Dla mediów

Wygrywanie wyborów to zadanie dla partii politycznych i związanych z nimi polityków, a wynik politycznej rywalizacji zależy od ich zdolności do pozyskiwania oraz przekonywania elektoratów. Gdy jednak stawką wyborczych rozstrzygnięć jest los samej demokracji i fundujących ją wartości potrzebna jest masowa mobilizacja społeczna, by skutecznie przeciwstawić się siłom antydemokratycznym. Ostatnie wybory parlamentarne w Polsce (2023) i we Francji (2024) pokazały, że bez zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego i ruchów społecznych taka mobilizacja byłaby niemożliwa. Nie wszędzie jednak próby społecznej mobilizacji i zaangażowanie demokratycznych organizacji społeczeństwa obywatelskiego przynoszą skutek.

• Od czego zależy powodzenie w działaniach mających na celu utrzymanie demokratycznego państwa prawa, demokratycznych instytucji, praw człowieka i obywatelskich wolności?
• Jak będzie się zmieniać polityczne znaczenie organizacji obywatelskich i ruchów społecznych oraz ich wpływ na kształtowanie rzeczywistości społeczno-politycznej?
• Co łączy doświadczenie społecznych mobilizacji w różnych krajach Europy?
• Czy możliwe i potrzebne są ponadnarodowe sojusze i współpraca?
• Jak wzmacniać podmiotowość i sprawczość społeczeństwa obywatelskiego?

Odpowiedzi na te pytania poszukiwać będziemy podczas konferencji Społeczeństwo w działaniu. Siła mobilizacji i samoorganizacji. Konferencja rok po wyborach 15 października. Nie będzie to konferencja podsumowująca pierwsze miesiące rządów Koalicji 15 Października, jej celem nie jest także rozliczenie ośmiu lat rządów Zjednoczonej Prawicy. Przyjrzymy się natomiast ewolucji i rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego w Polsce w ostatnich latach, jego przekształceniom w odpowiedzi na zamach na instytucje demokratycznego państwa prawa, na dążenie do zmiany ustroju metodami pozakonstytucyjnymi, na naruszanie praw człowieka czy na próby podporządkowania sfer kultury, edukacji i nauki ideologicznej kontroli przez partie władzy.

Opierając się na wynikach badań ilościowych i jakościowych pokażemy, jak przekształcało się społeczeństwo obywatelskie w Polsce, stając się coraz silniejszym i coraz bardziej autonomicznym podmiotem życia publicznego. Podmiotem nie tylko zdolnym do przeciwstawianiu się antydemokratycznym praktykom władzy, ale także zdolnym do mobilizowania w czasie kryzysów, jak podczas pandemii COVID-19 i po inwazji Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku. Doświadczenia polskie porównamy także z doświadczeniem innych społeczeństw, zastanawiając się, jakie wyzwania i zadania stoją dziś przed społeczeństwem obywatelskim w wymiarze krajowym i europejskim.

Program konferencji

1 sesja godz. 11.00–12.15

Ewolucja, rozwój, konsolidacja. Jak zmieniało się społeczeństwo obywatelskie w Polsce w latach 2015–2024?

Prowadzenie: Anna Materska-Sosnowska (członkini Zarządu, Fundacja im. Stefana Batorego)

• Paweł Marczewski (Fundacja im. Stefana Batorego)
• Adam Traczyk (More in Common)

Komentarze:

• Roch Dunin-Wąsowicz (University College London)
• Elżbieta Korolczuk (Södertörn University)

2 sesja godz. 12.30–14.00

Społeczeństwo obywatelskie wobec populizmu i zagrożenia autorytaryzmem. Doświadczenia europejskie

Prowadzenie: Edwin Bendyk (przewodniczący Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego)

• Sarah Durieux (Multitudes foundation)
• Jakub Karyś (Komitet Obrony Demokracji)
• Rasto Kuzel (Memo’98)
• Georgie Laming (HOPE not hate)

3 sesja godz. 14.45–16.30

Wyzwania i zadania. Społeczeństwo obywatelskie po 15 października 2023

Prowadzenie: Ewa Kulik-Bielińska (dyrektorka Fundacji im. Stefana Batorego)

• Joanna Gzyra-Iskandar (Feminoteka)
• Agnieszka Kosowicz (Fundacja Polskie Forum Migracyjne)
• Dominika Lasota (Inicjatywa WSCHÓD)
• Kacper Nowicki (Fundacja Varia Posnania)
• Małgorzata Szuleka (Helsińska Fundacja Praw Człowieka)

Serdecznie zapraszamy!