństwa Obywatelskiego prowadziło Biuro Mechanizmów Finansowych w Brukseli. Wynik konkursu ogłosił Ambasador Królestwa Norwegii Øystein Bø 10 czerwca podczas konferencji „Społeczeństwo obywatelskie jako czynnik budowania odporności na zjawiska kryzysu we współczesnej Europie. Doświadczenia i wyzwania” w Gdańsku.
Fundusz Społeczeństwa Obywatelskiego to kolejna odsłona wsparcia z środków EOG i funduszy norweskich. W ramach Funduszu będziemy wspierać organizacje prowadzące działania na rzecz:
Pierwsze konkursy zostaną ogłoszone na przełomie 2025 i 2026 roku.
Baza społeczna organizacji obejmuje osoby i instytucje, które identyfikują się z jej misją albo są istotne dla jej codziennej pracy: to odbiorcy działań, wolontariusze, darczynie, sympatycy, partnerzy, pracowniczki, członkowie zarządu i decydentki. Budowanie takiej społeczności wymaga przemyślanej strategii, cierpliwości i dobrej komunikacji, ale także nakładu czasu i pracy, których zawsze wydaje się za mało, bo w pierwszej kolejności pragniemy je przeznaczyć na realizację celów statutowych. Zwykle w dotacjach projektowych nie ma środków na tego typu działania, dlatego warto zainteresować się konkursem w ramach Programu Stronger Roots, który prowadzimy w konsorcjum z organizacjami z Czech, Słowacji i Węgier [1].
„Nie chodzi o liczby – chodzi o relacje”
Jaki jest zatem sens aktywnego dbania o relacje z tak szeroko pojętą bazą społeczną? Dla wielu organizacji pierwszym skojarzeniem może być szansa na pozyskanie dodatkowych środków finansowych – i słusznie, ale to dopiero początek korzyści. Silne relacje z darczyńcami to alternatywa dla finansowania z grantów, a co za tym idzie – mniejsza zależność od jednego źródła finansowania i większa swoboda w realizowaniu misji.
Jednak finanse to tylko czubek wielkiej góry lodowej. Osoby i instytucje muszą być przekonane o wartości, autentyczności i wadze naszych działań, by wspierać nas swoją energią i funduszami. Budowanie zaufania wymaga regularnego kontaktu z bazą społeczną. Pozwala on lepiej rozumieć problemy i oczekiwania interesariuszek oraz zaplanować działania w odpowiedzi na nie. Organizacja zakorzeniona w społeczności jest bardziej autentyczna i postrzegana jako potrzebna.
Budowanie bazy społecznej to nie tylko wzmacnianie istniejących relacji, ale także tworzenie żyznego gruntu do wzrastania nowych. Osoby wspierające organizację pomagają dotrzeć do nowych grup odbiorców. Baza umacnia się i wzrasta. A silna społeczność staje się kluczem do realnego wpływu na polityki lokalne czy krajowe. Wreszcie, społeczność wspierająca to źródło energii i inspiracji dla zespołu. Ludzie chętniej działają, jeśli czują się częścią wspólnoty i widzą sens swojego zaangażowania. Widoczna obecność wspierających osób wzmacnia morale zespołu i poczucie sensu pracy.
Baza społeczna organizacji – czyli kto?
Praktycznie każda osoba lub instytucja będąca w relacji z Waszą organizacją może należeć do jej bazy społecznej. Jako zespół, możecie samodzielnie zmapować relacje i ich strukturę oraz pogrupować według rodzaju interesariuszy lub charakteru tych powiązań. W pracy pomocne będzie oznaczenie grup, które najczęściej towarzyszą organizacjom. Należą do nich:
Wiele istniejących relacji może łączyć różne z wyżej wymienionych ról, zmieniać swój charakter w czasie, wykraczać poza określone przez nas ramy. Warto jednak zastosować pewne uproszczenia, kategoryzacje, by planować i kształtować je w czasie. Każda z grup ma różne potrzeby, używa innego języka, pełni odmienną rolę w rzeczywistości organizacji. Zdefiniowanie tych potrzeb i ról umożliwia budowanie komunikacji angażującej, umacniającej sieć i rozszerzającej bazę.
Od czego zacząć? Kilka podpowiedzi od mentorek i mentorów
Każda organizacja wspierana w poprzedniej edycji programu Stronger Roots [2] miała możliwość konsultowania swoich działań dotyczących budowania bazy społecznej z mentorem: osobą z doświadczeniem w planowaniu strategicznym, zarządzaniu projektami i zespołami. W poradniku znajdują się wskazówki od mentorów, pomocne w radzeniu sobie z wyzwaniami, które mogą się pojawić:
Chcecie poznać, co kryje się pod tymi poradami? Zajrzyjcie do publikacji „Budowanie bazy społecznej. Mini-poradnik dla początkujących”, przygotowanej przez Ingeborgę Janikowską na podstawie materiałów z poprzedniej edycji Programu Stronger Roots [2].
[1] Program Stronger Roots prowadzony jest w konsorcjum 5 organizacji z krajów wyszehradzkich: Fundacji Otwartego Społeczeństwa z Pragi (lider konsorcjum) i Fundacji Glopolis (Czechy), Fundacji Społeczeństwa Obywatelskiego (Słowacja) i Fundacji NIOK (Węgry), w oparciu o metodologię budowania bazy społecznej organizacji, wypracowaną przez członków konsorcjum w latach 2020-2024, łączącą elementy wsparcia finansowego, doradztwa i coachingu, sieciowania i wymiany doświadczeń.
[2] Program Stronger Roots, realizowany w latach 2019-2025.
Celem Programu Równych Praw jest podnoszenie świadomości na temat równości praw wszystkich obywatelek i obywateli oraz budowanie i wzmacnianie zdolności instytucjonalnych organizacji społecznych działających na rzecz upowszechniania i ochrony praw i wartości zapisanych w traktatach UE i w Karcie Praw Podstawowych. Oprócz dotacji (instytucjonalnych, projektowych, na wymianę doświadczeń, na pomoc doraźną) program oferować będzie szkolenia, webinaria, wizyty studyjne i spotkania sieciujące nakierowane na rozwój organizacji, podnoszenie wiedzy, wymianę doświadczeń i uczenie się od siebie.
Budżet programu na lata 2025-2027 wynosi 6,7 mln EUR.
Program Stronger Roots V4 prowadzony jest w konsorcjum 5 organizacji z czterech krajów wyszehradzkich: Fundacji Otwartego Społeczeństwa (lider konsorcjum) oraz Fundacji Glopolis z Czech, Fundacji NIOK z Węgier, Fundacji Społeczeństwa Obywatelskiego ze Słowacji i Fundacji im. Stefana Batorego. Program realizowany jest w oparciu o metodologię budowania bazy społecznej organizacji, łączącą elementy wsparcia finansowego, doradztwa i coachingu, sieciowania i wymiany doświadczeń.
W ramach programu wspierać będziemy organizacje społeczne działające na poziomie lokalnym, regionalnym i/lub krajowym w jednym z czterech obszarów istotnych dla podstawowych wartości UE ( wspieranie demokracji i praworządności, edukacja obywatelska, antydyskryminacyjna i medialna, prawa człowieka i włączenie społeczne, ochrona środowiska). W Polsce dotacje przyznawane będą organizacjom zajmujących się szeroko pojętą ochroną środowiska (ochrona przyrody, sprawiedliwość klimatyczna, działania edukacyjne dotyczące zmian klimatu i środowiska, adaptacja do zmian klimatycznych i łagodzenie ich skutków, itp.) oraz koalicjom i sieciom (platformy, organizacje parasolowe, federacje, koalicje formalne i nieformalne) działającym na poziomie lokalnym, regionalnym lub krajowym na rzecz lepszej współpracy wewnątrzsektorowej i międzysektorowej, podnoszenia umiejętności komunikacyjnych i rzeczniczych, zwiększania zdolności sieciujących i poszerzania zasięgu swojego oddziaływania.
Budżet całego programu na lata 2025-2027 wynosi 5,66 mln EUR, z czego na działania w Polsce przeznaczonych jest 1,4 mln EUR.
Ogłoszenie konkursów dotacyjnych w obu programach planowane jest na wiosnę 2025.
Obecnie otwieramy nabór ekspertów i ekspertek do oceny wniosków w konkursach prowadzonych w programie Równych Praw.
